O ka Dira Bjang Diphetho tše Bohlale?

KGOŠI ya Isiraele ya bogologolo e lego Salomo e itše: “Yo bohlale ó tlo di kwa, a atêlwa ke mahlale.” Bontši bja rena ka dinako tše dingwe re ile ra dira diphetho tšeo e sego tše bohlale, ka gobane re ile ra fo hlokomologa dikeletšo tša ba bangwe.​—Diema 1:⁠5.

Mantšu ao a Salomo ka morago a ile a ngwalwa ka Beibeleng gotee le ‘diema tše dingwe tše dikete tše tharo’ tšeo a ilego a di ngwala. (1 Dikxoši 4:​32) Na re ka holwa ke go tseba le go ela hloko diema tša gagwe tše bohlale? Ee. Di re thuša ‘go tseba bohlale le thuto le go hlatha dipolelo tša tlhaologanyo, gore re amogele thuto le bohlale le bothakga le molao le tše bolo.’ (Diema 1:​2, 3) Anke re ahla-ahleng ditlhahlo tše hlano tše di theilwego Beibeleng tšeo di ka re thušago gore re dire diphetho tše bohlale.

Naganišiša ka Ditla-morago Tšeo di Tlago go ba Gona ka Nako e Telele

Diphetho tše dingwe di tla ba le ditla-morago tše di lemogegago. Ka gona, leka go naganišiša e sa le pele gore ditla-morago tše e tla ba dife. Hlokomela gore o se ke wa dumelela mehola ya nakwana yeo e gogelago e go dira gore o se ke wa lemoga ditla-morago tše di sa thabišego tšeo di tlago go ba gona ka nako e telele. Diema 22:⁠3 e lemoša ka gore: “Mohlale ó bôna dikotsi di s’e-tla, a khuta; ba mašilô ba a feta, ba y’o hlaka.”

E ka ba mo go thušago go ngwala fase gore ditla-morago tša nakwana le tšeo di tlago go ba gona ka nako e telele e tla ba dife. Ditla-morago tša nakwana tša ge o kgetha mošomo o itšego e ka ba go hwetša moputso wa godimo le mošomo wo o thabišago. Eupša na ditla-morago tšeo di tlago go ba gona ka nako e telele di akaretša go ba le mošomo eupša o sa tšwele pele e le ka kgonthe? Na mafelelong o tla go nyaka gore o hudugele lefelong le lengwe, mohlomongwe kgole le bagwera goba lapa? Na o ka go gapeletša gore o dule maemong a sa lokago goba a sa thabišego ao a ka go tlogelago o gakanegile la go šiiša? Naganišiša ka mehola le dikotsi ka kelohloko ke moka o dire phetho ya gore ke sefe seo se swanetšego go lebelelwa e le sa bohlokwa kudu.

Iphe Nako e Lekanego

Diphetho tšeo di dirwago ka go akgofa di ka fetoga gabonolo tšeo e sego tša bohlale. Diema 21:⁠5 e nea temošo e rego: “’Kêlêllô tša serôtô di iša mokhoreng; e a pôtlakaxo ó y’o hlôka.” Ka mohlala, bafsa ba lego mahlalagading bao ba tšewago ke maikwelo ba swanetše go ipha nako pele ba ka dira phetho ya go tsena lenyalong. Go sego bjalo, ba ka lebeletšana le therešo ya seo William Congreve, e lego mongwadi wa ditiragatšo tša Seisemane wa mathomong a lekgolo la bo-18 la nywaga, a se boletšego ge a re: “Ge e ba re akgofela go tsena lenyalong, re ka tla ra fetša nako e telele re itshola.”

Lega go le bjalo, go ipha nako e lekanego ga se  gwa swanelwa go tšewa e le go dika-dika. Diphetho tše dingwe ke tša bohlokwa kudu moo e lego gore e tla ba ga bohlale gore di dirwe ka pela ka mo go kgonegago. Go dika-dika mo go sa nyakegego go ka ipontšha e le mo go gobatšago go rena goba go ba bangwe. Go šuthišetša phetho pele mo go sa nyakegego ka bogona e ka ba phetho​—mohlomongwe yeo e sego ya bohlale.

Ikemišetše go Amogela Keletšo

Ka ge go se na maemo a mabedi a swanago tlwaa, ga se ka dinako tšohle batho ba babedi ba ka dirago phetho e swanago ge ba lebeletšane le mathata a swanago. Lega go le bjalo, ke mo go holago go theetša kamoo ba bangwe ba ilego ba dira diphetho mathateng a swanago le a rena. Ba botšiše gore ga bjale ba ikwa bjang ka phetho ya bona. Ka mohlala, ge o kgetha mošomo o itšego, botšiša bao ba šetšego ba le mošomong woo gore ba go botše mehola le dikotsi tša wona. Ba hweditše mehola ya phetho ya bona e le efe le gore ditšhitišo e bile dife goba gore dikotsi tšeo di ka bago gona ke dife?

Re lemošwa gore: “Maanô a padile, xò se keletšanô; a tlo kxônêxa xe baeletši ba ka ata.” (Diema 15:​22) Ke therešo gore ge re nyaka keletšo le go ithuta diphihlelong tša batho ba bangwe, re swanetše go dira bjalo ka kwešišo e feletšego ya gore rena ka noši re swanetše go dira phetho le gore gape re swanetše go ikarabela ka phetho yeo re e dirago.​—Ba-Galatia 6:​4, 5.

Theetša Letswalo Leo le Tlwaeditšwego Gabotse

Letswalo le ka re thuša go dira diphetho tšeo di dumelelanago le melao ya motheo yeo re kgethago go phela ka go dumelelana le yona. Go Mokriste, se se bolela go tlwaetša letswalo gore le dumelelane le dikgopolo tša Modimo. (Ba-Roma 2:​14, 15) Lentšu la Modimo le re botša gore: “Ditseleng tša xaxo tšohle tseba Yêna; ké mo Yêna a tl’o xo Xo thulêla tsela.” (Diema 3:⁠6) Ke therešo gore maemong a mangwe batho ba babedi​—bao yo mongwe le yo mongwe wa bona a nago le letswalo leo le tlwaeditšwego gabotse⁠—​ba ka fihlelela diphetho tše di sa swanego.

Lega go le bjalo, letswalo leo le tlwaeditšwego gabotse le ka beela ka thoko tokologo ya go ikgethela, ge go swanetšwe gore go dirwe phetho mabapi le ditiro tšeo di solwago ke Lentšu la Modimo ka go lebanya. Ka mohlala, letswalo leo le sa tlwaetšwago ka melao ya motheo ya Beibele le ka dumelela monna le mosadi gore pele ba nyalana ba bone ge e ba ba swanetšana ka go fo dula gotee. Ba ka ba ba nagana gore ba dirile phetho e bohlale, gomme ba bolelela taba ya bona ka gore seo se tla ba thibela gore ba se akgofele go tsena lenyalong leo e sego la bohlale. Ba ka no se je ke letswalo. Lega go le bjalo, mang le mang yo a nago le pono ya Modimo ka dikopano tša botona le botshadi le lenyalo o tla dira phetho ye e ganetšanago le tokišetšo e bjalo ya nakwana le ye e gobogilego.​—1 Ba-Korinthe 6:​18; 7:​1, 2; Ba-Hebere 13:⁠4.

Ela Hloko Kamoo Diphetho tša Gago di Kgomago ba Bangwe

Gantši diphetho tša gago di ka kgoma ba bangwe. Ka gona le ka mohla o se ke wa dira phetho ye e sego ya bohlale ka boomo​—gaešita le ya bošilo​—yeo e ka senyago ditswalano tše bohlokwa le bagwera gotee le ba leloko goba go feta bohle le Modimo. Diema 10:⁠1 e re: “Ngwana yo bohlale ó kxahla tat’axwe; ’me ngwana wa lešilo ó nyamiša mm’axwe.”

Ka lehlakoreng le lengwe, lemoga gore ka dinako tše dingwe ke ga bohlokwa gore re kgethe segwera seo re se nyakago. Ka mohlala, o ka dira phetho ya go tlogela dipono tša bodumedi tšeo o bego o e-⁠na le tšona ka ge bjale o tseba gore di fapana le tša Mangwalo. Goba mohlomongwe o ka dira phetho ya go  fetola semelo sa gago kudu ka baka la ge o kganyoga go phela bophelo bjo bo dumelelanago le ditlhahlo tša Modimo tšeo ga bjale o di amogetšego. Phetho ya gago e ka no se thabiše bagwera ba bangwe goba ba leloko, eupša phetho e nngwe le e nngwe yeo e thabišago Modimo ke ya bohlale.

Dira Phetho ya Bohlokwa Kudu ka Bohlale

Selo seo se sa tsebjego go batho ka kakaretšo ke gore batho lehono ba lebeletšane le go kgetha magareng ga lehu le bophelo. Ba-Isiraele ba bogologolo ba ile ba lebeletšana le boemo bjo bo swanago nakong ya ge ba be ba hlomile mešaša mollwaneng wa Naga ya Kholofetšo ka 1473 B.C.E. Moše yo e bego e le mmoleledi wa Modimo, o ile a ba botša gore: “Ke beile bophelô le lehu, le thšexofatšô le thoxô, pele xa lena. Hle ikxetheleng bophelô xore Le phelê, lena le bana ba lena, Lè le ba ba rataxo Morêna Modimo wa lena, Lè e-⁠kwa se a se bolelaxo, Le mo xomaretše; Ka xobane xo phela xa xaxo le xo atêlwa ke matšatši di na le Yêna; le xe O tlo dula mo naxeng ye Morêna Modimo wa xaxo a e enetšexo bô-tat’axo Aborahama le Isaka le Jakobo a re ó tlo ba nea yôna.”​—Doiteronomio 30:​19, 20.

Boporofeta bja Beibele gotee le tatelano ya Beibele ya mabaka di bontšha gore re phela “dinakong tše hlobaetšago tšeo go lego thata go lebeletšana le tšona” le gore “sebopêxô sa lefase leno se a lôba [“fetoga,” NW].” (2 Timotheo 3:⁠1, NW; 1 Ba-Korinthe 7:​31) Go fetoga mo go boletšwego ka gona e sa le pele go tla fihla seremong ge tshepedišo ye yeo e paletšwego ya batho e fedišwa, gomme e tšeelwa sebaka ke lefase le lefsa la Modimo la go loka.

Re mollwaneng wa lefase leo le lefsa. Na o tla tsena e le gore o thabele bophelo bjo bo sa felego lefaseng ka tlase ga Mmušo wa Modimo? Goba na o tla tlošwa lefaseng ge tshepedišo ya Sathane e fedišwa? (Psalme 37:​9-11; Diema 2:​21, 22) Go dira phetho mabapi le gore ke tsela efe yeo o swanetšego go e tšea ga bjale go magetleng a gago, ka kgonthe ke phetho yeo e bolelago bophelo goba lehu. Na o tla amogela go thušwa bakeng sa go dira phetho e swanetšego, e bohlale?

Go kgetha bophelo go akaretša go ithuta pele ka dinyakwa tša Modimo. Dikereke di paletšwe kudu ke go fetišetša dinyakwa tše ka tsela e nepagetšego. Ke gantši baetapele ba tšona ba fora batho gore ba dumele maaka le go dira dilo tšeo di sa thabišego Modimo. Ba paletšwe ke go hlalosa go nyakega ga go dira phetho ya motho ka noši ya go rapela Modimo “ka môya le ka xo rereša.” (Johane 4:​24) Ke ka baka leo batho ba bantši ba sa dirego bjalo. Eupša hlokomela seo Jesu a se boletšego: “E a sa emexo le Nna, ó lwa le Nna; le e a sa kxobêlexo le Nna, ó a xašanya.”​—Mateo 12:⁠30.

Dihlatse tša Jehofa ka lethabo di thuša batho go hwetša tsebo e kaone ya Lentšu la Modimo. Di swara dipoledišano tša ka mehla tša Beibele le batho ka o tee ka o tee goba sehlopha ka setee ka setee lefelong leo le ba swanetšego. Bao ba nyakago go holwa ke tokišetšo ye ba swanetše go ikopanya le Dihlatse tša tikologong ya gabo bona goba ba ngwalele bagatiši ba Morokami.

Ke therešo gore ba bangwe ba ka ba ba šetše ba e-⁠na le tsebo ya motheo ka seo Modimo a se nyakago. Mohlomongwe ba ka ba ba kgodišegile ka go rereša le go botega ga Beibele. Lega go le bjalo, ba bantši ba bona ba šuthišetša pele phetho ya go ineela go Modimo. Ka baka la’ng? Go ka ba go e-⁠na le mabaka a mmalwa.

Na ba ka ba ba sa lemoge bohlokwa bja go ineela go Modimo? Jesu o boletše ka tsela e kwagalago gore: “Mmušong wa maxodimo xo ka se kê xwa tsêna bao bohle, ba e rexo xe ba ra Nna, ba re: Morêna! Morêna! Xo tlo tsêna ba ba diraxo thatô ya Tate wa maxodimong.” (Mateo 7:​21) Tsebo ya Beibele e nnoši ga se ya lekana, go nyakega mediro. Phuthego ya pele ya Bokriste e ile ya bea mohlala. Re bala ka ba bangwe ba lekgolong la pele la nywaga gore: “Byale xe ba dumetše Filipi xe a ba ruta Ebangedi ya mmušô wa Modimo le ya Leina la Jesu Kriste, ba kolobetšwa, banna le basadi.” (Ditiro 2:​41; 8:​12) Ka gona ge e ba motho pelong ya gagwe a amogetše Lentšu la Modimo, gomme a dumela seo le se bolelago, ge e ba a dumelelantše bophelo bja gagwe le ditekanyetšo tša Modimo, ke’ng seo se mo thibelago gore a kolobetšwe e le go bontšha boineelo bja gagwe? (Ditiro 8:​34-38) Ka kgonthe, gore a amogelege go Modimo, o swanetše go gata mogato wo ka go rata le ka pelo e thabilego.​—2 Ba-Korinthe 9:⁠7.

Ba bangwe ba ka nagana gore ga ba na tsebo e  lekanego bakeng sa go neela bophelo bja bona go Modimo. Eupša motho yo mongwe le yo mongwe yo a thomago tsela e mpsha bophelong o na le tsebo e lekanyeditšwego. Ke setsebi sefe seo se ka bolelago gore mathomong se be se tseba mošomo ka tsela yeo se o tsebago gona bjale? Go dira phetho ya go hlankela Modimo go fo nyaka gore re be le tsebo ya dithuto tša motheo tša Beibele le melao ya yona ya motheo, gotee le kganyogo e tšwago pelong ya go nyaka go phela ka go dumelelana le tšona.

Na ba bangwe ba diegiša phetho ya bona ka gobane ba boifa gore ba tla palelwa ke go e phelela? Go tshwenyega mo go leka-lekanego mabapi le go palelwa go akaretšwa dilong tše dintši tšeo batho ba swanelwago ke go di dira. Monna yo a dirago phetho ya go nyala le go godiša lapa a ka ikwa a sa swanelege, eupša go dira boitlamo go mo tutueletša gore a dire sohle seo a ka se kgonago. Ka mo go swanago, mofsa yo a nago le lengwalo le lefsa la go otlela a ka ba le poifo e itšego ya go boifa go hwetša kotsi ya koloi​—kudu-kudu ge e ba a tseba dipalo-palo tšeo di bontšhago gore baotledi bao e lego bafsa ba sekametše kudu go direng dikotsi go feta baotledi ba bagolo. Lega go le bjalo, tsebo ye e ka ba ya bohlokwa gomme ya mo tutueletša gore a be šedi kudu ge a otlela. Go efoga go hwetša lengwalo la go otlela e tloga e se yona tharollo!

Kgetha Bophelo!

Beibele e bontšha gore tshepedišo ya lefase ka moka ya gona bjale ya tša dipolitiki, tša boiphedišo le tša bodumedi gotee le bao ba e thekgago e tla fedišwa lefaseng go se go ye kae. Lega go le bjalo, batho bao ka bohlale ba kgethilego bophelo le bao ba dirago dilo ka go dumelelana le phetho yeo ba tla dula ba le gona. E le motheo wa lekoko la lefase le lefsa, ba tla tšea karolo go direng lefase paradeise yeo Modimo a bego a e rerile mathomong. Na wena o tla thabela go tšea karolo mošomong wo o thabišago ka tlase ga tlhahlo ya Modimo?

Ge e ba go le bjalo, dira phetho ya go ithuta Lentšu la Modimo. Dira phetho ya go ithuta dinyakwa tša Modimo e le gore o mo thabiše. Dira phetho ya go di fihlelela. Go feta tšohle, kgetha go swarelela phethong ya gago go fihla bofelong. Ka bokopana, kgetha bophelo!

Iphe nako e lekanego bakeng sa go dira diphetho tše dikgolo

Ikemišetše go amogela keletšo ge o kgetha mošomo

Bao ba kgethago go hlankela Modimo mo nakong ye, ba tla tšea karolo go direng lefase paradeise