Dintlha tše Kgolo go tšwa Pukung ya Lefitiko
Lentšu la Jehofa le a Phela
Dintlha tše Kgolo go tšwa Pukung ya Lefitiko
GA SE gwa tšwa go feta ngwaga ba-Isiraele ba lokolotšwe bokgobeng Egipita. Gabjale ba rulagantšwe e le setšhaba se sefsa, ba tseleng ya bona ya go ya nageng ya Kanana. Morero wa Jehofa ke gore moo go dule setšhaba se sekgethwa. Lega go le bjalo, mokgwa wa bophelo le mekgwa ya bodumedi ya ba-Kanana ke yeo e gobogilego kudu. Ka gona Modimo wa therešo o nea phuthego ya Isiraele melao yeo e tlago go e hlaolela tirelo ya gagwe. Ye e begilwe ka pukung ya Beibele ya Lefitiko. E ngwadilwe ke moporofeta Moše lešokeng la Sinai, mohlomongwe ka 1512 B.C.E, puku ye e akaretša ditiragalo tša kgwedi e tee ya modikologo wa go dula ga kgwedi. (Ekisodo 40:17; Numeri 1:1-3) Ka mehla Jehofa o kgothaletša barapedi ba gagwe gore e be ba bakgethwa.—Lefitiko 11:44; 19:2; 20:7, 26.
Lehono Dihlatse tša Jehofa ga di ka tlase ga Molao wo o neilwego ke Modimo ka Moše. Lehu la Jesu Kriste le ile la fediša Molao woo. (Ba-Roma 6:14; Ba-Efeso 2:11-16) Lega go le bjalo, melao e hwetšwago go Lefitiko e ka re hola, ya re ruta mo gontši mabapi le borapedi bja Modimo wa rena, Jehofa.
DIBEGO TŠE KGETHWA—TŠA BOITHATELO LE TŠA TLAMO
Tše dingwe tša dibego le dihlabelo tša Molao di be di newa ka boithatelo, mola e le gore tše dingwe e be e le tlamo gore di newe. Ka mohlala, sebego sa go fišwa e be e le sa boithatelo. Se be se newa Modimo ka moka ga sona, go etša ge Jesu Kriste ka go rata a ile a neela bophelo bja gagwe ka mo go feletšego e le sehlabelo sa topollo. Sehlabelo sa mohlakanelwa seo se bego se newa ka go ithatela se be se abaganywa. Karolo e nngwe e be e newa Modimo aletareng, karolo e nngwe e be e jewa ke moperisita gomme e nngwe e be e le ya monei wa sehlabelo. Ka mo go swanago, bakeng sa Bakriste ba tloditšwego, Segopotšo sa lehu la Kriste ke sejo sa mohlakanelwa.—1 Ba-Korinthe 10:16-22.
Dibego tša seloba le dibego tša selefa e be e le tlamo gore di newe. Sebego sa seloba se be se newa bakeng sa dibe tše di dirilwego ka phošo, goba ka ntle le maikemišetšo. Sebego sa selefa se be se kgotsofatša Modimo ge feela modiri wa bobe a sentše tshwanelo ya motho yo mongwe, goba se be se tsošološa ditshwanelo tše itšego bakeng sa modiri wa bobe yo a itsholago—goba ka bobedi. Le gona go be go e na le dibego tša dilewa tšeo di bego di newa bakeng sa go leboga ditokišetšo tša Jehofa tše dintši. Ditaba tše ka moka ke tšeo di tanyago kgahlego ya rena ka gobane dihlabelo tšeo di bego di newa ka tlase ga kgwerano ya Molao di be di šupa go Jesu Kriste le sehlabelo sa gagwe goba go mehola e tšwago go seo.—Ba-Hebere 8:3-6; 9:9-14; 10:5-10.
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
2:11, 12—Ke ka baka la’ng nose e be e sa amogelege go Jehofa ‘e le sebego se se tšhumilwego’? Nose ye go bolelwago ka yona mo ga se ya todi ya dinose. Gaešita le ge e be e sa amogelwe gore e ka ba ‘sebego se se tšhumilwego,’ e be e akaretšwa gare ga “dithakangwaxa . . . tša dienywa ka moka tša mašemo.” (2 Koronika 31:5) Go molaleng gore nose ye e be e le moro goba todi ya dienywa. Ka ge e be e ka kgona go bela, e be e sa amogelege go ka ba sebego aletareng.
2:13—Ke ka baka la’ng ‘dibego ka moka’ di be di swanetše go nokwa ka letswai? Se se be se sa dirwe bakeng sa go kaonefatša tatso ya dihlabelo. Lefaseng ka bophara, letswai le dirišwa e le sethibela-go-bola. Mohlomongwe le be le nokwa dibegong ka gobane le emela go se senyege goba go se bole.
Dithuto go Rena:
3:17. Ka ge lekhura le be le lebelelwa e le karolo e kaone goba e humilego kudu, go molaleng gore go thibela go jewa ga lona go ile gwa bontšha ba-Isiraele gore karolo e kaone e be e le ya Jehofa. (Genesi 45:18) Se se re gopotša gore re swanetše go nea Jehofa sohle seo re ka se kgonago.—Diema 3:9, 10; Ba-Kolose 3:23, 24.
7:26, 27. Ba-Isiraele ba be ba sa swanela go ja madi. Go ya ka pono ya Modimo, madi a emela bophelo. Lefitiko 17:11 e re: “Bophelô bya mmele bo mo mading.” Go phema madi go sa dutše go nyakega go barapedi ba therešo lehono.—Ditiro 15:28, 29.
GO HLONGWA GA BOPERISITA BJO BOKGETHWA
Ke bomang bao ba bego ba neilwe boikarabelo bja go dira mediro yeo e akaretšago dihlabelo le dibego? Boikarabelo bjoo bo be bo neilwe baperisita. Bjalo ka ge go laetšwe ke Modimo, Moše o ile a swara monyanya wa go hlongwa ga Arone, moperisita yo mogolo, le bakeng sa barwa ba gagwe ba bane bao e bego e tla ba baperisita ba tlasana. Go bonagala monyanya o ile wa tšea lebaka la matšatši a šupago, gomme boperisita bo ile bja thoma go šoma letšatšing le le latelago.
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
9:9—Ke’ng seo e lego sa bohlokwa ka go tšhollelwa ga madi fase aletareng le go a tšhela dilong tše di fapa-fapanego? Se se be se bontšha gore Jehofa o be a amogela madi ka morero wa poelano. Tokišetšo ka moka ya poelano e be e theilwe mading. Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Tše di sa hlatswiwexo ka madi xa se tše nthši xe xo iwa ka Molaô; le tebalêlô e be e se xôna, xe e se ka xo thšolla madi.”—Ba-Hebere 9:22.
10:1, 2—Ke’ng seo se ka bago se ile sa akaretšwa sebeng sa barwa ba Arone e lego Nadaba le Abihu? Kapejana ka morago ga gore Nadaba le Abihu ba dire mediro ya bona ya boperisita ba se ba newa tumelelo ya go dira bjalo, Jehofa o ile a ganetša baperisita go diriša beine goba seno se se tagago ge ba hlankela tabarenakeleng. (Lefitiko 10:9) Se se šišinya gore barwa ba Arone ba babedi ba ka ba ba be ba le ka tlase ga tutuetšo ya dino tše di tagago nakong ya ge tiragalo ye go bolelwago ka yona mo e be e direga. Lega go le bjalo, lebaka la kgonthe la lehu la bona e be e le go tliša ga bona “mollô o šele pele xa Morêna, wo ba sa kaxo ba laêlwa xo o tliša.”
Dithuto go Rena:
10:1, 2. Bahlanka bao ba ikarabelago ba Jehofa lehono ba swanetše go dira ka go dumelelana le dilo tšeo Modimo a di nyakago. Go feta moo, ga se ba swanela go ikgogomoša ge ba dutše ba phetha boikarabelo bja bona.
10:9. Ga se ra swanela go dira mediro yeo re e neilwego ke Modimo re le ka tlase ga tutuetšo ya dino tše di tagago.
BORAPEDI BJO BOKGETHWA BO NYAKA BOHLWEKI
Melao ya dijo ya mabapi le diphoofolo tše di hlwekilego le tše di šilafetšego e ile ya hola ba-Isiraele ka ditsela tše pedi. Melao ye e ile ya ba šireletša gore ba se ke ba šilafatšwa ke diphedi tše kotsi e bile ya matlafatša go se swane magareng ga bona le batho ba ditšhaba tše di ba dikologilego. Melao e mengwe e be e le mabapi le go se hlweke mo go tšwago go ditopo, go hlwekišwa ga basadi ka morago ga go belega, ditaelo tšeo di akaretšago lephera gotee le go se hlweke mo go tlišwago ke go ediša ga ditho tša botona le botshadi ga banna le ga basadi. Baperisita ba be ba swanetše go swaragana le ditaba tše di lego mabapi le batho bao ba šilafetšego.
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
12:2, 5—Ke ka baka la’ng go belega go be go dira gore mosadi a ‘šilafale’? Ditho tša pelego di be di diretšwe go fetiša bophelo bja batho ba ba phethagetšego. Lega go le bjalo, ka baka la ditla-morago tša sebe sa leabela, bophelo bja go se phethagale le bja sebe bo ile bja fetišetšwa baneng. Mabaka a nakwana a go ‘šilafala’ ao a bego a le mabapi le go belega, gotee le ditaba tše dingwe tše bjalo ka modikologo wa go hlapa ga basadi le go tšhollwa ga matšhedi, di be di ba gopotša ka sebe se sa leabela. (Lefitiko 15:16-24; Psalme 51:5; Ba-Roma 5:12) Melao yeo e bego e nyakega ya go hlwekišwa e be e tla thuša ba-Isiraele go kwešiša go nyakega ga sehlabelo sa topollo bakeng sa go tloša sebe sa batho le go tsošološa go phethagala ga batho. Ka baka leo Molao e ile ya ba ‘moetetši wa bona wa go ya go Kriste.’—Ba-Galatia 3:24.
15:16-18 (PK)—Go “tšholla matšhedi” mo go bolelwago ka gona ditemaneng tše ke’ng? Go bonagala se se šupa go go tšholla matšhedi mo go diregago bošego gotee le dikopanong tša botona le botshadi tša lenyalong.
Dithuto go Rena:
11:45. Jehofa Modimo ke yo mokgethwa gomme o nyaka gore bao ba mo direlago tirelo e kgethwa e be ba bakgethwa. Ba swanetše go phegelela bokgethwa gomme ba dule ba hlwekile mmeleng le moyeng.—2 Ba-Korinthe 7:1; 1 Petro 1:15, 16.
12:8. Jehofa o ile a dumelela badiidi gore ba neele sebego sa sehlabelo ka dinonyana go e na le go se neela ka nku e bitšago kudu. O naganela badiidi.
BOKGETHWA BO SWANETŠE GO KGOMARELWA
Dihlabelo tše bohlokwa kudu bakeng sa dibe di be di newa ngwaga le ngwaga ka Letšatši la Poelano. Poo e be e neelwa bakeng sa baperisita le ba leloko la Lefi. Pudi e be e dirwa sehlabelo bakeng sa meloko yeo e sego ya baperisita ya Isiraele. Pudi e nngwe e be e rakelwa lešokeng ka morago ga ge dibe tša batho di tsebaditšwe ka yona. Dipudi tše pedi di be di lebelelwa e le sebego se tee sa seloba. Tše ka moka di be di šupa ntlheng ya gore Jesu Kriste o be a tla dirwa sehlabelo e bile o be a tla tloša dibe.
Ditaelo tša mabapi le go ja nama le tša mabapi le ditaba tše dingwe di gatelela go nyakega ga bokgethwa ge re rapela Jehofa. Ka mo go swanetšego, baperisita ba be ba swanetše go dula e le ba bakgethwa. Menyanya e meraro ya ngwaga le ngwaga e be e le ditiragalo tša lethabo le legolo le go leboga Mmopi. Le gona Jehofa o ile a nea batho ba gagwe melao yeo e lego mabapi le go gobošwa ga leina la gagwe le lekgethwa, go binwa ga Disabatha le ga Megobo, tsela ya go swara badiidi gotee le go swarwa ga makgoba. Ditšhegofatšo tšeo di bego di tla tlišwa ke go kwa Modimo di fapanywa le dithogako tšeo di bego di tla tlela bao ba sa kwego. Le gona go na le ditaelo tša dibego tšeo di lego mabapi le ditlamo le ditekanyetšo tša theko, maitšibulo a diphoofolo le go nea karolo e nngwe le e nngwe ya lesome e le ‘selo se se kgethwa go Jehofa.’
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
16:29 (PK)—Ke ka tsela efe ba-Isiraele ba bego ba tla ‘šulafatša dipelo tša bona’? Mogato wo, woo o bego o latela ka morago ga Letšatši la Poelano, o be o tswalana le go nyaka go lebalelwa dibe. Go bonagala ka nako yeo go ikona go be go tswalana le go dumela go ba le sebe. Ka gona, go molaleng gore ‘go šulafatša dipelo’ go be go šupa go go ikona.
19:27—Ke’ng seo se bolelwago ke taelo ya gore le se ke la “boolwa tlôpô hloxong” goba go “boola mathokô” a maledu? Go bonagala molao wo o be o neilwe bakeng sa go thibela ba-Juda go kota maledu a bona goba moriri ka tsela yeo e bego e tla ekiša mekgwa e itšego ya boheitene. (Jeremia 9:24, 25; 25:23; 49:32) Lega go le bjalo, molao wa Modimo o be o sa bolele gore le gatee ba-Juda ga se ba swanela go kota maledu a bona goba moriri wa bona wa sefahlegong.—2 Samuele 19:24.
25:35-37—Na e be e le mo go fošagetšego gore ka mehla ba-Isiraele ba lefiše ditswalo? Ge e ba tšhelete e be e adimilwe ka merero ya tša kgwebo, moadimi o be a ka lefiša ditswalo. Lega go le bjalo, Molao o be o thibela go lefiša ditswalo go dikadimo tše di dirilwego bakeng sa go thuša badiidi. Go ikhola ka bomadimabe bja moagišani yo a diilago go be go fošagetše.—Ekisodo 22:24.
26:19—Ke bjang ‘leratadima le ka etšago tšhipi gomme lefase la etša mphiri’? Ka baka la go hlokega ga pula, leratadima la nageng ya Kanana le tla ba le sebopego se bjalo ka sa tšhipi e thata le e se nago mašoba. Ka ntle le pula, lefase le be le tla ba le mmala wa koporo o phadimago.
26:26—Ke’ng seo se bolelwago ke gore ‘basadi ba lesome ba apeela sebešong setee’? Ka mo go tlwaelegilego, mosadi yo mongwe le yo mongwe o tla nyaka sebešo sa gagwe gore a apee. Eupša mantšu a a be a šupa go go hlokega ga dijo mo gogolo moo e lego gore sebešo se tee e be e tla ba se se lekanego gore basadi ba lesome ba ka apeela go sona. Se e be e le se sengwe sa ditla-morago tše di bego di boletšwe e sa le pele tša go palelwa ke go kgomarela bokgethwa.
Dithuto go Rena:
20:9. Moya wa lehloyo le wa bošoro o be o swana le go bolaya mahlong a Jehofa. Ka baka leo o ile a bolela kotlo e swanago bakeng sa go nyatša batswadi ba motho e le mo go swanago le go ba bolaya. Na se ga se sa swanela go re tutueletša go bontšha lerato go badumedi-gotee le rena?—1 Johane 3:14, 15.
22:32; 24:10-16, 23. Leina la Jehofa ga se la swanela go gobošwa. Ka mo go fapanego, re swanetše go tumiša leina la gagwe le go rapelela go kgethagatšwa ga lona.—Psalme 7:17; Mateo 6:9.
KAMOO LEFITIKO E KGOMAGO BORAPEDI BJA RENA KA GONA
Lehono Dihlatse tša Jehofa ga di phele ka tlase ga Molao. (Ba-Galatia 3:23-25) Lega go le bjalo, ka ge seo se boletšwego go Lefitiko se re nea temogo ka pono ya Jehofa ditabeng tše di fapa-fapanego, se ka kgoma borapedi bja rena.
Ge o dutše o bala mmalo wa Beibele wa beke le beke bakeng sa go lokišeletša Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo, ka ntle le pelaelo o tla kgahlišwa ke ntlha ya gore Modimo wa rena o nyaka bokgethwa go bahlanka ba gagwe. Le gona puku ye ya Beibele e ka go tutueletša go nea yo Godimo-dimo sohle seo o ka se kgonago, ka mehla o kgomarela bokgethwa e le gore a tumišwe.
[Caption on page 21]
Dihlabelo tšeo di bego di newa ka tlase ga Molao di be di šupa go Jesu Kriste le sehlabelo sa gagwe
[Caption on page 22]
Monyanya wa Dinkgwa tše di sa Omelwago e be e le tiragalo ya lethabo le legolo
[Caption on page 23]
Menyanya ya ngwaga le ngwaga, e bjalo ka Monyanya wa Mešaša, e be e le ditiragalo tša go leboga Jehofa