Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

“Xa xo Ešo Xwa ba le Motho e a Bolêlaxo Byalo ka Motho eo”

“Xa xo Ešo Xwa ba le Motho e a Bolêlaxo Byalo ka Motho eo”

“Xa xo Ešo Xwa ba le Motho e a Bolêlaxo Byalo ka Motho eo”

“Bohle ba mo dumêla, ba kxotsa mantšu a bose a tšwaxo molomong wa xaxwe.”—LUKA 4:22.

1, 2. (a) Ke ka baka la’ng balaodi bao ba bego ba romilwe go ya go swara Jesu ba boile ba lekeleditše diatla? (b) Ke’ng seo se bontšhago gore balaodi e be e se bona ba nnoši bao ba bego ba kgahlišitšwe ke thuto ya Jesu?

BALAODI ba ile ba palelwa morerong wa bona. Ba be ba rometšwe go swara Jesu Kriste, eupša ba ile ba boa ba lekeleditše diatla. Baperisita ba bagolo le Bafarisei ba ile ba nyaka tlhaloso ka go botšiša gore: “Le re’ng Lè sa mo tliše?” Go ba gona, ke ka baka la’ng balaodi ba sa swara monna yo a bego a ka se lwantšhane le bona? Balaodi ba hlalositše gore: “Xa xo ešo xwa ba le motho e a bolêlaxo byalo ka motho eo.” Ba be ba kgahlišitšwe kudu ke dithuto tša Jesu moo ba bego ba ka se iše monna yo a nago le khutšo kgolegong. *Johane 7:​32, 45, 46.

2 Balaodi bao e be e se bona ba nnoši bao ba bego ba kgahlišitšwe ke thuto ya Jesu. Beibele e re botša gore mašaba a batho a ile a tla go fo mo kwa ge a bolela. Batho ba tikologong ya gabo ba ile ba kgotsa “mantšu a bose a tšwaxo molomong wa xaxwe.” (Luka 4:​22) Ka makga a mantši o ile a bolela le mašaba a magolo a bego a bokane lebopong la Lewatle la Galilea a le ka sekepeng. (Mareka 3:9; 4:1; Luka 5:​1-3) Tiragalong e nngwe, “lešaba le lentši la batho” le ile la dula le yena ka matšatši a mmalwa, e bile le sa je.—Mareka 8:​1, 2.

3. Lebaka le legolo leo ka lona Jesu e bego e le morutiši yo mogolo ke lefe?

3 Ke eng seo se dirilego gore Jesu e be morutiši yo mogolo? Lerato e be e le lebaka le legolo. * Jesu o be a rata ditherešo tšeo a bego a di ruta, gomme o be a rata le batho bao a bego a ba ruta. Eupša Jesu gape o be a na le bokgoni bjo bogolo kudu bja go diriša mekgwa e atlegago ya go ruta. Dihlogong tše ithutwago tšeo di tšwelelago tokollong ye, re tla ahla-ahla e mengwe ya mekgwa e atlegago yeo a e dirišitšego le kamoo re ka e ekišago ka gona.

Polelo e Bonolo le e Kwagalago

4, 5. (a) Ke ka baka la’ng Jesu a ile a diriša polelo e bonolo thutong ya gagwe, gomme ke eng seo se lemogegago tabeng ya gore o dirile bjalo? (b) Ke bjang Thuto ya Thabeng e lego mohlala wa tsela e bonolo yeo Jesu a rutilego ka yona?

4 Ke mo go tlwaelegilego gore batho ba rutegilego ba diriše polelo yeo batheetši ba bona ba ka se kgonego go e kwešiša. Eupša ge e ba seo re se bolelago se ka se kwešišwe ke ba bangwe, ba ka holega bjang tsebong ya rena? E le morutiši, le ka mohla Jesu ga se a ka a bolela selo seo se ka se kwešišwego ke ba bangwe. Nagana ka lelokelelo la tlotlo-ntšu leo a ka bago a ile a le diriša. Lega go le bjalo, go sa šetšwe tsebo ya gagwe e ntši, o ile a se ke a inaganela eupša o ile a naganela batheetši ba gagwe. O be a tseba gore bontši bja bona e be e se ‘ba mangwalo gomme ba sa rutega.’ (Ditiro 4:​13) E le gore a ba fihlelele, o ile a diriša polelo yeo batho ba bjalo ba ka e kwešišago. Mantšu a ka ba a be a le bonolo, eupša a ile a utolla tsebo e tseneletšego le kwešišo.

5 Tšea ka mohlala Thuto ya Thabeng e begilwego go Mateo 5:3–7:​27. Go ka be go tšere Jesu metsotso e 20 feela go nea thuto yeo. Lega go le bjalo, dithuto tša yona ke tše di tseneletšego, di fihla modung wa ditaba tše bjalo ka bootswa, tlhalo le dilo tše di bonagalago. (Mateo 5:​27-32; 6:​19-34) Lega go le bjalo, ga go na dipolelo tše di raraganego goba tša boikgantšho. Ge e le gabotse, go tloga go se na lentšu le letee leo gaešita le ngwana a ka se le kwešišego gabonolo! Ke mo go kwešišegago gore ge a feditše, mašabamohlomongwe go akaretša balemi ba bantši, badiši le barei ba dihlapi‘a be a tlabilwe ke thuto ya gagwe’!—Mateo 7:28.

6. Nea mohlala wa kamoo Jesu a ilego a bolela dipolelo tšeo di bego di le bonolo eupša di na le tlhaloso e humilego.

6 Gantši a diriša mafoko a kwagalago le a makopana, Jesu o ile a bolela dipolelo tšeo di bego di le bonolo eupša e le tše di nago le tlhaloso e humilego. Mehleng ya pele ga go gatišwa ga dipuku, ka go bolela dipolelo tše bonolo eupša e le tšeo di kwagalago o ile a gatelela molaetša wa gagwe ka tsela e sa lebalegego ka menaganong le dipelong tša batheetši ba gagwe. Ela hloko mehlala e mengwe: “Xa xo e a kxônaxo xo hlankêla marêna a mabedi . . . Le ka se kxône xo dirêla Modimo, ’me la dirêla le Mamôna.” “Le se kê la ahlola, xore le lena Le se tlo ahlolwa.” “Le tlo ba tseba ka dienywa tša bôná.” “Ba-lla-ngaka xa se ba ba thabilexo, ké balwetši.” “E a swaraxo thšoša, ó tlo bolawa ka yôna.” “Nthšetšang Kesara tše e lexo tša Kesara; Modimo le mo nthšetšê tše e lexo tša Modimo.” “Lešexo la monei le phala la monewa.” * (Mateo 6:​24; 7:​1, 20; 9:​12; 26:​52; Mareka 12:​17; Ditiro 20:​35) Go fihla le lehono, mo e nyakilego go ba nywaga e 2 000 ka morago ga ge dipolelo tše bjalo tše matla di boletšwe ke Jesu, di sa dutše di gopolega gabonolo.

Go Diriša Dipotšišo

7. Ke ka baka la’ng Jesu a ile a botšiša dipotšišo?

7 Jesu o ile a diriša dipotšišo ka mo go lemogegago. Gantši o be a dira se gaešita le ge e be e tla ba mo go sa jego nako go fo botša batheetši ba gagwe ntlha. Ka gona, ke ka baka la’ng a ile a botšiša dipotšišo? Ka dinako tše dingwe, o ile a diriša dipotšišo tšeo di hlohlago bakeng sa go pepentšha maikemišetšo a baganetši ba gagwe, ka go rialo a ba tswalela melomo. (Mateo 12:​24-30; 21:​23-27; 22:​41-46) Lega go le bjalo, mabakeng a mantši Jesu o ile a diriša nako go botšiša dipotšišo e le gore a rute ditherešo, a dire gore batheetši ba gagwe ba ntšhe sa mafahleng a bona, go ba tutuetša le go tlwaetša tsela ya go nagana ya barutiwa ba gagwe. Anke re hlahlobeng mehlala e mebedi yeo e akaretšago moapostola Petro.

8, 9. Jesu o ile a diriša bjang dipotšišo go thuša Petro go fihlelela phetho e nepagetšego tabeng ya go ntšha lekgetho la tempele?

8 Mohlala wa pele, gopola tiragalo ya ge balekgetho ba be ba botšiša Petro ge e ba Jesu o ntšhitše lekgetho la tempele. * Petro yoo ka dinako tše dingwe a bego a tšewa ke maikwelo o ile a araba ka gore, ‘O le ntšhitše.’ Lega go le bjalo, nakwana ka morago Jesu o ile a boledišana le yena ka gore: “Simone, xo bya’ng xe O bôna; dikxoši tša lefase di tšea lekxêthô le dibexô xo bô-mang? A di thšediša bakxômana xoba batho ba bangwê? Petro a re: Ba thšediša batho ba bangwê. Jesu a re: Anthe bakxômana xa ba thšele!” (Mateo 17:​24-27) Ntlha ya dipotšišo tša Jesu e swanetše go ba e bile molaleng go Petro. Ka baka la’ng go le bjalo?

9 Mehleng ya Jesu, ditho tša malapa a bogošing di be di tsebja gore ga di ntšhe lekgetho. Ka gona, ka ge e be e le Morwa yo a tswetšwego a nnoši wa Kgoši ya legodimong yeo e bego e rapelwa tempeleng, Jesu o be a sa swanela go gapeletšega go ntšha lekgetho. Ela hloko gore go e na le go fo botša Petro karabo e nepagetšego, Jesu o ile a diriša dipotšišo ka mo go atlegago eupša ka bonolo go thuša Petro go fihlelela phetho e nepagetšegogomme mohlomongwe go mo thuša go bona go nyakega ga go nagana ka kelohloko kudu pele a bolela.

10, 11. Jesu o ile a arabela bjang ge Petro a be a kgaola tsebe ya monna yo mongwe bošegong bja Paseka ya 33 C.E., gomme se se bontšha bjang gore Jesu o be a kwešiša bohlokwa bja dipotšišo?

10 Mohlala wa bobedi o be o akaretša tiragalo yeo e diragetšego bošegong bja Paseka ya 33 C.E. ge lešaba le be le tlile go swara Jesu. Barutiwa ba ile ba botšiša Jesu ge e ba ba swanetše go mo lwela. (Luka 22:​49) A sa emele karabo, Petro o ile a kgaola tsebe ya monna yo mongwe ka tšhoša (gaešita le ge mohlomongwe Petro a be a ikemišeditše go senya le go feta). Petro o ile a itshwara ka mokgwa woo o bego o ganetšana le thato ya mong wa gagwe, ka gobane Jesu o be a ikemišeditše ka mo go feletšego go swarwa. Jesu o ile a arabela bjang? A dula a sa fele pelo, o ile a botšiša Petro dipotšišo tše tharo tše rego: “A O re senwêlô se Tate a nneilexo sôna ke se kê ka se nwa?” “A O re nka se kxône xo kxopêla Tate, a nthomêla Barongwa ba ba fetišaxo madirá a lesome le metšô e mebedi? Fêla, xe nka r’yalo, mangwalô a a rexo xo swanetše xo dirêxa tšôna-tšé a ka phêthêxa bya’ng?”—Johane 18:​11; Mateo 26:​52-54.

11 Naganišiša ka nakwana ka pego yeo. Jesu a dikologilwe ke lešaba leo le befetšwego, o be a tseba gore lehu la gagwe le be le le kgaufsi le gore go tlošwa ga kgobošo leineng la Tatagwe le go phologa ga lapa la batho go be go letše magetleng a gagwe. Lega go le bjalo, o ile a diriša motsotswana woo go gatelela bohlokwa bja ditherešo ka kgopolong ya Petro ka go diriša dipotšišo. Na ga go molaleng gore Jesu o be a kwešiša bohlokwa bja dipotšišo?

Go Diriša Pheteletšo ka Morero

12, 13. (a) Pheteletšo ke’ng? (b) Jesu o ile a diriša pheteletšo bjang go gatelela bošilo bja go ntšha diphošo tše dinyenyane tša bana babo rena?

12 Bodireding bja gagwe, Jesu gantši o ile a diriša mokgwa o mongwe o atlegago wa go rutapheteletšo. Mo ke go feteletša ka morero wa go gatelela. Ka pheteletšo, Jesu o ile a bopa diswantšho tša kgopolo tšeo di bego di sa lebalege. Anke re eleng hloko mehlala e sego kae.

13 Thutong ya Thabeng, ge a be a gatelela go nyakega ga gore re se ke ra “ahlola” ba bangwe, Jesu o itše: “O re’ng-xê Ò bôna lehlôkwana la mo ’ihlong la ngwan’eno, Ò sa lemoxe kwata ya mo ’ihlong la xaxo?” (Mateo 7:​1-3) Na o ka kgona go bona ka leihlo la kgopolo tiragalo ye? Motho yo a itšego yo a sekametšego go beng montšha-diphošo o ithapa go tloša lehlokwana la go se re selo “ ’ihlong” la ngwanabo. Montšha-diphošo o tla be a bolela gore ngwanabo a ka se kgone go bona ditaba gabotse ka mo go lekanego gore a ka kgona go nea dikahlolo tše di amogelegago. Eupša bokgoni bja montšha-diphošo bja go ahlola bo širilwe ke “kwata”legong goba phata yeo e ka dirišetšwago go thekga marulelo. A tsela e sa lebalegego gakaakang ya go gatelela kamoo e lego ga bošilo ka gona go ntšha diphošo tše dinyenyane tša bana babo rena mola e le gore re ka ba re na le diphošo tše kgolo!

14. Ke ka baka la’ng mantšu a Jesu mabapi le go sefa monang le go metša kamela e be e tloga e le pheteletšo e matla?

14 Tiragalong e nngwe, Jesu o ile a pepentšha Bafarisei e le ‘difofu tšeo di minolotšago monang tša metša kamela.’ (Mateo 23:​24, PK) Ye e be e tloga e le go dirišwa ga pheteletšo mo go matla. Ka baka la’ng? Phapano magareng ga monang o monyenyane le kamela, e lego e nngwe ya diphoofolo tše kgolo kudu tšeo di bego di tsebja ke batheetši ba Jesu, e be e le e kgahlišago. Go šišinywa gore go tla nyakega menang e dimilione tše 70 go lekanya boima bja kamela e lekanetšego! Le gona, Jesu o be a tseba gore Bafarisei ba be ba sefa beine ya bona ka sefo ya lešela. Bakgomaredi bao ba melao ba ile ba dira seo bakeng sa go phema go metša monang gomme ka go rialo e be ba sa hlwekago go ya ka borapedi. Lega go le bjalo, ka tsela ya seswantšhetšo ba ile ba metša kamela, yeo le yona e bego e sa hlweka. (Lefitiko 11:​4, 21-24) Ntlha ya Jesu e be e le e kwagalago. Ka kelohloko Bafarisei ba ile ba dumelelana le dilo tše nyenyane kudu tšeo di bego di nyakwa ke Molao, eupša ba ile ba tšeela fase ditaba tše dikgolo“tokô kahlolong le kxauxêlô le pôtêxô.” (Mateo 23:​23) Jesu o ile a ba pepentšha ka mo go kwagalago gakaakang ka seo ba bego ba le sona!

15. Ke dithuto dife tše dingwe tšeo Jesu a di rutilego ka go diriša pheteletšo?

15 Bodireding bja gagwe, Jesu gantši o be a diriša pheteletšo. Ela hloko mehlala e itšego. “Tumêlô e kakaxo thôrwana ya lehlóko” yeo e ka šuthišago thabaJesu a ka ba a tloga a hweditše tsela e atlegago kudu ya go gatelela gore gaešita le tumelo e nyenyane e ka phethagatša mo gontši. (Mateo 17:​20) Kamela e kgolo e lekago go tsena ka lešobana la nalete ya go rokaseo se swantšha gabotse gakaakang bothata bjoo mohumi yo a lekago go hlankela Modimo mola a swareletše mohuteng wa bophelo wa go rata dilo tše di bonagalago a lebeletšanego le bjona! (Mateo 19:​24) Na ga o makatšwe ke dika-polelo tša Jesu tše di atlegago le bokgoni bja gagwe bja go fihlelela mafelelo a magolo ka mantšu a sego kae?

Go Nea Mabaka ka Tsela e Kwagalago ka mo go Bego go sa Ganetšege

16. Ke ka tsela efe Jesu a ilego a diriša bokgoni bja gagwe bja go nagana ka mehla?

16 Ka kgopolo ya gagwe e phethagetšego, Jesu o be a na le bokgoni bjo bogolo kudu go neeng batho mabaka ka tsela e kwagalago. Lega go le bjalo, le ka mohla ga se a ka a diriša bokgoni bjo gampe. Go ruteng ga gagwe, ka mehla o be a diriša bokgoni bja gagwe bja go nagana go tšwetša pele therešo. Ka dinako tše dingwe, o ile a diriša go nea mabaka mo go matla go ganetša ditatofatšo tša maaka tša baganetši ba gagwe ba bodumedi. Dinakong tše dintši, o ile a diriša go nea mabaka mo go kwagalago e le gore a rute barutiwa ba gagwe dithuto tše bohlokwa. Anke re lebeleleng bokgoni bjo bogolo bja Jesu bja go diriša go nea mabaka mo go matla.

17, 18. Ke go nea mabaka gofe ka mo go kwagalago moo Jesu a ilego a go diriša go ganetša tatofatšo ya maaka ya Bafarisei?

17 Ela hloko tiragalo ya ge Jesu a be a fodiša monna yo a nago le batemona yo e bego e le sefofu e bile e le semuma. Ka morago ga go kwa ka tiragalo yeo, Bafarisei ba itše: “Motho yó, xe a lelêka meôya e mebe, ó dira ka Beletsebulu [Sathane] kxoši ya meôya e mebe; xa se tše dingwê.” Ela hloko gore Bafarisei ba be ba dumela gore go be go nyakega matla a phagametšego a motho go raka batemona ba Sathane. Lega go le bjalo, go dira gore batho ba se ke ba dumela Jesu, ba ile ba re matla a gagwe a tšwa go Sathane. Go bontšha gore ba be ba sa naganišiša taba ya bona gabotse go fihlelela phetho e kwagalago, Jesu o arabile ka gore: “Mmušô ofe le ofe, xe o ikxaoxanya, o a šwalalana; le ngwakô xe o ikxaoxanya, xa o eme. Byale xe Sathane a ka lêlêka Sathane, xe a ikxaoxanya, mmušô wa xaxwe o tlo êma bya’ng?” (Mateo 12:​22-26) Ge e le gabotse Jesu o be a re: ‘Ge nkabe ke le modiredi wa Sathane bjalo ka ge le bolela, go dirolla seo Sathane a se dirilego, gona Sathane o tla be a ikganetša gomme kgaufsinyane o tla wa.’ E be e le go nea mabaka mo go matla, na ga go bjalo?

18 Ke moka Jesu o ile a nea mabaka ka mo go tšwelago pele tabeng ye. O be a etše hloko gore ba bangwe ba barutiwa ba Bafarisei ba be ba ile ba raka batemona. Lega go le bjalo, o ile a botšiša potšišo e bonolo eupša e le e nolago moko e rego: “Xe Le re Nna ke lêlêka meoya e mebe ka Beletsebulu, xe e le barwa [goba barutiwa] ba lena ba e lêlêka ka mang?” (Mateo 12:​27) Go ba gona, taba ya Jesu e be e le ye: ‘Ge e le gabotse, ge e ba ke raka batemona ka matla a Sathane, gona barutiwa ba lena ba swanetše go ba ba diriša matla a swanago.’ Bafarisei ba be ba tla re’ng? Le ka mohla ba be ba ka se dumele gore barutiwa ba bona ba be ba diriša matla a Sathane. Ka go nea mabaka ka mo go sa ganetšegego, Jesu o ile a dira gore go mo latofatša ga bona e be ga bošilo.

19, 20. (a) Ke ka tsela efe e nepagetšego yeo Jesu a ilego a diriša go nea mabaka ka mo go kwagalago? (b) Ke bjang Jesu a ilego a diriša tsela ya go nea mabaka ya “kudu gakaakang” ge a be a arabela kgopelong ya barutiwa ba gagwe ya gore a ba rute go rapela?

19 Go tlaleletša go dirišeng mabaka ka tsela e kwagalago go homotša baganetši ba gagwe, Jesu gape o dirišitše mabaka a kwagalago le a kgodišago bakeng sa go ruta ditherešo tše kgothatšago le tše ruthetšago pelo ka Jehofa. Dinakong tše dintši, o dirišitše seo mohlomongwe se ka bitšwago tsela ya go nea mabaka ya “kudu gakaakang,” a thuša batheetši ba gagwe go tšwela pele therešong yeo ba e tlwaetšego go ya kgodišegong e oketšegilego. Anke re hlahlobeng mehlala e mebedi feela.

20 Ge a be a arabela kgopelong ya barutiwa ba gagwe ya gore a ba rute go rapela, Jesu o ile a anega seswantšho sa monna yoo “go phegelela ga gagwe ka sebete,” (NW) mafelelong go šušumeditšego mogwera yo a bego a sa ikemišetša go mo thuša gore a mo nee seo a bego a se kgopela. Jesu gape o ile a hlalosa go ikemišetša ga batswadi go nea bana ba bona “dimpho tše botse.” Ke moka o phethile ka gore: “Ge lena gaešita le ge le le bakgopo, le tseba go nea bana ba lena dimpho tše botse, gona Tate wa legodimong o tla nea kudu gakaakang moya o mokgethwa go bao ba mo kgopelago!” (Luka 11:​1-13, NW) Ntlha yeo Jesu a e bontšhitšego ga se ya ithekga ka go swana, eupša e ithekgile ka go se swane. Ge e ba mogwera yo a sa ikemišetšago go thuša mafelelong a ka šušumeletšwa go thuša moagišani wa gagwe, gomme ge e ba batswadi ba e lego batho ba sa phethagalago ba hlokomela dinyakwa tša bana ba bona, go bjalo kudu gakaakang ka Tatago rena yo lerato wa legodimong go ka neelana ka moya o mokgethwa go bahlanka ba gagwe ba botegago ka go se kwanantšhe bao ba tlago go yena ka boikokobetšo ka thapelo!

21, 22. (a) Ke go nea mabaka gofe moo Jesu a go dirišitšego ge a be a nea keletšo ya mabapi le go lebeletšana le pelaelo ya go belaela ka dilo tše di bonagalago? (b) Ka morago ga go hlahloba mekgwa e sego kae ya Jesu ya go ruta, re fihlelela phetho efe?

21 Jesu o dirišitše mokgwa o swanago wa go nea mabaka ge a be a nea keletšo ya go lebeletšana le pelaelo ya go belaela ka dilo tše di bonagalago. O itše: “Bônang maxukubu: xa a leme, xa a bune, xa a n’e matloló le dišexo; ’me Modimo ó a a fêpa. Xomme dinonyana tšeo a di ka bá tša bapetšwa le lena [“kudu gakaakang,” NW]? Šetšang matšobana a naxa ka mo a melaxo à sa dire à sa ohle . . . Byalo, byôna byang bya naxa byó, bya xo ba xôna lehono, ’me bosasa bya tlo lahlêlwa sebešong, xe Modimo a bo apeša ka mokxwa wó, a ka lesa bya’ng [“kudu gakaakang,” NW] xo dirêla lena tše di fetišaxo, lena bahlaya-tumêlô!” (Luka 12:​24, 27, 28) Ee, ge e ba Jehofa a hlokomela dinonyana le matšoba, o tla hlokomela bahlanka ba gagwe kudu gakaakang! Go nea mabaka mo go bjalo go bonolo eupša go le matla ka ntle le pelaelo go ile gwa kgoma dipelo tša batheetši ba Jesu.

22 Ka morago ga go hlahloba mekgwa e sego kae ya go ruta ya Jesu, re ka phetha gabonolo gore balaodi bao ba ilego ba palelwa ke go mo swara ka ntle le pelaelo ba be ba sa feteletše ge ba be ba re: “Xa xo ešo xwa ba le motho e a bolêlaxo byalo ka motho eo.” Eupša mokgwa wa Jesu wa go ruta woo mohlomongwe o tumilego ke wa go diriša diswantšho. Ke ka baka la’ng a ile a diriša mokgwa wo? Gomme ke’ng seo se dirilego gore diswantšho tša gagwe e be tše atlegago gakaakaa? Dipotšišo tše di tla ahla-ahlwa sehlogong se se latelago.

[Mengwalo ya ka tlase]

^ ser. 1 Mohlomongwe balaodi e be e le badiredi ba lekgotla la Sanhedrine gomme ba le ka tlase ga bolaodi bja baperisita ba bagolo.

^ ser. 3 Bona dihlogo tše di rego ‘Ke le Beetše Mohlala’ le ‘Ntateleng ka go se Kgaotše,’ ka tokollong ya Morokami wa August 15, 2002.

^ ser. 6 Tsopolo ye ya mafelelo, yeo e hwetšwago go Ditiro 20:​35, e tsopotšwe ke moapostola Paulo feela, gaešita le ge kgopolo ya mantšu ao e hwetšwa Diebangeding. Paulo a ka ba a ile a amogela mantšu ao ka go a botšwa (e ka ba ke morutiwa yo a ilego a kwa Jesu ge a a bolela goba ke Jesu yo a tsošitšwego) goba ka go a utollelwa ke Modimo.Ditiro 22:​6-15; 1 Ba-Korinthe 15:​6, 8.

^ ser. 8 Go be go nyakega gore ba-Juda ba lefe lekgetho la tempele la ngwaga le ngwaga la di-drachma tše pedi (la mo e ka bago mogolo wa matšatši a mabedi). Tšhelete ya lekgetho e be e dirišetšwa go lefa go lokišwa ga tempele, tirelo yeo e bego e dirwa fao le dihlabelo tša letšatši le letšatši tšeo di bego di neelwa legatong la setšhaba.

Na o a Gopola?

• Ke mehlala efe e bontšhago gore Jesu o rutile ka tsela e bonolo le e kwagalago?

• Ke ka baka la’ng Jesu a ile a diriša dipotšišo ge a be a ruta?

• Pheteletšo ke’ng, gomme Jesu o dirišitše bjang mokgwa wo wa go ruta?

• Jesu o dirišitše bjang mokgwa wa go nea mabaka ka mo go sa ganetšegego bakeng sa go ruta barutiwa ba gagwe ditherešo tše ruthetšago pelo ka Jehofa?

[Dipotšišo tša Thuto]

[Seswantšho go letlakala 9]

Jesu o dirišitše polelo e bonolo yeo batho ba sa rutegago ba ka e kwešišago

[Seswantšho go letlakala 10]

Bafarisei ‘ba ile ba minolotša monang eupša ba metša kamela’