“Yo Bolo Sa Xaxwe Ó Kxahla Morêna”
“Yo Bolo Sa Xaxwe Ó Kxahla Morêna”
JEHOFA MODIMO ke mothopo wa bophelo ka moka. (Psalme 36:9) Ee, “xe re phela, rè sepela, rè le xôna, ké ka Yêna.” (Ditiro 17:28) Le gona na dipelo tša rena ga di phophome ka tebogo ge re naganišiša ka moputso woo a o neago bao ba nago le tswalano ya kgaufsi le yena? Ke ka baka leo, “neô ya kxauxêlô ya Modimo ké bophelô byo bo sa felexo.” (Ba-Roma 6:23) Ke ga bohlokwa gakaakang gore re tsome go amogelwa ke Jehofa!
Mopsalme o re kgonthišetša gore ‘tše botse motho o di newa ke Modimo.’ (Psalme 84:11) Eupša o nea bomang? Gantši batho lehono ba rata batho go ithekgilwe ka thuto, lehumo, mmala le setlogo sa morafo le dilo tše swanago le tšeo. Modimo o rata bomang? Kgoši Salomo wa Isiraele ya bogologolo o araba ka gore: “Yo bolo sa xaxwe ó kxahla Morêna; wa xo loxa maanô-mabe ó a lahlwa.”—Diema 12:2.
Ka mo go kwagalago, Jehofa o kgahlišwa ke yo bolo—motho wa bokwala. Motho yo a lokilego o na le dika tšeo di akaretšago go itaya, go se bebe sefahlego, boikokobetšo, kwelobohloko le bohlale. Dikgopolo tša gagwe di lokile, mantšu a gagwe a a kgothatša gomme ditiro tša gagwe ke tša toka le tšeo di holago. Karolo ya mathomo ya kgaolo ya bo-12 ya puku ya Beibele ya Diema e re bontšha kamoo go loka go swanetšego go tutuetša bophelo bja rena bja letšatši le letšatši e bile e bontšha mehola yeo e tlišwago ke go bontšha seka se. Go ahla-ahla seo se boletšwego moo go tla re nea “thlaloxanyô le bothakxa.” (Psalme 36:3) Go diriša keletšo ya yona e bohlale go tla re thuša gore re amogelwe ke Modimo.
Tayo e Bohlokwa
Salomo o re: “Mo-rata-tayô ké mo-rata-tsebô; sesôswana se xana xo kxalwa.” (Diema 12:1) A phegelela go dira kaonefatšo ya motho ka noši, motho yo a lokilego o hlologela tayo. O diriša kapejana keletšo yeo a e hwetšago dibokeng tša Bokriste goba ge a boledišana le batho ba bangwe. Mantšu ao a lego ka Mangwalong le dikgatišong tšeo di theilwego Beibeleng a bjalo ka matsolwana ao a mo hlahlago gore a latele tsela e lokilego. O tsoma tsebo gomme o e dirišetša go dira gore ditsela tša gagwe e be tše di nepagetšego. Ee, motho yo a ratago tayo o rata le tsebo.
Tayo e bohlokwa gakaakang go barapedi ba therešo—kudu-kudu boitayo! Re ka kganyoga go ba le tsebo e tseneletšego ya Lentšu la Modimo. Re ka kganyoga go ba le katlego bodireding bja Bokriste le go ba barutiši ba kaone ba Lentšu la Modimo. (Mateo 24:14, NW; 28:19, 20) Eupša go nyakega boitayo bakeng sa go phethagatša dikganyogo tše bjalo. Le gona go nyakega boitayo le dikarolong tše dingwe tša bophelo. Ka mohlala, dilo tšeo di diretšwego go tsoša dikganyogo tša boitshwaro bjo bo gobogilego ke tše dintši lehono. Na ga go nyakege boitayo bakeng sa go phema go lebelela dilo tše di sa lokago? Go feta moo, ka ge “diakanyô tša pelo ya motho è le tše mpe xo tloxa byaneng bya xaxwe,” ge e le gabotse kgopolo ya boitshwaro bjo bo gobogilego e ka tšwa ka gare-gare ga monagano wa gagwe. (Genesi 8:21) Boitayo bo a nyakega e le gore re se ke ra nagana ka kgopolo e bjalo.
Ka lehlakoreng le lengwe, motho yo a hloilego go laiwa ga a rate tayo le tsebo. A ineela tshekamelong ya batho ya sebe ya go gana tayo, o ipea boemong bja tlase bja go swana le bja phoofolo yeo e se nago tlhaologanyo—sebata—seo se se nago ditekanyetšo tša boitshwaro. Re swanetše go ganetša tshekamelo ye ka go tia.
“Medu Yeo e ka se Kego ya Tomolwa”
Ke therešo gore motho yo a lokilego a ka se ke a ba yo mobe goba yo a se nago toka. Ka gona go loka le gona go bohlokwa bakeng sa go amogelwa ke Jehofa. Kgoši Dafida o opetše ka gore: “Xobane Wêna Morêna, O atla moloki; botho bya xaxo ké kôtsê ya xo mo êfêla thokô tšohle.” (Psalme 5:12) Ge a bontšha phapano magareng ga boemo bja moloki le yo mobe, Salomo o re: “Motho xa’ tie ka bobe; modu wa moloki xa o tomoxe.”—Diema 12:3.
Ba babe ba ka bonagala ba atlega. Ela hloko phihlelo ya mopsalme Asafa. O re: “’Me nna ke nyakil’o kxopya, ’naò la-ka le nyakil’o thedimoxa.” Ka baka la’ng? Asafa o araba ka gore: “Xe ke pelokxolêla baipoti, ké bôná ba babe bà dula bà thabile.” (Psalme 73:2, 3) Eupša ge a dutše a tsena ka sekgethweng sa tempele ya Modimo, o ile a lemoga gore Jehofa o ba beile mo go thelelago. (Psalme 73:17, 18) Katlego le ge e le efe yeo ba babe ba ka e fihlelelago ke ya nakwana. Ke ka baka la’ng re swanetše go ba duma?
Ka mo go fapanego, motho yo a amogelwago ke Jehofa o tsepame. A diriša tshwantšhišo ya medu e matla ya sehlare, Salomo o re: “Batho ba lokilego ba na le medu yeo e ka se kego ya tomolwa.” (Diema 12:3, The New English Bible) Medu e sa bonwego ya sehlare se segolo kudu se bjalo ka sehlare sa sequoia sa kua California, e ka akaretša tikologo ya dihektara tše mmalwa gomme e ka nea thekgo e ka botwago nakong ya meetse-fula le madimo. Sehlare se segolo kudu sa sequoia se ka kgona le go lebeletšana le tšhišinyego ya lefase e matla.
Ka go swana le medu e bjalo yeo e lego mobung o mobotse wa lefase, menagano ya rena le dipelo di swanetše go nyakišiša ka mo go tseneletšego ka Lentšung la Modimo gomme di nwe meetse a lona ao a neago bophelo. Ka gona tumelo ya rena e ba e tiilego le e matla, kholofelo ya rena e ba e kgonthišeditšwego le e tiilego. (Ba-Hebere 6:19) Re ka se ke ra “tšewa-tšewa ke phefô e nngwê le e nngwê ya thutô [ya maaka].” (Ba-Efeso 4:14) Ke therešo gore re tla lebeletšana le mafelelo a diteko tše matla gomme re ka ba ra tšhoga ge re lebeletšane le mathata. Eupša ‘motheo wa rena o tsemilego medu o ka se ke wa tomolwa.’
“Mosadi-mohlamexi ké ’Ala sa Monna wa Xaxwe”
Batho ba bantši ba tseba polelwana e rego, “Monna yo mongwe le yo mongwe o atlega ka go thekgwa ke mosadi wa go loka.” Ge a bolela ka bohlokwa bja mosadi yo a nago le thekgo, Salomo o re: “Mosadi-mohlamexi ke ’ala sa monna wa xaxwe; wa xo mo leša ’hlong ó byalo ka bolwetši marapong.” (Diema 12:4) Lentšu “mohlamexi” le akaretša dika tše dintši tša go loka. Dika tša mosadi wa go loka di akaretša boroto, go botega le bohlale bjalo ka ge di bontšhitšwe ka botlalo go Diema kgaolo 31. Mosadi yo a nago le dika tše ke seala go monna wa gagwe ka baka la gore boitshwaro bja gagwe bjo bobotse bo tlišetša monna wa gagwe botumo gomme bo dira gore a hlompšhe ke ba bangwe. Le ka mohla ga a dire tšwelopele ka go se be le taba goba go phadišana le yena e le gore a lemogwe. Go e na le moo, ke mothuši yo e lego motlatši wa monna wa gagwe.
Ke bjang mosadi a ka dirago dilo tše di lešago dihlong, gomme ka mafelelo afe? Boitshwaro bjo bjo bo lešago dihlong e ka ba go ba le kgang go fihla go bohlotlolo. (Diema 7:10-23; 19:13) Go dira bjalo ga mosadi ke go goboša monna wa gagwe. Puku e nngwe ya ditšhupetšo e re o bjalo ka “bolwetši marapong” a monna wa gagwe ka kgopolo ya gore “o mo fetša bjalo ka bolwetši bjo bo fetšago mmele matla.” Puku e nngwe ya ditšhupetšo e re: “Bolwetši bjo bo swanago le bjona bja mehleng yeno e ka ba ‘kankere’—bolwetši bjo bongwe bjo bo fetšago motho matla ganyenyane-ganyenyane.” Anke basadi ba Bakriste ba katanele go amogelwa ke Modimo ka go bontšha dika tša mosadi wa sethakga.
Dikgopolo di Lebiša Ditirong, Ditiro di ba le Mafelelo
Dikgopolo di lebiša ditirong, gomme ditiro di ba le mafelelo. Se se latelago Salomo o bolela ka tatelano ya go tloga go dikgopolo go iša ditirong, a bapiša baloki le ba babe. O re: “Mexopolô ya baloki ké molaô; merêrô ya babe ké maaká. Ditaba tša ba babe ké tša xo khukhunetša madi; melomo ya baloki e hlakodiša batho.”—Diema 12:5, 6.
Dikgopolo tša baloki ke tšeo di kwagalago boitshwarong gomme di dirwa ka go se bebe sefahlego le ka toka. Ka ge baloki ba tutuetšwa ke lerato la go rata Modimo le la go rata magagabo bona, maikemišetšo a bona ke a mabotse. Ka lehlakoreng le lengwe, ba babe ba tutuetšwa ke boithati. Mafelelong, maano a bona—mekgwa ya bona ya go fihlelela maikemišetšo a bona—ke a boradia. Ditiro tša bona ke tša maano-mabe. Ga ba dika-dike go thea batho bao ba se nago molato ka ditatofatšo tša maaka, mohlomongwe kgorong ya molao. Mantšu a bona a “khukhunetša madi” ka gobane ba nyaka go gobatša bahlaselwa ba bona bao ba se nago molato. Ka ge baloki ba tseba maano a ba babe le bohlale bjo bo nyakegago bakeng sa go ba šedi, ba kgona go phema kotsi ye. Ba ka ba ba kgona le go lemoša bao ba sa hlokomelego le go ba phološa maanong a boradia a yo mobe.
Go tla direga’ng ka baloki le ba babe? Salomo o araba ka gore: “Bakxôpô ba tlo ribexetšwa ya ba moka; Motse wa baloki o tlo dula ò le xôna.” (Diema 12:7) Puku e nngwe ya ditšhupetšo e re ngwako “o emela mong wa ngwako le selo se sengwe le se sengwe seo se lego bohlokwa mothong, wa dira gore go kgonege e le ka kgonthe gore a phele.” O ka ba wa šupa le go lapa le go ditlogolo tša baloki. Ka gona, ntlha ya seema se ke yeo e kwagalago: Baloki ba tla ema ba tiile ge ba lebeletšane le lenaba.
Moikokobetši o tla Putswa Gabotse
Ge a gatelela mohola wa temogo, kgoši ya Isiraele o re: “Monna ó rêtwa xo lekanyetša thlaloxanyô y’axwe; wa kxopolô-kxôpô sa xaxwe ké xo nyatšwa.” (Diema 12:8) Motho yo a nago le temogo ga a fo bolela ka ntle le go nagana. O nagana pele a ka bolela gomme o thabela ditswalano tša khutšo le ba bangwe ka gobane go ba le “thlaloxanyo” go mo dira gore a kgethe mantšu ka kelohloko. Motho yo a nago le temogo o kgona go “thibela mantšu a gagwe” ge a lebeletšane le dipolelo tša bošilo goba tša go thomeletšwa. (Diema 17:27, PK) Motho yo bjalo o a retwa gomme o thabiša Jehofa. O fapane gakaakang le motho yo a nago le dikgopolo tše di kgopamišitšwego tše di tšwago ‘kgopolong e kgopo’!
Ee, motho yo a nago le temogo o a retwa, eupša seema se se latelago se re ruta bohlokwa bja boikokobetšo. Se re: “Xo kaone kè le mmôtlana wa xo itirêla; xo phala moikxoxomoši à hlôka boxôbê.” (Diema 12:9) Go bonagala Salomo a re go kaone go ikokobetša o le modiidi, o na le mohlanka o tee feela, go feta go diriša seo se nyakegago bakeng sa dinyakwa tša bophelo ka maiteko a go boloka maemo a godimo setšhabeng. Ye ke keletšo e kwagalago gakaakang go rena—go phela ka seo re ka se kgonago!
Bophelo bja Magaeng bo Nea Thuto ka go Loka
A diriša seswantšho ka tsela ya bophelo bja magaeng, Salomo o ruta dithuto tše pedi ka go loka. O re: “Yo boló ó tseba bophelô bya kxomo ya xaxwe; pelo ya e mobe xa e e xauxele.” (Diema 12:10) Motho wa go loka o swara diphoofolo tša gagwe ka botho. O tseba dinyakwa tša tšona gomme o na le taba ka bophelo bja tšona bjo bobotse. Motho yo mobe a ka bolela gore o na le taba ka diphoofolo, eupša ga a na taba le dinyakwa tša tšona. Maikemišetšo a gagwe ke a boithati, gomme tsela yeo a swarago diphoofolo ka yona e theilwe poelong yeo a ka e dirago ka tšona. Seo motho yo bjalo a se lebelelago e le tlhokomelo e lekanego ya diphoofolo ge e le gabotse e ka ba e le go di swara gampe.
Molao wa motheo wa go swara diphoofolo ka botho o šoma le tlhokomelong ya diruiwa. E tla ba bošoro gakaakang go rua diphoofolo ke moka wa di tlaiša ka mo go sa hlokagalego ka go di hlokomologa goba go di swara gampe! Tabeng ya phoofolo yeo e tlaišegago kudu ka baka la bolwetši bjo bošoro goba kgobalo, e tla ba botho go e bolaya.
A diriša sebopego se sengwe sa bophelo bja magaeng—go lema—Salomo o re: “Mo-lema-thšemo-y’axwe ó tlo ja boxôbê.” Ka kgonthe, mošomo o thata o tšweletša meputso. “Mo-lata-lefêla ké setlatla.” (Diema 12:11) “Setlatla” ka go hloka kahlolo e botse goba kwešišo, se phegelela mediro ya kgwebo yeo e senyago nako, yeo e lego kotsi le yeo e se nago mohola. Dithuto go tšwa ditemaneng tše tše pedi ke tše di kwagalago: E ba le kgaugelo gomme o šome ka thata.
Moloki o a Atlega
Kgoši e bohlale e re: “Yo kxôpô ó duma tša xo tanywa ka makxôpô.” (Diema 12:12a) Motho yo kgopo o dira bjang seo? O dira seo ka go kganyoga dilo tšeo di hweditšwego ka tsela ya bobe.
Go ka thwe’ng ka motho yo a lokilego? Motho yo bjalo o rata tayo gomme o tsemile medu tumelong. O lokile e bile o na le toka, o bohlale e bile o ikokobeditše, o na le kwelobohloko e bile o šoma ka thata. Le gona Salomo o re: “Sa moloki ké modu wa dikenyô” goba wa go “atlega.” (Diema 12:12b, New International Version) An American Translation e re: “Modu wa baloki o tla dula o le gona ka mo go sa felego.” Motho yo bjalo o tsepame gomme o šireletšegile. Ka kgonthe, “yo bolo sa xaxwe ó kxahla Morêna.” Ka gona, anke re ‘boteng Jehofa gomme re dire tše dibotse.’—Psalme 37:3.
[Caption on page 31]
Bjalo ka sehlare seo se phetšego gabotse, tumelo ya moloki e tsemile medu ka go tia