Bakriste ba a Hlokana

“Re dithô seng sa rena.”​—BA-EFESO 4:25.

1. Encyclopedia e nngwe e bolela’ng ka mmele wa motho?

MMELE wa motho ke tlholo e makatšago! The World Book Encyclopedia e re: “Ka dinako tše dingwe batho ba re mmele wa motho ke motšhene​—o mobotse kudu wo o kilego wa dirwa. Goba gona, mmele wa motho ga se motšhene. Eupša o ka swantšhwa le ona ka ditsela tše dintši. Mmele o dirilwe ka dikarolo tše dintši go etša motšhene. Karolo e nngwe le e nngwe ya mmele e dira modiro o kgethegilego go etša karolo e nngwe le e nngwe ya motšhene. Eupša dikarolo ka moka di šoma gotee gomme ka go rialo di dira gore mmele goba motšhene o šome gabotse.”

2. Mmele wa motho le phuthego ya Bokriste di swana ka tsela efe?

² Ee, mmele wa motho o na le dikarolo tše dintši goba ditho, gomme se sengwe le se sengwe se dira selo se itšego se se nyakegago. Ga go na tšhika, mošifa goba setho se sengwe sa mmele seo se se nago morero. Ka mo go swanago, setho se sengwe le se sengwe sa phuthego ya Bokriste se ka tsenya letsogo bophelong bja yona bjo bobotse bja moya. (1 Ba-Korinthe 12:​14-26) Gaešita le ge setho se sengwe sa phuthego se sa swanela go ikwa se phagametše tše dingwe, le gona ga go na yo a swanetšego go itebelela a se bohlokwa.​—Ba-Roma 12:3.

3. Ba-Efeso 4:​25 e bontšha bjang gore Bakriste ba a hlokana?

³ Bjalo ka ditho tša mmele tše di šomišanago, Bakriste ba a hlokana. Moapostola Paulo o ile a botša badumedi-gotee le yena ba ba tloditšwego ka moya gore: “Ké xôna apolang maaká; xe Le boledišana Le bolêlê therešô, xobane re dithô seng sa rena.” (Ba-Efeso 4:​25) Bjalo ka ge e le ‘ditho seng sa bona,’ go na le poledišano ya kgonthe le tirišano e botse gare ga ditho tša Isiraele ya moya​—“mmele wa Kriste.” Ee, yo mongwe le yo mongwe wa bona ke wa bona ka moka. (Ba-Efeso 4:​11-13) Bao ba lego boteeng e le ka kgonthe le bona ka lethabo ke Bakriste ba nago le tirišano bao ba nago le kholofelo ya go phela lefaseng.

4. Bao ba sa tšwago go thoma go kopanela ba ka thušwa bjang?

⁴ Ngwaga o mongwe le o mongwe ba dikete bao ba nago le kholofelo ya go phela lefaseng la paradeise ba a kolobetšwa. Ditho tše dingwe tša phuthego di thabela go ba thuša gore  ba “išê pele ka tša phêthêxô.” (Ba-Hebere 6:​1-3) Thušo ye e ka akaretša go araba dipotšišo tše di theilwego Mangwalong goba go ba nea thušo ya maleba bodireding. Re ka thuša ba sa tšwago go thoma go kopanela ka go bea mohlala o mobotse ka go tšea karolo ka mehla dibokeng tša Bokriste. Dinakong tša kgateletšego, le gona re ka ba kgothatša goba mohlomongwe ra ba homotša. (1 Ba-Thesalonika 5:​14, 15) Re swanetše go tsoma ditsela tša go thuša ba bangwe gore ‘ba sware tsela ya therešo.’ (3 Johane 4) Go sa šetšwe gore re ba banyenyane goba ba bagolo, re sa tšwa go thoma go sepela therešong goba re bile therešong ka nywaga e mentši, re ka kaonefatša boemo bja moya bja badumedi-gotee le rena​—gobane ba tloga ba re hloka.

Ba Ile ba Nea Thušo e Nyakegago

5. Akwila le Perisika ba ile ba itlhatsela bjang e le ba nago le thušo go Paulo?

⁵ Banyalani ba Bakriste ba gare ga batho bao ba kgotsofatšwago ke go thuša badumedi-gotee le bona. Ka mohlala Akwila le mosadi wa gagwe Perisika ba ile ba thuša Paulo. Ba ile ba mo amogela legaeng la bona, ba šoma le yena e le balogi ba ditente gomme ba mo thuša go aga phuthego e mpsha kua Korinthe. (Ditiro 18:​1-4) Ka tsela e nngwe ya ka sephiring, ba ile ba ba ba bea maphelo a bona kotsing ka baka la Paulo. Ba be ba dula kua Roma ge Paulo a be a botša Bakriste ba moo gore: “Dumedišang Perisika le Akwila badirišani ba-ka ka Jesu Kriste. Ké bôná ba kilexo ba neêla dihlôxô tša bôná è le xo namolêla nna; xa se ba xo leboxwa ke nna fêla; ba leboxwa ke diphuthêxô tšohle tša ba-ntlê.” (Ba-Roma 16:​3, 4) Go etša Akwila le Perisika, Bakriste ba bangwe ba mehleng yeno ba aga diphuthego le go thuša barapedi-gotee le bona ka ditsela tše di fapa-fapanego, ka dinako tše dingwe ba bea le maphelo a bona kotsing bakeng sa go phema go bea bahlanka ba bangwe ba Modimo kotsing ya go swarwa gampe goba go bolawa ke batlaiši.

6. Apollo o ile a thušwa bjang?

⁶ Akwila le Perisika le gona ba ile ba thuša Apollo wa Mokriste yo e bego e le sethakga polelong, yo a bego a ruta badudi ba Efeso ka Jesu Kriste. Ka nako yeo, Apollo o be a tseba feela ka kolobetšo ya Johane yeo e bego e swantšhetša go sokologa dibeng malebana le kgwerano ya Molao. Ge ba lemoga gore Apollo o be a nyaka thušo e itšego, Akwila le Perisika “ba mo hlathollêla thutô ya Modimo xabotse.” Mohlomongwe ba ile ba mo hlalosetša gore kolobetšo ya Bokriste e be e akaretša go inwa ka meetseng le go tšhollelwa ka moya o mokgethwa. Apollo o ile a diriša seo a ithutilego sona. Ka moragonyana kua Akaya, “ba ba dumetšexo [o ile] a ba tšweletša-pele xaxolo ka neô ya xaxwe. A phêxêlêla xo kxodiša Ba-Juda ka xo šupetša ka mangwalô xore Jesu ké Yêna Kriste.” (Ditiro 18:​24-28) Ditlhaloso tšeo di newago ke badumedi-gotee gantši di ka thuša go kaonefatša kwešišo ya rena ka Lentšu la Modimo. Karolong ye le yona, re a hlokana.

Go Thuša ka Dilo tše di Bonagalago

7. Ba-Filipi ba ile ba arabela bjang ge Bakriste-gotee le bona ba be ba nyaka thušo ya dilo tše di bonagalago?

⁷ Ditho tša phuthego ya Bokriste tša kua Filipi di be di rata Paulo kudu gomme di ile tša mo romela dilo tša bohlokwa tše di bonagalago nakong ya ge a be a le kua Thesalonika. (Ba-Filipi 4:​15, 16) Ge bana babo rena kua Jerusalema ba be ba nyaka thušo ya dilo tše di bonagalago, ba-Filipi ba ile ba bontšha go ikemišetša go neela gaešita le go feta kamoo ba ka kgonago ka gona.  Paulo o ile a leboga kudu moya o mobotse wa bana babo le dikgaetšedi ba kua Filipi moo a ilego a ngwala ka bona e le mohlala go badumedi ba bangwe.​—2 Ba-Korinthe 8:​1-6.

8. Epaforodito o ile a bontšha moya ofe?

⁸ Ge Paulo a be a le ditlamong tša kgolego, ba-Filipi ga se ba fo mo romela feela dimpho tša dilo tše di bonagalago eupša ba ile ba mo romela le moemedi wa bona e lego Epaforodito. Paulo o itše: “Xe a batametše lehu, e be e le ka ’baka la modirô wa Kriste xe [Epaforodito] a sa re selô ka bophelô bya xaxwe, a ntirêla ka tše lena Le šitilwexo xo mpabalêla ka tšôna.” (Ba-Filipi 2:​25-30; 4:​18) Ga re botšwe ge e ba Epaforodito e be e le mogolo goba mohlanka wa bodiredi. Go sa šetšwe seo, e be e le Mokriste wa go ikgafa le yo a nago le thušo, gomme Paulo o be a tloga a mo hloka. Na ka phuthegong ya geno go na le motho yo a swanago le Epaforodito?

E be e le ‘Dithušo tše Matlafatšago’

9. Ke mohlala ofe woo Aristareko a re beetšego wona?

⁹ Bana babo rena le dikgaetšedi ba lerato ba go swana le Akwila, Perisika le Epaforodito ba thabelwa e le ruri phuthegong le ge e le efe. Ba bangwe ba barapedi-gotee le rena ba ka no ba ba swana kudu le Aristareko Mokriste wa lekgolong la pele la nywaga. Yena gotee le ba bangwe e be e le ‘dithušo tše matlafatšago,’ mohlomongwe mothopo wa khomotšo goba thušo ditabeng tša motheo le tša maleba. (Ba-Kolose 4:​10, 11, bapiša le NW.) Ka go thuša Paulo, Aristareko o ile a itlhatsela e le mogwera wa kgonthe dinakong tša ge go nyakega thušo. E be e le mohuta wa motho yoo go boletšwego ka yena go Diema 17:​17: “Moxwêra ké moratwa wa ka mehla; ké ngwan’ešo e a ntswáletšwexo wa mohla wa tlalêlô.” Na ka moka ga rena ga se ra swanela go katanela go ba ‘dithušo tše matlafatšago’ go Bakriste-gotee le rena? Re swanetše gore re thuše ka mo go kgethegilego bao ba tlaišwago ke mathata.

10. Ke mohlala ofe woo Petro a o beetšego bagolo ba Bakriste?

¹⁰ Bagolo ba Bakriste ka mo go kgethegilego ba swanetše go ba dithušo tše di matlafatšago go bana babo bona le dikgaetšedi ba moya. Kriste o ile a botša moapostola Petro gore: “O tiišê bana beno.” (Luka 22:​32) Petro o ile a kgona go dira seo ka gobane o ile a bontšha dika tše matla, tše bjalo ka lefsika, kudu-kudu ka morago ga tsogo ya Jesu. Bagolo, katanang kamoo le ka kgonago ka gona go dira se se swanago ka go rata le ka bonolo, gobane badumedi-gotee le lena ba a le hloka.​—Ditiro 20:​28-30; 1 Petro 5:​2, 3.

11. Re ka holwa bjang ke go ela hloko moya wo o bontšhitšwego ke Timotheo?

¹¹ Timotheo yo e bego e le mosepedi gotee le Paulo, e be e le mogolo yoo a bego a tloga a kgomegile ka mo go tseneletšego ka Bakriste ba bangwe. Le ge a be a na le mafokodi a itšego a tša maphelo, Timotheo o ile a bontšha tumelo e tiilego gomme ‘a šoma le Paulo modirong wa ebangedi.’ Ka gona moapostola Paulo o be a ka botša ba-Filipi gore: “Xa ke na yo mongwê yo pelo ya xaxwe e kwanaxo le ya-ka, e a kaxo etša yêna Timotheo ka xo hlôkômêla ditaba tša lena ka pelo.” (Ba-Filipi 2:​20, 22; 1 Timotheo 5:​23; 2 Timotheo 1:5) Re ka ba thušo go barapedi-gotee le rena ba Jehofa ka go bontšha moya wa go swana le wa Timotheo. Ke therešo gore re swanetše go kgotlelela mafokodi a rena ka noši re le batho le diteko tše di fapa-fapanego, eupša le rena re ka kgona e bile re swanetše go bontšha tumelo e tiilego le go kgomega ka lerato ka bana babo rena le dikgaetšedi ba moya. Ka mehla re swanetše go gopola gore ba a re hloka.

Basadi Bao ba Ilego ba Hlokomela Batho ba Bangwe

12. Re ka ithuta’ng mohlaleng wa Doroka?

¹² Doroka e be e le yo mongwe wa basadi ba go boifa Modimo bao ba ilego ba hlokomela ba bangwe. Ka morago ga lehu la gagwe, barutiwa ba ile ba biletša Petro ka phapošing ya ka godimo. “Basadi ba bahlôlôxadi ba tla ba êma moo bà lla; ba laetša Petro dikobô le diaparô tše Doroka a di dirilexo à sa na le bôná.” Doroka o ile a tsošwa bahung gomme ga go na pelaelo gore o ile a tšwela pele ka ‘mediro e mebotse ya gagwe e mentši.’ Phuthegong ya Bokriste ya mehleng yeno, go na le basadi ba swanago le Doroka bao ba ka rokago diaparo goba ba direla bahloki dilo tše dibotse. Go ba gona, ge e le ­gabotse mediro  ya bona e mebotse e reretšwe go tšwetša pele dikgahlego tša Mmušo le go tšea karolo modirong wa go dira barutiwa.​—Ditiro 9:​36-42; Mateo 6:​33; 28:​19, 20.

13. Lidia o ile a hlokomela Bakriste-gotee le yena bjang?

¹³ Mosadi yo a boifago Modimo yo a bitšwago Lidia o be a hlokomela ba bangwe. E le modudi wa Thiathira, o be a dula Filipi ge Paulo a be a bolela ditaba tše dibotse moo mo e ka bago ka 50 C.E. Mohlomongwe Lidia e be e le mosokologi wa mo-Juda, eupša go ka no ba go be go na le ba-Juda ba sego kae gomme go se na sinagoge kua Filipi. Yena gotee le basadi ba bangwe bao ba ineetšego ba be ba bokane kgaufsi le noka bakeng sa go rapela ge moapostola a be a ba botša ditaba tše dibotse. Pego e re: “Morêna a bula pelo ya xaxwe, ’me a kwa tše Paulo a di bolêlaxo. A bá a kolobetšwa le ba lapeng la xaxwe. Xe a kolobeditšwe a re kxopêla a re: Xe Le kxodilwe xore ke dumetše Morêna, xôna tlang lapeng la-ka Le dulê xôna. A ba a re ôtêlêla.” (Ditiro 16:​12-15) Ka gobane Lidia o be a rata go direla ba bangwe dilo tše dibotse, o ile a atlega go phegeleleng Paulo le bagwera ba gagwe go dula le yena. Re thaba gakaakang ge go amogela mo go bjalo ga baeng go bontšhwa ke Bakriste ba nago le botho le lerato lehono!​—Ba-Roma 12:​13; 1 Petro 4:9.

Le Lena Bana re a le Hloka

14. Jesu Kriste o be a swara bana bjang?

¹⁴ Phuthego ya Bokriste e hlamilwe ke Morwa wa Modimo yo botho le yo lerato e lego Jesu Kriste. Batho ba be ba phuthuloga ge ba e-na le yena ka gobane o be a na le lerato le kwelobohloko. Tiragalong e nngwe ge ba bangwe ba be ba thoma go tliša bana ba bona ba banyenyane go Jesu, barutiwa ba gagwe ba ile ba leka go ba raka. Eupša Jesu o ile a re: “Lesang bana ba tlê xo Nna; Le se kê la ba thibêla, xobane mmušô wa Modimo ké wa ba byalo. Ruri, ke a Le botša, motho e a sa amoxelexo mmušô wa Modimo byalo ka ngwana, a ka se kê a bá a tsêna xo wôna.” (Mareka 10:​13-15) Bakeng sa go hwetša ditšhegofatšo tša Mmušo, re swanetše go ikokobetša le go rutega bjalo ka bana ba banyenyane. Jesu o ile a bontšha go rata bana ba banyenyane ka go ba gokarela le go ba šegofatša. (Mareka 10:​16) Go thwe’ng ka lena bana lehono? Kgonthišegang gore le a ratwa gomme le a hlokwa ka phuthegong.

15. Ke dintlha dife tša bophelo bja Jesu tšeo di begilwego go Luka 2:​40-52, gomme o beetše bana mohlala ofe?

¹⁵ Ge Jesu e be e sa le ngwana, o ile a bontšha go rata Modimo le Mangwalo. Ge a be a na le  nywaga e 12, yena gotee le batswadi ba gagwe e lego Josefa le Maria, ba ile ba tloga gagabo bona kua Natsaretha ba ya Jerusalema go bina Paseka. Ge ba le leetong la go boa, batswadi ba Jesu ba ile ba lemoga gore Jesu o be a se gona sehlopheng seo ba sepelago gotee le sona. Mafelelong ba ile ba mo hwetša a dutše go e nngwe ya diholo tša tempele a theeditše barutiši ba ba-Juda le go ba foša ka dipotšišo. A makaditšwe ke gore Josefa le Maria ba be ba sa tsebe moo ba ka mo hwetšago gona, Jesu o ile a ba botšiša gore: “A Le be Le sa tsebe xe ke swanetše xo ba mo xo tšé tša Tate?” O ile a boela gae le batswadi ba gagwe, a dula a ba kwa, gomme a tšwela pele go hlalefa le go gola. (Luka 2:​40-52) A mohlala o mobotse gakaakang woo Jesu a o beetšego bana ba rena! Ka kgonthe, ba swanetše go kwa batswadi ba bona gomme ba kgahlegele go ithuta ka dilo tša moya.​—Doiteronomio 5:​16; Ba-Efeso 6:​1-3.

16. (a) Bašemanyana ba bangwe ba ile ba goeletša ka go re’ng ge Jesu a be a nea bohlatse ka tempeleng? (b) Ke tokelo efe yeo bana ba Bakriste ba nago le yona lehono?

¹⁶ Ka ge o le ngwana, o ka no ba o nea bohlatse ka Jehofa kua sekolong le ka ntlo le ntlo o na le batswadi ba gago. (Jesaya 43:​10-12; Ditiro 20:​20, 21) Pejana ga lehu la gagwe ge Jesu a be a nea bohlatse le go fodiša batho tempeleng, bašemanyana ba bangwe ba ile ba goeletša ka gore: “Hosiana Morwa wa Dafida!” Ba befedišitšwe ke seo, baperisita ba bagolo le bamangwalo ba ile ba ipelaetša ka gore: “Tše ba di bolêlaxo a O a di kwa?” Jesu o ile a araba a re: “E! A xa L’ešo la bala mo xo rexo: O itheetše thêtô ka melomo ya bana ba masea?” (Mateo 21:​15-17) Go etša bana bao, lena bana ka phuthegong le na le tokelo e kgolo ya go reta Modimo le Morwa wa gagwe. Re a le nyaka le go le hloka gore le šome gotee le rena le le bagoeledi ba Mmušo.

Ge go Tšwelela Mathata

17, 18. (a) Ke ka baka la’ng Paulo a ile a rulaganyetša Bakriste ba Judea meneelo? (b) Meneelo ya boithatelo bakeng sa badumedi ba Judea ile ya ba le mafelelo afe go Bakriste ba ba-Juda le ba ba-Ntle?

¹⁷ Go sa šetšwe gore maemo a rena ke afe, lerato le re tutueletša go thuša Bakriste-gotee le rena bao ba hlokago. (Johane 13:​34, 35; Jakobo 2:​14-17) Paulo o be a tutueditšwe ke lerato la go rata bana babo le dikgaetšedi ba kua Judea ge a be a ba rulaganyetša meneelo diphuthegong tše di lego Akaya, Galata, Matsedonia le seleteng sa Asia. Tlaišego, dikgaruru tša selegae le tlala tšeo di bego di hlasetše barutiwa ba kua Jerusalema di ka ba di be di bakilwe ke seo Paulo a se bitšago “ditlaišêxô,” “dihlokofatšô” le ‘go hlakolwa dilo tša bona.’ (Ba-Hebere 10:​32-34; Ditiro 11:​27–12:1) Ka gona o ile a okamela meneelo bakeng sa Bakriste ba diilago kua Judea.​—1 Ba-Korinthe 16:​1-3; 2 Ba-Korinthe 8:​1-4, 13-15; 9:​1, 2, 7.

¹⁸ Meneelo ya boithatelo bakeng sa bakgethwa ba lego Judea e be e bontšha tlemo ya borwarre bjo bo bego bo le gona magareng ga barapedi ba Jehofa ba ba-Juda le ba ba-Ntle. Le gona meneelo ya ditšhelete e be e dira gore Bakriste ba ba-Ntle ba leboge barapedi-gotee le bona ba ba-Juda bakeng sa mahumo a moya ao ba a amogetšego go bona. Ke ka baka leo go bego go na le go arolelana dilo tše di bonagalago le tša moya. (Ba-Roma 15:​26, 27) Meneelo bakeng sa badumedi-gotee ba ba hlokago lehono le yona e dirwa ka boithatelo gomme e tutuetšwa ke lerato. (Mareka 12:​28-31) Le mo tabeng ye re a hlokana bakeng sa gore go be le go leka-lekana gore ‘e a topilego di se nene a se ke a hlaetša.’​—2 Ba-Korinthe 8:15.

19, 20. Nea mohlala wa go bontšha kamoo batho ba Jehofa ba thušago ka gona ge go tšwelela masetla-pelo.

¹⁹ Ka go hlokomela gore Bakriste ba a hlokana, re akgofela go thuša bana babo rena le  dikgaetšedi gotee le rena tumelong. Ka mohlala, ela hloko seo se ilego sa direga ge ditšhišinyego tša lefase le go kgerega ga mobu mo go tšhošago go be go hlasela El Salvador mathomong a 2001. Pego e nngwe e itše: “Bana babo rena dikarolong ka moka tša El Salvador ba ile ba dira mediro ya tša tlhakodišo. Dihlopha tša bana babo rena go tšwa Guatemala, United States le Canada ba ile ba tla go re thuša. . . . Kapejana go ile gwa agwa dintlo tša ka godimo ga tše 500 le Diholo tša Mmušo tše tharo tše botsana. Go šoma ka thata le tirišano ya bana babo rena ba ba ikgafago di neile bohlatse bjo bobotse.”

²⁰ Pego ya go tšwa Afrika Borwa e itše: “Mafula a masetla-pelo ao a ilego a senya dikarolo tše dikgolo tša Mozambique a ile a kgoma bontši bja bana babo rena ba Bakriste. Lekala la Mo­zam­bique le ile la lokišetša go hlokomela dinyakwa tša bona. Eupša ba ile ba kgopela gore re romele diaparo tše di lego boemong bjo bobotse go bana babo rena ba hlokago. Re ile ra kgoboketša diaparo tše di lekanego bakeng sa go romela seswaro se se nyenyane sa dimithara tše 12 se se tletšego diaparo tše di yago go bana babo rena kua Mozambique.” Ee, le ka ditsela tše le tšona re sa hlokana.

21. Ke’ng seo se tlago go ahla-ahlwa sehlogong se se latelago?

²¹ Go etša ge go bontšhitšwe pejana, dikarolo ka moka tša mmele wa motho di bohlokwa. Selo se se swanago e tloga e le sa therešo ka phuthego ya Bokriste. Ditho tša yona ka moka di a hlokana. Le gona di swanetše go tšwela pele di hlankela ka botee. Sehlogo se se latelago se tla ahla-ahla dintlha tše dingwe tše di dirago gore se se kgonege.

O tla Araba Bjang?

• Mmele wa motho le phuthego ya Bokriste di swana ka tsela efe?

• Bakriste ba pele ba ile ba arabela bjang ge badumedi-gotee le bona ba be ba nyaka thušo?

• Ke mehlala efe ya Mangwalo yeo e bontšhago gore Bakriste ba a hlokana le go thušana?

[Seswantšho go letlakala 10]

Akwila le Perisika ba ile ba hlokomela batho ba bangwe

[Diswantšho go letlakala 12]

Batho ba Jehofa ba a thušana le go thuša ba bangwe ge go tšwelela mathata