Thušang ba Bangwe go Amogela Molaetša wa Mmušo
Thušang ba Bangwe go Amogela Molaetša wa Mmušo
“Agaripa a fetola a re: O kxaufsi le xo mphenya [“nkgodiša,” NW], ka ba mokriste.”—Ditiro 26:28.
1, 2. Go tlile bjang gore moapostola Paulo a tšwelele ka pele ga Mmušiši Fesisto le Kgoši Heroda Agaripa II?
KUA Kesarea ka 58 C.E., Mmušiši wa Roma e lego Porotio Fesito o ile a etelwa ke Kgoši Heroda Agaripa II le kgaetšedi ya gagwe Berenike. Ba laleditšwe ke Mmušiši Fesito, ba ile ba tla “bá ithlamile ka bothšepi byo boxolo, ba tsêna ntlong ya kahlolô, bà na le matona le beng ba motse.” Ka taelo ya Fesito, moapostola Paulo wa Mokriste o ile a tlišwa ka pele ga bona. Go tlile bjang gore molatedi yo wa Jesu Kriste a eme ka pele ga sedulo sa kahlolo sa Mmušiši Fesito?—Ditiro 25:13-23.
2 Seo Fesito a se boditšego baeng ba gagwe se nea karabo potšišong yeo. O itše: “Kxoši Agaripa, le lena banna ba Le lexo fá le rena! Le bôna monna yo lešaba ka moka la Ba-Juda kwa Jerusalêma le mono ba ntlaleditšexo lešata ba re a se kê a phela. Nna ka hwetša à se na molato o swanetšwexo ke polaô. Xomme le yêna ka nnoši ó itše: Nna ke sekišwa ke Ba-Mošatê. Nna ka re ke tlo mo romêla xôna. Byale, ka xe ke sa ka ka hwetša taba-taba ye nkaxo e ngwalêla morêna, ke mo tlišitše fá xo lena, xaxolo xo wene kxoši Agaripa, xore ka thsêkô yé ke hwetšê tše nkaxo di ngwala. Xobane nna ke re e ka ba bošilo xe nka roma moxôlêxwa kè sa šupetše molato wa xaxwe.”—Ditiro 25:24-27.
3. Ke ka baka la’ng baetapele ba bodumedi ba ile ba latofatša Paulo?
3 Mantšu a Fesito a bontšha gore Paulo o be a lebeletšane le ditatofatšo tša maaka tša go lwantšha mmušo—molato woo ka wona motho a bego a ahlolelwa lehu. (Ditiro 25:11) Lega go le bjalo, Paulo o be a se na molato. Ditatofatšo di be di e-tšwa lehufeng la baetapele ba bodumedi kua Jerusalema. Ba ile ba ganetša modiro wa Paulo e le mogoeledi wa Mmušo gomme ba kgopišwa kudu ke gore o thušitše ba bangwe go ba balatedi ba Jesu Kriste. A beilwe leihlo, Paulo o ile a tlišwa a e-tšwa Jerusalema go ya motseng wa boema-kepe wa Kesarea, moo a ilego a dira boipiletšo go Kesara. Go tloga moo o be a tla išwa Roma.
4. Ke mantšu afe a makatšago ao Kgoši Agaripa a ilego a a bolela?
4 Anke o nagane Paulo a le mošate wa mmušiši ka pele ga sehlopha se se akaretšago mmuši wa Ditiro 26:1-28.
karolo e bohlokwa kudu ya Mmušo wa Roma. Kgoši Agaripa o retologela go Paulo gomme o re: “O dumeletšwe xo ipolêlêla.” Ge Paulo a dutše a bolela, go direga selo se se makatšago. Seo Paulo a se bolelago se thoma go kgoma kgoši. Ge e le gabotse, Kgoši Agaripa o re: “O kxaufsi le xo mphenya [“nkgodiša,” NW], ka ba mokriste.”—5. Ke ka baka la’ng mantšu a Paulo ao a a boditšego Agaripa e bile a atlegilego kudu?
5 Nagana feela! Ka baka la go ikemela ga Paulo ka bokgoni, mmuši o ile a kgongwa ke matla a tsenelelago a Lentšu la Modimo. (Ba-Hebere 4:12) Ke’ng seo e bego e le se se atlegilego kudu mabapi le go ikemela ga Paulo? Le gona ke’ng se re ka ithutago sona go tšwa go Paulo se se ka re thušago modirong wa rena wa go dira barutiwa? Ge re ahla-ahla go ikemela ga gagwe, dintlha tše pedi di ba molaleng: (1) Paulo o be a kgodiša polelong ya gagwe. (2) O ile a diriša tsebo ya gagwe ya go tseba Lentšu la Modimo ka bokgoni, go swana le ge rabokgabo a diriša sedirišwa sa gagwe ka mo go atlegilego.
Dirišang Bokgoni bja go Kgodiša
6, 7. (a) Bjalo ka ge go dirišitšwe ka Beibeleng, “go kgodiša” go bolela’ng? (b) Go kgodiša go kgatha tema efe go thušeng ba bangwe go amogela thuto ya Beibele?
6 Ka pukung ya Ditiro, mantšu a Segerika bakeng sa go kgodiša a dirišwa leboelela ge go bolelwa ka bodiredi bja Paulo. Se se bolela’ng tabeng ya rena ya modiro wa go dira barutiwa?
7 Ka lelemeng la mathomong la Mangwalo a Bakriste a Segerika, Expository Dictionary of New Testament Words ya Vine e re, “go kgodiša” go bolela “go fenya” goba go tliša “phetogo ya monagano ka tutuetšo ya go nea mabaka goba go ela hloko boitshwaro.” Go hlahloba modu wa seo se bolelwago ke lentšu le go hlabiša seetša se se oketšegilego. Go fetišetša kgopolo ya go bota. Ka gona ge e ba o kgodiša motho go amogela thuto ya Beibele, o mo dirile gore a e bote, ka go rialo a ba le tumelo go rerešeng ga thuto yeo. Ka mo go lego molaleng, ga se mo go lekanego go botša motho seo Beibele e se bolelago e le gore a se dumele le go gata mogato ka seo a se kwelego. Motheetši wa gago o swanetše go kgodišega gore seo o se bolelago ke therešo, go sa šetšwe gore motho yoo ke ngwana, moagišani, mošomi-gotee le wena, motho yo o tsenago le yena sekolo goba wa leloko.—2 Timotheo 3:14, 15.
8. Ke’ng seo se akaretšwago go kgodišeng motho ka therešo ya Mangwalo?
8 O ka kgodiša motho bjang gore seo o se bolelago go tšwa ka Lentšung la Modimo ke therešo? Ka go diriša mabaka a kwagalago, mokgwa wa go nea mabaka o kwagalago le ka boipiletšo bjo matla, Paulo o ile a katanela go fetoša menagano ya batho bao a bego a bolela le bona. * Ka go rialo, go e na le go fo bolela gore selo se itšego ke therešo, o swanetše go nea bohlatse bjo bo kgotsofatšago bakeng sa go thekga taba yeo o e bolelago. Se se ka dirwa bjang? Kgonthišega gore taba ya gago e theilwe ka mo go tiilego Lentšung la Modimo e sego kgopolong ya motho ka noši. Le gona, diriša bohlatse bjo bo oketšegilego bakeng sa go thekga ditaba tša Mangwalo tšeo o di bolelago ka go tšwa pelong. (Diema 16:23) Ka mohlala, ge e ba o bolela gore batho ba ba kwago ba tla thabela bophelo lefaseng la paradeise, thekga taba yeo ka ditšhupetšo tša Mangwalo, bjalo ka Luka 23:43 goba Jesaya 65:21-25. O ka nea bjang bohlatse bjo bo oketšegilego bakeng sa go thekga ntlha ya gago ya Mangwalo? O ka diriša mehlala go tšwa phihlelong ya motheetši wa gago. O ka mo gopotša ka lethabo leo go sa nyakegego maiteko gore re le hwetše le leo le sa lefelelwego leo re le hwetšago ka go bogela bobotse bja go sobela ga letšatši, monko o bose wa letšoba, tatso e bose ya seenywa goba lethabo la go bogela nonyana e fepa lefotwana la yona. Mo thuše go bona gore lethabo le bjalo ke bohlatse bja gore Mmopi o nyaka gore re thabele bophelo mo lefaseng.—Mmoledi 3:11, 12.
^ ser. 8 Bakeng sa tsebišo e oketšegilego mabapi le go kgodiša, bona dithuto 48 le 49 ka pukung ya Holwa ke Thuto ya Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo, yeo e gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa.
9. Re ka bontšha bjang go leka-lekana modirong wa rena wa boboledi?
9 Ge o leka go kgodiša motho gore a amogele thuto e itšego ya Beibele, ela hloko gore phišego ya gago ga e dire gore o be yo a sa kwagalego, ka go rialo wa tswalela monagano le pelo ya motheetši wa Ba-Kolose 4:6.
gago. Puku ya Sekolo sa Bodiredi e nea temošo ye: “Go bolela ka go se pepetletše therešo yeo e pepentšhago maaka a tumelo e ratwago ke motho yo o bolelago le yena, gaešita le ge go thekgwa ka go lokeletšwa ga lelokelelo le letelele la ditemana tša Mangwalo, gantši ga go amogelwe gabotse. Ka mohlala, ge e ba menyanya e tumilego e fo nyatšwa ka gore ke ya setlogo sa boheitene, se se ka no se fetoše kamoo batho ba bangwe ba ikwago ka gona ka yona. Go diriša mokgwa wa go ba yo a leka-lekanego ke mo go atlegago.” Ke ka baka la’ng re swanetše go dira boiteko bjo bo tseneletšego bja go ba ba leka-lekanego? Puku ye ya go ithuta e re: “Mokgwa wa go nea mabaka o kgothaletša poledišano, o nea batho selo se itšego seo ba ka naganago ka sona ka morago, gomme wa bula tsela bakeng sa dipoledišano tša nakong e tlago. E ka ba o tutuetšago kudu.”—Go Kgodiša mo go Kgomago Pelo
10. Paulo o ile a thoma bjang go ikemela ga gagwe go Agaripa?
10 Ga bjale anke re lebeledišišeng mantšu a Paulo a go ikemela ao a lego go Ditiro kgaolo 26. Ela hloko kamoo a ilego a thoma polelo ya gagwe ka gona. E le go thoma taba ya gagwe, Paulo o ile a hwetša metheo e tiilego yeo go yona a ka retago Agaripa, gaešita le ge kgoši e be e e-na le tswalano e gobogilego le kgaetšedi ya yona e lego Berenike. Paulo o itše: “Kxoši Agaripa! Ke hwetša kè le wa mahlatse, xe lehono kè tlo ipolêlêla pele xa xaxo ka ditaba tšohle tše Ba-Juda ba mpexaxo ka tšôna; Ka xobane O matsebe-tsebe wa mekxwa ka moka ya Ba-Juda le dikxang tša bôná. Ke xôna ke Xo rapêlaxo-hlê, se mphêlêlê pelo O kwê se ke se bolêlaxo.”—Ditiro 26:2, 3.
11. Mantšu a Paulo go Agaripa a ile a bontšha bjang tlhompho, gomme a bile le mohola ofe?
11 Na o lemogile gore Paulo o ile a bontšha go lemoga maemo a phagamego a Agaripa ka go mmitša ka sereto sa gagwe sa Kgoši? Se se ile sa bontšha tlhompho, gomme ka go kgetha ga gagwe mantšu ka tsela e bohlale, Paulo o ile a bontšha Agaripa tlhompho. (1 Petro 2:17) Moapostola yo o ile a lemoga gore Agaripa e be e le setsebi ditšong tše raraganego le melaong ya balata ba gagwe ba ba-Juda gomme o ile a bolela gore o be a thabetše go ikemela ka pele ga mmuši yo bjalo yo a nago le tsebo. Ka ge Paulo e be e le Mokriste, ga se a ka a dira dilo bjalo ka ge eka o be a ikwa a phagametše Agaripa yoo e bego e se Mokriste. (Ba-Filipi 2:3) Go e na le moo, Paulo o ile a kgopela kgoši go mo theetša ka go se fele pelo. Ka go rialo, Paulo o ile a aga moya woo go ona Agaripa gotee le batheetši ba bangwe ba gagwe ba bego ba tla sekamela go amogeleng seo a bego a le kgaufsi le go se bolela. O be a thea motheo, selo seo ba dumelelanago ka sona seo a bego a tla aga dipoledišano tša gagwe go sona.
12. Re ka kgoma bjang dipelo tša batheetši ba rena modirong wa go bolela ka Mmušo?
12 Go etša ge Paulo a be a bolela le Agaripa, anke re kgomeng dipelo tša batheetši ba rena go tloga mathomong go fihla mafelelong a dithero tša rena tša molaetša wa Mmušo. Re ka dira se ka go bontšha tlhompho ya kgonthe ya go hlompha motho yo re bolelago le yena le ka go bontšha kgahlego ya kgonthe setlogong sa gagwe goba tseleng ya gagwe ya go nagana.—1 Ba-Korinthe 9:20-23.
Dirišang Lentšu la Modimo ka Bokgoni
13. Ka go swana le Paulo, o ka kgoma bjang dipelo tša batheetši ba gago?
13 Paulo o ile a kganyoga go tutueletša batheetši ba gagwe go dira ka go dumelelana le ditaba tše dibotse. (1 Ba-Thesalonika 1:5-7) Go fihla bokgoleng bjoo, o ile a kgoma dipelo tša bona tša seswantšhetšo, e lego motheo wa tutuetšo. Ge re boela go ikemeleng ga Paulo ka pele ga Agaripa, ela hloko kamoo Paulo a ilego a ‘ratha lentšu la Modimo a sa kgopamiše’ ka go bolela ka dilo tšeo di boletšwego ke Moše le baporofeta.—2 Timotheo 2:15.
14. Hlalosa kamoo Paulo a ilego a diriša go kgodiša ge a be a le ka pele ga Agaripa.
14 Paulo o be a tseba gore Agaripa e be e le mo-Juda ka leina feela. Ka go ipiletša tsebong ya Agaripa ya bo-Juda, Paulo o ile a nea mabaka ka gore ge e le gabotse boboledi bja gagwe bo be bo akaretša ‘go bolela tše baporofeta le Moše ba di boletšego ba re di tlo ba gona’ mabapi le lehu la Mesia le tsogo. (Ditiro 26:22, 23) A bolela le Agaripa ka go lebanya, Paulo o ile a mmotšiša gore: “Kxoši Agaripa! Baporofeta a O a ba dumêla?” Agaripa o ile a lebeletšana le bothata. Ge e ba a be a ka re ga a dumele go baporofeta, botumo bja gagwe bja go ba modumedi wa mo-Juda bo be bo tla senyega. Eupša ge nkabe a ile a dumelelana le tsela ya Paulo ya go nea mabaka o be a tla be a gata mogato wa go dumelelana phatlalatša le moapostola gomme o be a tla ba kotsing ya go bitšwa Mokriste. Paulo o ile a araba potšišo ya gagwe ka bohlale ka gore: “Ke a tseba, O a ba dumêla.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.) Pelo ya Agaripa e ile ya mo tutueletša go araba bjang? O ile a araba ka gore: “O kxaufsi le xo mphenya [“nkgodiša,” NW], ka ba mokriste.” (Ditiro 26:27, 28) Gaešita le ge Agaripa a se a ka a ba Mokriste, ka mo go lego molaleng Paulo o ile a kgoma pelo ya gagwe go fihla bokgoleng bjo itšego ka molaetša wa gagwe.—Ba-Hebere 4:12.
15. Paulo o ile a kgona bjang go thoma phuthego kua Thesalonika?
15 Na o lemogile gore go bolela ga Paulo ditaba tše dibotse go be go akaretša bobedi go tsebatša le go kgodiša? Ka lebaka la ge Paulo a ile a diriša mokgwa woo ge a be a ‘ratha lentšu la Modimo ka go se kgopamiše,’ ba bangwe ba bao ba ilego ba mo kwa e be e se sa hlwa e le batheetši, eupša ba ile ba fetoga badumedi. Se se bile bjalo kua Thesalonika, moo Paulo a ilego a nyaka ba-Juda le ba-Ntle bao ba bego ba boifa Modimo kua sinagogeng. Pego e lego go Ditiro 17:2-4 e re: “Paulo ka mo a lemetšexo ka xôna, a tsêna xo bôná, a botšana le bôná tša mangwalô ka disabatha tše tharo. A ba hlathollêla ôna mangwalô, a ba bonthša xore Kriste ó be a swanetše xo tlaišwa le xo tsoxa bahung; . . . ba bangwê ba bôná ba kxodišwa.” Paulo o ile a kgodiša. O ile a nea mabaka, a hlalosa gomme a hlatsela ka Mangwalo gore Jesu e be e le Mesia yo e lego kgale a holofeditšwe. Mafelelo e bile afe? Go ile gwa hlongwa phuthego ya badumedi.
16. O ka hwetša bjang lethabo le legolo go tsebatšeng Mmušo?
16 Na o ka ba le bokgoni bjo bo oketšegilego go kgodišeng ge o hlalosa Lentšu la Modimo? Ge e ba go le bjalo, o tla hwetša kgotsofalo ya motho ka noši le lethabo modirong wa gago wa boboledi le go ruta batho ka Mmušo wa Modimo. Se ke seo bagoeledi ba ditaba tše dibotse bao ba ilego ba diriša ditšhišinyo tša go diriša Beibele ka mo go oketšegilego modirong wa boboledi ba ilego ba se hwetša.
17. Go bontšha kamoo go diriša Beibele bodireding bja rena go holago ka gona, laodiša phihlelo ya gago goba o nee kgwekgwe ya ye e lego mo serapeng se.
17 Ka mohlala, molebeledi wa mosepedi wa Dihlatse tša Jehofa o ngwadile gore: “Bana babo rena le dikgaetšedi ba bantši ga bjale ba swara Beibele ka letsogong ge ba nea bohlatse ka ntlo le ntlo. Se se thušitše bagoeledi go balela batho ba bantši bao ba gahlanago le bona mangwalo. Se se thušitše bobedi mong wa ntlo le mogoeledi go tswalanya Beibele le bodiredi bja rena, e sego go fo bo tswalanya le dimakasine le dipuku.” Go ba gona, gore Beibele ya rena e a bonagala ge re le modirong wa boboledi go ithekgile ka mabaka a fapa-fapanego, go akaretša ditšo tša lefelong leo. Lega go le bjalo, re swanetše go nyaka go ba le botumo bja go diriša Lentšu la Modimo ka bokgoni go kgodišeng ba bangwe go amogela molaetša wa Mmušo.
E-bang le Pono ya Modimo ka Bodiredi
18, 19. (a) Modimo o lebelela bjang bodiredi bja rena, gomme ke ka baka la’ng re swanetše go hlagolela pono ya gagwe? (b) Ke’ng seo se tla re thušago go dira maeto a go boela a atlegago? (Bona lepokisi le le nago le sehlogo se se rego “Kamoo re ka Atlegago ka Gona go Direng Maeto a go Boela,” go letlakala 16.)
18 Tsela e nngwe ya go fihlelela dipelo tša batheetši ba rena e akaretša go lebelela bodiredi go ya ka pono ya Modimo gotee le go ba bao ba sa felego pelo. Thato ya Modimo ke gore batho ba mehuta ka moka “ba fihlêlê tsebô ya therešô.” 1 Timotheo 2:3, 4) Na yeo ga se kganyogo ya rena? Jehofa le yena ga a fele pelo, gomme go se fele pelo ga gagwe go nea ba bantši sebaka sa go fihlelela tshokologo. (2 Petro 3:9) Ka gona, ge re hwetša motho yo a ratago go kwa molaetša wa Mmušo, go ka nyakega gore re mo etele leboelela e le gore re hlagolele kgahlego yeo. Go bona dipeu tša therešo di gola go tšea nako e bile go nyaka go se fele pelo. (1 Ba-Korinthe 3:6) Lepokisi le le sepedišanago le sehlogo se le le rego, “Kamoo re ka Atlegago ka Gona go Direng Maeto a go Boela” le nea ditšhišinyo tša go hlagolela kgahlego e bjalo. Gopola gore maphelo a batho—mathata le maemo a bona—a fetoga ka mehla. Go ka nyaka maiteko a mantši go ba hwetša ka gae, eupša seo se swanelwa ke boiteko. Re nyaka go ba nea sebaka sa go kwa molaetša wa Modimo wa phološo. Ka gona, rapela Jehofa Modimo gore a go nee bohlale bja go hlagolela bokgoni bja gago bja go kgodiša modirong wa gago wa go thuša ba bangwe go amogela molaetša wa Mmušo.
(19 Ge motho yo a kganyogago go kwa ka mo go oketšegilego ka molaetša wa Mmušo a hweditšwe, ke’ng se sengwe seo rena bjalo ka bašomi ba Bakriste re ka se dirago? Sehlogo sa rena se se latelago se nea thušo.
[Lepokisi/Diswantšho go letlakala 16]
Kamoo re ka Atlegago ka Gona go Direng Maeto a go Boela
• Bontšha batho kgahlego ya kgonthe ya motho ka noši.
• Kgetha taba e ipiletšago ya Beibele gore le e ahla-ahle.
• Thea motheo bakeng sa ketelo e nngwe le e nngwe e latelago.
• Dula o nagana ka motho ka morago ga ge o tlogile.
• Boela kapejana, mohlomongwe ka morago ga letšatši goba a mabedi e le gore o latelele kgahlego.
• Dula o gopola gore morero wa gago ke go thoma thuto ya legae ya Beibele.
• Rapelela gore Jehofa a godiše kgahlego.
Paulo o ile a diriša go kgodiša ge a be a le ka pele ga Mmušiši Fesito le Kgoši Agaripa
Na o a Gopola?
• Ke’ng seo se dirilego gore go ikemela ga Paulo ka pele ga Kgoši Agaripa e be mo go atlegago?
• Molaetša wa rena o ka kgoma dipelo bjang?
• Ke’ng seo se tla re thušago go diriša Lentšu la Modimo ka mo go atlegilego go fihleleleng dipelo?
• Re ka lebelela bodiredi bjang go ya ka pono ya Modimo?