Na Bodumedi ke Modu wa Mathata a Batho?
Na Bodumedi ke Modu wa Mathata a Batho?
“GE BODUMEDI bo sa kgothaletše ntwa gona bo šoma e le sehlare-tagi seo se hwišago letswalo la motho bogatšu gomme bja tlatša bjoko bja motho ka dikgopolo tšeo e sego tša kgonthe tšeo di thušago modumedi go tšhabela mathata a bophelo. . . . [Bo] dira gore batho ba se be le kgopolo e bulegilego, ba dumele ditumela-khwele, ba tlale lehloyo le poifo.” Yo pele e bego e le moromiwa wa Methodist yo a ngwadilego seo o okeditše ka gore: “Ditatofatšo tše ke tša therešo. Go na le bodumedi bjo bobe le bjo bo lokilego.”—Start Your Own Religion.
Ba bangwe ba ka bolela gore ‘ka kgonthe seo ke go ntšha diphošo mo go sa lokago.’ Lega go le bjalo, ke mang yo a ka ganetšago ditherešo tša histori? Gantši bodumedi—bjo bo hlalositšwego e le “tirelo le borapedi go Modimo goba go matla ao a phagametšego a tlhago”—bo na le pego e tšhošago. Bo swanetše go re sedimoša le go re tutuetša. Lega go le bjalo, gantši seo bo se dirago ke go baka ntwa, go se be le kgotlelelo le lehloyo. Ke ka baka la’ng go le bjalo?
“Morongwa wa Seetša” yo a Timetšago
Go ya ka Beibele, go na le karabo e bonolo kudu. A itira “morongwa wa seetša,” Sathane Diabolo 2 Ba-Korinthe 11:14) Moapostola Johane o bontšhitše gore tutuetšo ya Sathane e phatlaletše kudu moo e lego gore “lefase ka moka le rapaletše bobeng.” (1 Johane 5:19, mongwalo o sekamego ke wa rena.) Johane o be a tseba gore Sathane o ‘timetša lefase ka moka la batho.’—Kutollo 12:9.
o forile ba dimilione gore ba latele dithuto tša gagwe go e na le gore ba latele dithuto tša Modimo. (Mafelelo a se e bile afe? Sathane o kgothaleditše ditshepedišo tša bodumedi tšeo ka ntle di bonagalago e le tše kgethwa. Di bonagala ‘e le tša borapedi’ eupša boemo bja tšona ge e le gabotse bo bonagatšwa ke dienywa tše mpe tšeo bo di tšweletšago. (2 Timotheo 3:5; Mateo 7:15-20) Go e na le go thuša go rarolla mathata a batho, bodumedi ge e le gabotse e ba karolo ya bothata.
O se ke wa gana kgopolo yeo ka go akgofa ka go bolela gore ke yeo e sa kgonegego goba yeo e sa kwagalego. Gopola gore morero wa bofora ke gore motho yo a forwago a se lemoge seo. Moapostola Paulo o neile mohlala wa se ge a be a ngwala gore: “Didimo tše ba ntlè ba di diraxo bà di dirêla diriti [“batemona,” NW] tše mpe; xa ba di direle Modimo.” (1 Ba-Korinthe 10:20) Batho bao ba ka ba ba ile ba tšhoga ge ba nagana gore ba be ba rapela batemona. Ba be ba nagana gore ba rapela modimo goba medimo e lokilego ya mohuta o itšego. Lega go le bjalo, ge e le gabotse ba be ba forilwe ke “meôya ya bobe e lexo sebakeng sa xodimo,” yeo e thekgago Sathane le maiteko a gagwe a go aroša batho.—Ba-Efeso 6:12.
Ka mohlala, anke re eleng hloko kamoo Sathane a kgonnego go fora le go aroša ba bantši ba ba bego ba ipolela gore ke Bakriste bao ba kgethilego go hlokomologa temošo ya moapostola Johane ya mabapi le tutuetšo yeo e mpe.—1 Ba-Korinthe 10:12.
Seo Jesu a se Rutilego se be se E-tšwa go Modimo
Jesu Kriste o itše: “Thutô ya-ka xa se ya-ka; ké ya E a nthomilexo.” (Johane 7:16) Ee, seo a bego a se ruta se be se e-tšwa go Modimo yo Matla ohle. Ka gona dithuto tša Jesu e be e le tše matla le tše di kgothatšago go bao ba bego ba mo theetša. Di be di sa ‘hwiše letswalo la motho bogatšu goba go tlatša bjoko bja motho ka dikgopolo tšeo e sego tša kgonthe tšeo di thušago modumedi go tšhabela mathata a bophelo.’ Ka mo go fapanego, dithuto tša Jesu di be di lokolla batho diphošong tša bodumedi le difilosofing tša batho tšeo di bego di tšweletšwa ke lefase leo le bego le “fifetše thlaoloxanyô” ka baka la bofora bja Diabolo.—Ba-Efeso 4:18; Mateo 15:14; Johane 8:31, 32.
Bakriste ba therešo ba be ba sa hlaolwe ka go fo ipolela gore ke barapedi, eupša ka tumelo yeo e bego e bonagatša dika tše dibotse tšeo di tšweletšwago ke moya o mokgethwa wa Modimo. (Ba-Galatia 5:22, 23; Jakobo 1:22; 2:26) Seka se segolo go dika tše ka moka—le leswao leo le hlaolago Bokriste bja therešo—ke seka se se kgahlišago kudu sa lerato.—Johane 13:34, 35.
Lega go le bjalo, ela hloko ntlha ye ya bohlokwa: Jesu goba baapostola ba gagwe ga se ba ka ba letela gore phuthego ya Bokriste e tšwele pele ka sebopego seo e hlomilwego ka sona mathomong. Ba be ba tseba gore bohlanogi bo be bo tla tšwelela le gore bodumedi bja therešo bo be bo tla nyamelela ka nakwana.
Bodumedi bja Therešo bo Ile bja Nyamelela ka Nakwana
Seswantšhong sa mabapi le mabele le mefoka, Jesu o ile a bolela e sa le pele gore bodumedi bja therešo bo be bo tla nyamelela ka nakwana. Ipalele pego yeo e lego go Mateo 13:24-30, 36-43. Jesu o ile a bjala mabele tšhemong, e lego “peu e botse,” yeo e bego e swantšhetša barutiwa ba gagwe ba botegago bao ba bego ba tla bopa phuthego ya mathomo ya Bokriste. O ile a lemoša gore “lenaba,” e lego Sathane Diabolo, ge nako e dutše e e-ya le be le tla bjala “mefoka” tšhemong ya mabele—batho ba ba bego ba ipolela gore ba latela Jesu Kriste eupša bao ge e le gabotse ba bego ba gana dithuto tša gagwe.
Go se go ye kae ka morago ga lehu la baapostola ba Jesu, go ile gwa tšwelela batho bao ba ilego ba ipontšha e le “mefoka,” bao ba bego ba rata dithuto tšeo di kgopamišitšwego tša batho go feta “Lentšu la Morêna.” (Jeremia 8:8, 9; Ditiro 20:29, 30) Ka baka la se, Bokriste bja mankekišane bja bohlanogi bo ile bja tšwelela lefaseng. Bo be bo laolwa ke yo Beibele e mmitšago “motho wa bobe”—e lego sehlopha se se gobogilego sa baruti seo ka bosona se bego se nweletše go “phapošô e tletšexo ya dibe.” (2 Ba-Thesalonika 2:6-10) Jesu o boletše e sa le pele gore boemo bjo bo be bo tla fetoga ‘bofelong bja lebaka leno.’ Bakriste bao ba swanago le mabele ba be ba tla kgoboketšwa gotee gomme “mefoka” mafelelong e be e tla fedišwa.
Ke Bokriste bjona bjo bja mankekišane bjo bo ikarabelago ka “nywaga-kgolo ya go hloka tlhabologo ka mo go feletšego” le lefsifsi la moya leo le ilego la aparetša Bojakane nywaga-kgolong yeo e ilego ya latela. Ge a bolela e sa le pele ka se gotee le ka ditiro tše dingwe ka moka tše kgopo le tše šoro tšeo di ilego tša dirwa leineng la bodumedi ga e sa le go tloga ka nako yeo, moapostola Petro o ile a bolela e sa le pele ka mo go swanetšego gore “ké bôná [bao ba ipolelago gore ke Bakriste] ba [ba bego ba] tlo nyatšiša tsela ya therešô.”—2 Petro 2:1, 2.
“Thuta-tumelo ya Bošoro le Lehloyo”
Ke therešo gore ga se feela Bojakane bjoo bo neilego bodumedi botumo bjo bobe. Ka mohlala, nagana ka dikgopolo tša bakgomaredi ba tumelo ya setšo ya “bošoro bja borapedi,” tšeo yoo pele e bego e le moitlami wa mosadi Karen Armstrong a bolelago gore di ile tša gakatšwa ke “setšo se sengwe le se sengwe se segolo sa bodumedi.” Go ya ka Armstrong, teko e tee e kgolo bodumeding le ge e le bofe ke ya gore bo swanetše go “bontšha kwelobohloko.” Pego ya bodumedi bja bakgomaredi ba setšo e bile efe tabeng ye? O ngwala gore: “Tumelo ya bao ba kgomarelago setšo e ka ba sa Bojuda, Bokriste goba Bomoseleme, e palelwa tekong ye ge e ba e fetoga thuta-tumelo ya bošoro le lehloyo.” (The Battle for God—Fundamentalism in Judaism, Christianity and Islam) Eupša na ke feela “tumelo ya bao ba kgomarelago setšo” yeo e paletšwego tekong ye gomme ya fetoga “thuta-tumelo ya bošoro le lehloyo”? Histori e bontšha se se fapanego.
Ge e le gabotse, Sathane o hlomile mmušo wa lefase wa bodumedi bja maaka, woo o hlaolwago ka bošoro, lehloyo le tšhollo ya madi yeo e nyakilego e sa fele. Beibele e bitša mmušo wo gore ke “Babele o moxolo, Mmaxo . . . makxapha a lefase,” gomme o swantšhwa le seotswa seo se nametšego tshepedišo ya tša dipolitiki yeo e swanago le sebata. Ke mo go lemogegago gore o ikarabela ka “madi . . . a bohle ba ba bolailwexo mo lefaseng.”—Kutollo 17:4-6; 18:24.
Ga se Batho ka Moka Bao ba Forilwego
Lega go le bjalo, histori e hlatsela gore ga se batho ka moka bao ba forilwego. Melvyn Bragg o hlalosa gore, gaešita le mehleng ya lefsifsi le legolo “batho ba bantši ba lokilego ba ile ba dira dilo tše dibotse mola ba bantši bao ba ba dikologilego e be e le ba babe.” Bakriste ba kgonthe ba ile ba tšwela pele ba “rapêla [Modimo] ka Môya le ka therešô.” (Johane 4:21-24) Ba ile ba ikarola tshepedišong ya bodumedi ya lefase ka bophara yeo e itirilego seotswa ka go ba “mothekgi wa matla a tša bohlabani.” Ba ile ba gana go gogelwa tswalanong yeo e lego gona magareng ga Kereke le Mmušo yeo histori e e utollago e le “kgwerano yeo ge e le gabotse e dirilwego ke Sathane go e na le go dirwa ke Jesu wa Natsaretha.”—Two Thousand Years—The Second Millennium: From Medieval Christendom to Global Christianity.
Mehleng ya morago-rago bjale, Dihlatse tša Jehofa di tsebja ka tutuetšo ya tšona e botse. E le gore di ipoloke di sa šilafatšwa ka tsela le ge e le efe ke bodumedi bja maaka, di theile ditumelo tša tšona le ditiro tša tšona ka mo go feletšego Lentšung leo le buduletšwego la Modimo, e lego Beibele. (2 Timotheo 3:16, 17) Le gona go etša Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga, di latetše taelo ya Jesu ya gore ‘e se be tša lefase.’ (Johane 15:16-19; 17:14-16) Ka mohlala, kua Jeremane ya Bonazi di ile tša gana go kwanantšha melao ya motheo ya Bokriste gomme ka go rialo di be di sa amogelega go ya ka dikgopolo tša Bonazi. Hitler o be a di hloile ka baka la se. Puku e nngwe ya go ithuta ya sekolo e re: “Dihlatse tša Jehofa . . . di be di latela thuto ya Beibele ya gore di se ke tša swara dibetša boemong le ge e le bofe. Ka gona di ile tša gana go hlankela go tša bohlabani goba go ba le tswalano le ge e le efe le ma-Nazi. Ge o itefeletša, mokgatlo wa ma-SS o ile wa golega malapa ka moka a Dihlatse tša Jehofa. Mo e ka bago tee-tharong ya Dihlatse tša Jehofa ka moka [kua Jeremane] e ile ya bolawa dikampeng tša tshwenyo.”—Germany—1918-45.
Ga go pelaelo gore batho ba bangwe bao ba nago le sebete ba madumedi a fapa-fapanego ba ile ba tlaišetšwa ditumelo tša bona. Eupša Dihlatse tša Jehofa di dirile se e le sehlopha se se bopaganego sa bodumedi. Bontši bja tšona bo ile bja kgomarela molao wa motheo wa Mangwalo o rego: “Xo batho le Modimo, wa xo kwešešwa ke Modimo.”—Ditiro 5:29; Mareka 12:17.
Modu wa Bothata
Ka gona, ke therešo e sa felelago gore bodumedi ke modu wa mathata ka moka a batho. Bodumedi bja maaka ke bjona modu wa mathata ka moka a batho. Lega go le bjalo, mo nakong ye Modimo o ikemišeditše go tloša bodumedi ka moka bja maaka go se go ye kae. (Kutollo 17:16, 17; 18:21) Taelo ya gagwe go motho le ge e le ofe yo a ratago toka le go loka ke gore: “Khuduxang! [go Babele o Mogolo, e lego mmušo wa lefase wa bodumedi bja maaka] lena ba sethšaba sa-ka, xore Le se tlo xwêrana le dibe tša motse woo, la tlo wêlwa ke ’kôtlô tša wôna. Xobane dibe tša wôna di fihla xodimong, ’me Modimo o xopola makxôpô a wôna.” (Kutollo 18:4, 5) Ee, Modimo ka boyena o kgopišwa kudu ke bodumedi bjo bo ‘kgothaletšago ntwa, bjo bo hwišago letswalo la motho bogatšu, bja tlatša bjoko ka dikgopolo tšeo e sego tša kgonthe tšeo di thušago modumedi go tšhabela mathata a bophelo, gomme bja dira gore batho ba se be le kgopolo e bulegilego, ba dumele ditumela-khwele e bile ba tlale lehloyo le poifo’!
Eupša ga bjale, Modimo o kgobokeletša bao ba ratago therešo bodumeding bjo bo sekilego. Ke bodumedi bjo bo kgomarelago melao ya motheo le dithuto tša Mmopi yo lerato, yo a lokilego le yo a nago le kwelobohloko. (Mika 4:1, 2; Tsefanya 3:8, 9; Mateo 13:30) O ka ba karolo ya bjona. Ge e ba o tla rata tsebišo e oketšegilego ya kamoo o ka hlaolago bodumedi bjo bo sekilego, ikwe o lokologile go ngwalela go bagatiši ba makasine wo goba go kgopela yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa gore a go thuše.
[Caption on page 7]
Batho ba ditlogo ka moka ba hweditše lethabo bodumeding bjo bo sekilego