Go Belegwa ga Motho yo Bohlokwa Kudu

“Xobane lehono Le tswáletšwe Mophološi, e lexo Kriste Morêna.”—Luka 2:11.

NYWAGENG e ka bago e 2 000 e fetilego, mosadi wa kua motseng wa Betlehema o ile a belega ngwana wa mošemane. Ke badudi ba mmalwa feela lefelong leo bao ba ilego ba lemoga seo se bolelwago ke go belegwa ga ngwana yo. Eupša badiši ba bangwe bao ba bego ba dišitše mehlape ya bona bošego lešokeng, ba ile ba bona barongwa ba bantši gomme ba ba kwa ba opela ka gore: “Tumišô a e yê xo Modimo maxodimo-dimong; lefaseng xo bê le khutšo, kxahlišô bathong.”—Luka 2:8-14.

Ke moka badiši ba ile ba hwetša Maria le monna wa gagwe Josefa ba le ka setaleng, go fo etša ge barongwa ba be ba boletše. Maria, yo a bego a reile ngwana leina la Jesu, o be a mo robaditše legopong goba sejelong, ka setaleng. (Luka 1:31; 2:12) Ga bjale, nywageng e 2 000 ka morago, mo e ka bago tee-tharong ya batho ka moka ba ipolela e le bao ba latelago Jesu Kriste. Le gona ditiragalo tšeo di tswalanago le go belegwa ga gagwe di bopa motheo wa taba yeo mo gongwe e ilego ya laodišwa gantši kudu go feta taba le ge e le efe historing ya batho.

Sepania, e lego naga ya setšo se se tiilego sa Khatholika le e nago le talente tabeng ya go keteka menyanya ya setšo, e ile ya tšweletša ditsela tše dintši tša go gopola bošego bjoo bjo bo kgethegilego bja kua Betlehema.

Keresemose ya Sepania

Ga e sa le go tloga lekgolong la bo-13 la nywaga, tiragatšo ya Matswalo a Jesu e bile e nngwe ya dibopego tše di tlwaelegilego kudu tša menyanya ya Sepania. Malapa a mantši a dira legopo le lenyenyane bakeng sa go swantšhetša mo Jesu a bego a robaditšwe gona. Diswantšho tša letsopa di bontšha badiši le ba Bohlale ba Bohlabela (goba “dikgoši tše tharo”) gotee le Josefa, Maria le Jesu. Ditiragatšo tše dikgolwanyane tša matswalo tša diswantšho tše di nyakilego di lekana le batho gantši di bewa kgaufsi le holo ya motse nakong ya Keresemose. Go bonagala Francis wa kua Assisi a ile a thoma motlwae wo kua Italy e le go lebiša tlhokomelo ya batho pegong ya Ebangedi ya mabapi le matswalo a Jesu. Ka morago baitlami ba Francisca ba ile ba dira gore o tume kua Sepania le dinageng tše dingwe tše dintši.

Ba Bohlale ba Bohlabela ba bapala karolo e kgolo kudu go binweng ga Keresemose ya kua Sepania, go fo swana le Santa Claus dinageng tše dingwe. Go bonagala ba Bohlale ba Bohlabela ba nea bana ba Sepania dimpho ka January 6, e lego Día de Reyes (Letšatši la Dikgoši), go etša ge ba bantši ba dumela gore ba Bohlale ba Bohlabela ba ile ba tliša dimpho go Jesu yo a bego a sa tšwa go belegwa. Lega go le bjalo, ke batho ba mmalwa bao ba lemogago gore pego ya Ebangedi ga e bolele gore ke ba Bohlale ba Bohlabela ba bakae bao ba ilego ba etela Jesu. Go e na le go ba dikgoši, ba hlaloswa ka mo go nepagetšego kudu e le balepi ba dinaledi. * Go feta moo, ka morago ga ketelo ya ba Bohlale ba Bohlabela, Herode ka maiteko a gagwe a go nyaka go bolaya Jesu o ile a bolaya bašemane ka moka  kua Betlehema “ba nywaxa e mebedi le ba ba ba hlatlamaxo.” Seo se bontšha gore ba etetše go šetše go fetile nako e telele Jesu a belegwe.—Mateo 2:11, 16.

Ga e sa le go tloga lekgolong la bo-12 la nywaga, ditoropo tše dingwe tša kua Sepania di diragatša dipontšho tša kgonthe tša matswalo a Jesu, go akaretša le leeto la badiši la go ya Betlehema gomme ka morago gwa bontšhwa la ba Bohlale ba Bohlabela. Mehleng yeno, dinaga tše dintši tša Sepania di ba le cabalgata, goba pontšho ka January 5 e nngwe le e nngwe, yeo go yona “dikgoši tše tharo” di sepedišwago ka dinamelwa tše di kgabišitšwego go dikologa bogare bja motse, di aba malekere go bao ba di bogetšego. Mekgabišo e tlwaelegilego ya Keresemose le villancicos (difela) di dira gore monyanya e be o kgahlišago.

Malapa a mantši a Sepania a rata go lalela ka dijo tše di kgethegilego Bošegong bja Pele ga Keresemose (December 24). Dijo tše di jewago ka nako yeo di akaretša dilo tše bjalo ka turrón (malekere ao a dirilwego ka alemonto le todi ya dinose), marzipan, dienywa tše di omišitšwego, nama ya nku e gadikilwego le dijo tše di tšwago lewatleng. Ditho tša lapa, gaešita le tšeo di dulago kgole kudu, di ka dira boiteko bjo bo kgethegilego bja go kopana bakeng sa tiragalo ye. Nakong ya dijo tše dingwe tše di tlwaelegilego tše di jewago ka January 6, lapa le ja roscón de reyes, e lego kuku ya sebopego sa palamonwana ya “Dikgoši” yeo e nago le sorpresa (sebopego se senyenyane) yeo e utilwego ka gare. Motlwae o swanago mehleng ya ba-Roma o be o thuša mohlanka yo karolo ya gagwe e bego e e-na le sebopego se se utilwego gore e be “kgoši” ya letšatši.

“Nako e Thabišago le ya go Swarega Kudu Ngwageng”

Go sa šetšwe gore ke metlwae efe ye e lego gona tikologong, ga bjale Keresemose e bile monyanya o mogolo wa lefase. The World Book Encyclopedia e hlalosa Keresemose e le “nako e thabišago le ya go swarega kudu ngwageng go Bakriste ba dimilione le batho ba bangwe bao e sego Bakriste go dikologa lefase.” Na seo ke selo se se swanetšego?

Go molaleng gore matswalo a Kriste e bile tiragalo ya histori. Taba ya gore barongwa ba ile ba a tsebatša e le pontšho ya “kxahlišo bathong” e bontšha gabotse seo a se bolelago.

Lega go le bjalo, raditaba wa mo-Sepania e lego Juan Arias o bolela gore “mathomong a Bokriste, Matswalo a Jesu a be a sa gopolwe ka go direlwa monyanya.” Ge e ba se e le therešo, go binwa ga Keresemose go thomile kae? Tsela e kaone kudu ya go gopola go belegwa ga Jesu le bophelo bja gagwe ke efe? Sehlogong se se latelago, o tla hwetša dikarabo tša dipotšišo tšeo.

[Mengwalo ya ka tlase]