Go Diregile’ng Ka Yona?

NOFO le Noo ke maina a ka Beibeleng a yeo e kilego ya ba metse-mešate e tumilego ya Egipita e lego Memfise le Thebese. Nofo (Memfise) e be e le mo e ka bago dikhilomithara tše 23 ka borwa bja Cairo ka thoko ya ka bodikela bja Noka ya Nile. Lega go le bjalo, ge nako e dutše e tšwela pele, Memfise e ile ya lahlegelwa ke boemo bja yona bja go ba motse-mošate wa Egipita. Mathomong a lekgolo la bo-15 la nywaga B.C.E., Egipita e be e e-⁠na le motse-mošate o mofsa, Noo (Thebese), yeo e bego e le mo e ka bago dikhilomithara tše 500 ka borwa bja Memfise. Gare ga mašope a mantši a tempele ya Thebese go na le a tempele ya Karnak, yeo e lebelelwago e le moago o mogolo kudu woo o kilego wa agwa ka dikokwane. Thebese le tempele ya yona ya Karnak di be di neetšwe go borapedi bja Amoni, modimo yo mogolo wa ba-Egipita.

Ke’ng seo boporofeta bja Beibele bo ilego bja se bolela e sa le pele mabapi le Memfise le Thebese? Go ile gwa tsebišwa kahlolo e šoro malebana le Farao wa Egipita le medimo ya yona, kudu-kudu go modimo yo mogolo e lego “Amoni wa Noo.” (Jeremia 46:​25, 26) Lešaba la barapedi bao ba ilego ba kgeregela fao le be le tla ‘fedišwa.’ (Hesekiele 30:​14, 15) Ke sona seo se ilego sa direga. Seo se šetšego borapeding bja Amoni ke mašope a tempele. Toropo ya mehleng yeno ya Luxor e ka thoko ga lefelo la Thebese ya bogologolo, gomme metsana e mengwe e sa dutše e le gona gare ga mašope a yona.

Ge e le Memfise, go nyakile go se selo ge e se mabitla. Seithuti sa Beibele e lego Louis Golding se re: “Ka nywaga kgolo e mentši ma-Araba ao a ilego a thopa Egipita a ile a diriša dikarolo tše kgolo tša mašope a Memfise e le motheo wa moago wa motse-mošate wa bona [Cairo] ka mošola wa noka. Baagi ba Nile le ba Araba ba ile ba dira modiro o mobotse kudu moo e lego gore monabo o motelele tikologong ya motse wa bogologolo go be go se na lefsika leo le tšwelelago ka godimo ga mobu o moso.” Ka kgonthe, bjalo ka ge Beibele e ile ya bolela e sa le pele, Memfise e ile ya ba ‘lešope, ga go na motho yoo a dulago moo.’​—Jeremia 46:⁠19.

Ye ke mehlala e mebedi feela ya e mentši yeo e bontšhago go nepagala ga boporofeta bja Beibele. Go senywa ga Thebese le Memfise go re nea lebaka leo le kwagalago la go ba le kholofelo diporofetong tša Beibele tšeo di sa tšwago di phethagala.​—Psalme 37:​10, 11, 29; Luka 23:​43; Kutollo 21:​3-⁠5.

[Caption on page 32]

NA O TLA AMOGELA KETELO?

Gaešita le lefaseng le leo le dubegilego, o ka hwetša lethabo go tšwa tsebong e nepagetšego ya Beibele ka Modimo, Mmušo wa gagwe le morero wa gagwe o kgahlišago bakeng sa batho. Ge e ba o tla rata go amogela tsebišo e oketšegilego goba o tla rata gore motho yo mongwe a go etele legaeng la gago bakeng sa go tla go swara thuto e sa lefelelwego ya Beibele le wena, hle ngwala gomme o romele leina la gago le aterese ya mo o dulago gona go Jehovah’s Witnesses, Private Bag X2067, Krugersdorp, 1740, South Africa, goba o ngwalele atereseng e swanetšego ye e lokeleditšwego go letlakala 2.

[Caption on page 32]

Photograph taken by courtesy of the British Museum