Mošomo—Na ke Tšhegofatšo Goba ke Thogako?
Mošomo—Na ke Tšhegofatšo Goba ke Thogako?
“Motho xa a na se se kaone; . . . pelo ya xaxwe [a] e thabêlê botse mo ’tirong tša xaxwe.”—Mmoledi 2:24.
“KE BA ke lapile kudu ka morago ga mošomo.” Nyakišišong ya morago bjale, ke kamoo mošomi o tee go ba bararo a bego a hlalosa tsela yeo gantši a ikwago ka yona. Se ga se makatše lefelong leo go lona batho ba tlaišwago ke kgateletšego; ba šoma nako e telele gomme ba ya le mošomo o mongwe gae—gantši ba e-na le molaodi wa mošomo yo ka sewelo a bontšhago tebogo.
Go tšweletšwa ga dilo ka bontši go dirile gore bašomi ba bantši ba ikwe ba le bjalo ka lerothi ka lewatleng. Gantši batho ga ba kgothaletšwe go ba le mafolofolo le bokgoni bja go hlama dilo. Ka tlhago, se se kgoma tsela yeo batho ba lebelelago mošomo ka yona. Tutuetšo ya go kgahlegela ga motho mošomo gantši
e fela gabonolo. Kganyogo ya go ba le bokgoni kudu medirong ya diatla e ka fela. Mafelelo a bjalo a ka baka go se rate mošomo ka bowona, mohlomongwe gwa dira gore motho a hloye mošomo wa gagwe.Go Hlahloba Tsela Yeo re o Lebelelago ka Yona
Ke therešo gore ga se ka mehla re ka kgonago go fetoša maemo a rena. Lega go le bjalo, na ga o dumele gore re ka kgona go fetoša tsela yeo re o lebelelago ka yona? Ge o ikhwetša o tutueditšwe go fihla bokgoleng bjo itšego ke dikgopolo tše di fošagetšego mabapi le mošomo, e ka ba mo gobotse go ela hloko pono ya Modimo le melao ya gagwe ya motheo yeo e tswalanago le taba ye. (Mmoledi 5:18) Ka tekanyo e itšego, batho ba bantši ba ile ba hwetša ba thabišwa le go kgotsofatšwa ke mošomo wa bona ka baka la go ela hloko dilo tše.
Modimo ke Mošomi yo Mogolo Kudu. Modimo ke mošomi. Mohlomongwe ga se ra ka ra nagana ka yena ka tsela yeo, eupša ke kamoo a itsebišago ka gona la mathomo ka Beibeleng. Pego ya Genesi e thoma ka go bolela ka Jehofa e le yo a hlolago legodimo le lefase. (Genesi 1:1) Nagana ka ditema tše di fapa-fapanego tšeo Modimo a ilego a di kgatha ge a be a thoma go hlola dilo—mohlami, mmeakanyi, moentšeneare, rabokgabo, setsebi sa ditlabakelo (materials specialist), mothomi wa mošomo, rakhemisi, rathutaphedi, setsebi sa diphoofolo, morulaganyi, setsebi sa maleme, ge re bolela tše sego kae feela.—Diema 8:12, 22-31.
Mošomo wa Modimo o be o le bjang? Pego ya Beibele e re e be e le o “botse,” o “botse kudu.” (Genesi 1:4, 31) Ka kgonthe, tlholo e “re anêxêla boxolo bya Modimo,” gomme le rena re swanetše go mo reta!—Psalme 19:1; 148:1.
Lega go le bjalo, modiro wa Modimo ga se wa ka wa felela ka go hlolwa ga legodimo le lefase gotee le banyalani ba pele ba batho. Morwa wa Jehofa e lego Jesu Kriste o itše: “Tate ó sa dira le byalo.” (Johane 5:17) Ee, Jehofa o tšwela pele a šoma ka go hlokomela dibopiwa tša gagwe, go matlafatša tlholo ya gagwe le go phološa barapedi ba gagwe bao ba botegago. (Nehemia 9:6; Psalme 36:6; 145:15, 16) O diriša gaešita le batho, e lego “badirišani ba Modimo,” go thuša go phethagatša mediro e itšego.—1 Ba-Korinthe 3:9.
Mošomo e ka ba tšhegofatšo. Na Beibele ga e bolele gore mošomo ke thogako? Genesi 3:17-19 e ka bonagala e bolela gore Modimo o otlile Adama le Efa ka baka la borabele bja bona ka go ba nea mošomo o boima. Ge a be a ahlola batho bao ba pele, Modimo o itše go Adama: “Boxôbê O tlo bo ja ka dikudumêla tša sefahloxô sa xaxo; wa bá wa boêla mmung.” Na se ke seo kahlolo ye e bego e se hupere?
Aowa. Go e na le moo, ka baka la go se botege ga Adama le Efa, go katološa Paradeise ya Edene go be go ka se direge ka nako yeo. Mobu o ile wa rogwa ke Modimo. E le gore motho a hwetše sa go ja mo mobung, go be go nyakega gore a tšwe kudumela le go šoma ka thata.—Ba-Roma 8:20, 21.
Go e na le go hlalosa mošomo e le thogako, Beibele e bontšha gore ke tšhegofatšo yeo e swanetšego go tšeelwa godimo. Go etša ge go bontšhitšwe ka mo godimo, Modimo ka boyena ke motho yo a šomago ka thata. Ka ge a bopile batho ka seswantšho sa gagwe, Jehofa o ba neile bokgoni le matla a go laola tlholo ya gagwe ya lefaseng. (Genesi 1:26, 28; 2:15) Kabelo yeo ya mošomo e neilwe pele ga ge Modimo a ka bolela mantšu ao a begilwego go Genesi 3:19. Ge e ba mošomo e be e le thogako e bile e le selo se sebe, nkabe Jehofa a se a ka a kgothaletša batho go o dira. Noage le lapa la gagwe ba be ba e-na le mošomo o montši wo ba bego ba swanetše go o dira pele ga Meetse-fula le ka morago ga ona. Mehleng ya Bokriste, barutiwa ba Jesu le bona ba ile ba kgothaletšwa go šoma.—1 Ba-Thesalonika 4:11.
Lega go le bjalo, ka moka ga rena re a tseba gore mošomo e ka ba o thata kudu lehono. Kgateletšego, dikotsi, bodutu, go nyama, phadišano, bofora le go hloka toka e fo ba e mengwe ya “metlwa le ngwang” yeo ga bjale e tswalanago le wona. Eupša mošomo ka bowona ga se thogako. Go Mmoledi 3:13, Beibele e hlalosa mošomo le dienywa tša wona e le mpho e tšwago go Modimo.—Bona lepokisi le le rego “Go Lebeletšana le Kgateletšego e Bakwago ke Mošomo.”
O ka nea Modimo letago ka mošomo wa gago. Go dira dilo gabotse le ka bokgwari mošomong go be go dutše go retwa. Bokgwari ke e nngwe ya dilo Ekisodo 31:1-11) Se se bontšha gore Modimo o ile a ba le kgahlego e kgethegilego tseleng ya bona ya go šoma, bokgoning bja bona bja mediro ya diatla, go hlameng ga bona le dilong tše dingwe.
tša bohlokwa mabapi le pono ya Beibele ka mošomo. Modimo ka boyena o dira mošomo wa gagwe ka bokgwari. O re neile ditalente le bokgoni, gomme o nyaka gore re diriše bokgoni bja rena ka tsela e holago. Ka mohlala, nakong ya ge go be go agwa tabarenakele kua Isiraeleng ya bogologolo, Jehofa o ile a nea batho ba bjalo ka Betsaliele le Oholiaba bohlale, kwešišo le tsebo, gomme a dira gore ba kgone go phetha mediro e itšego ya bokgabo le e bontšhago bokgwari. (Se se na le seo se se bolelago mabapi le temogo ya rena ya bokgoni bja motho ka noši le mekgwa ya go šoma. Se re thuša go lebelela bokgoni bja motho ka noši le mokgwa wa go šoma e le dimpho tšeo ka tsela e itšego di tšwago go Modimo le tšeo di sa swanelago go tšewa gabohwefo. Ka baka leo, Ba-Kolose 3:23) Bahlanka ba Modimo ba laelwa gore ba dire mošomo o mobotse, go dira bjalo go dira gore molaetša wa Bokriste e be o kgahlišago kudu go bašomi-gotee le bona le ba bangwe.—Bona lepokisi le le rego “Go Diriša Melao ya Motheo ya Beibele Mošomong.”
Bakriste ba eletšwa go dira mošomo wa bona go le bjalo ka ge eka Modimo ka boyena o be a hlahloba tsela yeo ba o dirago ka yona, ka gore: “Ka moka tše Le di diraxo, Le di dirê ka pelo e rataxo, e ke Le dirêla Modimo, e sexo batho.” (Ge re ela hloko taba ye, re dira gabotse go ipotšiša gore re šoma mošomo wa rena bjang le gore re bontšha phišego efe go ona. Na Modimo o be a tla thabišwa ke seo re se dirago? Na re kgotsofaditšwe ka botlalo ke tsela yeo ka yona re phethagatšago dikabelo tša rena? Ge e ba go se bjalo, go na le sebaka sa gore re ka kaonefatša.—Diema 10:4; 22:29.
Leka-lekanya mošomo le boemo bja moya. Gaešita le ge go šoma ka thata go retega, go sa dutše go e na le selo se sengwe se bohlokwa mabapi le go hwetša kgotsofalo mošomong le bophelong. Ke boemo bja moya. Kgoši Salomo yo a ilego a šoma ka thata le go thabela mahumo ka moka le boiketlo bjo a ilego a bo hwetša bophelong, o ile a phetha ka gore: “Boifa Modimo, O lôtê taêlô tša xaxwe. Ké se se swanetšexo batho bohle.”—Mmoledi 12:13.
Go molaleng gore re swanetše go ela hloko
thato ya Modimo selong se sengwe le se sengwe seo re se dirago. Na re šoma ka go dumelelana le thato ya gagwe, goba na re ka ba re šoma kgahlanong le yona? Na re leka go thabiša Modimo goba na re fo ba re leka go ithabiša? Ge e ba re sa dire thato ya Modimo, re tla feleletša re e-kwa bohloko bja go hloka kholofelo, go ba noši le go se be le morero bophelong.Steven Berglas o boletše gore balaodi ba ba lapilego ba nyaka ‘go šoma mešomo yeo ba e ratago le go e dira karolo ya maphelo a bona.’ Ga go na selo se bohlokwa kudu go feta go hlankela Yo a re neilego bokgoni bja go šoma mošomo o holago. Go šoma mošomo wo o thabišago Mmopi wa rena go ka se re tlogele re sa kgotsofala. Go etša dijo, Jesu o be a matlafatšwa, a kgotsofatšwa le go lapološwa ke mošomo wo Jehofa a bego a mo neile wona. (Johane 4:34; 5:36) Le gona gopola gore Modimo, Mošomi yo Mogolo, o re laletša gore re be “badirišani” ba gagwe.—1 Ba-Korinthe 3:9.
Go rapela Modimo le go gola moyeng go re hlamela go šoma mošomo o putsago le go rwala boikarabelo. Ka ge lefelo la mošomo gantši le tletše ka dikgateletšego, dithulano le dilo tšeo di nyakwago go rena, tumelo ya rena ye e tsemilego medu ka go tia le boemo bja rena bja moya di ka re nea matla a nyakegago kudu ge re dutše re katanela go ba bathwalwa goba bathwadi ba kaone. Ka lehlakoreng le lengwe, ditherešo tša bophelo lefaseng le leo le sa boifego Modimo di ka re phafoša gore re ele hloko dikarolo tšeo go tšona go nyakegago gore re gole tumelong.—1 Ba-Korinthe 16:13, 14.
Ge Mošomo e Tla ba e le Tšhegofatšo
Bao mo nakong ye ba šomago ka thata gore ba hlankele Modimo ba ka fagahlela nakong ya ge a tla be a tsošološa Paradeise gomme lefase ka moka le tlala ka mošomo o swanetšego. Moporofeta wa Jehofa e lego Jesaya, o boletše e sa le pele mabapi le bophelo ka nako yeo gore: “Nywakô ye ba e axaxo ba tlo dula mo xo yôna; dirapa tša merara, ba tlo lema ba ja kenyô tša tšôna. Ba ka se kê ba axa, xwa dula o šele; ba ka se kê ba lema xwa ja o šele; . . . ba tlo phela ka tše ba itiretšexo tšôna, tša tlo bá tša ba ônalêla diatleng.”—Jesaya 65:21-23.
Ruri mošomo e tla ba e le tšhegofatšo ka nako yeo! Ka go ithuta seo Modimo a ratago gore o se dire le go dira ka go dumelelana le sona, eka o ka ba gare ga batho ba Jehofa bao ba šegofaditšwego gomme ka mehla o bone ‘tše dibotse ka go itapiša ga gago.’—Mmoledi 3:13.
[Ntlhakgolo go letlakala 8]
Modimo ke Mošomi yo Mogolo kudu: Genesi 1:1, 4, 31; Johane 5:17.
[Ntlhakgolo go letlakala 8]
Mošomo e ka ba tšhegofatšo: Genesi 1:28; 2:15; 1 Ba-Thesalonika 4:11.
[Ntlhakgolo go letlakala 8]
O ka nea Modimo letago ka mošomo wa gago: Ekisodo 31:1-11; Ba-Kolose 3:23.
[Ntlhakgolo go letlakala 8]
Leka-lekanya mošomo le boemo bja moya: Mmoledi 12:13; 1 Ba-Korinthe 3:9.
[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 6]
Go Lebeletšana le Kgateletšego E Bakwago Ke Mošomo
Ditsebi tša tša kalafo di beile kgateletšego ya mošomo legorong la dikotsi tše di bakwago ke mošomo. E ka dira gore motho a tšwe dišo, a gateletšege maikwelong le gona e ka ba ya dira gore a ipolaye. Lentšu la Sejapane bakeng sa yona ke karoshi, e lego “go bolawa ke go šoma ka mo go feteletšego.”
Dibopego tše di fapa-fapanego tšeo di tswalanago le mošomo di ka baka kgateletšego. Tše di akaretša go fetoga ga diiri goba maemo a mošomo, bothata mabapi le bolaodi, go fetoša boikarabelo goba mohuta wa mošomo, go rola modiro le go felelwa ke mošomo. Ge ba arabela kgateletšegong e bjalo, ba bangwe ba leka go e tšhabela ka gore ba fetoše mešomo ya bona goba mo ba dulago gona. Ba bangwe ba leka go fediša kgateletšego e bjalo, eupša go hwetšagale gore e tšwelela dikarolong tše dingwe tša bophelo, tšeo gantši e lego tša ka lapeng. Batho ba bangwe ba bile ba tlaišega maikwelong, ba thoma go gateletšega le go lahlegelwa ke kholofelo.
Bakriste ba hlamilwe ka mo go swanetšego gore ba lebeletšane ka katlego le kgateletšego e bakwago ke mošomo. Beibele e nea melao ya motheo e mmalwa yeo e ka re matlafatšago dinakong tša mathata gomme ya ba le mafelelo a mabotse boemong bja rena bjo bobotse bja moya le bja maikwelo. Ka mohlala, Jesu o itše: “Le se kê la belaêlêla tša ka moswana, xobane la ka moswana le tlo ipelaêlêla tša lôna. ’Tšatši le lengwê le le lengwê le lekanwa ke bošula bya lôna.” Mo go kgothaletšwa gore re lebiše tlhokomelo mathateng a lehono e sego mathateng a ka moso. Ka gona, re phema go feteletša mathata a rena, ka ge go a feteletša go oketša kgateletšego ya rena.—Mateo 6:25-34.
Go bohlokwa gore Bakriste ba ithekge ka matla a Modimo, e sego a bona. Ge re nagana gore re boemong bjo go bjona re ka se kgonego go dira selo, Modimo a ka re nea khutšo le lethabo dipelong tša rena, gomme a re nea bohlale e le gore re kgone go lebeletšana le mathata le ge e le afe. Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Tiang Moreneng le thateng ya matla a xaxwe.”—Ba-Efeso 6:10; Ba-Filipi 4:7.
Mafelelong, gaešita le maemo a gateletšago a ka tšweletša mafelelo a mabotse. Diteko di ka dira gore re retologele go Jehofa, re mo tsome gaešita le go mmota. Di ka ba tša re tutueletša go tšwela pele re hlagolela semelo sa Bokriste le bokgoni bja go kgotlelela ka tlase ga kgateletšego. Paulo o re eletša ka gore: “Re kxanthša le ditlaišêxô rè tseba xore di tšweletša kxôtlêlêlô, Kxôtlêlêlô ya tlo tšweletša pôtêxô; pôtêxô ya tlo tšweletša kholofêlô.”—Ba-Roma 5:3, 4.
Ka gona, gaešita le kgateletšego e ka ba sebaki sa kgolo ya moya go e na le go ba mothopo wa go hloka kholofelo le manyami.
[Lepokisi/Seswantšho go letlakala 7]
Go Diriša Melao Ya Motheo Ya Beibele Mošomong
Boemo bja kgopolo bja Mokriste le tsela yeo a itshwarago ka yona ge a le mošomong di ka dira gore molaetša wa Beibele e be o kgahlišago go bašomi-gotee le yena le ba bangwe. Lengwalong la gagwe le le yago go Tito, moapostola Paulo o eletša bao ba lego boemong bjo bo swanago le bja bathwalwa gore “ba ipoetšê ba kwê beng ba bôná; e bê ba ba kxahlišaxo dilong tšohle; ba se kê ba nganga. Ba se kê ba tšitlanya thoto; ba bônatšê boló ka xo bôtêxa xohle; e bê xôna xo thakxa thutô ya Modimo Mophološi wa rena.”—Tito 2:9, 10.
Ka mohlala, ela hloko seo rakgwebo yo mongwe a se ngwaletšego ntlo-kgolo ya lefase ya Dihlatse tša Jehofa, o re: “Ke ngwala bakeng sa go kgopela tumelelo ya go thwala Dihlatse tša Jehofa. Ke nyaka go di thwala ka gobane ruri ke a tseba gore di a botega, di bolela therešo e bile ke tšeo di ka botwago le gona di ka se ke tša hlalefetša. Batho feela bao ke ba botago e le ruri ke Dihlatse tša Jehofa. Nthušeng hle.”
Kyle ke Mokriste yo a šomago e le moamogela-baeng sekolong seo e sego sa mmušo. Ka baka la go se kwešišane, mošomi-gotee le yena o ile a mo roga pele ga barutwana ba bangwe. Kyle o gopola gore, “Ke ile ka swanelwa ke go ba šedi gore ke se ke ka tliša kgobošo leineng la Jehofa.” Matšatšing a mahlano a latetšego, Kyle o ile a naganišiša mabapi le kamoo a bego a ka diriša melao ya motheo ya Beibele. O mongwe o hwetšwa go Ba-Roma 12:18, e rego: “Xe xo kxônêxa ka thokô ya lena, Le phedišanê xa-botse le batho ka moka.” O ile a ngwalela mošomi-gotee le yena e-mail gomme a kgopela tshwarelo mabapi le kgohlano yeo ba bilego le yona. Ge a be a ngwala e-mail, Kyle o ile a kgopela mošomi-gotee le yena gore ba šale ka morago ga mošomo e le gore ba boledišane gomme ba rarolle bothata. Ge ba dirile seo, mošomi-gotee le Kyle o ile a iša maswafo fase gomme a lemoga tsela e bohlale yeo Kyle a ilego a rarolla ditaba ka yona. O boditše Kyle gore, “Se se swanetše go ba se tswalana le bodumedi bja gago” gomme o ile a mo gokarela ka borutho ge ba be ba laelana. Kyle o ile a phetha ka go re’ng? “Re ka se tsoge re fošitše ge e ba re diriša melao ya motheo ya Beibele.”
[Seswantšho go letlakala 4, 5]
Bašomi ba bantši ba ikwa ba le bjalo ka lerothi ka lewatleng
[Mothopo]
Japan Information Center, Consulate General of Japan in NY
[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 8]
Globe: NASA photo