Dithuto tša Therešo Tšeo di Thabišago Modimo

E LE gore badudi ba lefase ba tsebe dithuto tša therešo le tšeo di thabišago Modimo, yena o swanetše gore a utollele batho dikgopolo tša gagwe. Le gona, o swanetše go dira gore dilo tšeo tše a di utolotšego di hwetšwe ke batho bohle. Ke ka tsela efe e nngwe yeo ka yona batho ba ka tsebago seo Modimo a se amogelago ge e le mabapi le thuto, borapedi le boitshwaro? Na Modimo o neile tsebišo e bjalo? Ge e ba go le bjalo, ka tsela efe?

Na motho le ge e le ofe yoo tekanyo ya gagwe ya bophelo e lego nywaga-some e sego kae a ka boledišana le batho ka moka gomme a šoma e le mmoleledi wa Modimo? Aowa. Eupša pego ya sa ruri e ngwadilwego e ka kgona. Ka gona, na e be e ka se be mo go swanetšego gore dilo tšeo Modimo a di utolotšego e be tšeo di hwetšagalago, di le bjalo ka puku? E nngwe ya dipuku tša bogologolo yeo e bolelago gore e buduletšwe ke Modimo ke Beibele. Yo mongwe wa bangwadi ba yona o re: “Mangwalô ka moka ké ma-hebetšwa-ke-Modimo, le xôna a hola batho ka xo ruta, le ka xo kxodiša le xo sokolla, le ka xo iša tokong.” (2 Timotheo 3:16) Anke re lebeledišišeng Beibele gomme re bone ge e ba ke mothopo wa dithuto tša therešo.

Ke ya Kgale Gakaaka’ng?

Gare ga dipuku tša bohlokwa kudu tša bodumedi, Beibele ke e nngwe ya dipuku tša kgale kudu. Dikarolo tša yona tša mathomo di ngwadilwe nywageng e ka bago e 3 500 e fetilego. Puku ye e feditšwe go ngwalwa ka 98 C.E. * Gaešita le ge Beibele e ngwadilwe ke banna ba e ka bago ba 40 ka lebaka la nywaga ya ka godimo ga e 1 600, mengwalo ya yona e a dumelelana. Go bjalo ka gobane Mongwadi wa yona wa kgonthe ke Modimo.

Beibele ke puku yeo e abilwego kudu le yeo e fetoletšwego kudu historing ka moka. Ngwaga le ngwaga, dikopi tše ka bago dimilione tše 60 tša Beibele e feletšego goba dikarolo tša yona di a abja. Beibele e feletšego goba dikarolo tša yona e fetoletšwe ka maleme gotee le mebolelo ya ka godimo ga e 2 300. Batho ba ka godimo ga 90 lekgolong ba na le Beibele goba ba na le bonyenyane karolo ya yona ka segagabo bona. Puku ye e fentše mellwane ya ditšhaba, dikarogano tša merafo le mellwane ya setšo.

 E Rulagantšwe Bjang?

Ge e ba o e-na le Beibele, ke ka baka la’ng o sa e bule gomme o bone kamoo e rulagantšwego ka gona? * Sa pele, bula lenaneong la dikagare. Dibeibele tše dintši di na le lona letlakaleng la mathomo, e lego moo go lokeletšwago leina la puku e nngwe le e nngwe le nomoro ya letlakala leo e ka hwetšwago go lona. O tla lemoga gore Beibele ge e le gabotse e na le dipuku tše dintši, gomme e nngwe le e nngwe ya dipuku tše e na le leina la moswana-noši. Puku ya mathomo-thomo ke Genesi, gomme ya mafelelo ke Kutollo, goba Apocalypse. Dipuku di arotšwe ka dikarolo tše pedi. Dipuku tša mathomo tše 39 di bitšwa Mangwalo a Sehebere, ka ge karolo ya tšona e kgolo e be e ngwadilwe ka leleme la Sehebere. Dipuku tša mafelelo tše 27 di be di ngwadilwe ka leleme la Segerika gomme di bopa Mangwalo a Segerika. Ba bangwe ba bolela ka dikarolo tše tše pedi e le Testamente ya Kgale le Testamente e Mpsha.

Dipuku tša Beibele di na le dikgaolo le ditemana gore di hwetšagale gabonolo. Ge mangwalo a tsopotšwe ka makasineng wo, ka morago ga leina la puku ya Beibele, nomoro ya mathomo e šupa kgaolo ya puku yeo, gomme nomoro e latelago e šupa temana. Ka mohlala, lengwalo le le tsopotšwego la “2 Timotheo 3:16” le bontšha gore ke puku ya Bobedi ya Timotheo, kgaolo 3, temana 16. Bona ge e ba o ka kgona go hwetša temana yeo ka Beibeleng.

Na ga o dumele gore tsela e kaone ya gore o tlwaelane le Beibele ke gore o e bale ka mehla? Ba bangwe ba hweditše e le mo go holago go bala Mangwalo a Segerika pele, ba thoma ka puku ya Mateo. Ka go bala dikgaolo tše tharo go ya go tše hlano ka letšatši, o ka kgona go bala Beibele ka moka ka ngwaga. Eupša o ka kgonthišetša bjang gore seo o se balago ka Beibeleng ge e le gabotse se buduletšwe ke Modimo?

Na o ka Bota Beibele?

Na puku e buduletšwego ke Modimo bakeng sa batho ka moka ga se ya swanela go rwala keletšo e sa šiiwego ke nako mabapi le kamoo ba swanetšego go phela ka gona? Beibele e bonagatša kwešišo ka tlhago ya batho yeo e šomago go meloko ka moka ya batho, gomme melao ya yona ya motheo ke e tlogago e šoma lehono go etša ge go be go le bjalo nakong ya ge e be e ngwalwa la mathomo. Se se ka bonwa gabonolo polelong e tumilego yeo e neilwego ke Jesu Kriste, Mothomi wa Bokriste. E begilwe go Mateo dikgaolo 5 go ya go 7. Polelo ye yeo e tsebjago e le Thuto ya Thabeng, ga e re bontšhe feela kamoo go ka hwetšwago lethabo la kgonthe eupša gape e bontšha kamoo go ka rarollwago dingangišano, kamoo go ka rapelwago ka gona, kamoo dinyakwa tša nama di swanetšego go lebelelwa ka gona le tše dingwe tše dintši. Polelong ye, go theoša le matlakala a yona ka moka, Beibele e re botša ka mo go kwagalago seo re swanetšego go se dira le seo re swanetšego go se phema e le gore re thabiše Modimo gomme re kaonefatše boemo bja rena bophelong.

Lebaka le lengwe leo ka lona o ka botago Beibele ke gore ge go tliwa ditabeng tša tša thutamahlale, seo puku ye ya bogologolo e se bolelago se nepagetše. Ka mohlala, nakong ya ge batho ba bantši ba be ba dumela gore lefase ke phaphathi, Beibele e boletše ka “thetebudi-ya-lefase [goba, nkgokolo ya lefase].” * (Jesaya 40:22) Le gona ka nywaga ya ka godimo ga e 3 000 pele ga ge rathutamahlale yo a tumilego e lego Mohlomphegi Isaac Newton a ka hlalosa gore dipolanete di be di swerwe ke matla-kgogedi kua sebaka-bakeng, Beibele e ile ya bolela ka tsela ya go reta gore ‘lefase le fegilwe le se na dithekgo.’ (Jobo 26:7) Nagana gape ka tlhaloso yeo e lego ka sebopego sa sereto ya tshepedišo ya lefase ya meetse, yeo e begilwego nywageng e ka bago e 3 000 e fetilego e rego: “Tšohle dinoka di ya lewatleng, ’me lewatlê xa le tlale. Dinoka mo di yaxo, ké mo di tl’o xo fêla di leba xôna.” (Mmoledi  1:7) Ee, Mmopi wa legohle ke yena Mongwadi wa Beibele.

Go nepagala ga histori ya Beibele go dumelelana le therešo ya gore e buduletšwe ke Modimo. Ditiragalo tšeo go boletšwego ka tšona ka Beibeleng ga e fo ba dinonwane. Di sepedišana le matšatši-kgwedi a lebanyago, batho le mafelo. Ka mohlala, Luka 3:1 e bolela ka mo go nepagetšego ka “ngwaxa wa lesome la metšô e fetšaxo seatla wa boxoši bya Kesara Tiberio, mehleng ya xe Pontio Pilato à buša naxa ya Juda, Herode Teterareka à buša Galilea.”

Gaešita le ge bo-radihistori ba bogologolo gantši ba be ba bega feela ka diphenyo le ka boitshwaro bjo bobotse bja babuši, bangwadi ba Beibele ba be ba botega, e bile ba amogela phatlalatša gaešita le diphošo tša bona ka noši. Ka mohlala, Kgoši Dafida wa Isiraele o ile a ipobola ka gore: “Ke sentše xa-xolo xe ke dira seo; . . . ke dirile bošilo byo boxolo.” Mantšu ao a ngwadilwe ka go lebanya ka Beibeleng. (2 Samuele 24:10) Le gona, mongwadi wa Beibele e lego Moše o ile a ngwala ka noši tiragalo yeo go yona a ilego a ipontšha a sa bote Modimo wa therešo.—Numeri 20:12.

Beibele e sa dutše e e-na le bohlatse bjo bongwe bja gore e buduletšwe ke Modimo. Bohlatse bjoo ke diporofeto tša yona tšeo di phethagaditšwego—histori yeo e ngwadilwego e sa le pele. Tše dingwe tša diporofeto tše di mabapi le Jesu Kriste. Ka mohlala, nywaga ya ka godimo ga e 700 pele ga ge Jesu a belegwa, Mangwalo a Sehebere a be a boletše e sa le pele ka mo go nepagetšego gore Motho yo yo a Holofeditšwego o be a tla belegelwa “Betlehêma naxeng ya Juda.”—Mateo 2:1-6; Mika 5:2.

Ela hloko mohlala o mongwe gape. Go 2 Timotheo 3:1-5, Beibele e re: “Mehleng ya bofêlô xo tlo tla mabaka a mathata. Batho e tlo ba ba xo ithata, ba mexabaru, ba lenyatšô le baikxoxomoši, le ba maroxa, le ba xo se kwe batswadi, ba xo se leboxe, ba xo se ile selô. E tlo ba ba-hlala-leratô, babata-sekxoro, e tlo ba dihwirihwiri, le ba ba sa tsebexo xo ithswara, manaba a tše boló; e tlo ba baeki, baipuši, baikxanthši, ba xo iphsina ba lahlile Modimo. Xe O ba bôna, O tlo re ba n’e borapedi; anthe matla a byôna xa ba a dumele.” Na lengwalo le ga le hlalose boemo bja kgopolo bja batho ka kakaretšo lehono? Mantšu a a ngwadilwe ka ngwaga wa 65 C.E., e lego nywaga ya ka godimo ga e 1 900 e fetilego!

Beibele e re Ruta’ng?

Ge o dutše o bala molaetša wa yona, o tla kgona go bona gore Beibele ke mothopo wa bohlale bjo bo phagamego kudu. E nea dikarabo tše di kgotsofatšago tša dipotšišo tše bjalo ka tše: Modimo ke mang? Na Diabolo o gona e le ka kgonthe? Jesu Kriste ke mang? Ke ka baka la’ng go e-na le tlaišego? Re diragalelwa ke’ng ge re e-hwa? Dikarabo tšeo o ka di kwago bathong ba bangwe ke tše di fapa-fapanego go etša ditumelo le metlwae ya batho bao ba di neago. Eupša Beibele e utolla therešo mabapi le tšona gotee le ditaba tše dingwe tše dintši. Go oketša moo, ge e le mabapi le boitshwaro le boemo bja kgopolo bjo re swanetšego go ba le bjona ka batho ba bangwe le ka babuši bao ba phagamego, tlhahlo ya Beibele ke e kaone-kaone. *

Beibele e utolla’ng ka morero wa Modimo bakeng sa lefase le batho? E holofetša gore: “Xo se xokae e mobe ó tlo ba a ile; . . . ba bolêta e tlo ba bôná beng ba naxa; ba tlo thaba ka botlalô bya moláô.” (Psalme 37:10, 11) “Yêna mong Modimo ó tlo ba le bôná [batho] è le Modimo wa bôná. ’Me Yêna Modimo ó tlo phomola mexôkxô ka moka mahlong a bôná; le lehu le ka se hlwê le e-ba xôna; le xe e le manyami le dillô le bohloko, di ka se hlwê di e-ba xôna; xobane tša pele di fetile.” (Kutollo 21:3, 4) “Baloki e ba beng ba naxa, ba dula mo xo yôna ka mehla le ka mehla.”—Psalme 37:29.

Beibele e bolela gape e sa le pele gore ntwa, bosenyi, bošoro le bokgopo di tla fela kgaufsinyane. Bolwetši, botšofadi le lehu di ka se sa ba gona. Bophelo bjo bo sa felego lefaseng la paradeise bo tla ba gona e le ka kgonthe. A ditebelelo tše di kgahlišago gakaakang! Le gona, ruri tše ka moka di bontšha lerato la Modimo go batho!

O tla Dira’ng?

Beibele ke mpho e kgahlišago kudu e tšwago go Mmopi. O swanetše go arabela bjang pukung ye? Monna yoo ka setlogo e lego mo-Hindu o be a dumela  gore e le gore kutollo e tšwago go Modimo e hole batho ka moka, e swanetše go ba e be e ngwadilwe morago kua mathomong a tlhabologo. Ka morago ga go lemoga gore dikarolo tša Beibele ke tša kgale kudu go feta bontši bja mengwalo ya bogologolo ya se-Hindu e lego di-Veda, o ile a phetha ka go bala Beibele le go hlahloba dikagare tša yona. * Moprofesara wa yunibesithing ya kua United States le yena o ile a lemoga go nyakega ga go bala puku ye yeo e abilwego kudu lefaseng ka bophara pele ga ge a ka ba le pono e itšego ka yona.

Go bala Beibele le go diriša seo e se rutago go tla go tlišetša ditšhegofatšo tše di humilego. Beibele e re: “Yo šexo ké monna . . . [wa] xo thabêla molaô wa Morêna, molaô woo a o akanya mosexare le bošexo, A swana le sehlare-se-šingwa-nokeng ya meetse, sa xo enywa dienywa lebaka la xôna, sa xo se pône matlakala; ’me tšohle tše a di diraxo di a lêtlêxa.” * (Psalme 1:1-3) Go ithuta Beibele le go naganišiša ka seo e se bolelago go tla go tlišetša lethabo ka gobane ka go dira bjalo o tla kgotsofatša senyakwa sa gago sa moya. (Mateo 5:3) Beibele e tla go bontšha kamoo o swanetšego go phela bophelo bjo bo holago le kamoo o swanetšego go lebeletšana le mathata ka katlego. Ee, “ka xo hlôkômêla [melao ya Modimo yeo e ngwadilwego ka Beibeleng] ó bôna moputsô-moxolo.” (Psalme 19:11) Go oketša moo, go bota dikholofetšo tša Modimo go tla go tlišetša ditšhegofatšo mo nakong ye gomme go tla go nea kholofelo e kgahlišago bakeng sa bokamoso.

Beibele e re kgothaletša gore: “Le etšê masea a sa tš’o xo bêlêxwa, Le llêlê lebese la Lentšu lé le sa forexo.” (1 Petro 2:2) Lesea le phela ka dijo gomme le phegelela gore senyakwa seo se kgotsofatšwe. Ka mo go swanago, le rena re tloga re phela ka tsebo e tšwago go Modimo. Ka gona ‘hlolosela,’ goba e ba le kganyogo e matla bakeng sa Lentšu la gagwe. Beibele ke puku ya dithuto tša therešo tše tšwago go Modimo. Itirele pakane ya gore o ithute yona ka mehla. Dihlatse tša Jehofa tšeo di lego tikologong ya geno di tla thabela go go thuša gore o holwe kudu ke thuto ya gago. Re go laletša ka borutho gore o ikopanye le tšona. Goba o ka ngwalela bagatiši ba makasine wo.

[Mengwalo ya ka tlase]

[Seswantšho go letlakala 7]

‘Hlolosela’ Lentšu la Modimo. Ithute Beibele ka mehla

[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 5]

NASA photo