Boleta—seka Se Bohlokwa Kudu Sa Bokriste
Boleta—seka Se Bohlokwa Kudu Sa Bokriste
“Aparang . . . bolêta.”—Ba-Kolose 3:12.
1. Ke’ng seo se dirago gore boleta e be seka se se kgahlišago kudu?
GE MOTHO a le boleta, ke mo go thabišago go ba le yena. Lega go le bjalo, Kgoši Salomo yo bohlale o ile a lemoga gore: “’Leme le bolêta le rôba marapô.” (Diema 25:15) Boleta ke seka se se kgahlišago kudu seo se kopantšego lethabo le matla.
2, 3. Ke tswalano efe e lego gona magareng ga boleta le moya o mokgethwa, gomme ke’ng seo re tlago go se ahla-ahla sehlogong se?
2 Moapostola Paulo o akareditše boleta lelokelelong la gagwe la “dienywa tša Môya” tšeo di hwetšwago go Ba-Galatia 5:22, 23. Lentšu la Segerika leo le fetoletšwego e le “boleta” go temana 23 ka go New World Translation gantši le fetolelwa e le “bonolo” goba “botho” ka diphetolelong tše dingwe tša Beibele. Therešo ke gore go thata go hwetša lentšu le le lebanego tlwaa bakeng sa lentšu le la Segerika ka maleme a mangwe a mantši ka gobane lentšu la mathomong le hlalosa e sego feela botho goba bonolo bja ka ntle, eupša le šupa go boleta le botho bja ka gare; e sego tsela yeo motho a itshwarago ka yona, eupša boemo bja motho bja monagano le bja pelo.
3 Go re thuša gore re kwešiše ka mo go oketšegilego tlhaloso le mohola wa boleta, anke re ahla-ahleng mehlala e mene ya Beibele. (Ba-Roma 15:4) Ka go dira bjalo, re tla ithuta e sego feela seo seka se e lego sona eupša gape le gore ke bjang se ka hlagolelwago le go bontšhwa ditirišanong tša rena.
‘Ke se Modimo a Bonago e le sa Bohlokwa’
4. Re tseba bjang gore Jehofa o tšeela boleta godimo?
4 Ka ge boleta e le karolo ya dienywa tša moya wa Modimo, ke ga tlhaologanyo gore re bo bone e le bjoo bo tswalanago kgaufsi le semelo se se kgahlišago sa Modimo. Moapostola Petro o ngwadile gore “môya wa bolêta le leaxô” ke ‘woo Modimo a o bonago o le bohlokwa.’ (1 Petro 3:4) Ka kgonthe, boleta ke seka sa go bontšha go boifa Modimo; Jehofa o se tšeela godimo. Ka ntle le pelaelo, ntlha ye e nnoši ke lebaka le le lekanego go bahlanka ka moka ba Modimo gore ba hlagolele boleta. Lega go le bjalo, ke bjang Modimo ra-matla-ohle, Molaodi yo a phagamego wa legohle, a bontšhago boleta?
5. Ka baka la boleta bja Jehofa, ke tebelelo efe yeo re nago le yona?
5 Ge batho ba pele e lego Adama le Efa ba be ba tshela taelo ya Modimo e kwalago ya gore ba se je sehlare sa go tseba botse le bobe, ba dirile seo ka boomo. (Genesi 2:16, 17) Tiro yeo ya go se kwe ka boomo e ile ya feleletša ka sebe, lehu le go aroganywa ga bona gotee le bana ba bona le Modimo. (Ba-Roma 5:12) Gaešita le ge Jehofa a be a na le lebaka le le kwagalago la go fetiša kahlolo yeo, ga se a ka a lahla lapa la batho ka sehlogo e le leo le sa lokišegego ka mo go feletšego goba leo le ka se kgonego go lopollwa. (Psalme 130:3) Ka mo go fapanego, ka kwelobohloko ya gagwe le go rata ga gagwe go se nyake dilo ka šiši—pontšho ya go ba boleta—Jehofa o ile a dira tokišetšo yeo ka yona batho ba sebe ba bego ba ka tla go yena gomme a ba amogela. Ee, ka mpho ya sehlabelo sa topollo sa Morwa wa gagwe e lego Jesu Kriste, Jehofa o dira gore go kgonege go rena go batamela sedulo sa gagwe se se phagamego ka ntle le go tšhoga goba go boifa.—Ba-Roma 6:23; Ba-Hebere 4:14-16; 1 Johane 4:9, 10, 18.
6. Boleta bja Modimo bo bonagetše bjang ditirišanong tša gagwe le Kaine?
6 Nako e telele pele ga ge Jesu a e-tla lefaseng, boleta bja Jehofa bo ile bja bontšhwa ge barwa ba Adama e lego Kaine le Abele, ba be ba neela Modimo dihlabelo. Ka go tseba boemo bja dipelo tša bona, Jehofa o ile a gana sehlabelo sa Kaine eupša ‘a thabela’ sehlabelo sa Abele. Pono ya Modimo e botho ka Abele yo a botegago le sehlabelo sa gagwe e ile ya dira gore Kaine a arabele ka tsela e mpe. Pego ya Beibele e re: “Ké mo Kaine a befetšwexo xa-xolo, a inamiša sefahloxô.” Jehofa o ile a arabela bjang? Na o ile a kgopišwa ke boemo bja kgopolo bjo bo fošagetšego bja Kaine? Aowa. Ka tsela e boleta, o ile a botšiša Kaine gore ke ka baka la’ng a befetšwe. Jehofa o ile a ba a hlalosetša Kaine seo a ka se dirago gore ‘a inamologe.’ (Genesi 4:3-7) Ka kgonthe, Jehofa ke mothofatšo wa boleta.—Ekisodo 34:6.
Boleta bo a Gogela e Bile bo a Lapološa
7, 8. (a) Go ka tla bjang gore re kwešiše boleta bja Jehofa? (b) Mantšu a Mateo 11:27-29 a utolla’ng ka Jehofa le Jesu?
7 E nngwe ya ditsela tše kaone kudu tša go kwešiša dika tša Jehofa tše di sa bapišegego ke go ithuta bophelo le bodiredi bja Jesu Kriste. (Johane 1:18; 14:6-9) Ge a be a le Galilea ngwageng wa bobedi wa modiro wa gagwe wa boboledi, Jesu o ile a dira mediro e mentši e matla kua Koratsima, Betsaida, Kaperenaume le tikologong ya kgaufsi. Lega go le bjalo, bontši bja batho bo be bo ikgantšha e bile bo sa thabele, gomme bo ile bja gana go dumela. Jesu o ile a arabela bjang? Ge a be a ba gopotša ka go tia ka mafelelo a go hloka ga bona tumelo, o ile a šušumetšwa ke kwelobohloko ka go bona boemo bjo bo kwešago bohloko bja moya bja ma-am ha·aʹrets, batho ba maemo a tlase, batho feela bao ba bego ba le gare ga bona.—Mateo 9:35, 36; 11:20-24.
8 Ditiro tša Jesu tša ka morago di ile tša bontšha gore o be a ‘hlatha tatagwe’ e bile a mo ekiša. Jesu o ile a fetišetša taletšo ye e borutho go batho feela: “Tlang xo Nna bohle ba Le lapišitšwexo, ba Le imêlwaxo; Nna ke tlo Le khutšiša. Le ithwešê yoko ya-ka, Le rutwê ke Nna; xobane ke yo boló le wa pelo e kokobetšexo; ’me Le tlo hwetša khutšô ya meôya ya lena.” Mantšu ao a tlišitše khomotšo le tapologo gakaakang go bao ba gateletšwego! A sa dutše a re lapološa ka mo go swanago lehono. Ge e ba re ikapeša boleta e le ka kgonthe, gona re tla ba gare ga bao ‘Morwa a ratago go ba utollela’ Tatagwe.—Mateo 11:27-29.
9. Ke seka sefe se tswalanywago le boleta, gomme ke bjang Jesu e lego mohlala o mobotse tabeng ye?
9 Seka seo se tswalanywago kgaufsi le boleta ke boikokobetšo, go ba yo a nago le “pelo e kokobetšexo.” Ka lehlakoreng le lengwe, boikgantšho bo lebiša boikgogomošong gomme gantši bo ka dira gore motho a sware ba bangwe ka sehlogo le ka tsela ya go se ba naganele. (Diema 16:18, 19) Jesu o ile a bontšha boikokobetšo nakong ka moka ya bodiredi bja gagwe mo lefaseng. Gaešita le ge a ile a tsena Jerusalema matšatšing a tshela pele ga lehu la gagwe gomme a tumišwa e le Kgoši ya ba-Juda, Jesu o be a fapane kudu le babuši ba lefase. O ile a phethagatša boporofeta bja Sakaria bjo bo bego bo le mabapi le Mesia bjo bo rego: “Le re: Kxoši ya xaxo šé, e tla xo wene è le yo bonôlô; ’me e nametše pôkôlô, namane ya pôkôlô-peleša.” (Mateo 21:5; Sakaria 9:9) Moporofeta yo a botegago Daniele o ile a bona pono yeo go yona Jehofa a ilego a gafela Morwa wa gagwe matla a go buša. Lega go le bjalo, boporofeteng bja pejana, o ile a hlalosa Jesu e le “yo a ikokobeditšego kudu gare ga batho.” Ruri boleta le boikokobetšo ke monwana le lenala.—Daniele 4:17, NW; 7:13, 14.
10. Ke ka baka la’ng boleta bja Bokriste e se bofokodi?
10 Boleta bjo bo kgahlišago bjoo bo bontšhitšwego ke Jehofa le Jesu bo re thuša go ba batamela kgaufsi. (Jakobo 4:8) Go ba gona, boleta ga se bofokodi. E tloga e se bjona! Jehofa yo e lego Modimo yo matla, o bontšha matla a magolo kudu. Bogale bja gagwe bo tukela bao ba sa lokago. (Jesaya 30:27; 40:26) Ka mo go swanago Jesu o ile a ikemišetša ka matla go se kwanantšhe, gaešita le ge a be a le ka tlase ga tlhaselo ya Sathane Diabolo. O ile a gana go amogela mekgwa e sego molaong ya tša kgwebo ya baetapele ba bodumedi ba mehleng ya gagwe. (Mateo 4:1-11; 21:12, 13; Johane 2:13-17) Lega go le bjalo, o ile a dula a na le moya o boleta ge a be a swaragana le diphošo tša barutiwa ba gagwe, gomme ka go se fele pelo a kgotlelela mafokodi a bona. (Mateo 20:20-28) Seithuti se sengwe sa Beibele se hlalosa boleta gabotse ka tsela ye: “Ka kua ga seka sa bonolo go na le matla a tšhipi.” Eka re ka bontšha seka se se bjalo ka sa Kriste—boleta.
Yo Boleta Kudu go Feta Batho ba Mehleng ya Gagwe
11, 12. Ka baka la tsela yeo Moše a godišitšwego ka yona, ke’ng seo se ilego sa dira gore boleta bja gagwe e be bjo bo lemogegago?
11 Mohlala wa boraro woo re tlago go o ahla-ahla ke wa Moše. Beibele e mo hlalosa e le “monna yo bolêta ruri xo fetiša batho ka moka ba lefase.” (Numeri 12:3) Tlhaloso ye e ile ya ngwalwa ka tlase ga pudulelo. Boleta bjo bo kgahlišago kudu bja Moše bo ile bja mo dira gore a amogele tlhahlo ya Jehofa.
12 Tsela yeo Moše a godišitšwego ka yona e be e le e sa tlwaelegago. Jehofa o ile a kgonthišetša gore morwa yo wa batswadi ba botegago ba ba-Hebere a dule a phela nakong ya boeki le polao. Moše o ile a fetša nywaga ya gagwe ya pele a hlokometšwe ke mmagwe yoo ka kelohloko a ilego a mo ruta ka Modimo wa therešo, Jehofa. Ka morago, Moše o ile a tlošwa lapeng la gabo go ya go phela tikologong yeo e ka bago e be e le e fapanego kudu. Mohwela-tumelo wa pele wa Mokriste e lego Stefano o ngwadile gore: “Mošê a rutwa mabohlale ohle a Ba-Egipita, a ba yo matla xo direng le ditabeng.” (Ditiro 7:22) Tumelo ya gagwe e ile ya bonagala ge a be a bona go hloka toka moo go bego go dirwa bana babo ke balaodi ba makgoba a Farao. Ka ge a ile a bolaya mo-Egipita yo a bego a betha mo-Hebere, Moše o ile a swanela ke go tšhaba Egipita go ya nageng ya Midiane.—Ekisodo 1:15, 16; 2:1-15; Ba-Hebere 11:24, 25.
13. Go dula ga Moše Midiane ka nywaga e 40 go bile le mafelelo afe go yena?
13 Ge a be a na le nywaga e 40, Moše o ile a swanela ke go itlhokomela kua lešokeng. O ile a kopana le barwedi ba šupago ba Reguele kua Midiane gomme a ba thuša go nweša mohlape wa dihuswane tša tatago bona meetse. Ge ba boetše gae dikgarebe di ile tša hlalosetša Reguele ka lethabo gore “monna wa Mo-Egipita” o ba hlakodišitše go badiši bao ba bego ba ba tshwenya. A laleditšwe ke Reguele, Moše o ile a dula le lapa leo. Mathata ao a ilego a lebeletšana le wona ga se a ka a mmefediša; le gona ga se a ka a mo thibela go ithuta go itumelelanya le mokgwa wa bophelo wa lefelong la gagwe le lefsa. Kganyogo ya gagwe ya go kganyoga go dira thato ya Jehofa ga se ya ka ya tekema. Nywageng e 40 yeo ka yona a bego a hlokometše dinku tša Reguele, go nyala Tsipora le go godiša barwa, Moše o ile a hlagolela le go kaonefatša seka seo se ilego sa tla sa mo hlaola. Ee, Moše o ile a ithuta boleta ka go feta mathateng.—Ekisodo 2:16-22; Ditiro 7:29, 30.
14. Hlalosa tiragalo yeo e ilego ya bonagatša go ba ga Moše yo boleta nakong ya ge a eteletše Isiraele pele.
14 Ka morago ga gore Jehofa a mo kgethe e le moetapele wa setšhaba sa Isiraele, seka sa Moše sa boleta se be se dutše se bonala. Lesogana le lengwe le ile la begela Moše gore Elidada le Medada ba itirile baporofeta mešašeng—gaešita le ge ba be ba se gona nakong ya ge Jehofa a be a tšhollela moya wa gagwe godimo ga banna ba bagolo ba 70 bao ba bego ba tla hlankela e le bathuši ba Moše. Jošua o ile a bolela gore: “Mošê Mong’a-ka ba thibêlê!” Moše o ile a araba ka boleta gore: “A O hufêxa ka ’baka la-ka?—Aowii! A sethšaba ka moka sa Morêna e ka be è le baporofeta ka xe Morêna a beile môya wa xaxwe mo xo bôná!” (Numeri 11:26-29) Boleta bo ile bja thuša go nolofatša boemo bjoo bjo ngangegilego.
15. Gaešita le ge Moše a be a sa phethagala, ke ka baka la’ng mohlala wa gagwe e le o swanetšwego go latelwa?
15 Ka nako e nngwe boleta bja Moše bo ile bja bonagala bo hlaela. Kua Meriba, kgaufsi le Kadese, o ile a hlokomologa go lebiša letago go Jehofa, Modiri wa Mehlolo. (Numeri 20:1, 9-13) Gaešita le ge Moše a be a sa phethagala, tumelo ya gagwe e sa šišinyegego e ile ya mo thekga bophelong bja gagwe ka moka, gomme boleta bja gagwe bjo bo lemogegago bo sa dutše e le bjo bo kgahlišago go rena lehono.—Ba-Hebere 11:23-28.
Go ba Sehlogo ge go Bapišwa le Boleta
16, 17. Ke temošo efe yeo re e hwetšago go tšwa pegong ya Nabala le Abigaile?
16 Re hwetša mohlala wa temošo go tloga mehleng ya Dafida, nakwana ka morago ga lehu la moporofeta wa Modimo e lego Samuele. O akaretša banyalani bao e lego Nabala le mosadi wa gagwe Abigaile. A go se swane mo gogolo gakaakang magareng ga batho ba ba babedi! Gaešita le ge Abigaile e be e le “yo bohlale,” monna wa gagwe e be e le “e mothata, wa mekxwa e mebe.” Nabala ka molala o mothata o ile a gana kgopelo ya go kgopela dilapološi ya banna ba Dafida bao ba bego ba thušiše go šireletša mohlape o mogolo wa Nabala go mahodu. Ba befetšwe ka mo go swanetšego, Dafida le sehlopha sa banna ba gagwe ba ile ba itlhama ka marumo gomme ba itokišetša go ya go itebanya le Nabala.—1 Samuele 25:2-13.
17 Ge lentšu la mabapi le seo se bego se direga le fihla ditsebeng tša Abigaile, o ile a lokišetša senkgwa, beine, nama le dikuku tše di nago le diterebe le mago gomme a ya go gahlanetša Dafida. O ile a mo lopa ka gore: “Molato a e bê wa-ka, Mong wa-ka! A molata wa xaxo a bolêlê ditsebeng tša xaxo; O kwê se nna molata wa xaxo ke se bolêlaxo.” Pelo ya Dafida e ile ya letefala ka baka la kgopelo ya Abigaile e boleta. Ka morago ga go theetša tlhaloso ya Abigaile, Dafida o ile a bolela gore: “A Morêna Modimo wa Isiraele a leboxwê, xe a Xo romile wa xahlana le nna lehono. A xo leboxwê le kêlêlô ya xaxo, xo leboxwê wêna xe O nthšexetše lehono ka se ôbê molato wa madi.” (1 Samuele 25:18, 24, 32, 33) Mafelelong go ba sehlogo ga Nabala go ile gwa lebiša lehung la gagwe. Mafelelong dika tše di kgahlišago tša Abigaile di ile tša mo tlišetša lethabo la go ba mosadi wa Dafida. Boleta bja gagwe bo bea mohlala go bohle bao ba hlankelago Jehofa lehono.—1 Samuele 25:36-42.
Phegelelang Boleta
18, 19. (a) Ke diphetogo dife tšeo di thomago go ba molaleng ge re dutše re ikapeša ka boleta? (b) Ke’ng seo se ka re thušago go itlhahloba ka katlego?
18 Ka gona, boleta ke seka se bohlokwa. Bo feta botho feela; gomme ke seka se se kgahlišago sa semelo seo se lapološago ba bangwe. Mohlomongwe nakong e fetilego re ka ba re be re tlwaetše go bolela ka go se naganele gomme re dira dilo ka tsela e sego botho. Lega go le bjalo, ka morago ga go ithuta therešo ya Beibele, re ile ra fetoga gomme ra thoma go ba bao ba kgahlišago. Paulo o be a bolela ka phetogo ye ge a be a opeletša Bakriste-gotee le yena ge a re: “Aparang kxauxêlô le botho le boikokobetšô le bolêta le xo se fêle pelo.” (Ba-Kolose 3:12) Beibele e swantšha go fetoga mo le go fetoga ga dibata tše šoro—phiri, lepogo, tau, bere le mokopa—go ya go beng diruiwa tše di nago le khutšo—kwana, putšanyana, namane le kgomo. (Jesaya 11:6-9; 65:25) Diphetogo tšeo tša semelo ke tše di kgahlišago kudu mo e lego gore di makatša bao ba di bonago. Lega go le bjalo, rena re lebiša go fetoga go šomeng ga moya wa Modimo, ka ge boleta bo akaretšwa go dienywa tša wona tše di lemogegago e le ka kgonthe.
19 Na se se bolela gore ge feela re dirile diphetogo tše di nyakegago gomme re ineetše go Jehofa, ga go sa hlwa go nyakega gore re šomele tabeng ya go ba boleta? Ga go bjalo le gatee. Ka mohlala, diaparo tše difsa di nyaka tlhokomelo ya ka mehla e le gore di bolokwe di lebelega di hlwekile. Go lebelela ka šedi ka Lentšung la Modimo le go naganišiša ka mehlala yeo le e huperego go re thuša go itebelela lefsa le ka tsela e nago le morero. Ke’ng seo seipone sa Lentšu le le buduletšwego la Modimo le se utollago ka wena?—Jakobo 1:23-25.
20. Re atlega bjang go bontšheng boleta?
20 Ka tlhago dimelo tša batho di a fapana. Ba bangwe ba bahlanka ba Modimo ba hwetša go le bonolo go bonagatša boleta go feta ba bangwe. Lega go le bjalo, Bakriste ka moka ba swanetše go hlagolela dienywa tša moya wa Modimo, go akaretša le boleta. Ka lerato Paulo o ile a eletša Timotheo gore: “O phêxêlêlê tokò, le borapedi, le tumêlô le leratô, le kxôtlêlêlô, le bonôlô [“moya o boleta, NW].” (1 Timotheo 6:11) Polelwana e rego “o phêxêlêlê” e bontšha gore go nyakega boiteko. Phetolelo e nngwe ya Beibele e fetolela kgothatšo ye ka gore ‘bea pelo ya gago go.’ (New Testament in Modern English, by J. B. Phillips) Ge e ba o dira boiteko bja go naganišiša ka mehlala e mebotse e lego ka Lentšung la Modimo, e ka thoma go ba karolo ya gago, go fo swana le ge e tsentšwe mmeleng wa gago. E tla go bopa le go go hlahla.—Jakobo 1:21.
21. (a) Ke ka baka la’ng re swanetše go phegelela boleta? (b) Ke’ng seo se tlago go ahla-ahlwa sehlogong se se latelago?
21 Tsela yeo re itshwarago ka yona go ba bangwe e bontšha ge e ba re dira gabotse tabeng ye. Morutiwa Jakobo o botšiša gore: “Yo bohlale wa thaoloxanyô ké mang mo xare xa lena? O tla bônaxala ka mekxwa e botse, le ka medirô ya xaxwe, ka bokwala [“boleta,” PK] bya mohlale.” (Jakobo 3:13) Re ka bontšha bjang seka se sa Bokriste ka gae, bodireding bja Bokriste le ka phuthegong? Sehlogo se se latelago se nea tlhahlo e holago.
[Dipotšišo tša Thuto]
[Caption on page 16]
Ke ka baka la’ng Jehofa a ile a thabela sehlabelo sa Abele?
[Caption on page 17]
Jesu o bontšhitše gore boleta le boikokobetšo ke monwana le lenala
[Caption on page 18]
Moše o beile mohlala o mobotse wa boleta
E le go Boeletša
• O ithutile’ng ka boleta go tšwa mohlaleng wa
• Jehofa?
• Jesu?
• Moše?
• Abigaile?
• Ke ka baka la’ng re swanetše go phegelela boleta?