Aborahama le Sara O ka Ekiša Tumelo ya Bona!

O BITŠWA “tata xo bohle ba ba dumêlaxo.” (Ba-Roma 4:11) Mosadi wa gagwe yo a rategago le yena o be a e-na le seka seo. (Ba-Hebere 11:11) E be e le mopatriareka Aborahama yo a boifago Modimo le mosadi wa gagwe yo a ineetšego go Modimo, Sara. Ke ka baka la’ng e be e le mehlala e mebotse gakaakaa ya tumelo? E mengwe ya meleko yeo ba ilego ba e kgotlelela e be e le efe? Le gona phihlelo ya bona e bohlokwa gakaaka’ng go rena?

Aborahama o ile a bontšha tumelo ge Modimo a be a mo laela gore a tlogele legae la gagwe. Jehofa o itše: “Tloxêla lefase lé la xeno, le metswalo ya xaxo, le ngwako wa tat’axô; O yê naxeng ye ke tl’o xo Xo laetša yôna.” (Genesi 12:1) Mopatriareka yo a botegago o ile a theetša, ka gobane re botšwa gore: “Ké ka tumêlô xe Aborahama a ekwa xo bitšwa, a khuduxa a ya felô fao a tl’o xo xo fiwa xore e bê lexaê la xaxwe; a tsoxa a sepela à sa tsebe mo a yaxo.” (Ba-Hebere 11:8) Nagana ka seo se bego se akaretšwa ke go khuduga moo.

Aborahama o be a dula Uri, yeo gabjale e lego ka bohlabela bja Iraq. Uri e be e le lefelo le le humilego la Mesopotamia leo le bego le gwebišana le dinaga tša Kgogometšaneng ya Peresia e bile go bonagala e be e gwebišana le tša Moeding wa Indus. Mohlomphegi Leonard Woolley, yo a bego a etelela pele go epollwa mo go beakantšwego ga marope a Uri, o hlalosa gore mehleng ya Aborahama nywako e mentši e be e agilwe ka ditena, gomme e e-na le maboto a poleiseterilwego ao gape a bego a pentilwe. Ka mohlala, ngwako wa modudi yo mongwe yo a humilego e be e le moago wa mabato a mabedi wo o bego o e-na le lapa la gare leo le adilwego ka mafsika. Lebatong la fase go be go dula bašomedi le baeng. Lebatong la ka godimo, mathudi a dikota ao a bego a dikologile leboto, a be a nea tsela ya go tsena diphapošing tšeo di bego di beetšwe gore di dirišwe ke ba lapa. Wooley o re, ka ge a be a e-na le diphapoši tše 10 go ya go tše 20, mafelo a bjalo a bodulo “a be a e-na le sekgoba se segolo ge go bapetšwa le a mangwe e bile e le ao a swanelegago bakeng sa bophelo bjo bo kgahlišago, bja manobonobo go ya ka ditekanyetšo tša ka Bohlabela tša bophelo bja matsaka.” E be e le “magae ao bontši bja ona e bego e le a batho bao ba hlabologilego a bile a kgotsofatša dinyakwa tša bophelo bjo bo hlabologilego kudu bja ditoropong.” Ge e ba Aborahama le Sara ba ile ba tlogela legae le bjalo ka kholofelo ya go yo dula ditenteng, gona ba ile ba dira boikgafo bjo bogolo e le go kwa Jehofa.

Mathomong Aborahama o ile a hudušetša lapa la gagwe go ya Harane, e lego motse wo o lego ka leboa la Mesopotamia, ke moka ka morago ba ya Kanana. Monabo woo e be e le wa mo  e ka bago dikhilomithara tše 1 600—e lego monabo o motelele bakeng sa banyalani bao ba tšofetšego! Ge a tloga Harane, Aborahama o be a e-na le nywaga e 75 gomme Sara o be a e-na le nywaga e 65.—Genesi 12:4.

Sara a ka ba a ile a ikwa bjang ge Aborahama a be a utolla gore ba be ba tlo khuduga Uri? Go tlogela tšhireletšego ya legae la gagwe leo le rategago, go hudugela nageng yeo a sa e tsebego le yeo mohlomongwe e lego ya bonaba, gotee le go amogela maemo a tlasana a bophelo go ka ba go ile gwa mo tshwenya. Lega go le bjalo, Sara o be a ikokobeditše, a lebelela Aborahama e le “mong” wa gagwe. (1 Petro 3:5, 6) Diithuti tše dingwe di lebelela go bontšha ga Sara “mokgwa wa motlwae, boemo bja kgopolo bja go hlompha le boitshwaro bja gagwe go yena,” e le bohlatse bja “mekgwa ya kgonthe ya go naganela le go kgomega.” Eupša go feta moo, Sara o be a bota Jehofa. Go ikokobetša ga gagwe le tumelo ya gagwe di šoma e le mohlala o mobotse bakeng sa basadi ba Bakriste.

Ke therešo gore ga re kgopelwe go tlogela magae a rena e le go kwa Modimo, gaešita le ge baebangedi ba bangwe ba nako e tletšego ba ile ba tlogela dinaga tša gabo bona e le gore ba yo bolela ditaba tše dibotse nageng e nngwe. Go sa šetšwe gore re hlankela Modimo re le kae, ge feela re etiša dikgahlego tša moya pele bophelong, o tla kgotsofatša dinyakwa tša rena.—Mateo 6:25-33.

Sara le Aborahama ga se ba ka ba itsholela phetho yeo ba e dirilego. Moapostola Paulo o re: “Ba be ba sa bolele naxa yela ba tšwilexo xo yôna; xobane sebaka sa xo boêla xo yôna, ba be ba na nasô’.” Eupša ga se ba ka ba boela morago. Ka ge ba be ba kgodišegile gore Jehofa “ba ba Mo nyakaxo ó a ba putsa,” ba ile ba bontšha tumelo dikholofetšong tša gagwe. Ka gona le rena re swanetše go dira bjalo ge e ba re nyaka go tšwela pele re bontšha boineelo bja pelo ka moka go Jehofa.—Ba-Hebere 11:6, 15, 16.

Mahumo a Moya le a Dilo tše di Bonagalago

Ka morago ga ge Aborahama a fihlile Kanana, Modimo o ile a mmotša gore: “Naxa yé ke tlo e  nea bana ba xaxo.” Aborahama o ile a arabela ka go agela Jehofa aletare le ka go bitša “leina la Morêna.” (Genesi 12:7, 8) Jehofa o ile a humiša Aborahama, gomme bao ba bego ba le mokutwaneng wa gagwe e be e le ba bantši kudu. Ka ge ka nako e nngwe a ile a ba le banna ba 318 bao ba tlwaeditšwego gabotse, e lego balata bao ba belegetšwego ngwakong wa gagwe, go šišintšwe gore “sehlopha sa gagwe ka moka se ka ba se ile sa feta sekete.” Ka lebaka le ge e le lefe, batho ba be ba mo lebelela e le “kxoši ya Modimo.”—Genesi 13:2; 14:14; 23:6.

Aborahama o ile a etelela pele borapeding, a ruta ba ngwakong wa gagwe gore “ba swarê ka tsela ya Morêna xore xo dirwê tokô le thswanêlô.” (Genesi 18:19) Dihlogo tša malapa a Bakriste tša mehleng yeno di ka hwetša kgothatšo mohlaleng wa Aborahama e le motho yo a ilego a atlega go ruteng ditho tša lapa la gagwe go ithekga ka Jehofa le go dira dilo ka tsela ya go loka. Ka gona ga go makatše gore molata wa Sara wa mo-Egipita, Hagara, e lego molata yo mogolo wa mopatriareka, le morwa wa Aborahama e lego Isaka ba ile ba ithekga ka Jehofa Modimo.—Genesi 16:5, 13; 24:10-14; 25:21.

Aborahama e be e le Modira-khutšo

Ditiragalo tša bophelong bja Aborahama di utolla gore Aborahama o be a e-na le semelo sa go bontšha boineelo go Modimo. Go e na le gore a dumelele ngangišano go tšwela pele magareng ga badiši ba gagwe le ba ngwana wa morwarragwe e lego Lota, Aborahama o ile a šišinya gore go arolwe mešaša ya bona gomme a laletša lesogana Lota gore le kgethe naga yeo le bego le e rata. Aborahama e be e le modira-khutšo.—Genesi 13:5-13.

Ge e ba le ka mohla re ka swanelwa ke go kgetha magareng ga go phegelela ditshwanelo tša rena goba go dira kwano ya go boloka khutšo, mohlomongwe re ka ela hloko gore Jehofa ga se a ka a tlogela Aborahama a tlaišega ka gobane a bontšhitše go naganela Lota. Ka mo go fapanego, ka morago ga moo Modimo o ile a holofetša Aborahama gotee le peu ya gagwe naga ka moka yeo Aborahama a bego a ka kgona go e bona ka mathokong ohle. (Genesi 13:14-17) Jesu o itše: “Ba lehlôxônôlô ké ba-dira-khutšô, xobane bôná-bao ba tlo bitšwa bana ba Modimo.”—Mateo 5:9.

Moja-bohwa bja Aborahama e be e tla ba Mang?

Go sa šetšwe dikholofetšo tša peu, Sara o ile a dula e le moopa. Aborahama o ile a iša taba ye go Modimo. Na mohlanka wa gagwe Eliesere o be a tla hwetša bohwa bja tšohle tšeo a bego a e-na le tšona? Aowa, ka gobane Jehofa o itše: “Moji wa bohwa bya xaxo xa se eo; bohwa bya xaxo bo tlo lewa ke e a t’lo xo tšwa mmeleng wa xaxo.”—Genesi 15:1-4.

Lega go le bjalo go be go sa dutše go se na ngwana, gomme Sara yo a nago le nywaga e 75 o be a lahlegetšwe ke kholofelo ya go ima. Ka baka leo, o ile a botša Aborahama gore: “Nna Morêna ó ntimile ngwana. A k’O tsênê xó molata wa-ka; mohlomongwê ke tlo bôna bana ka yêna.” Ke moka Aborahama a tšea Hagara gore e be mosadi wa bobedi, a ba le dikopano tša botona le botshadi le yena, ke moka a ima. Go se go ye kae ge Hagara a lemogile gore o imile, o ile a thoma go nyatša mong wa gagwe. Sara o ile a llela Aborahama gabohloko gomme a nyatša Hagara, seo sa dira gore molata yoo a tšhabe.—Genesi 16:1-6.

Aborahama le Sara ba ile ba gata mogato ka tsela yeo ba bego ba nagana gore e amogelegile, ba phela ka go dumelelana le mekgwa yeo e bego e amogelwa mehleng ya bona. Lega go le bjalo, e be e se tsela ya Jehofa ya go tšweletša peu ya Aborahama. Setšo sa rena se ka ba se bontšha gore ditiro tše itšego ke tše di swanetšego tlase ga maemo a fapa-fapanego, eupša se ge e le gabotse ga se bolele gore Jehofa o dumelelana le seo. Pono ya gagwe ka boemo bja rena e ka ba e le e fapanego ka mo go feletšego. Ka go rialo, re swanetše go nyaka tlhahlo ya Modimo, ka go rapelela gore a re bontšhe tsela yeo a nyakago gore re dire dilo ka yona.—Psalme 25:4, 5; 143:8, 10.

Ga go na “Selô se se Kaxo Šita Morêna”

Mafelelong, Hagara o ile a belegela Aborahama morwa yo a bitšwago Išimaele. Lega go le bjalo, e be e se yena Peu e holofeditšwego. Sara ka boyena o be a swanetše go belega  moja-bohwa yoo go sa šetšwe botšofadi bja gagwe.—Genesi 17:15, 16.

Ge Modimo a be a hlalosa ka go lebanya gore Sara o be a tla belegela monna wa gagwe morwa, “Aborahama a lothša ’me, a thsêxa; mo pelong ya xaxwe a re: Afa monna wa nywaxa e lekxolo a ka tswálêlwa ngwana! Le Sara a ka bêlêxa mola è le mosadi wa nywaxa e masome a senyane!” (Genesi 17:17) Go boeletša ga morongwa molaetša moo Sara a bego a ka kgona go mo kwa go ile gwa dira gore a ‘itshegele.’ Eupša ga go na “selô se se kaxo šita Morêna.” Re ka ba le tumelo ya gore a ka dira selo le ge e le sefe seo a se ratago.—Genesi 18:12-14.

E be e le ka “tumêlô xe Sara à fiwa matla a ba mmaxo sethšaba, le xe a šetše a fetilwe ke lebaka; xobane ó be a re: E a nkholofedišitšexo ó a bôtêxa.” (Ba-Hebere 11:11) Ge nako e dutše e e-ya, Sara o ile a belega Isaka, yoo leina la gagwe le bolelago gore “Disego.”

Go Bota Dikholofetšo tša Modimo ka mo go Feletšego

Jehofa o ile a hlaola Isaka e le moja-bohwa yo e bego e le kgale a letetšwe. (Genesi 21:12) Ka gona Aborahama o swanetše go ba a ile a tšhoga ge Modimo a be a mo kgopela gore a neele ka morwa wa gagwe e le sehlabelo. Lega go le bjalo, Aborahama o be a e-na le mabaka ao a kwagalago a go bota Modimo ka mo go feletšego. Na Jehofa o be a ka se kgone go tsoša Isaka bahung? (Ba-Hebere 11:17-19) Na Modimo mathomong ga se a ka a bontšha matla a gagwe ka gore ka mohlolo a tsošološe matla a go belega a Aborahama le Sara e le gore Isaka a tle a kgone go belegwa? A kgodišegile ka bokgoni bja Modimo bja go phethagatša dikholofetšo tša Gagwe, Aborahama o be a ikemišeditše go kwa. Ee, o ile a thibelwa gore a se ke a bolaya morwa wa gagwe e le ka kgonthe. (Genesi 22:1-14) Lega go le bjalo, tema yeo e kgathilwego ke Aborahama mo tabeng ye e re thuša go bona kamoo go swanetšego go ba go ile gwa ba thata ka gona go Jehofa Modimo go ‘neela ka Morwa wa gagwe e a tswetšwego a nnoši, gore mang le mang e a mo dumetšego a se ke a lahlega, a be le bophelo bjo bo sa felego.’—Johane 3:16; Mateo 20:28.

Go ba le tumelo go Modimo go ile gwa dira gore go be molaleng go Aborahama gore moja-bohwa wa dikholofetšo tša Jehofa o be a ka se nyale morapedi wa maaka wa naga ya Kanana. Motswadi yo a boifago Modimo o be a ka dumelela bjang gore ngwana wa gagwe a nyalane le motho le ge e le ofe yo a sa hlankelego Jehofa? Ka gona, Aborahama o ile a nyaka mosadi yo a swanelegago bakeng sa Isaka gare ga ba leloko la gabo kua Mesopotamia, yeo e lego kgole ka dikhilomithara tša ka godimo ga tše 800. Modimo o ile a šegofatša maiteko ao ka go bontšha gore Rebeka e be e le mosadi yo a bego a mo kgethetše go ba monyadiwa wa Isaka le makgolokhukhu wa Mesia. Ee, Jehofa “ó be a mo šexofaditše dilong ka moka.”—Genesi 24:1-67; Mateo 1:1, 2.

Ditšhegofatšo Bakeng sa Ditšhaba ka Moka

Aborahama le Sara e be e le mehlala go kgotleleleng diteko le go bontšheng tumelo dikholofetšong tša Modimo. Go phethagatšwa ga dikholofetšo tše bjalo ke gabohlokwa ditebelelong  tša batho tša ka mo go sa felego, ka gobane Jehofa o kgonthišeditše Aborahama gore: “Dithšaba ka moka tša lefase di tlo šexofala ka peu ya xaxo, ka ’baka la xobane O kwele lentšu la-ka.”—Genesi 22:18.

Ke therešo gore Aborahama le Sara ba be ba sa phethagala, go fo etša ge rena re sa phethagala. Lega go le bjalo, ge thato ya Modimo e be e le molaleng go bona, ba be ba e theetša ka go akgofa—go sa šetšwe boikgafo. Ka gona, Aborahama o gopolwa e le “moratiwa wa Modimo” gomme Sara yena e le ‘mosadi yo mokgethwa yo a bego a holofetše Modimo.’ (Jakobo 2:23; 1 Petro 3:5) Ka go katanela go ekiša tumelo ya Aborahama le Sara, le rena re ka thabela tswalano ya kgaufsi le Modimo. Le rena re ka holwa ke dikholofetšo tše di kgahlišago tša Jehofa tšeo a di holofeditšego Aborahama.—Genesi 17:7.

[Caption on page 26]

Ka baka la tumelo ya bona, Jehofa o ile a šegofatša Aborahama le Sara ka morwa botšofading bja bona

[Caption on page 28]

Mohlala wa Aborahama o re thuša go bona kamoo Jehofa a ilego a kgomega ka gona ge a be a dumelela Morwa wa gagwe e a tswetšwego a nnoši gore a hwe