‘Go Hwetša Pheta ya Theko e Kgolo’
‘Go Hwetša Pheta ya Theko e Kgolo’
“Mmušô wa maxodimo o tsênwa ka boxale; ’me baxale ké bôná ba o thopaxo.”—MATEO 11:12.
1, 2. (a) Ke seka sefe se se sa tlwaelegago seo Jesu a ilego a hlalosa ka sona go se sengwe sa diswantšho tša gagwe tša mabapi le Mmušo? (b) Jesu o itše’ng seswantšhong sa gagwe sa pheta ya theko e kgolo?
NA GO na le selo seo o se lebelelago e le sa bohlokwa kudu moo e lego gore o be o ka gafa selo se sengwe le se sengwe seo o nago le sona gore o se hwetše? Gaešita le ge batho ba bolela ka go ba le boikemišetšo tabeng ya go phegelela ga bona dipakane tše dingwe—tšhelete, botumo, matla a taolo goba maemo—e tloga e le ka sewelo moo motho a hwetšago selo se se rategago kudu moo e lego gore a ka ikemišetša go gafa selo se sengwe le se sengwe seo a nago le sona bakeng sa gore a se hwetše. Jesu Kriste o ile a bolela ka seka se se se kgahlišago se se sa tlwaelegago go se sengwe sa diswantšho tša gagwe tše di šišinyago kgopolo tša mabapi le Mmušo wa Modimo.
2 Ke seswantšho, goba papišo, seo Jesu a se boditšego barutiwa ba gagwe ka sephiring, seo gantši go bolelwago ka sona e le seswantšho sa pheta ya theko e kgolo. Jesu o itše: “Mmušô wa maxodimo o swana le mmapatši [“wa mosepedi,” NW] e a tsomaxo dipheta tše botse. Yo e itšexo xe a hweditše pheta ya thêkô e kxolo, a tloxa a y’o rekiša thoto ya xaxwe ka moka, a rêka yôna pheta yeo.” (Mateo 13:36, 45, 46) Jesu o be a nyaka gore batheetši ba gagwe ba ithute’ng papišong ye? Le gona re ka holwa bjang ke mantšu a Jesu?
Go ba Bohlokwa Kudu ga Dipheta
3. Ke ka baka la’ng dipheta tše dibotse e be e le tša bohlokwa kudu mehleng ya bogologolo?
3 Go tloga mehleng ya bogologolo, dipheta di be di dutše di tšeelwa godimo e le dilo tša go kgabiša. Mongwadi yo mongwe o bolela gore go ya ka seithuti sa mo-Roma e lego Pliny yo Mogolo, dipheta di be di dutše di le “maemong a godimo kudu gare ga dilo ka moka tša bohlokwa.” Ka go fapana le gauta, silifera goba mabenyabje a mantši, dipheta di tšweletšwa ke diphedi. Ke mo go tsebegago kudu gore mehuta e itšego ya dikgetla (di-oyster) e ka fetola dilo tšeo di e kokonelago—ka mohlala, dikarolwana tše dinyenyane tša mafsika—gore e be dipheta tše di phadimago ka go khupetša dilo tšeo tše di e kokonelago ka seela seo se bitšwago nacre. Mehleng ya bogologolo, gantši dipheta tše dibotse kudu di be di hwetšwa Lewatleng le Lehwibidu, Kgogometšaneng ya Peresia le Lewatleng la India—kgole le naga ya Isiraele. Le e tloga e le lebaka leo ka lona Jesu a boletšego ka “mmapatši e a tsomaxo dipheta tše botse.” E le gore a hwetše dipheta tša bohlokwa e le ka kgonthe, go be go nyakega maiteko a magolo.
4. Thuto e kgolo ya seswantšho sa Jesu sa mmapatši wa mosepedi ke efe?
4 Gaešita le ge dipheta tše dibotse di be di bitša tšhelete ya godimo go tloga le nakong e fetilego, go molaleng gore theko ya tšona e be e se yona thuto ya bohlokwa ya seswantšho sa Jesu. Seswantšhong se, Jesu ga se a fo swantšha Mmušo wa Modimo le pheta ya theko e kgolo; o ile a lebiša tlhokomelo go “mmapatši e a tsomaxo dipheta tše botse” gotee le seo a ilego a se dira ge a se no e hwetša. Ka go fapana le bo-ramabankele ba bantši, mmapatši, goba mogwebi yo wa mosepedi yo a tsomago dipheta e be e le motho yo o bego o ka mmitša setsebi sa kgwebo, motho yo a lego šedi goba yo a nago le bokgoni bja go lemoga dika tša bokgabo le bobotse bjo bo utegilego bjo bo hlaolago pheta e le e botse ka go fetišiša. O be a tla tseba pheta ya kgonthe ge a be a e bona e bile o be a ka se hlalefetšwe ke babapatši ba dipheta tša maemo a tlase goba tša mankekišane.
5, 6. (a) Ke’ng se se lemogegago ka mo go kgethegilego mabapi le mmapatši wa seswantšhong sa Jesu? (b) Seswantšho sa lehumo le le fihlilwego se re botša’ng mabapi le mmapatši wa mosepedi?
5 Go na le selo se sengwe se se lemogegago ka mmapatši yo. Mmapatši yo a tlwaelegilego a ka nyaka go tseba pele gore pheta yeo e rekišwa ka bokae e le gore a tsebe gore o tla lefa bokae gore a kgone go boelwa ke tšhelete e oketšegilego. Le gona a ka lebelela ge e ba go e na le moo pheta e bjalo e ka nyakwago gona e le gore a e rekiše ka go akgofa. Ka mantšu a mangwe, o be a tla kgahlegela go boelwa ka go akgofa ke tšhelete e oketšegilego go seo a se rekilego, e sego go ba le pheta. Eupša ga go bjalo ka mmapatši wa seswantšhong sa Jesu. O be a sa kgahlegele tšhelete goba go hwetša selo se itšego. Ge e le gabotse, o be a ikemišeditše go gafa “thoto ya xaxwe ka moka”—mohlomongwe dilo tše a nago le tšona le dithoto tša gagwe ka moka—e le gore a hwetše seo a bego a dutše a se tsoma.
6 Go babapatši ba bantši, seo monna wa seswantšhong sa Jesu a se dirilego mohlomongwe e be e le bošilo. Rakgwebo yo bohlale o be a ka se nagane ka go dira tiro e bjalo ya go lekela hlogong. Eupša mmapatši wa seswantšhong sa Jesu o be a e-na le pono e fapanego ka dilo tša bohlokwa. Moputso wa gagwe e be e se go hwetša mehola le ge e le efe ya tša ditšhelete, eupša e be e le go hwetša lethabo le kgotsofalo ya go ba le selo sa bohlokwa bjo bogolo. Ntlha ye e hlaloswa ka mo go kwagalago seswantšhong se se swanago le se seo Jesu a ilego a se nea. O itše: “Mmušô wa maxodimong o swana le lehumô le le fihlilwexo thšemong, le motho e rexo xe a le bone a le uta; ’me ka xo le thabêla a ya a rekiša thoto ya xaxwe ka moka, a rêka thšemo yeo.” (Mateo 13:44) Ee, lethabo leo le tlišwago ke go hwetša lehumo gotee le go ba le lona e be e le le le lekanego bakeng sa go tutueletša monna yo gore a gafe dilo tšohle tšeo a bego a e-na le tšona. Na go na le batho ba bjalo lehono? Na go na le lehumo leo le swanelwago ke boikgafo bjo bjalo?
Bao ba Ilego ba Lemoga go ba Bohlokwa Kudu ga Mmušo
7. Jesu o ile a bontšha bjang gore o be a tloga a lemoga go ba bohlokwa kudu ga Mmušo?
7 Ge a be a anega seswantšho sa gagwe, Jesu o be a bolela ka “mmušô wa maxodimong.” Yena ka noši o be a tloga a lemoga go ba bohlokwa kudu ga Mmušo. Dipego tša Ebangedi di nea bohlatse bjo matla tabeng yeo. Ka morago ga go kolobetšwa ga gagwe ka 29 C.E., Jesu ‘o ile a thoma go goelela a re: Sokologang, gobane mmušo wa magodimo o batametše.’ Ka nywaga e meraro le seripa, o ile a ruta mašaba a batho mabapi le Mmušo. O ile a phatša naga ka botelele le bophara a “ya le metse le metsana à xoêlêla à bolêla Ebangedi ya mmušô wa Modimo.”—Mateo 4:17; Luka 8:1.
8. Jesu o ile a dira’ng bakeng sa go bontšha seo Mmušo o tlago go se dira?
8 Ka go dira mehlolo e mentši nageng ka moka—go akaretša le go fodiša balwetši, go fepa bao ba swerwego ke tlala, go laola boemo bja leratadima, gaešita le go tsoša bahu—Jesu o ile a ba a bontšha seo Mmušo wa Modimo o tlago go se dira. (Mateo 14:14-21; Mareka 4:37-39; Luka 7:11-17) Mafelelong, o ile a bontšha go botegela ga gagwe Modimo le Mmušo ka go se kwanantšhe ka go neela bophelo bja gagwe, gomme a hwa lehu la mohwela-tumelo koteng ya tlhokofatšo. Go etša ge mmapatši wa mosepedi a be a ikemišeditše go gafa dilo tšohle tšeo a bego a e-na le tšona bakeng sa “pheta ya thêkô e kxolo,” Jesu o ile a phelela Mmušo a ba a o hwela.—Johane 18:37.
9. Ke seka sefe se se sa tlwaelegago seo se ilego sa bonwa go barutiwa ba Jesu ba pele?
9 Mmušo e be e se wona selo se nnoši sa bohlokwa bophelong bja Jesu eupša se sengwe gape o ile a kgoboketša sehlopha se senyenyane sa balatedi ba gagwe. Ba le bona e be e le batho bao ba bego ba tloga ba lemoga go ba bohlokwa kudu ga Mmušo. Gare ga bona go be go e na le Andrea, yoo mathomong e bego e le morutiwa wa Johane Mokolobetši. Ka morago ga ge a kwele bohlatse bja Johane bja gore Jesu e be e le “Kwana ya Modimo,” Andrea le barutiwa ba bangwe ba Johane, mohlomongwe le yo mongwe wa barwa ba Tsebedeo yo a bitšwago Johane, gatee-tee ba ile ba rata go ya go Jesu gomme ba fetoga badumedi. Eupša ditaba ga se tša felela moo. Ka go akgofa, Andrea o ile a ya go morwarragwe e lego Simone gomme a mmotša gore: “Re hweditše Mesia.” Kapejana ka morago ga moo, Simone (yo ka morago a ilego a tsebja e le Kefase, goba Petro) gotee le Filipi le mogwera wa gagwe Nathanaele le bona ba ile ba lemoga gore Jesu ke Mesia. Ge e le gabotse, Nathanaele o ile a tutueletšega go bolela gore: “Ké Wene Morwa-Modimo; ké Wene Kxoši ya Isiraele.”—Johane 1:35-49.
Ba Tutueletšega go Gata Mogato
10. Barutiwa ba ile ba arabela bjang ge Jesu a be a e-tla gomme a ba nea taletšo nakwana ka morago ga ge a gahlane le bona la mathomo?
10 Lethabo la Andrea, Petro, Johane le ba bangwe ge ba be ba hwetša Mesia le ka ba le ile la bapetšwa le leo mmapatši wa mosepedi a ilego a ba le lona ge a be a hwetša pheta ya theko e kgolo. Ba be ba tla dira’ng mo nakong ye? Ebangedi ga e re botše mo gontši mabapi le seo ba ilego ba se dira gatee-tee ka morago ga go gahlana le Jesu la mathomo. Go bonagala ba bantši ba bona ba ile ba boela tseleng ya bona e tlwaelegilego ya bophelo. Lega go le bjalo, go tloga mo e ka bago dikgwedi tše tshela go ya go mo e nyakilego go ba ngwaga ka morago, Jesu o ile a gahlana gape le Andrea, Petro, Johane le morwarrago Johane e lego Jakobo ba le modirong wa bona wa go rea dihlapi Lewatleng la Galilea. * Ge a ba bona, Jesu o ile a re: “Ntateleng, ke Le dirê barei ba xo phutha batho.” Karabelo ya bona e ile ya ba efe? Mabapi le Petro le Andrea, pego ya Mateo e re: “Ké mo bôná ba napilexo ba tloxêla malôkwa a bôná, ba mo latêla.” Mabapi le Jakobo le Johane, re bala gore: “Ba napa ba tloxêla le-sela-watlê la tat’abô, ’me ba mo latêla.” Pego ya Luka e oketša ka gore ba ile “ba tloxêla tšohle ba mo latêla.”—Mateo 4:18-22; Luka 5:1-11.
11. Ke lebaka lefe leo mohlomongwe le ilego la dira gore barutiwa ba arabele ka go akgofa taletšong ya Jesu?
11 Na go arabela ga barutiwa ka go akgofa e be e fo ba phetho ya ka pela? Le gatee! Gaešita le ge ba ile ba boela dikgwebong tša gabo bona tša go rea dihlapi ka morago ga go gahlana ga bona le Jesu la mathomo, ga go pelaelo gore seo ba se bonego le seo ba se kwelego tiragalong yeo se ile sa nwelela dipelong le menaganong ya bona. Go feta ga lebaka la mo e nyakilego go ba ngwaga go ka ba go ile gwa ba nea nako e ntši ya gore ba naganišiše ka dilo tše bjalo. Ga bjale e be e le nako ya gore ba dire phetho. Na ba tla swana le mmapatši wa mosepedi yo go etša ge Jesu a hlalositše, pelo ya gagwe e ilego ya tutuetšwa kudu ke go hwetša pheta ya bohlokwa moo a ilego “a tloxa” a yo dira se a swanetšego go se dira gore a e reke? Ee. Seo ba se bonego le seo ba se kwelego se ile sa tutuetša dipelo tša bona. Ba ile ba lemoga gore nako ya go gata mogato e fihlile. Ka gona, go etša ge pego e re botša, ka ntle le go dika-dika ba ile ba gafa dilo tšohle gomme ba fetoga balatedi ba Jesu.
12, 13. (a) Ba bantši bao ba kwelego Jesu ba ile ba arabela ka tsela efe? (b) Jesu o itše’ng mabapi le barutiwa ba gagwe ba botegago, gomme mantšu a gagwe a bolela’ng?
12 Batho ba ba ba botegago e be e le ba fapanego gakaakang le ba bangwe bao go boletšwego ka bona ka morago pegong ya Ebangedi! Ba bantši ba bona e be e le batho bao Jesu a ilego a ba fodiša goba go ba fepa eupša bao ba ilego ba fo boela medirong ya bona ya letšatši le letšatši. (Luka 17:17, 18; Johane 6:26) Ba bangwe ba ile ba ba ba boela morago ge Jesu a be a ba laletša gore e be balatedi ba gagwe. (Luka 9:59-62) Se se fapanego kudu ke gore Jesu ka morago o ile a bolela mabapi le ba botegago gore: “Xo tloxa mehleng ya Johane Mokolobetši, le byale, mmušô wa maxodimo o tsênwa ka boxale; ’me baxale ké bôná ba o thopaxo.”—Mateo 11:12.
13 “Ka boxale” le “baxale”—dipolelwana tše di bolela’ng? Mabapi le lediri la Segerika leo dipolelwana tše di tšerwego go lona, Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words e re: “Lediri le le bolela go dira maiteko a matla.” Le gona, mabapi le temana ye, seithuti sa Beibele e lego Heinrich Meyer se re: “Ke ka tsela yeo go hlaloswago go fišega mo go bjalo, go katana mo go sa thibelegego le go lwela go hwetša mmušo o tlago wa Mesia . . . Go swana le go ba le phišego le mafolofolo (e sego go iketla le go leta) tabeng ya go kgahlegela mmušo.” Go etša mmapatši wa mosepedi, batho ba sego kae ba ile ba lemoga kapejana seo e bego e tloga e le sa bohlokwa, gomme ka go rata ba ile ba gafa tšohle tšeo ba bego ba e-na le tšona gore ba hwetše Mmušo.—Mateo 19:27, 28; Ba-Filipi 3:8.
Ba Bangwe ba Ile ba Tšea Karolo Lesolong
14. Jesu o ile a hlama baapostola ba gagwe bjang bakeng sa modiro wa go bolela ka Mmušo, gomme ka mafelelo afe?
14 Ge Jesu a be a dutše a tšwela pele ka bodiredi bja gagwe, o ile a tlwaetša le go thuša ba bangwe gore ba katanele go hwetša Mmušo. Sa pele o ile a kgetha ba 12 go barutiwa ba gagwe gore e be baapostola, goba bao ba romilwego ke yena. Jesu o ile a nea bona ba ditaelo tše di feletšego tša gore ba dire bodiredi bja bona bjang gotee le go ba lemoša mabapi le ditlhohlo le mathata ao a letšego ka pele. (Mateo 10:1-42; Luka 6:12-16) Nywageng e mebedi e latetšego goba go feta moo, ba ile ba sepela le Jesu maetong a gagwe a boboledi nageng ka moka, ba thabela tswalano ya kgaufsi le yena. Ba ile ba kwa dipolelo tša gagwe, ba bona ditiro tša gagwe tše matla, gomme ba bona le mohlala wa gagwe ka noši. (Mateo 13:16, 17) Ga go pelaelo gore tše ka moka di ile tša ba kgoma ka mo go tseneletšego, go fihla bokgoleng bjo e lego gore go etša mmapatši wa mosepedi, ba be ba fišega e bile ba le ka pelo ka moka lesolong la bona la go tsoma Mmušo.
15. Jesu o boletše gore lebaka la kgonthe la gore balatedi ba gagwe ba thabe ke lefe?
15 Go oketša go baapostola ba 12, Jesu o ile a “hlaola ba bangwê ba masome a šupilexo, a ba roma ba mo êta-pele ka babedi babedi, ba ya metseng le metsaneng ka moka ye a tl’o xo tla xo yôna.” Le gona o ile a ba botša ka diteko le mathata ao a letšego ka pele gomme a ba laela gore ba botše batho gore: “Mmušô wa Modimo o batametše.” (Luka 10:1-12) Ge ba 70 ba boa, ba be ba tletše lethabo gomme ba begela Jesu gore: “Le meôya e mebe re be re e buša ka Leina la xaxo.” Eupša mohlomongwe seo se ilego sa ba makatša e be e le ge Jesu a be a ba botša gore ba tla hwetša lethabo le le oketšegilego ka baka la phišego ya bona bakeng sa Mmušo. O ba boditše gore: “Le se kê la thabêla tšeo, xe meôya e bušwa ke lena. Thabang xobane maina a lena a ngwadilwe kwa maxodimong.”—Luka 10:17, 20.
16, 17. (a) Ke’ng seo Jesu a ilego a se botša baapostola ba gagwe mantšiboeng a gagwe a mafelelo le bona? (b) Mantšu a Jesu a ile a tlišetša baapostola ba gagwe lethabo le kgonthišetšo efe?
16 Mafelelong, mantšiboeng a mafelelo ao Jesu a bego a e na le baapostola ba gagwe, ka Nisani 14, 33 C.E., o ile a thoma seo ka morago se ilego sa tsebja e le Sejo sa Morena sa Mantšiboa gomme a ba laela gore ba gopole tiragalo ye. Mantšiboeng ao, Jesu o boditše ba 11 bao ba bego ba šetše gore: “Ba ba kxotleletšexo le Nna melekong ya-ka ké bô-lena. Xomme ke Le bea mmušô, byalo ka xe Tate a mpeile mmušô, Xore mmušong wa-ka Le jê Le nwê majelong a-ka, Le tlê Le dulê ditulong tša boxoši, Le ahlolêlê meloko e lesome le metšô e mebedi ya Isiraele.”—Luka 22:19, 20, 28-30.
17 Dipelo tša baapostola di swanetše go ba di ile tša tlala lethabo le kgotsofalo e kgolo gakaakang ge ba e-kwa mantšu ao a tšwago go Jesu! Ba ile ba newa tlhompho e kgolo le tokelo yeo motho yo mongwe le yo mongwe a ka bago le yona. (Mateo 7:13, 14; 1 Petro 2:9) Go etša mmapatši yola wa mosepedi, ba ile ba gafa dilo tše dintši gore ba latele Jesu lesolong la go tsoma Mmušo. Mo nakong ye ba be ba kgonthišegile gore boikgafo bjo ba bo dirilego go fihla ga bjale e be e se bja lefeela.
18. Ke bomang ka ntle le baapostola ba 11 bao mafelelong ba ilego ba holwa ke Mmušo?
18 Baapostola bao ba bego ba e na le Jesu bošegong bjoo ga se bona feela bao ba ilego ba holwa ke Mmušo. E be e le thato ya Jehofa gore go dirwe kgwerano ya Mmušo le palo-moka ya ba 144 000 gore e be babuši-gotee le Jesu Kriste letagong la Mmušo wa magodimong. Go oketša moo, moapostola Johane ponong o bone “lešaba le lexolo la batho ba xo sexo motho e a kxônaxo xo ba bala, . . . bà eme pele xa sedulô sa boxoši sa Kwana, . . . ba re: Xo phološa ké xa Modimo wa rena e a dutšexo sedulong sa boxoši, ké xa Kwana.” Ba ke balata ba Mmušo ba lefaseng. *—Kutollo 7:9, 10; 14:1, 4.
19, 20. (a) Ke sebaka sefe se se bulegetšego batho ba tšwago ditšhabeng ka moka? (b) Ke potšišo efe yeo e tlago go ahla-ahlwa sehlogong se se latelago?
19 Pejana ga ge Jesu a ka rotogela legodimong, o ile a laela balatedi ba gagwe ba botegago gore: “Ké xôna yang Le dirê dithšaba ka moka barutiwa ka xo ba kolobetša Leineng la Tate le la Morwa le la Môya o mokxêthwa, le ka xo ba ruta xo boloka tšohle tše ke Le laetšexo tšôna. Xomme tsebang, ke na le lena ka mehla xo fihla bofelong bya lefase.” (Mateo 28:19, 20) Ka gona batho ba tšwago ditšhabeng ka moka ba be ba tla fetoga barutiwa ba Jesu Kriste. Ba le bona ba be ba tla rata Mmušo—e ka ba bakeng sa moputso wa legodimong goba wa lefaseng—go etša ge mmapatši wa mosepedi a ile a dira bjalo ka pheta e botse.
20 Mantšu a Jesu a be a bontšha gore modiro wa go dira barutiwa o be o tla tšwela pele go ba go fihla “bofelong bya lefase.” Ka gona, na mehleng ya rena go sa dutše go e na le batho bao go etša mmapatši wa mosepedi, ba ikemišeditšego go gafa tšohle tše ba nago le tšona bakeng sa go tsoma Mmušo wa Modimo? Potšišo ye e tla arabja sehlogong se se latelago.
[Mengwalo ya ka tlase]
^ ser. 10 Johane e lego morwa wa Tsebedeo, a ka ba a ile a latela Jesu gomme a bona tše dingwe tša dilo tšeo a di dirilego ka morago ga ge ba gahlane la mathomo, ka go rialo seo sa thuša Johane gore a kgone go di bega ka tsela e kwagalago ka pegong ya gagwe ya Ebangedi. (Johane, kgaolo 2-5) Lega go le bjalo, o ile a boela kgwebong ya gabo ya go rea dihlapi nakwana pele ga ge Jesu a ka mmitša.
^ ser. 18 Bakeng sa ditaba ka botlalo, bona kgaolo 10 ya puku ya Tsebo e Išago Bophelong bjo bo sa Felego, yeo e gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa.
Na o ka Hlalosa?
• Thuto ya bohlokwa ya seswantšho sa mmapatši wa mosepedi ke efe?
• Jesu o ile a bontšha bjang gore o be a tloga a lemoga go ba bohlokwa kudu ga Mmušo?
• Ke’ng se se ilego sa dira gore Andrea, Petro, Johane le ba bangwe ba arabele ka go akgofa taletšong ya Jesu?
• Ke sebaka sefe se se kgahlišago se se bulegetšego batho ba tšwago ditšhabeng ka moka?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 10]
‘Ba ile ba tlogela dilo tšohle gomme ba latela Jesu’
[Seswantšho go letlakala 12]
Pele ga ge a ka rotogela legodimong, Jesu o ile a laela balatedi ba gagwe gore ba dire barutiwa