Na Bodumedi ke Tutuetšo e Botse Goba e Mpe?

“KE KOLOTA Bokriste, le gona ke dumela gore le lefase leo re phetšego go lona ka nywaga e 2 000 e fetilego le ikwa bjalo.”—Ketapele ya Two Thousand Years—The First Millennium: The Birth of Christianity to the Crusades.

Boipolelo bjoo bja mabapi le Bokriste bja mankekišane bo tšwa go mongwadi wa Leisemane le mogaši wa mananeo a thelebišene Melvyn Bragg. Mantšu a gagwe a bontšha maikwelo a badudi ba lefase ba dimilione bao ka mo go swanago ba ikwago ba e-na le sekoloto se segolo le go botegela bodumedi le ge e le bofe. Ba kgodišegile gore bodumedi e be e dutše e le tutuetšo e matla yeo e tutuetšago maphelo a bona ka tsela e botse. Ka mohlala, mongwadi yo mongwe o bolela gore Bomoseleme “bo dirile gore go be le tlhabologo e kgolo . . . [yeo e] humišitšego lefase ka moka.”

Na Karolo Yeo e Kgathwago ke Bodumedi ke e Botse Goba ke e Mpe?

Lega go le bjalo, mantšu a Bragg a latelago a rotoša potšišo e bohlokwa ya mabapi le ge e ba bodumedi ka kakaretšo e be e dutše e le tutuetšo e botse e le ka kgonthe. O oketša ka gore: “Le gona Bodumedi bo nkolota tlhaloso.” O nyaka tlhaloso ya’ng? O re: “Ya go se be le kgotlelelo, bokgopo, sehlogo le go se be le taba ka boomo tšeo gape di swailego bogolo bja histori ya bjona e mpe.”

Ba bantši ba be ba ka bolela gore go se be le kgotlelelo, bokgopo, sehlogo le go se be le taba ka boomo di sentše madumedi a mantši a lefase historing ka moka. Pono ya bona ke ya gore bodumedi bo ipontšha e le mothuši wa batho—le gore ka tlase ga ponagalo ya bjona ya boradia ya go ba le bokwala le ya go ba bjo bokgethwa, ge e le gabotse bo tletše boikaketši le maaka. (Mateo 23:27, 28) A Rationalist Encyclopædia e re: “Ga go na polelo yeo e tlwaelegilego kudu ka dipukung tša rena go feta ya gore bodumedi bo bohlokwa ka mo go kgethegilego ge e le mabapi le tlhabologo.” E oketša ka gore: “Le gona ga go na yeo e hlatselwago ke ditherešo tša histori e le ya maaka kudu go feta ye.”

Tšea kuranta le ge e le efe lehono, gomme o tla hwetša mehlala e sa felego ya baetapele ba bodumedi bao ba rutago ka lerato, khutšo le kwelobohloko eupša e le bao ba bešeletšago mollo wa lehloyo le go diriša leina la Modimo bakeng sa go lokafatša dintwa tša bona tše sehlogo. Ga go makatše gore batho ba bantši ba nagana gore bodumedi gantši ke tutuetšo e gobatšago bophelong!

Na go tla ba Kaone ge Bodumedi bo se Gona?

Go etša ge radifilosofi wa Leisemane Bertrand Russell a dirile, ba bangwe ba ile ba ba ba phetha ka gore go tla ba kaone ge mafelelong “mehuta  ka moka ya ditumelo tša bodumedi [e ka] se sa ba gona.” Go ya ka pono ya bona, go fedišwa ga bodumedi ke yona tharollo e nnoši ya sa ruri ya mathata ka moka a batho. Lega go le bjalo, ba ka kgetha go itebatša taba ya gore bao ba ganago bodumedi ba ka tšweletša lehloyo le go se be le kgotlelelo tšeo di lekanago le tša bao ba bo thekgago ka go tia. Mongwadi wa ditaba tša bodumedi Karen Armstrong o re gopotša gore: “Bonyenyane, Polao e Sehlogo e bontšhitše gore kgopolo yeo e sego ya badumedi [e ka] ba e bolayago go fo swana le ntwa le ge e le efe e kgethwa ya bodumedi.”—The Battle for God—Fundamentalism in Judaism, Christianity and Islam.

Ka gona, na bodumedi e tloga e le tutuetšo e botse, goba na ge e le gabotse ke modu wa mathata a batho? Na tharollo ya mathata ao ke go fediša bodumedi ka moka? Ela hloko seo Beibele e se bolelago mabapi le se sehlogong se se latelago. Karabo ya yona e ka go makatša.