Aletare ya Modimo wa go se Tsebje

MOAPOSTOLA Paulo o ile a etela Athene, Gerika mo e ka bago ka 50 C.E. Moo o ile a bona aletare yeo e neetšwego go modimo wa go se tsebje gomme ka morago a bolela ka yona ge a be a nea bohlatse bjo bobotse mabapi le Jehofa.

Ge a be a thoma polelo ya gagwe kua Mmotong wa Mars goba Areopagus, Paulo o itše: “Banna ba Athene! Ka xohle ke bôna xe Le le batho ba xo boifa medimo xa-xolo. Ke sepetše le motse wó, ka bôna mo Le išaxo didimo tša lena; ka hwetša aletare ye e tlokilwexo lengwalô la xo re: Ké ya MODIMO WA XO SE TSEBYE. Byale nna ke Le tsebiša Yêna Modimo Eo, yo Le Mo rapêlaxo Lè sa Mo tsebe.”—Ditiro 17:​22-31.

Gaešita le ge aletare yeo ya Athene le ka mohla e sa ka ya hwetšwa, dialetare tše di swanago le yona di gona dikarolong tše dingwe tša Gerika. Ka mohlala, ra-thutafase wa mo-Gerika wa lekgolong la bobedi la nywaga e lego Pausanias o ile a bolela ka dialetare tša “medimo ya go se Tsebje” kua Phaleron, yeo e sego kgole le Athene. (Description of Greece, Attica I, 4) Go ya ka yona puku yeo, kua Olympia go be go na le “aletare ya medimo ya go se Tsebje.”—Eleia I, XIV, 8.

Ka pukung ya gagwe ya The Life of Apollonius of Tyana (VI, III), mongwadi wa mo-Gerika Philostratus (mo e ka bago ka 170-mo e ka bago ka 245 C.E.) o boletše gore kua Athene “dialetare di agetšwe go hlompha gaešita le medimo ya go se tsebje.” Le ka go Lives of Philosophers (1. 110), Diogenes Laertius (mo e ka bago ka 200-250 C.E.) o ngwadile gore “dialetare tša go hloka maina” di a hwetšagala dikarolong tše di fapanego tša Athene.

Ba-Roma le bona ba ile ba agela medimo ya go se tsebje dialetare. Ye e bontšhitšwego mo ke e nngwe ya dialetare tša lekgolong la mathomo goba la bobedi la nywaga B.C.E. gomme e bolokilwe kua Palatine Antiquarium (musiamo) kua Roma, Italy. Tlhaloso ya yona ya se-Latin e bontšha gore aletare ye e be e neetšwe go “modimo goba modimogadi”polelwana “yeo gantši e hwetšwago dithapelong goba dipolelong tšeo di tsebjago ka hlogo tša mengwalo le tša ditemana tše balegago.”

“Modimo e a dirilexo lexohle, le tšohle tše di lexo mo xo lôna” o sa dutše a sa tsebje go ba bantši. Eupša bjalo ka ge Paulo a boditše ba-Athene, Modimo yoJehofa“xa a kxolê, ó kxaufsi le e mongwê le e mongwê wa ba re lexo fá.”—Ditiro 17:​24, 27.

[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 32]

Altar: Soprintendenza Archeologica di Roma