Seo Jošua a Ilego a se Gopola

JEHOFA o itše: “Mošê mohlanka wa-ka ó hwile. Byale tsoxa O selê noka yé ya Jorodane; wêna le sethšaba sé ka moka Le yê naxeng ye ke e neilexo Ba-Isiraele.” (Jošua 1:⁠2) A modiro o thata gakaakang woo Jošua a bego a tla lebeletšana le ona! E bile modiredi wa Moše ka nywaga e ka bago e 40. Ga bjale o be a boditšwe gore a dire modiro wa mong wa gagwe gomme a etelele pele bana ba Isiraele ba melala e thata go ya Nageng ya Kholofetšo.

Ge Jošua a be a nagana ka seo a bego a tla lebeletšana le sona, mohlomongwe o ile a nagana ka diteko tše a bego a šetše a ile a lebeletšana le tšona le kamoo a ilego a di fenya ka gona. Ka ntle le pelaelo, seo Jošua a ilego a se gopola e bile thušo e botse go yena ka nako yeo, gomme se ka ba bjalo le go Bakriste lehono.

Go Tloga go Beng Lekgoba go ya go Beng Molaodi

Nywaga e mentši ya bokgoba e be e le e nngwe ya dilo tšeo Jošua a bego a di gopola. (Ekisodo 1:​13, 14; 2:​23) Gore ge e le gabotse diphihlelo tša Jošua e be e le dife nakong yeo, re ka fo inaganela ka ge Beibele e sa bega ditaba ka botlalo mabapi le diphihlelo tša Jošua. Jošua a ka no ba a ithutile go ba morulaganyi yo mobotse nakong ya tirelo ya gagwe kua Egipita, gomme a ka be a ile a thuša go rulaganyeng go tšhaba ga ba-Hebere le “lešaba la mahlakanasêla” nageng yeo.​—⁠Ekisodo 12:⁠38.

Jošua e be e le setho sa lapa la leloko la ba-Efuraimi. Rakgolo wa gagwe Elisama e be e le kgošana ya leloko leo gomme go bonagala a ile a etelela pele banna ba itlhamilego ba 108 100 ba se sengwe sa dihlopha tša meloko e meraro ya Isiraele. (Numeri 1:​4, 10, 16; 2:​18-24; 1 Koronika 7:​20, 26, 27) Go sa dutše go le bjalo, ge ba-Amaleke ba be ba hlasela ba-Isiraele kapejana ka morago ga go tšwa ga bona kua Egipita, Moše o ile a kgopela Jošua gore a rulaganye bahlabani.  (Ekisodo 17:​8, 9a) Ka mohlala, ke ka baka la’ng go ile gwa kgethwa Jošua e sego rakgolo wa gagwe goba tatagwe? Tšhišinyo e nngwe ke ya gore: “Bjalo ka moetapele wa leloko la bohlokwa la ba-Efuraimi gomme e le motho yo a šetšego a tsebja ka bokgoni bja gagwe bja go rulaganya le yoo batho ba bego ba mmota ka mo go feletšego, go Moše [Jošua] o ile a bonagala e le moetapele yo a swanelegago gabotse bakeng sa go kgetha le go rulaganya madira.”

Go sa šetšwe lebaka le ge e le lefe, ge Jošua a kgethilwe o ile a dira kamoo Moše a mo laetšego ka gona. Gaešita le ge Isiraele e be e se na bokgoni go tša ntwa, Jošua o be a tloga a kgodišegile ka thušo ya Modimo. Ka gona ge Moše a mmotša gore “bosasa ke tlo êma nthleng ya thabana, ké swere lepara la Modimo,” mantšu ao a be a lekane go kgodiša Jošua. Jošua o swanetše go ba a ile a gopola gore e be e se kgale Jehofa a fedišitše mmušo wa madira a matla wa mehleng yeo. Letšatšing le le latelago, ge Moše a be a emišetša matsogo a gagwe godimo go fihlela ge letšatši le sobela, go be go ka se be le lenaba leo le ka fenyago Isiraele, gomme ba-Amaleke ba ile ba fenywa. Ka gona Jehofa o ile a laela Moše go ngwala ka pukung le go ‘botša Jošua gore a kwešiše’ taelo ya Modimo ya gore: “Leina la Amaleke ke tlo bá ka le fediša ka tlase xa lexodimo.” (Ekisodo 17:​9-14) Ee, Jehofa o be a ka se palelwe ke go phethagatša kahlolo yeo.

E le Modiredi wa Moše

Phihlelo ya go fenya ba-Amaleke e swanetše go ba e ile ya bopa tswalano ya kgaufsi kudu magareng ga Jošua le Moše. Jošua o ile a ba le tokelo ya go ba modiredi goba “mohlanka” wa Moše “xo tloxa bosoxaneng bya xaxwe” go fihlela lehung la Moše e lego lebaka la nywaga e ka bago e 40.​—⁠Numeri 11:⁠28.

Boemo bjo bjalo bja tirelo bo be bo akaretša ditokelo le boikarabelo. Ka mohlala, ge Moše, Arone, barwa ba Arone le banna ba bagolo ba 70 ba Isiraele ba be ba rotogela Thabeng ya Sinai gomme ba bona pono ya letago la Jehofa, mohlomongwe Jošua o be a le gare ga bona. Karolong ya gagwe e le modiredi, o ile a sepela le Moše go ya godimo ga thaba gomme a ka no ba a ile a emela kgole ge Moše a be a tsena lerung leo le bego le swantšhetša go ba gona ga Jehofa. Ka mo go makatšago, go bonagala Jošua a ile a dula thabeng ka matšatši a 40 le mašego a 40. O ile a letela ka potego go boa ga mong wa gagwe, gobane ge Moše a be a thoma go fologa thabeng a swere mafsika a Bohlatse, Jošua o be a le gona go mo gahlanetša.​—⁠Ekisodo 24:​1, 2, 9-18; 32:​15-⁠17.

Ka morago ga tiragalo ya gore ba-Isiraele ba rapele modimo wa seswantšho ba diriša namane ya gauta, Jošua o ile a tšwela pele e le modiredi wa Moše ngwakong wa kgwerano o bego o le ka ntle ga mešaša. Jehofa o ile a bolela le Moše  moo ba lebane ka difahlego. Eupša ge Moše a boela mešašeng, Jošua ‘o be a sa tloge mo ngwakong.’ Mohlomongwe go be go nyakega gore a be moo bakeng sa go thibela ba-Isiraele gore ba se tsene ngwakong ba sa hlweka. Jošua o ile a tšeela boikarabelo bjo godimo gakaakang!​—⁠Ekisodo 33:​7, 11.

Go ba mogwera wa Moše, yoo go ya ka radihistori Josephus a bego a feta Jošua ka nywaga e 35, go swanetše go ba go ile gwa matlafatša tumelo ya Jošua ka mo go tseneletšego. Tswalano ya bona e be e bitšwa gore ke “go tswakana ga motho yo mogolo le mofsa, ga moithuti le mong wa gagwe,” mo go ilego gwa feleletša ka gore Jošua e be “monna yo a nago le maikemišetšo le yo a ka botwago.” Ga re na baporofeta ba go swana le Moše gare ga rena lehono, eupša diphuthego tša batho ba Jehofa di na le batho ba ba godilego bao ka baka la phihlelo ya bona le go gola ga bona moyeng e lego mothopo wa kgonthe wa matla le kgothatšo. Na o tloga o ba tšeela godimo? Le gona, na o holwa ke go ba le bona?

Tlhodi Kua Kanana

Tiragalo ya bohlokwa bophelong bja Jošua e diragetše kapejana ka morago ga ge ba-Isiraele ba amogetše Molao. O ile a kgethwa bakeng sa go emela leloko la gabo go yo hlola Naga ya Kholofetšo. Pego yeo e tsebja gabotse. Dihlodi ka moka tše 12 di ile tša dumelelana ka gore naga e be e tloga e le e “êlaxo mafsi le nose,” go etša ge Jehofa a holofeditše. Lega go le bjalo, tše lesome di ile tša boifa ka go hloka tumelo gore ba-Isiraele ba ka se kgone go raka badudi ba naga yeo. Ke Jošua le Kalebe feela bao ba ilego ba kgothaletša batho gore ba se ke ba rabela ka baka la go boifa, ka gobane Jehofa o be a tla ba le bona e le ka kgonthe. Ka go kwa seo, setšhaba ka moka ga sona se ile sa ganetša gomme sa rera go ba kgatla ka mafsika. Mohlomongwe ba ka be ba ile ba dira bjalo ge nkabe Jehofa a se a ka a tsena ditaba gare ka go bontšha letago la gagwe. Ka lebaka la go hloka ga bona tumelo, Modimo o ile a laela gore ga go le o tee wa bao ba ngwadišitšego Isiraele ba go tloga ka nywaga e 20 go ya godimo ba bego ba tla tsena Kanana. Go bao ka moka, go phologile feela Jošua, Kalebe le ba-Lefi.​—⁠Numeri 13:​1-16, 25-29; 14:​6-10, 26-⁠30.

Na batho ka moka ga se ba bona ditiro tše matla tša Jehofa kua Egipita? Lega go le bjalo, ke’ng seo se dirilego gore Jošua a be le tumelo thušong ya Modimo mola bontši bja batho bo be bo belaela? Jošua o swanetše go ba a ile a gopola gabotse dilo ka moka tšeo Jehofa a di holofeditšego le tšeo a di dirilego le go naganišiša ka tšona. Nywaga ka morago o be a ka bolela gore ‘ga se gwa hlaela le se setee sa tše botse tše Jehofa a ba boditšego tšona; ka moka di tšweletše.’ (Jošua 23:​14) Ka gona, Jošua o be a na le tumelo ya gore dikholofetšo ka moka tše Jehofa a di holofeditšego mabapi le bokamoso le tšona di tla phethagala e le ka kgonthe. (Ba-Hebere 11:⁠6) Se se swanetše go tutuetša motho go ipotšiša gore: ‘Go thwe’ng ka nna? Na boiteko bjo ke bo neetšego go ithuteng le go naganišišeng ka dikholofetšo tša Jehofa bo nkgodišitše ka go botega ga tšona? Na ke dumela gore Modimo o tla ntšhireletša gotee le batho ba gagwe nakong ya masetla-pelo a magolo a tlago?’

Jošua ga se a fo bontšha tumelo, eupša o ile a ba a ba le sebete sa go dira selo se se nepagetšego. Yena le Kalebe ba ile ba ema ba nnoši, gomme setšhaba ka moka se ile sa rera go ba kgatla ka mafsika. O be o tla ikwa bjang? O be o tla tšhoga? E sego Jošua. Yena le Kalebe ba ile ba bolela ka go tia seo ba bego ba se dumela. Go botegela Jehofa ka go se kwanantšhe go ka nyaka gore le rena re dire se se swanago ka letšatši le lengwe.

Pego ya dihlodi e re botša gape gore leina la Jošua le ile la fetošwa. Leineng la gagwe la setlogo e lego Hosea, leo le bolelago “Phološo,” Moše o ile a lokeletša senoko seo se bolelago leina la Modimo gomme a mmitša gore ke Jehošua goba Jošua​—⁠“Jehofa ke Phološo.” Septuagint e fetolela leina la gagwe e le “Jesu.” (Numeri 13:​8, 16) Ka go phelela leina leo le legolo, Jošua o ile a bolela ka sebete gore Jehofa ke phološo. Go fetolwa ga leina la Jošua ga gwa dirwa feela ntle le morero. Go be go bontšha go hlompha ga Moše semelo sa Jošua gomme go ile gwa tswalana le tokelo yeo Jošua a bego a tla ba le yona go eteleleng pele ga gagwe moloko o mofsa Nageng ya Kholofetšo.

Ge bo tatago bona ba dutše ba hwelela, ba-Isiraele ba ile ba ralala lešokeng ka nywaga e 40 e lapišago. Ga re tsebe selo ka Jošua nakong yeo. Lega go le bjalo, e swanetše go ba le mo rutile mo gontši. Mohlomongwe o ile a hlatsela go ahlola  ga Modimo Kora, Dathane le Abirama ba marabele le balatedi ba bona gotee le bao ba ilego ba tšea karolo borapeding bjo bo gobogilego bja Baali-Peore. A nyamile kudu, ga go na pelaelo gore Jošua o ile a lemoga gore Moše le yena o be a ka se tsene nageng ya kholofetšo ka baka la go palelwa ke go kgethagatša Jehofa mabapi le meetse a Meriba.​—⁠Numeri 16:​1-50; 20:​9-13; 25:​1-⁠9.

O Kgethwa e le Mohlatlami wa Moše

Ge Moše a le kgaufsi le go hwa, o ile a kgopela Modimo go kgetha mohlatlami wa gagwe e le gore ba-Isiraele ba se be “byalo ka dinku tše di se naxo modiši.” Jehofa o ile a arabela bjang? Jošua, e lego “monna yo môya o lexo xo yêna,” o be a tla kgethwa ka pele ga setšhaba ka moka. Se be se swanetše go mo theetša. A kgetho e botse gakaakang! Jehofa o be a bone tumelo le bokgoni bja Jošua. Boetapele bja Isiraele bo be bo ka se newe yo mongwe yo a swanelegago go mo feta. (Numeri 27:​15-20) Le gona, Moše o be a tseba gore Jošua o be a kile a lebeletšana le ditlhohlo tše dikgolo. Ka gona, Moše o ile a kgothaletša mohlatlami wa gagwe gore a ‘tiiše, le go dira senna,’ gobane Jehofa o be a ka se mo tlogele.​—⁠Doiteronomio 31:​7, 8.

Modimo ka boyena o ile a boeletša kgothatšo e swanago go Jošua gomme a oketša ka gore: “O hlôkômêla melaô ka moka ye Mošê motseta wa-ka a Xo laetšexo yôna. O se kê wa e fapoxa ka xo ya xo le letona xoba xo la ntsôxôšô; ké mo O tl’o xo lêtlêxa mo xohle mo O Yaxo. Puku yé ya melaô O se kê wa bá wa lesa xo e bolêla; O e akanyê mosexare le bošexo, xore O kxônê xo hlôkômêla tšohle tše di ngwadilwexo mo xo yôna, ’me wa dira tšôna. Ké mo O tl’o xo ba le mahlatse ditseleng tša xaxo, ké mo O tl’o xo lêtlêxêlwa, Ke Xo laetše-xê xore O tiišê matla, O dirê senna. O se kê wa thšoxa, O se kê wa xakanêxa, ka xobane Morêna Modimo wa xaxo ó êma le wêna mo xohle mo O yaxo.”​—⁠Jošua 1:​7-⁠9.

Mantšu a Jehofa a sa dutše a duma ka ditsebeng tša gagwe gotee le phihlelo yeo a bego a šetše a na le yona, Jošua o be a ka belaela bjang? Go fenya naga go be go kgonthišeditšwe. Ke therešo gore go be go tla ba le mathata, ka mohlala tlhohlo ya mathomo e bile ya go tshela Noka ya Jorodane nakong ya mafula. Go sa dutše go le bjalo, Jehofa ka boyena o laetše gore: “Tsoxa O selê noka yé ya Jorodane.” Ka gona, bothata e be e ka ba’ng?​—⁠Jošua 1:⁠2.

Ditiragalo tše di latelelanago bophelong bja Jošua​—⁠go fenywa ga Jeriko, go fenywa ka mo go tšwelago pele ga manaba a bona le go arola naga⁠—​di bontšha gore le ka mohla ga se a lebala dikholofetšo tša Modimo. Ge matšatši a gagwe a go hwa a batamela gomme Jehofa a khutšišitše ba-Isiraele manabeng a bona, Jošua o ile a kgobokanya batho bakeng sa go boeletša ditirišano tša Modimo le bona le go ba kgothaletša go Mo hlankela ka dipelo ka moka. Ka baka leo, ba-Isiraele ba ile ba mpshafatša kgwerano ya bona le Jehofa, gomme ga go na pelaelo ya gore ka go tutuetšwa ke mohlala wa moetapele wa bona, “ba-Isiraele ba be ba dirêla Morêna mehleng ka moka xe xo sa phela Jošua.”​—⁠Jošua 24:​16, 31.

Jošua o re beela mohlala o mobotse. Bakriste lehono ba lebeletšane le diteko tše dintši tša tumelo. Go lebeletšana le tšona ka katlego ke gabohlokwa bakeng sa go dula re amogelwa ke Jehofa gomme mafelelong ra hwetša dikholofetšo tša gagwe. Go atlega ga Jošua go be go ithekgile ka tumelo ya gagwe e matla. Ke therešo gore ga se ra bona ditiro tše matla tša Modimo go etša Jošua, eupša ge e ba yo mongwe a ka ba le pelaelo, puku ya Beibele yeo e reilwego ka leina la Jošua e nea bohlatse bja go iponela ka mahlo go botega ga lentšu la Jehofa. Bjalo ka Jošua, re kgonthišetšwa ka go hwetša bohlale le go atlega ge e ba ka mehla re bala Lentšu la Modimo gomme re kgonthišetša gore re a le diriša.

Na ka dinako tše dingwe o kgopišwa ke boitshwaro bja Bakriste gotee le wena? Nagana ka kgotlelelo ya Jošua nywageng e 40 yeo ka yona a ilego a swanelwa ke go ralala lešokeng le batho ba hlokago tumelo, gaešita le ge e be e se phošo ya gagwe. Na o hwetša go le thata go emela seo o se dumelago? Gopola seo Jošua le Kalebe ba ilego ba se dira. Ba ile ba putswa kudu ka baka la tumelo le go kwa ga bona. Ee, Jošua o be a tloga a na le tumelo ya gore Jehofa o tla phethagatša dikholofetšo tša gagwe ka moka. Eka go ka ba bjalo le go rena.​—⁠Jošua 23:⁠14.

Go gwerana le Moše go ile gwa matlafatša tumelo ya Jošua

Kalebe le Jošua ba be ba bota matla a Jehofa

Boetapele bja Jošua bo ile bja tutuetša batho go kgomarela Jehofa