‘Le Be Le Maikwelo A Borutho Seng Sa Lena’
‘Le Be Le Maikwelo A Borutho Seng Sa Lena’
“Ga e le lerato la bana babo lena, le ratane ka pelo [“le be le maikwelo a borutho,” NW].”—BA-ROMA 12:10, PK.
1, 2. Ke tswalano efe yeo moromiwa yo mongwe wa mehleng yeno gotee le moapostola Paulo ba ilego ba e thabela le bana babo bona?
NYWAGENG ya gagwe ka moka e 43 a le tirelong ya boromiwa kua Bohlabela bja Kgole, Don o be a tsebja ka borutho bjo a bego a bo bontšha bao a bego a ba hlankela. Ka ge mo nakong ye a be a e-lwa le bolwetši bjoo mafelelong bo ilego bja mmolaya, ba bangwe ba bao e bego e le barutwana ba gagwe ba ile ba sepela dikhilomithara tše dikete gore ba be thoko ga malao a gagwe gomme ba mmotše gore, “Kamsahamnida, kamsahamnida!”—“Re a leboga, re a leboga!” ka se-Korea. Maikwelo a Don a borutho a be a kgomile dipelo tša bona.
2 Mohlala wo wa Don ga se wa moswana-noši. Lekgolong la pele la nywaga, moapostola Paulo o ile a bontšha maikwelo a borutho ka mo go tseneletšego go bao a bego a ba hlankela. Paulo o ile a ikgafa. Gaešita le ge e be e le monna wa tumelo e tiilego, e be e bile e le yo botho le yo a naganelago, bjalo ka “mma xo bana xe a amuša ngwana wa xaxwe.” O ngwaletše phuthego ya Thesalonika gore: “Ka thloloxêlô e kaakaa re be re re re Le neê tšohle, e sexo Ebangedi yeo ya Modimo fêla, re bê re re re Le neê le bophelô bya rena; xobane Lè le baratiwa ba rena.” (1 Ba-Thesalonika 2:7, 8) Ka morago, ge Paulo a be a botša bana babo ba ba-Efeso gore ba be ba ka se sa mmona gape, go ile “xwa tsoxa sellô mo xo bôná bohle; ba bá ba xokarêla Paulo ba mo atla.” (Ditiro 20:25, 37) Go molaleng gore tswalano magareng ga Paulo le bana babo e be e le e tseneletšego kudu go feta go fo ba ba bodumedi botee. Ba be ba e-na le maikwelo a borutho seng sa bona.
Maikwelo a Borutho le Lerato
3. Mantšu a Beibele bakeng sa maikwelo a borutho le lerato a tswalana bjang?
3 Ka Mangwalong, maikwelo a borutho le kwelobohloko ka moka di tswalanywa kgaufsi le seka se se phagamego kudu sa Bokriste—lerato. (1 Ba-Thesalonika 2:8; 2 Petro 1:7) Go etša dikarolo ka moka tša taamane e botse, dika tše ka moka tša go boifa Modimo di šoma gotee bakeng sa go tšweletša mafelelo a mabotse. Di dira gore Bakriste ba batamelane kgaufsi kudu gotee le go dira gore ba batamele kgaufsi le Tatago bona wa legodimong. Ke ka baka leo moapostola Paulo a ilego a kgothaletša badumedi-gotee le yena gore: “Lerato le se ke la ba le boikaketšo;. . . ga e le lerato la bana babo lena, le ratane ka pelo.”—Ba-Roma 12:9, 10, PK.
4. Ke’ng seo se bolelwago ke polelwana “maikwelo a borutho”?
4 Lentšu la Segerika leo Paulo a le dirišitšego bakeng sa “maikwelo a borutho” le bopša ke dikarolo tše pedi, karolo e nngwe e bolela bogwera gomme e nngwe e bolela lerato la tlhago. Go etša ge seithuti se sengwe sa Beibele se hlalosa, se se bolela gore Bakriste “ba swanetše go tsebja ka boikemišetso bjoo e lego seka sa lapa le nago le lerato, le le bopaganego le leo le thekganago.” Na ke kamoo o ikwago ka gona ka bana beno le dikgaetšedi ba Bakriste? Boemo bjo borutho—go ikwa re le ba leloko—bo swanetše go tsenelela ka phuthegong ya Bokriste. (Ba-Galatia 6:10) Ka go rialo, The New Testament in Modern English, ka J. B. Phillips, e fetolela Ba-Roma 12:10 ka gore: “Anke re bontšhaneng maikwelo a kgonthe a borutho go etša ge go le bjalo ka bana ba motho.” Le gona The Jerusalem Bible e balega ka gore: “Ratanang go etša kamoo bana ba motho ba swanetšego go ratana ka gona.” Ee, Bakriste ga ba fo ratana ka gobane e le mo go swanetšego goba ka gobane ba gapeletšega go dira bjalo. Re swanetše go ‘tiiša go ratana ka pelo-tshekegi gomme re ratane ka lerato le le se nago bomenetša.’—1 Petro 1:22.
“Le Rutilwe ke Modimo go Ratana”
5, 6. (a) Jehofa o dirišitše bjang dikopano tša ditšhaba-tšhaba gore a rute batho ba gagwe ka lerato la Bokriste? (b) Tlemo ya magareng ga bana babo rena e matlafala bjang ge ba dutše ba hlankela gotee ka nako e telele?
5 Gaešita le ge lefaseng lona le “leratô la ba bantši” le fola, Jehofa o ruta batho ba gagwe ba mehleng yeno gore ba ‘ratane.’ (Mateo 24:12; 1 Ba-Thesalonika 4:9) Dikopano tša ditšhaba-tšhaba tša Dihlatse tša Jehofa di nea dibaka tše di kgahlišago tša tlwaetšo ye. Dikopanong tše, Dihlatse tša tikologong yeo di kopana le bana babo rena bao ba tšwago dinageng tša kgole, gomme tše dintši di ile tša bulela baemedi ba tšwago dinageng tše dingwe magae a tšona. Kopanong e nngwe ya morago bjale, ba bangwe ba be ba e-tšwa dinageng tšeo go tšona batho gantši ba sa bontšhego maikwelo a bona phatlalatša. Mokriste yo a bego a thuša ka tša marobalo o hlalosa gore: “Ge baemedi ba ba be ba sa tšwa go fihla, ba be ba tšhogile kudu e bile ba e-na le dihlong. Eupša ka morago ga matšatši a tshela feela ge ba be ba laelana le bao ba bego ba ba amogetše, ba be ba gokarelana e bile ba lla. Ba be ba thabetše mohuta wa lerato la Bokriste leo ba ka se le lebalego le ka mohla.” Go bontšha moya wa go amogela baeng go bana babo rena, go sa šetšwe setlogo sa bona, go ka tšweletša mafelelo a mabotse bobedi go moeng le go yo a mo amogetšego.—Ba-Roma 12:13.
6 Go etša ge diphihlelo tše bjalo tša kopanong e le tše di thabišago, go agega tswalano ya kgaufsi ka go fetišiša ge Bakriste ba hlankela Jehofa ba le gotee ka nako e telele. Ge re tseba bana babo rena gabotse, re ka kgahlwa ka mo go feletšego ke dika tša bona tše di kgahlišago—go rereša ga bona, go botega ga bona, potego ya bona e sa kwanantšhego, botho bja bona, go ba ga bona le seatla se se bulegilego, go naganela ga bona, kwelobohloko ya bona le go hloka boithati ga bona. (Psalme 15:3-5; Diema 19:22) Mark, yo a hlanketšego e le moromiwa kua Afrika Bohlabela, o itše: “Go šoma le bana babo rena re bapelane ka magetla go aga tlemo yeo e ka se senywego.”
7. Go nyakega’ng gore re thabele lerato la Bokriste ka phuthegong?
7 E le gore ditho tša phuthego di fihlelele tlemo e bjalo le go e kgomarela, di swanetše go batamelana kgaufsi. Ka go ba gona dibokeng tša Bokriste ka mehla, re matlafatša lerato leo re nago le lona go bana babo rena le dikgaetšedi. Ka go ba gona dibokeng, ka go boledišana le bana babo rena le dikgaetšedi pele le ka morago ga diboka, le ka go tšea karolo nakong ya diboka, re a kgothatšana e bile re išana “leratong le medirong e botse.” (Ba-Hebere 10:24, 25) Mogolo yo mongwe wa kua United States o a hlalosa: “Ke gopola ka lerato gore ge ke be ke le ngwana, lapa lešo ka mehla le be le le gare ga ba mafelelo go tloga Holong ya Mmušo, le thabela dipoledišano tša bogwera le tšeo di nago le morero ka nako e telele ka mo go kgonegago.”
Na o Swanetše go ‘Katološa’?
8. (a) Paulo o be a bolela’ng ge a be a kgothaletša ba-Korinthe gore ba ‘katološe’? (b) Re ka dira’ng e le gore re godiše maikwelo a borutho ka phuthegong?
8 E le gore re bontšhe lerato le bjalo ka mo go feletšego, re ka swanelwa ke go ‘katološa’ dipelo tša rena. Moapostola Paulo o ngwaletše phuthego ya Korinthe gore: “Pelo ya rena e katoloxile. Mo pelong ya rena Le hwetša xo Le bodulô.” Paulo o ile a ba kgothaletša gore ba arabele ka go ‘katološa.’ (2 Ba-Korinthe 6:11-13) Na o ka ‘katološa’ lerato la gago? Ga se wa swanela go emela gore ba bangwe ba go batamele. Ka lengwalong la gagwe le le yago go ba-Roma, Paulo o ile a tswalanya go nyakega ga go ba le maikwelo a borutho le keletšo ye e rego: “Le rakanê pele ka xo xodišana.” (Ba-Roma 12:10) E le go godiša ba bangwe, o ka dira boiteko bja go ba dumediša dibokeng. Le gona o ka ba wa ba laletša gore ba sepele le wena tirelong ya tšhemo goba gore ba lokišetše seboka le wena. Go dira bjalo go bula tsela ya gore maikwelo a borutho a gole.
9. Ke megato efe yeo ba bangwe ba e gatilego gore ba gwerane kgaufsi le Bakriste-gotee le bona? (Akaretša mohlala le ge e le ofe wa phuthegong ya gabo lena.)
9 Malapa gotee le batho ka o tee ka o tee ka phuthegong ba ka ‘katološa’ ka go etelana, mohlomongwe ka go ja dijo tše bohwefo ba le gotee le ka go tšea karolo medirong e agago ba le gotee. (Luka 10:42; 14:12-14) Hakop ka dinako tše dingwe o rulaganya dipikiniki bakeng sa dihlopha tše dinyenyane. O hlalosa gore: “Batho ba nywaga ka moka ba ba gona, gotee le batswadi bao ba se nago balekane. Yo mongwe le yo mongwe o ya gae a e-na le dilo tše di thabišago tšeo a tlago go di gopola, gomme ba ikwa ba batamelane go feta pele.” Re le Bakriste, re swanetše go katanela gore re se be feela badumedi-gotee eupša gape re be bagwera ba kgonthe.—3 Johane 14.
10. Re ka dira’ng ge ditswalano di senyega?
10 Lega go le bjalo, ka dinako tše dingwe go se phethagale e ka ba tlhohlo go hlagoleleng segwera le lerato. Re ka dira’ng? Sa pele, re ka rapelela ditswalano tše dibotse le bana babo rena. Ke thato ya Modimo gore bahlanka ba gagwe ka moka ba kwane, gomme o tla araba dithapelo tše bjalo tše di tšwago pelong. (1 Johane 4:20, 21; 5:14, 15) Le gona re swanetše go gata mogato ka go dumelelana le dithapelo tša rena. Ric, e lego modiredi wa mosepedi kua Afrika Bohlabela, o gopola ngwanabo rena yoo semelo sa gagwe sa go ba yo bogale se bego se dira gore go be thata go gwerana le yena. Ric o a hlalosa: “Go e-na le go mo hlokomologa, ke ile ka ikemišetša go mo tseba gakaone. Ke ile ka lemoga gore tatago ngwanabo rena yo e be e le motho yo a layago ka tsela e thata. Ka morago ga ge ke kwešišitše kamoo ngwanabo rena a katanego ka thata ka gona go fenya tsela ye yeo a godišitšwego ka yona gotee le go bona tšwelopele yeo a e dirilego, ke ile ka mo rata. Re ile ra ba bagwera ba babotse.”—1 Petro 4:8.
Ntšhetša ba Bangwe sa Mafahleng!
11. (a) Go nyakega’ng gore lerato le gole ka phuthegong? (b) Ke ka baka la’ng go se bontšhe maikwelo a rena go ba bangwe go ka ba kotsi moyeng?
11 Lehono, batho ba bantši ba phela bophelo ka ntle le go aga segwera sa kgaufsi le motho le ge e le ofe. Ke mo go nyamišago gakaakang! Se ga se sa swanela go ba bjalo ka phuthegong ya Bokriste. Lerato la kgonthe la borwarre ga e fo ba go boledišana ka tlhompho goba go ba le mekgwa e mebotse; e bile ga se go bontšha ba bangwe maikwelo a gago ka go ba wela godimo ka lešata. Go e na le moo, re swanetše go ikemišetša go ntšhetša ba bangwe sa mafahleng, go etša ge Paulo a ile a dira bjalo go ba-Korinthe, gomme re bontšhe badumedi-gotee le rena gore re tloga re tshwenyegile ka boemo bja bona bjo bobotse bja tša maphelo. Gaešita le ge e se batho ka moka bao ka tlhago ba nago le bogwera goba ba ratago go bolela, go ipea lekatana ka mo go feteletšego go ka ba kotsi. Beibele e lemoša ka gore: “Mo-dula-thokô ó ile le boithatêlô; tše byôbana tšohle ó xanana natšô.”—Diema 18:1.
12. Ke ka baka la’ng poledišano e botse e le ya bohlokwa ditswalanong tša kgaufsi ka phuthegong?
12 Poledišano e tšwago pelong ke motheo wa segwera sa kgonthe. (Johane 15:15) Ka moka ga rena re nyaka bagwera ba re ka ba botšago dikgopolo tša rena le maikwelo a rena a ka gare-gare. Go oketša moo, ge re tsebana gakaone, go ba bonolo go kgotsofatša dinyakwa tša yo mongwe le yo mongwe wa rena. Ge re bontšha go naganela dikganyogo tša yo mongwe le yo mongwe wa rena ka tsela ye, re godiša maikwelo a borutho, e bile re tla bona therešo ya mantšu a Jesu a rego: “Lešexo la monei le phala la monewa.”—Ditiro 20:35; Ba-Filipi 2:1-4.
13. Re ka dira’ng bakeng sa go bontšha gore re rata bana babo rena e le ka kgonthe?
13 E le gore lerato la rena e be le le holago kudu, re swanetše go le bontšha. (Diema 27:5) Ge lerato la rena e le la kgonthe, gantši sefahlego sa rena se bontšha seo, gomme le ka tutuetša dipelo tša ba bangwe gore di arabele. Monna yo bohlale o ngwadile gore: “Mahlô a mašweu a thabiša pelo.” (Diema 15:30) Ditiro tša go bontšha go naganela le tšona di godiša maikwelo a borutho. Gaešita le ge go se na yo a ka rekago lerato la kgonthe, mpho yeo e newago go tšwa pelong e ka ba ya bohlokwa kudu. Karata, lengwalo le “lentšu le bolêlwaxo lebakeng la xôna”—tše ka moka di ka bontšha lerato le le tseneletšego. (Diema 25:11; 27:9) Ge re šetše re e-na le segwera le ba bangwe, re swanetše go se kgomarela ka go tšwela pele re bontšha lerato leo le se nago boithati. Re nyaka go thekga bagwera ba rena, kudu-kudu dinakong tša mathata. Beibele e re: “Moxwêra ké moratwa wa ka mehla; ké ngwan’ešo e a ntswáletšwexo wa mohla wa tlalêlô.”—Diema 17:17.
14. Re ka dira’ng ge e ba motho yo mongwe a bonagala a sa arabele leratong la rena?
14 Ge e le gabotse, re ka se letele gore re be kgaufsi le motho yo mongwe le yo mongwe ka phuthegong. Ka tlhago go na le batho ba bangwe bao re ikwago re le kgaufsi le bona kudu go feta ba bangwe. Ka gona ge e ba motho yo mongwe a bonagala a se borutho go wena kamoo o tla ratago ka gona, o se ke wa akgofela go phetha ka gore go na le selo se se fošagetšego ka wena goba ka motho yoo. Le gona o se ke wa leka go gapeletša go ba le tswalano ya kgaufsi le yena. Ge o fo bontšha bogwera go fihla bokgoleng bjoo motho yoo a tlago go go dumelela go bo bontšha, o thuša gore mojako o dule o bulegetše tswalano ya kgaufsi kudu nakong e tlago.
“Yo ke Kxahlwaxo ke Yêna”
15. Ke mafelelo afe ao go newa ga theto, goba go se newe ga yona, go bago le ona go ba bangwe?
15 Jesu o swanetše go ba a ile a thaba gakaakang ge kolobetšong ya gagwe a be a e-kwa mantšu a tšwago legodimong a rego: “Yo ke kxahlwaxo ke Yêna”! (Mareka 1:11) Polelwana ye ya go bontšha go amogelwa e swanetše go ba e ile ya matlafatša kgodišego ya Jesu ya gore Tatagwe o be a mo rata. (Johane 5:20) Ka manyami, ba bangwe le ka mohla ga ba ke ba retwa ke bao ba ba hlomphago le go ba rata. Ann o re: “Bafsa ba bantši ba swanago le nna ga ba na ditho tša lapa tšeo di lego bodumeding bja Bokriste bjo bo swanago le bja bona. Ge re le gae re fo ntšhwa diphošo. Se se re nyamiša kudu.” Lega go le bjalo, ge ba fetoga karolo ya phuthego, ba bona borutho bja lapa leo le nago le thekgo le le nago le lerato la moya—bo-tate le bo-mma gotee le bana babo bona le dikgaetšedi tumelong.—Mareka 10:29, 30; Ba-Galatia 6:10.
16. Ke ka baka la’ng go bontšha boemo bja kgopolo bja go ntšha ba bangwe diphošo go sa hole?
16 Ditšong tše dingwe, ke ka sewelo batswadi, batho ba bagolo le barutiši ba bontšhago go amogela bafsa go tšwa pelong, ka ge ba nagana gore theto e bjalo e ka ba dira gore e be ba ba sa šetšego le ba ba nago le boithati goba gore ba ikgantšhe. Kgopolo e bjalo e ka kgoma gaešita le malapa a Bakriste le phuthego. Ge ba bolela mabapi le kamoo o neilego polelo ka gona goba mabapi le maiteko a mangwe ao o a dirilego, batho ba bagolo ba ka re: “O dirile gabotse, eupša o ka kaonefatša!” Goba ka tsela e nngwe, ba ka ba ba bolela gore ga ba thabele seo mofsa a se dirilego. Ka go dira bjalo, ba bantši ba dumela gore ba kgothaletša bafsa gore ba fihlelele bokgoni bja bona bjo bo feletšego. Eupša mokgwa wo gantši o ba le mafelelo a sa kgahlišego, ka ge bafsa ba ka nyama goba ba ikwa ba palelwa ke go fihlelela dilo tšeo di letetšwego go bona.
17. Ke ka baka la’ng re swanetše go tsoma dibaka tša go reta ba bangwe?
17 Lega go le bjalo, theto ga se ya swanela go newa feela e le go bulela keletšo sebaka. Theto e tšwago pelong e godiša maikwelo a borutho ka lapeng le ka phuthegong, ka go rialo ya kgothaletša bafsa gore ba tsome go newa keletšo ke bana babo rena le dikgaetšedi bao ba nago le phihlelo. Ka gona go e na le go dumelela setšo gore se laole tsela yeo re swarago ba bangwe ka yona, anke re “aparê motho e mofsa, e a bopetšwexo xo etša Modimo xo lokeng le kxethexong ya makxonthe.” Reta ba bangwe go etša ge Jehofa a dira bjalo.—Ba-Efeso 4:24.
18. (a) Bafsa, le swanetše go lebelela keletšo e newago ke batho ba bagolo bjang? (b) Ke ka baka la’ng batho ba bagolo ba e ba šedi mabapi le tsela yeo ba neago keletšo ka yona?
18 Ka lehlakoreng le lengwe, bafsa, le se ke la phetha ka gore ge e ba batho ba bagolo ba le phošolla goba ba le nea keletšo, seo se bolela gore ga ba le rate. (Mmoledi 7:9) Ge e le gabotse ga go bjalo! Gantši ba tutuetšwa ke go tshwenyega ga bona ka lena le ke lerato la bona go lena. Ge e ba go be go se bjalo, ke ka baka la’ng ba be ba ka dira maiteko a go boledišana le lena ka bothata bjoo? Ka ge ba tseba kamoo mantšu a ka kgomago motho ka gona, batho ba bagolo—kudu-kudu bagolo ka phuthegong—gantši ba fetša nako e ntši ba naganišiša e bile ba rapela pele ba ka nea keletšo, ka ge ba nyaka go dira se sebotse feela.—1 Petro 5:5.
“Jehofa o Tloga a E-na le Maikwelo a Borutho”
19. Ke ka baka la’ng bao ba ilego ba kwešwa bohloko ke go nyamišwa ba swanetše go lebelela go Jehofa bakeng sa thekgo?
19 Diphihlelo tše di sa thabišego di ka tlogela ba bangwe ba nagana gore go bontšha maikwelo a borutho go tla fo feleletša ka go nyamišwa mo go oketšegilego. Go nyakega gore ba be le sebete le tumelo e tiilego gore ba buše ba ntšhetše ba bangwe sa mafahleng. Eupša ga se ba swanela go lebala gore Jehofa “ó kxaufsi le e mongwê le e mongwê wa ba re lexo fá.” O re laletša gore re batamele kgaufsi le yena. (Ditiro 17:27; Jakobo 4:8) Le gona o kwešiša poifo ya rena ya go boifa go kwešwa bohloko, gomme o holofetša gore o tla re thekga le go re thuša. Mopsalme Dafida o re kgonthišetša gore: “Morêna ó kxaufsi le ba ’pelo di rôbexilexo; ó phološa meôya e kxobetsi.”—Psalme 34:18.
20, 21. (a) Re tseba bjang gore re ka ba le tswalano ya kgaufsi le Jehofa? (b) Go nyakega’ng gore re thabele go ba kgaufsi le Jehofa?
20 Segwera sa kgaufsi le Jehofa ke tswalano ya bohlokwa kudu yeo re ka e hlagolelago. Eupša na ruri tlemo e bjalo e a kgonega? Ee. Beibele e utolla kamoo banna le basadi ba botegago ba ilego ba ikwa ba le kgaufsi ka gona le Tatago rena wa legodimong. Mantšu a bona a borutho a boloketšwe gore a re nee kgodišego ya gore le rena re ka batamela kgaufsi le Jehofa.—Psalme 23, 34, 139; Johane 16:27; Ba-Roma 15:4.
21 Dilo tšeo Jehofa a di nyakago e le gore re be kgaufsi le yena di ka kgona go fihlelelwa ke motho yo mongwe le yo mongwe. Dafida o ile a botšiša gore: “Morêna, mo Ngwakong wa xaxo xo ka dula mang? . . . Ké yo a swerexo tsela ya bothakxa, a dira tša xo loka, a búa therešô ka pelo.” (Psalme 15:1, 2; 25:14) Ge re dutše re bona gore go hlankela Modimo go tšweletša dienywa tše dibotse le go dira gore re hwetše tlhahlo le tšhireletšo ya gagwe, re tla tseba gore “Jehofa o tloga a e-na le maikwelo a borutho.”—Jakobo 5:11, NW.
22. Ke tswalano ya mohuta ofe yeo Jehofa a nyakago gore batho ba gagwe ba e thabele?
22 Re šegofaditšwe gakaakang ka ge Jehofa a nyaka go ba le tswalano e bjalo ya motho ka noši le batho ba sa phethagalago! Ka gona na ga se ra swanela go bontšhana maikwelo a borutho? Ka thušo ya Jehofa, yo mongwe le yo mongwe wa rena a ka bontšha gotee le go amogela maikwelo a borutho ao e lego seka sa borwarre bja rena bja Bokriste. Ka tlase ga Mmušo wa Modimo, motho yo mongwe le yo mongwe lefaseng o tla thabela maikwelo a a borutho ka mo go sa felego.
[Dipotšišo tša Thuto]
[Caption on page 15]
Lerato gare ga Bakriste le bolela seo se fetago go fo ikwa ba gapeletšega go dira bjalo
[Caption on page 17]
Na o ka ‘katološa’ lerato la gago?
[Caption on page 18]
Na o rata go ntšha ba bangwe diphošo goba go ba kgothatša?
Na o ka hlalosa?
• Ke boemo bja mohuta ofe bjo bo swanetšego go ba gona ka phuthegong ya Bokriste?
• Yo mongwe le yo mongwe wa rena a ka bontšha bjang maikwelo a borutho ka phuthegong?
• Theto e tšwago pelong e godiša bjang lerato la Bokriste?
• Maikwelo a Jehofa a borutho a re thuša bjang le go re thekga?