Na Ditumela-khwele di Laola Bophelo bja Gago?
Na Ditumela-khwele di Laola Bophelo bja Gago?
DITUMELA-KHWELE di hwetšwa go dikologa lefase. Ka dinako tše dingwe di tšeelwa godimo e le karolo ya bohwa bja setšo. Goba di ka lebelelwa e le dilo tše di sa tshwenyego kudutše di dirago gore bophelo e be bjo bo kgahlišago le go feta. Lefaseng la ka Bodikela, ditumela-khwele gantši ga di lebelelwe e le dilo tša bohlokwa. Lefelong le lengweka mohlala, mo Afrika—ditumela-khwele di ka kgoma maphelo a batho o šoro.
Karolo e kgolo ya setšo sa Afrika e theilwe godimo ga tumela-khwele. Difilimi, mananeo a radio le dipuku tšeo di tšweletšwago Afrika gantši di gatelela tumela-khwele le ditaba tše di sa hlathegego, tše bjalo ka maleatlana, borapedi bja bagologolo le medingwana. Ke ka baka la’ng batho ba tutuetšwa ke ditumela-khwele ka tsela ye, gomme ditumela-khwele di tšwa kae?
Ke Eng Seo se Thekgago Ditumela-khwele?
Modu wa bontši bja ditumela-khwele ke poifo ya go boifa meoya ya bahu goba meoya ya mohuta le ge e le ofe. Ditiragalo tša tumela-khwele di hlaloswa e le tsela yeo ka yona meoya ye e kgokaganago le ba ba phelago ka go ba tšhošetša, go ba lemoša goba go ba šegofatša.
Le gona ditumela-khwele di tswalana kgaufsi le go fodiša le dihlare. Go batho ba bantši dinageng tšeo di hlabologago, dihlare tša sebjale-bjale di bitša kudu gomme gantši di fo se hwetšagale gabonolo. Ka baka leo, ba bantši ba nyaka diphodišo goba ba leka go gata megato e thibelago malwetši ka go latela meetlo ya bagologolo, meoya le ditumela-khwele. Le gona ba ikwa ba lokologile ge ba dirišana le ngaka ya ditaola yeo e tsebago meetlo ya bona gomme e bolela leleme la gabo bona go e na le ngaka ya tša kalafo. Ke ka yona tsela yeo moo ditumelo tša ditumela-khwele di tšwelago pele di le gona.
Ditšo tša tumela-khwele di dumela gore bolwetši le dikotsi ga di fo itiragalela, eupša ke ditiragalo tšeo di bakwago ke matla a lego lefaseng la meoya. Dingaka tša ditaola di ka bolela gore mogologolo a ka ba a na le seo se sa mo thabišego. Goba dinoge di ka šišinya gore motho yo mongwe a ka ba a beile moreo go mohlaselwa ka go diriša ngaka ya ditaola, gomme ke ka lebaka leo bolwetši goba kotsi e diragetšego.
Ditumela-khwele di fapana kudu lefaseng ka moka, gomme phatlalatšo ya tšona e ithekgile ka dinonwane tša lefelong leo, bagale ba gona le maemo a moo. Eupša tshekamelo e tlwaelegilego ke tumelo ya gore motho yo mongwe, goba selo se sengwe, se se tšwago lefaseng la meoya e sa bonagalego go nyakega gore se homotšwe.
Na Ditumela-khwele di Kotsi Goba ga di Kotsi?
Malapeng a mantši, go belegwa ga mafahla ke tiragalo e thabišago le e botse kudu. Lega go le bjalo, go bao ba dumelago go tumela-khwele, seo se ka lebelelwa e le leswao la se sengwe. Dikarolong tše dingwe tša Afrika Bodikela, ba bantši ba go lebelela e le go belegwa ga medimo, gomme mafahla a a rapelwa. Ge e ba o tee goba mafahla ka bobedi a ka hwa, go dirwa dihlwa-dieme tše
nyenyane tša mafahla, gomme lapa le swanetše go neela medingwana ye dijo. Lefelong le lengwe, batho ba lebelela go belegwa ga mafahla e le thogako, go fihla ntlheng yeo go yona batswadi ba bangwe ba ka bolayago yo mongwe wa bona. Ka baka la’ng? Ba dumela gore ge mafahla a ka bobedi a ka phela, letšatši le lengwe a tla bolaya batswadi ba bona.Mehlala e swanago le ye e bontšha gore gaešita le ge ditumela-khwele tše dingwe di ka bonala e le tše kgahlišago le tše se nago kotsi, tše dingwe di ka ba kotsigaešita le go bolaya. Ka go dirišwa ga tlhaloso e kgopo, tiragalo e se nago kotsi e ka fetošetšwa go beng selo se kotsi.
Ee, ka kgonthe tumela-khwele ke tumelo, mohuta wa bodumedi. Ka go ela hloko dibopego tše kotsi tša tumela-khwele, ke ga bohlokwa go botšiša gore: Ge e le gabotse ke mang yo a hlankelwago ka ditumelo le mekgwa ya tumela-khwele?
Mothopo wa Ditumela-khwele
Go sa šetšwe bohlatse bjo bo hlatselago go ba gona ga Sathane, batho ba bangwe lehono ba sekametše go gana gore Sathane goba meoya e kgopo e gona. Lega go le bjalo, go gana go dumela go ba gona ga lenaba le kotsi go ka fo feleletša ka masetlapelo nakong ya ntwa. Se se swanago e ka ba sa therešo ntweng ya go lwa le dibopiwa tša moya tše di phagametšego batho, ka gobane moapostola Paulo o ngwadile gore: ‘Tlhabanong ya rena re lwa le meoya e kgopo.’—Ba-Efeso 6:12, PK.
Gaešita le ge re ka se di bone, dibopiwa tše kgopo tša moya di gona. Beibele e bolela gore motho yo a sa bonagalego wa moya o dirišitše noga go boledišana le mosadi wa pele, Efa, gomme a mo dira gore a rabele malebana le Modimo, go swana le ge mohlalefi yo a dirago gore dilo tšeo ka tlwaelo di tsebjago di sa bolele di bonagale eka di a bolela. (Genesi 3:1-5) Beibele e šupa motho yo wa moya e le “[noga ya kgale, PK] yôna ye ba rexo ké Diabolo le Sathane, motimetši wa lefase ka moka la batho.” (Kutollo 12:9) Yena yo e lego Sathane, o atlegile go goketša ba bangwe ba barongwa borabeleng. (Juda 6) Barongwa ba ba kgopo ba ile ba fetoga batemona, manaba a Modimo.
Jesu o ile a raka batemona ba ba bego ba le go batho, bjalo ka ge le barutiwa ba gagwe ba dirile. (Mareka 1:34; Ditiro 16:18) Meoya ye ga se bagologolo, ka gobane go bahu “xa xo se se tsebyaxo.” (Mmoledi 9:5) Go e na le moo, ke barongwa ba marabele bao ba arošitšwego ke Sathane. Go ikopanya le bona goba go ikokobeletša tutuetšo ya bona ga se gwa swanelwa go tšewa ga bohwefo, ka gobane ka go swana le moetapele wa bona Sathane Diabolo, ba nyaka go re metša. (1 Petro 5:8) Pakane ya bona ke gore re furalele kholofelo e nnoši bakeng sa bathoMmušo wa Modimo.
Beibele e utolla mokgwa o mongwe wo o dirišitšwego ke Sathane le batemona ba gagwe: “Sathane ó ikxanthša a itira Morongwa wa seetša.” (2 Ba-Korinthe 11:14) Sathane o nyaka go re fora ka gore re dumele gore a ka re nea bophelo bjo bokaone. Ka gona, go ka bonala go e-na le mehola ya lebakanyana yeo e tlišwago ke go tsena ditaba gare ga meoya e kgopo. Eupša e ka se nee ditharollo tša sa ruri. (2 Petro 2:4) E ka se kgone go nea le o tee wa rena bophelo bjo bo sa felego gomme go se go ye kae e tlo fedišwa. (Ba-Roma 16:20) Mmopi wa rena ke mothopo o nnoši wa bophelo bjo bo sa felego le wa lethabo la kgonthe gomme ke tšhireletšo e kaone kudu malebana le matla a kgopo a moya.—Jakobo 4:7.
Modimo ga a amogele gore re nyake thušo ka go diriša meoya. (Doiteronomio 18:10-12; 2 Dikxoši 21:6) Seo ke go dira kgwerano le lenaba, go dira segwera le baeki ba Modimo! Go ikopanya le horoscope, go botšiša ngaka ya setšo goba go akaretšwa ka nakwana mohuteng le ge e le ofe wa ditiro tša tumela-khwele go tla bolela gore o dumelela meoya e kgopo go laola diphetho tšeo o di dirago bophelong bja gago. Go swana le go ba karolo ya bona ya go rabela malebana le Modimo.
Na go a Kgonega go Šireletšwa go ba Kgopo?
Ade, * e lego monna yo a dulago kua Niger, o be a ithuta Beibele le mmoledi wa ka mehla wa Dihlatse tša Jehofa. Ade o hlalositše lebaka leo ka lona a bego a na le pheko ka lebenkeleng la gagwe: “Go na le manaba a mantši.” Morutiši wa Ade wa Beibele o ile a mmontšha gore ke Jehofa a nnoši yo go ka ithekgwago ka yena bakeng sa tšhireletšo ya kgonthe. O ile a balela Ade Psalme 34:7, e rego: “Morongwa wa Morêna ó xoraxorêla ba ba mmoifaxo; ó a ba namolêla.” Ade o ile a phetha ka gore: “Ge e ba Jehofa ruri a ka ntšhireletša, gona ke tla tloša pheko.” Ga bjale, nywaga e mmalwa ka morago, o hlankela e le mogolo e bile e le modiredi wa ka mehla. Ga go le o tee wa manaba a gagwe yo a ilego a mo gobatša.
Beibele e bolela gore nako le ditiragalo tše di sa letelwago di re wela ka moka ga rena, go sa šetšwe gore re dumela go tumela-khwele goba go se bjalo. (Mmoledi 9:11, bapiša le NW.) Eupša Jehofa ga a ke a re leka ka dilo tše mpe. (Jakobo 1:13) Lehu le go se phethagale di gona ka baka la sebe seo se abetšwego go tšwa go Adama. (Ba-Roma 5:12) Ka baka la seo, yo mongwe le yo mongwe o babja nako le nako le gona o dira diphošo tšeo di ka lebišago mafelelong a kotsi. Ka gona, e tla ba phošo go tswalanya malwetši ka moka goba mathata ka moka a bophelo le ditiro tša meoya e kgopo. Tumelo e bjalo e tla re goketša gore re leke go homotša meoya ka tsela e itšego. * Ge re babja, re swanetše go nyaka kalafo e swanetšego, e sego keletšo go tšwa go “moaketši le rra-xo-moaketši,” e lego Sathane Diabolo. (Johane 8:44) Dipalo-palo di bontšha gore batho bao ba dulago dinageng tšeo go tšona go phatlaletšego ditumela-khwele tša bagologolo ga ba phele nako e telele goba go phela maphelo a makaone go feta batho ba dinaga tše dingwe. Ka gona, go molaleng gore ditumela-khwele ga di re hole ka boemo bjo bobotse bja tša maphelo.
Modimo ke yo matla go feta moya le ge e le ofe o kgopo, gomme O kgahlegela bophelo bja rena bjo bobotse. “Mahlô a Morêna a bôna baloki; ’tsêbê tša xaxwe di kwa xe ba lla.” (1 Petro 3:12) Mo rapele bakeng sa gore a go nee tšhireletšo le bohlale. (Diema 15:29; 18:10) Dira boiteko bja gore o kwešiše Lentšu la gagwe le Lekgethwa, Beibele. Tsebo e nepagetšego ka Beibele ke tšhireletšo e kaone yeo re ka bago le yona. E tla re thuša gore re kwešiše lebaka leo ka lona dilo tše mpe di diregago ka lona le kamoo re ka amogelwago ke Modimo yo Matla ohle.
Mehola ya go ba le Tsebo ya go Tseba Modimo
Tsebo e nepagetšego ya go tseba Jehofa le merero ya gagwee fapanego le go se šetše le tumela-khweleke senotlelo sa go hwetša tšhireletšego ya kgonthe. Se se bonagala tabeng ya Jean, e lego monna yo a tšwago Benin. Ditumela-khwele di be di tsemile medu ka lapeng la gabo Jean. Go ya le ka metlwae ya setšo ya tumela-khwele, mosadi yo a sa tšwago go belega morwa o swanetše go dula matšatši a senyane ka mokutwaneng wo a o agetšwego ka mo go kgethegilego. Ge e ba a belega morwedi, o tla tswalelelwa ka mokutwaneng ka matšatši a šupago.
Ka 1975, mosadi wa Jean o ile a belega ngwana yo mobotse wa mošemanyana, yo ba ilego ba mo rea leina ba re ke Marc. Motheong wa tsebo ya bona ya Beibele, Jean le mosadi wa gagwe ga se ba ka ba nyaka go kwa selo ka meoya e kgopo. Eupša na ba be ba tla ineela poifong le kgateletšong ya go latela tumela-khwele gomme mma a dula ka mokutwaneng? Aowaba ile ba ganetša tumela-khwele ye ya setšo.Ba-Roma 6:16; 2 Ba-Korinthe 6:14, 15.
Na kotsi le ge e le efe e ile ya wela lapa la Jean? Go fetile nywaga e mentši, gomme ga bjale Marc o hlankela e le mohlanka wa bodiredi ka phuthegong ya lefelong la gabo ya Dihlatse tša Jehofa. Lapa ka moka le thabile ka ge le sa ka la dumelela tumela-khwele go tutuetša bophelo bja bona le go senya boemo bja bona bjo bobotse bja moya.—1 Ba-Korinthe 10:21, 22.
Bakriste ba therešo ba swanetše go tloša ditiro tše kgopo tša tumela-khwele maphelong a bona gomme ba amogele seetša sa moya seo se newago ke Mmopi Jehofa le Morwa wa gagwe Jesu Kriste. Ka go rialo ba ka thabela khutšo ya kgonthe ya monagano e hwetšwago tsebong ya go tseba gore ba dira se se nepagetšego mahlong a Modimo.—Johane 8:32.
[Mengwalo ya ka tlase]
^ ser. 20 Maina a fetotšwe.
^ ser. 21 Bona sehlogo se se rego “Na Diabolo o a re Lwatša?” ka go Morokami wa September 1, 1999.
[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 5]
Ditumela-khwele tše di tlwaelegilego Lefaseng
• Dikotana tša go ja tše di emeletšego ka sebjaneng sa reisi ke leswao la lehu
• Go bona leribiši mosegare go baka madimabe
• Kerese ye e timago nakong ya tirelo e bolela gore meoya e mebe e kgaufsi
• Go lahlela samporela fase go bontšha gore go tla ba le polao ka ntlong
• Go bea kefa godimo ga malao go tliša madimabe
• Modumo wa ditšhipi o raka matemona
• Go tima dikerese ka moka tše di lego godimo ga kuku ka lekga la pele letšatšing la matswalo go phethagatša kganyogo ya motho yoo
• Lefsielo le le ithekgilego ka malao le dumelela meoya e mebe yeo e lego ka lefsielong go loya malao
• Katse e ntsho ye e fetago tseleng pele ga mahlo a gago e bolela madimabe
• Go lahlela foroko fase go bolela gore go na le monna yo a tlago go etela
• Seswantšho sa ditlou se tliša mahlatse ge e ba se lebeletše ka thoko ya mojako
• Seeta sa pere koseneng se tliša mahlatse
• Letšoba la ivy leo le golago ntlong le šireletša malebana le bobe
• Ke madimabe go sepela ka tlase ga llere
• Go thuba seipone go bolela nywaga e šupago ya madimabe
• Go tšholla pherefere go bolela gore o tla ngangišana le mogwera wa gago wa paale
• Go tšholla letswai go tliša madimabe ntle le ge letswai le lenyenyane le lahlelwa ka legetleng la ntsogošo
• Go tlogela setulo se se sa tsepamego se dutše se bina-bina go se go dule motho go sona go laletša matemona go tla go dula go sona
• Go tlogela dieta di lebeletše godimo go tliša madimabe
• Ge motho yo mongwe a e-hwa, mafesetere a swanetše go tlogelwa a butšwe gore moya (soul) o tšwe ka ngwakong
O Lokolotšwe ka Tlase ga Taolo le Tutuetšo ya Tumela-khwele
Dihlatse tša Jehofa di be di bolela karolong e nngwe ya Afrika Borwa. Ge mojako o mongwe o bulega ka morago ga gore ba kokote, Dihlatse di ile tša gahlanetšwa ke mosadi yo a bego a apere moaparo o feletšego wa Sangoma (ngaka ya ditaola). Ba be ba nyaka go tloga, eupša mosadi a gapeletša gore ba bolele molaetša wa bona. Hlatse e nngwe e ile ya bala Doiteronomio 18:10-12 go mmontšha pono ya Beibele ka go diriša meoya. Ngaka ya ditaola e ile ya amogela molaetša gomme ya dumela go ba le thuto ya Beibele. O ile a bolela gore ge e ba a ka kgodišega go tšwa thutong ya gagwe ya Beibele gore go ba Sangoma go be go ganetšana le thato ya Jehofa, gona o tla tlogela.
Ka morago ga go ithuta kgaolo 10 ya puku ya O ka Phela ka mo go sa Felego Paradeiseng mo Lefaseng gotee le Beibele, o ile a fiša ditlabakelo ka moka tša gagwe tšeo di tswalanago le boloi gomme a thoma go ba gona dibokeng Holong ya Mmušo. Go oketša moo, o ile a nyalana semmušo le monna wa gagwe, gaešita le ge a be a arogane le yena ka nywaga e 17. Ga bjale, bobedi bja bona ke Dihlatse tše ineetšego ka kolobetšo tša Jehofa.
[Seswantšho go letlakala 6]
“Sangoma” se tšholla marapo ge se dutše se nyaka seo se bakago mathata a molwetši
[Diswantšho go letlakala 7]
Tsebo e nepagetšego ya go tseba Modimo e tliša tšhireletšo ya kgonthe le lethabo