Dipotšišo tše Tšwago go Babadi

Ke ka baka la’ng dinomoro tša dikgaolo le ditemana tša ka pukung ya Dipsalme di sa swane diphetolelong tša Beibele tše di fapa-fapanego?

Beibele ya pele ye e feleletšego ya go ba le dikgaolo gotee le ditemana ke ya phetolelo ya Sefora yeo e gatišitšwego ke Robert Estienne ka 1553. Lega go le bjalo, go bonagala puku ya Dipsalme e ile ya aroganywa kgale pele ga fao, ka ge e be e le kgoboketšo e nago le dipsalme goba difela tšeo di ngwadilwego ke batho ba bantši.

Go bonagala mathomong Jehofa a ile a laela Dafida go hlama dipsalme e le gore di dirišwe borapeding bja phatlalatša. (1 Koronika 15:​16-24) Go dumelwa gore ka morago moperisita le “mongwalolodi yo a nago le bokgoni” e lego Esera, o ile a rulaganya puku ka moka ya Dipsalme gore e be ka tsela yeo e lego ka yona lehono. (Esera 7:⁠6, NW) Ka go rialo, ge puku ya Dipsalme e be e kgoboketšwa e be e dirilwe ka dipsalme tše di fapa-fapanego.

Polelong yeo moapostola Paulo a ilego a e nea Sinagogeng ya kua Antiokia (Pisidia) leetong la gagwe la mathomo la boromiwa, o ile a tsopola ka pukung ya Dipsalme gomme a re: “Byalo ka xe xo ngwadilwe Psalmeng ya bobedi xwa thwe: O Morwa wa-ka, lehono ke Xo tswetše.” (Ditiro 13:​33) Lehono ka Dibeibeleng mantšu ao a sa dutše a tšwelela ka go psalme ya bobedi, temana 7. Lega go le bjalo, go na le go fapana dinomorong tša dikgaolo le ditemana tša dipsalme tše dintši ka diphetolelong tše di fapa-fapanego tša Beibele. Se ke ka gobane diphetolelo tše dingwe di theilwe mongwalong wa Sehebere wa ba-Mosereta, mola e le gore tše dingwe di theilwe go Septuagint ya Segerika, yeo e lego phetolelo ya mongwalo wa Sehebere ye e phethilwego lekgolong la bobedi la nywaga B.C.E. Ka mohlala, Vulgate ya Selatine yeo go yona go tšwelego Dibeibele tše dintši tša Katholika, e diriša go bewa ga dinomoro ga dipsalme mo go hwetšwago ka go Septuagint, mola e le gore New World Translation le tše dingwe di latela mongwalo wa Sehebere.

Ke dilo dife tšeo ka go lebanya di sa swanego? Mongwalo wa Sehebere o na le palo-moka ya dipsalme tše 150. Lega go le bjalo, Septuagint e kopantše Dipsalme 9 le 10 go ba e tee le Dipsalme 114 le 115 go ba e tee. Go oketša moo, e arogantše Dipsalme 116 le 147 gore e nngwe le e nngwe e be dipsalme tše pedi. Gaešita le ge palo-moka ya tšona e le e swanago, dinomoro tša Psalme 10 go fihla ka Psalme 146 ka go Septuagint di morago ka e tee ge di bapetšwa le tša ka mongwalong wa Sehebere. Ka go rialo, Psalme ya bo-23 yeo e tlwaelegilego e tšwelela e le Psalme 22 ka go Douay Version, yeo e latelago go bewa ga dinomoro ga Vulgate ya Selatine, yeo yona e latelago Septuagint.

Sa mafelelo, dinomoro tša ditemana ka go tše dingwe tša dipsalme le tšona di ka fapana go ya ka diphetolelo. Ka baka la’ng? Cyclopedia ya McClintock le Strong e re se ke ka gobane diphetolelo tše dingwe di latela “mokgwa wa Sejuda wa go bala mongwalo wa ka godimo e le temana ya mathomo,” eupša tše dingwe ga di dire bjalo. Ge e le gabotse, ge e ba sehlogo goba mongwalo wa ka godimo e le o motelele, gantši o balwa e le ditemana tše pedi, gomme palo ya ditemana psalmeng e a oketšega.