Tlhahlo e Bohlale Bakeng sa Banyalani
Tlhahlo e Bohlale Bakeng sa Banyalani
“Lena Basadi, Le bê ba ba kwaxo banna ba lena, byalo ka xe Le e-kwa Morêna. Lena Banna, ratang basadi ba lena.”—BA-EFESO 5:22, 25.
1. Pono e nepagetšego ka lenyalo ke efe?
JESU o boletše gore lenyalo ke go kopanywa ga monna le mosadi ke Modimo gore e be “nama e tee.” (Mateo 19:5, 6) Le akaretša batho ba babedi bao ba nago le dimelo tše di sa swanego bao ba ithutago go rata dilo tše di swanago le go šoma gotee gore ba fihlelele pakane e swanago. Lenyalo ke tlemo ya bophelo ka moka, e sego tumelelano ya nakwana yeo e ka tlogelwago gabonolo. Dinageng tše dintši, ga go thata go hlala, eupša mahlong a Mokriste, tswalano ya lenyalo ke e kgethwa. E fedišwa feela ge go e na le lebaka le le kwagalago kudu.—Mateo 19:9.
2. (a) Ke thušo efe yeo e lego gona bakeng sa banyalani? (b) Ke ka baka la’ng e le gabohlokwa go katanela go dira gore lenyalo le atlege?
2 Moeletši yo mongwe wa banyalani o itše: “Lenyalo le lebotse ke go tšwelela ga diphetogo tše di sa kgaotšego ka ge le tliša mathata a mafsa, le lebeletšana ka katlego le mathata ao a rotogago, e bile le diriša dithušo tšeo di lego gona mogatong o mongwe le o mongwe wa bophelo.” Go banyalani ba Bakriste, dithušo tšeo di akaretša keletšo e bohlale e tšwago Beibeleng, thekgo e tšwago go Bakriste-gotee le bona le go ba le tswalano ya kgaufsi le Jehofa ka thapelo. Go theoša le nywaga, lenyalo le le atlegago e ba la sa ruri, gomme le tliša lethabo le kgotsofalo go monna le mosadi. Sa bohlokwa le go feta, le tliša tlhompho go Jehofa Modimo, e lego Mothomi wa lenyalo.—Genesi 2:18, 21-24; 1 Ba-Korinthe 10:31; Ba-Efeso 3:15; 1 Ba-Thesalonika 5:17.
Ekišang Jesu le Phuthego ya Gagwe
3. (a) Ka boripana hlalosa keletšo ya Paulo go banyalani. (b) Ke mohlala ofe o mobotse woo Jesu a o beilego?
3 Nywageng e dikete tše pedi e fetilego, moapostola Paulo o neile keletšo e bohlale go banyalani ba Bakriste ge a be a ngwala gore: “Byalo ka xe phuthêxô e e-kwa Kriste, le basadi ba kwê banna ba bôná dilong ka moka. Lena Banna, ratang basadi ba lena, byalo ka xe Kriste a ratile phuthêxô, a ikxafa ka ’baka la yôna.” (Ba-Efeso 5:24, 25) A dipapišo tše dibotse gakaakang tše di bontšhitšwego mo! Basadi ba Bakriste bao ba ikokobeletšago banna ba bona ba ekiša phuthego ka go lemoga le go ela hloko molao wa motheo wa bohlogo. Banna ba e lego badumedi bao ba tšwelago pele ba rata basadi ba bona, e ka ba bohlokong goba lethabong, ba bontšha gore ba latela kgaufsi mohlala wa Kriste wa go rata phuthego le go e hlokomela.
4. Banna ba ka latela bjang mohlala wa Jesu?
4 Banna ba Bakriste ke dihlogo tša malapa a bona, eupša le bona ba na le hlogo ya bona e lego Jesu. (1 Ba-Korinthe 11:3) Ka gona, go etša ge Jesu a ile a hlokomela phuthego ya gagwe, banna le bona ba hlokomela malapa a bona ka lerato moyeng le nameng, gaešita le ge seo se nyaka boikgafo. Ba etiša pele katlego ya malapa a bona go feta dikganyogo tša bona le dilo tšeo ba di ratago. Jesu o itše: “Tšohle tše Le rataxo xore batho ba Le dirêlê tšôna, le lena Le ba dirêlê tšôna-tšeo.” (Mateo 7:12) Molao woo wa motheo o šoma kudu lenyalong. Paulo o bontšhitše se ge a be a re: “Banna a ba tsebê xe xo ba swanetše xe ba rata basadi ba bôná, ka mokxwa wo ba rataxo mebele ya bôná ka wôna. . . . Xa xo motho e a kilexo a hlôya mmele wa xaxwe; se motho a se diraxo ké xo o fêpa le xo o babalêla.” (Ba-Efeso 5:28, 29) Monna o swanetše go fepa le go rata mosadi wa gagwe ka phišego e swanago le yeo a iphepago le go ithata ka yona.
5. Basadi ba ka ekiša bjang phuthego ya Bokriste?
5 Basadi bao ba boifago Modimo ba lebelela phuthego ya Bokriste e le mohlala. Ge Jesu a be a le lefaseng, balatedi ba gagwe ka lethabo ba ile ba tlogela dilo tšeo pele ba bego ba di rata gomme ba mo latela. Ka morago ga lehu la gagwe, ba ile ba tšwela pele ba ikokobeletša yena, gomme ka godimo ga nywaga e ka bago 2 000 e fetilego, phuthego ya therešo ya Bokriste e sa dutše e ikokobeletša Jesu le go latela boetapele bja gagwe dilong tšohle. Basadi ba Bakriste ka mo go swanago ga ba nyatše banna ba bona goba go nyatša thulaganyo ya Mangwalo ya bohlogo lenyalong. Go e na le moo, ba thekga banna ba bona le go ikokobeletša bona, ba dirišana le bona gomme ka go rialo ba a ba kgothatša. Ge bobedi monna le mosadi ba dira dilo ka tsela e bjalo e lerato, lenyalo la bona le tla atlega gomme bobedi bja bona ba tla hwetša lethabo tswalanong ye.
Tšwelang Pele le Phedišana le Bona
6. Ke keletšo efe yeo Petro a e neilego banna, gomme ke ka baka la’ng e le ya bohlokwa?
6 Moapostola Petro le yena o ile a eletša banyalani, gomme mantšu a gagwe a be a lebišitšwe ka mo go kgethegilego go banna. O itše: “Le phedišanê le bôná [basadi ba lena] Lè tseba xore mosadi re ka re ké yêna sebyana se se swanetšexo xo neneketšwa. Ba xodišeng Lè tseba xe le bôná e le baji ba bohwa bya neô ya bophêlô, xore dithapêlô tša lena di se tlo šitišwa.” (1 Petro 3:7) Go ba bohlokwa ga keletšo ya Petro go bonwa mantšung a mafelelo a temana yeo. Ge e ba monna a palelwa ke go godiša mosadi wa gagwe, seo se tla kgoma tswalano ya gagwe le Jehofa. Dithapelo tša gagwe di tla šitišwa.
7. Monna o swanetše go godiša mosadi wa gagwe bjang?
7 Ka gona, ke bjang banna ba ka godišago basadi ba bona? Go godiša mosadi wa gago go bolela go mo swara ka tsela e lerato, e nago le tlhompho le ya seriti. Go swara mosadi ka tsela e bjalo e botho go ka ba go ile gwa bonagala go sa tlwaelega go ba bantši. Seithuti sa Mogerika se ngwadile gore: “Molaong wa ba-Roma mosadi o be a se na ditshwanelo. Go ya ka molao o be a no dula e le ngwana. . . . O be a ikokobeletša monna wa gagwe e le ruri, gomme a dula a le taolong ya gagwe ka mo go feletšego.” Se se be se fapane gakaakang le dithuto tša Bokriste! Monna wa Mokriste o be a godiša mosadi wa gagwe. Ditirišano tša gagwe le yena di be di tutuetšwa ke melao ya motheo ya Bokriste, e sego maikwelo a gagwe ka noši. Go oketša moo, o be a mo naganela ‘go ya ka tsebo,’ a gopola gore e be e le sebjana se se swanetšego go neneketšwa.
Ke ka Tsela Efe e Lego “Sebyana se se Swanetšexo xo Neneketšwa”?
8, 9. Ke ka ditsela dife basadi ba lekanago le banna?
8 Ka go bolela gore mosadi ke “sebyana se se swanetšexo xo neneketšwa,” Petro o be a sa re gore basadi ba fokola go feta banna monaganong goba moyeng. Ke therešo gore banna ba bantši ba Bakriste ba na le ditokelo ka phuthegong tšeo basadi ba sa lebelelego go ba le tšona, gomme ka lapeng basadi ba ikokobeletša banna ba bona. (1 Ba-Korinthe 14:35; 1 Timotheo 2:12) Lega go le bjalo, tumelo e swanago, kgotlelelo le ditekanyetšo tše di phagamego tša boitshwaro di nyakwa go bohle, banna le basadi. Le gona go etša ge Petro a boletše, bobedi monna le mosadi ke “baji ba bohwa bya neô ya bophêlô.” Ge e le mabapi le phološo, ba boemong bjo bo swanago pele ga Jehofa Modimo. (Ba-Galatia 3:28) Petro o be a ngwalela Bakriste ba tloditšwego ba lekgolong la pele la nywaga. Ka gona, mantšu a gagwe a be a gopotša banna ba Bakriste gore ka ge e le “ba xo ja bohwa le Kriste,” bona le basadi ba bona ba be ba e-na le kholofelo e swanago ya go phela legodimong. (Ba-Roma 8:17) Ka letšatši le lengwe, bobedi bja bona ba tla hlankela e le baperisita le dikgoši Mmušong wa Modimo wa legodimong!—Kutollo 5:10.
9 Basadi bao e lego Bakriste ba tloditšwego ba be ba tloga ba se maemong a tlasana ge ba bapetšwa le banna ba bona bao e lego Bakriste ba tloditšwego. Le gona go ya ka molao wo wa motheo, selo se se swanago ke sa therešo ka bao ba nago le kholofelo ya go phela lefaseng. Bobedi banna le basadi bao e lego ba “lešaba le lexolo” ba hlatswa mašela a bona le go a tagafatša mading a Kwana. Bobedi banna le basadi ba tšea karolo go hlabošeng mantšu ba reta Jehofa lefaseng ka bophara “mosexare le bošexo.” (Kutollo 7:9, 10, 14, 15) Bobedi banna le basadi ba lebeletše pele go yo thabela “tokoloxô ya xe bana ba Modimo bà e-ya letaxong,” ge ba tla ba ba thabela “bophelô bya ruri.” (Ba-Roma 8:21; 1 Timotheo 6:19) Go sa šetšwe gore ke batlotšwa goba ke ba dinku tše dingwe, Bakriste ka moka ba hlankela Jehofa ba le gotee bjalo ka “mohlape o tee” tlase ga “modiši o tee.” (Johane 10:16) A lebaka le le kgodišago gakaakang go banna le basadi ba Bakriste gore ba godišane ka mo go swanetšego!
10. Ke ka tsela efe basadi e lego ‘dibjana tše di swanetšego go neneketšwa’?
10 Ka gona, ke ka tsela efe basadi e lego ‘dibjana tše di swanetšego go neneketšwa’? Mohlomongwe Petro o be a bolela ka taba ya gore ka kakaretšo basadi ke ba nyenyane e bile ga ba na matla a lekanago le a banna. Go oketša moo, boemong bja rena bja go se phethagale, tokelo e kgahlišago ya go belega bana e ka dira gore basadi ba goge ka kgara. Basadi bao ba lego nywageng ya go belega bana ba ka ba le mahlaba nako le nako. Ba tloga ba nyaka tlhokomelo e kgethegilego le go naganelwa ge ba lebeletšana le mahlaba a bjalo goba go kgotlelela diteko tše di lapišago tša go ima le go belega. Monna yo a godišago mosadi wa gagwe, gomme a lemoga gore o nyaka thekgo, o tla kgatha tema e kgolo katlegong ya lenyalo.
Ka Lapeng Leo le Aroganego Bodumeding
11. Ke ka kgopolo efe lenyalo le ka atlegago gaešita le ge monna le mosadi ba le madumeding a sa swanego?
11 Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba banyalani ba na le dipono tše di sa swanego ka bodumedi ka gobane yo mongwe wa bona a amogetše therešo ya Bokriste nakwana ka morago ga ge ba nyalane gomme yo mongwe a se a e amogela? Na lenyalo le le bjalo le ka atlega? Diphihlelo tša ba bantši di bontšha gore le ka atlega. Monna le mosadi bao ba nago le dipono tše di fapanego ka bodumedi ba sa dutše ba ka ba le lenyalo le le atlegago ka kgopolo ya gore e ka ba la sa ruri gomme la ba tlišetša lethabo. Ka ntle le moo, lenyalo e sa dutše e le la bohlokwa mahlong a Jehofa; ba sa dutše ba le “nama e tee.” Ka gona, molekane yo e lego Mokriste o eletšwa gore a dule le molekane wa gagwe yo a sa dumelego ge e ba molekane yoo a dumela go dula le yena. Ge e ba go e na le bana, ba holwa ke go botega ga motswadi wa Mokriste.—1 Ba-Korinthe 7:12-14.
12, 13. E le go latela keletšo ya Petro, basadi ba Bakriste ba ka thuša bjang banna ba bona bao ba sa dumelego?
12 Petro o nea keletšo e botho go basadi ba Bakriste bao ba lego malapeng ao a aroganego bodumeding. Mantšu a gagwe a ka dirišwa gape e le molao wa motheo go banna ba Bakriste bao ba lego boemong bjo bo swanago. Petro o ngwala gore: “Le lena Basadi, bušwang ke banna ba lena, xore xe xo na le ba ba xanaxo xo kwa Lentšu, ba tlê ba ruiwê ka xo bôna tsela ye e swerwexo ke basadi, xò se lentšu le le bolêlwaxo, xe ba lemoxile tsela ya lena è le ya xo boifa le xo ila thšila.”—1 Petro 3:1, 2.
13 Ge e ba mosadi ka bohlale a ka hlalosetša monna wa gagwe ka tumelo ya gagwe, seo ke se sebotse. Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba monna a sa nyake go theetša? Yeo ke kgetho ya gagwe. Lega go le bjalo, ga se ga lefeela, ka ge boitshwaro bja Bokriste le bjona bo nea bohlatse bjo matla. Banna ba bantši bao mathomong ba bego ba se na kgahlego goba bao ba bego ba bile ba ganetša tumelo ya basadi ba bona ba ile ba fetoga “ba ba hlaoletšwexo bophelô byo bo sa felexo” ka morago ga go bona boitshwaro bjo bobotse bja basadi ba bona. (Ditiro 13:48) Gaešita le ge monna a sa amogele therešo ya Bokriste, a ka ba a sa dutše a kgahlwa ke boitshwaro bja mosadi wa gagwe, gomme seo sa tliša mafelelo a mabotse lenyalong. Monna yo mongwe yo mosadi wa gagwe e lego yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa o dumetše gore le ka mohla a ka se kgone go fihlelela ditekanyetšo tša tšona tše di phagamego. Lega go le bjalo, o ile a ipitša “monna yo a thabilego yo a nago le mosadi yo a rategago” gomme a tloga a reta mosadi wa gagwe le Dihlatse-gotee le yena ka lengwalong leo le yago kuranteng.
14. Banna ba ka thuša bjang basadi ba bona bao ba sa dumelego?
14 Banna ba Bakriste bao ba dirišitšego molao wa motheo wa mantšu a Petro le bona ka mo go swanago ba ile ba kgona go rua basadi ba bona ka boitshwaro bja bona. Basadi bao ba sa dumelego ba lemogile gore banna ba bona ba rwala boikarabelo, ga ba senye tšhelete ka go kgoga, go nwa le go petšha gomme ga ba diriše polelo ya maroga. Ba bangwe ba balekane bao ba ile ba gahlana le ditho tše dingwe tša phuthego ya Bokriste. Ba ile ba kgahlwa ke borwarre bjo lerato bja Bokriste, gomme seo ba se bonego gare ga bana babo rena se ile sa ba gogela go Jehofa.—Johane 13:34, 35.
“Motho wa xo Ikuta wa Pelong”
15, 16. Ke boitshwaro bja mohuta ofe bjo ka bjona mosadi wa Mokriste a ka ruago monna wa gagwe yo a sa dumelego?
15 Ke boitshwaro bja mohuta ofe bjo bo ka go dirago gore o rue monna wa gago? Ge e le gabotse ke mohuta wa boitshwaro bjoo ka tlhago bo hlagolelwago ke basadi ba Bakriste. Petro o re: “Bothšepi bya lena xa se byoo bya ntlê bya xo loxa meriri le xo apara tša xauta le bothakxa bya mašela, Bothšepi e le motho wa xo ikuta wa pelong, bothšepi byo bo sa ônalexo bya môya wa bolêta le leaxô. Ké tšôna tše Modimo a bônaxo è le tše bohlôkwa. Ké wôna mokxwa wa xo thšêpa xa basadi ba bakxêthwa ba kxalê, ba ba bexo ba holofetše Modimo; e be e le ba xo bušwa ke banna ba bôná; Bo-ka Sara xe e le a kwaxo Aborahama, a re ké mong wa-ka. Ké yêna-eo Le baxo bana ba xaxwe xe Le dira xa-botse, xe Le sa boife se se kaxo Le thšošetša.”—1 Petro 3:3-6.
16 Petro o eletša mosadi wa Mokriste gore a se ithekge ka ponagalo ya ka ntle. Go e na le moo, a dumelele monna wa gagwe gore a lemoge go šoma ga dithuto tša Beibele ka gare ga gagwe. A mo dumelele gore a bone ge semelo se sefsa se šoma. Mohlomongwe a ka se bapetša le semelo sa kgale seo mosadi wa gagwe a kilego a ba le sona. (Ba-Efeso 4:22-24) Ka kgonthe o tla mo hwetša e le yo a nago le “botho le boikokobetšô” yo a lapološago le yo a rategago. Mokgwa o bjalo ga o thabiše banna feela eupša ke ‘wa bohlokwa kudu mahlong a Modimo.’—Ba-Kolose 3:12.
17. Ke bjang Sara e lego mohlala o mobotse go basadi ba Bakriste?
17 Go bolelwa ka Sara e le mohlala, gomme o swanetše go ba mohlala go basadi bao e lego Bakriste go sa šetšwe gore banna ba bona ke badumedi goba ga se badumedi. Ga go pelaelo gore Sara o be a lebelela Aborahama e le hlogo ya gagwe. Gaešita le pelong ya gagwe, o be a mmitša “morena” wa gagwe. (Genesi 18:12, PK) Lega go le bjalo, seo ga se sa theoša seriti sa gagwe. Go molaleng gore e be e le mosadi yo a tiilego moyeng ka baka la tumelo ya gagwe e matla go Jehofa. Ke therešo gore ke yena karolo ya “leru le lekaakao la dihlatse” tšeo mehlala ya tšona ya tumelo e swanetšego go re tutueletša gore “re kxôtlêlêlê thlabanong ye re lexo mo xo yôna.” (Ba-Hebere 11:11; 12:1) Ga se mo go nyatšegago gore mosadi wa Mokriste a swane le Sara.
18. Ke melao efe ya motheo yeo e swanetšego go dirišwa ka lapeng le le aroganego bodumeding?
18 Ka lapeng le le aroganego bodumeding, monna e sa dutše e le hlogo. Ge e ba e le modumedi, o tla kwešiša seo mosadi wa gagwe a se dumelago gomme ka nako e swanago a se ke a kwanantšha tumelo ya gagwe ka noši. Ge e ba mosadi e le modumedi, le yena a ka se ke a kwanantšha tumelo ya gagwe. (Ditiro 5:29) Lega go le bjalo, a ka se ke a lwa le bohlogo bja monna wa gagwe. O tla hlompha boemo bja gagwe gomme a dula a ikokobeletša ‘molao wa monna wa gagwe.’—Ba-Roma 7:2.
Tlhahlo e Bohlale ya Beibele
19. Ke dikgateletšo dife tše dingwe tšeo di ka fokodišago ditlemo tša lenyalo, eupša dikgateletšo tše bjalo di ka lwantšhwa bjang?
19 Lehono, go na le dilo tše dintši tšeo di ka beago tlemo ya lenyalo kgateletšong. Banna ba bangwe ba palelwa ke go rwala boikarabelo bja bona. Basadi ba bangwe ba gana go amogela bohlogo bja banna ba bona. Manyalong a mangwe, molekane yo mongwe o swarwa gampe ke yo mongwe. Go Bakriste, mathata a tša boiphedišo, go se phethagale ga batho le moya wa lefase gotee le boitshwaro bja lona bjo bo gobogilego le pono e kgopamego mabapi le ditekanyetšo di ka leka potego ya motho. Lega go le bjalo, go sa šetšwe gore ba boemong bofe, banna le basadi ba Bakriste bao ba latelago melao ya motheo ya Beibele ba amogela tšhegofatšo ya Jehofa. Gaešita le ge e le molekane o tee feela wa lenyalo yo a dirišago melao ya motheo ya Beibele, boemo bo kaone go feta ge go be go se na yo a e dirišago. Go feta moo, Jehofa o bontšha lerato e bile o thuša bahlanka ba gagwe bao ba dulago ba botegela dikeno tša bona tša lenyalo gaešita le ge ba le maemong a thata. Ga a lebale go botega ga bona ka go se kwanantšhe.—Psalme 18:25; Ba-Hebere 6:10; 1 Petro 3:12.
20. Ke keletšo efe yeo Petro a nago le yona bakeng sa Bakriste ka moka?
20 Ka morago ga go eletša banna le basadi bao ba lego lenyalong, moapostola Petro o phethile ka mantšu a borutho a kgothatšo. O itše: “Ké moka, bang ba kxopolô e tee ka moka xa lena, Le kwêlanê bohloko, Le ratanê le bana ba bô-lêna, Le bê ba bonôlô le ba botho. Le se kê la lefetša bobe ka bobe, le lehlapa ka lehlapa; wa lena mokxwa e bê xo šexofatša, Lè tseba xore ké sôna se Le bileditšwexo sôna, xore Le tlê Le bê ba xo tlo ja bohwa bya thšexofatšô.” (1 Petro 3:8, 9) E tloga e le keletšo e bohlale bakeng sa bohle, kudu-kudu bakeng sa banyalani!
Na o a Gopola?
• Banna ba Bakriste ba ekiša Jesu bjang?
• Basadi ba Bakriste ba ekiša phuthego bjang?
• Ke ka tsela efe banna ba godišago basadi ba bona?
• Ke tsela efe e kaone yeo e ka latelwago ke mosadi wa Mokriste yo monna wa gagwe e sego modumedi?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 16]
Monna wa Mokriste o rata mosadi wa gagwe le go mo hlokomela
Mosadi wa Mokriste o hlompha monna wa gagwe le go mo godiša
[Seswantšho go letlakala 17]
Ka go fapana le molao wa ba-Roma, dithuto tša Bokriste di be di nyaka gore monna a godiše mosadi wa gagwe
[Seswantšho go letlakala 18]
Banna le basadi bao bobedi e lego ba “lešaba le lexolo” ba lebeletše pele go yo phela bophelo bjo bo sa felego Paradeiseng
[Seswantšho go letlakala 20]
Sara o be a lebelela Aborahama e le morena wa gagwe