“Tiragalo ya Tshwantšhetšo” ke ya Bohlokwa go Rena
“Tiragalo ya Tshwantšhetšo” ke ya Bohlokwa go Rena
RURI go be go tla ba thata kudu go kwešiša ka botlalo seo se bolelwago ke ditemana tše dingwe tša Beibele ge nkabe ditemana tše dingwe tša yona di sa ka tša dira gore di kwagale! Dipego tša histori tše di lego ka Lentšung la Modimo di ka tšewa ka tsela yeo di lego ka yona. Eupša tše dingwe tša dipego tše di akaretša ditherešo tše di tseneletšego tšeo di sego molaleng gakaalo. Mohlala o mongwe ke pego ya basadi ba babedi ka lapeng la mopatriareka Aborahama. Moapostola Paulo o ile a o bitša gore ke “tiragalo ya tshwantšhetšo.”—Bagalatia 4:24.
Re swanetše go ela hloko tiragalo ye ka gobane ditherešo tše e di tšweletšago ke tša bohlokwa kudu go bohle bao ba kganyogago go šegofatšwa ke Jehofa Modimo. Pele ga ge re ka hlahloba lebaka leo ka lona go lego bjalo, anke re eleng hloko maemo ao a ilego a tutueletša Paulo go utolla seo se bego se bolelwa ke tiragalo ye.
Go be go e-na le bothata gare ga Bakriste ba Galatia ba lekgolong la pele la nywaga. Ba bangwe ba bona ba be ba “boloka ka kelohloko matšatši le dikgwedi le mabaka le nywaga”—dilo tšeo di bego di laetšwe ke Molao wa Moše. Batho ba ba be ba nagana gore go kwa Molao go be go le bohlokwa go badumedi e le gore ba amogelwe ke Modimo. (Bagalatia 4:10; 5:2, 3) Lega go le bjalo, Paulo o be a tseba gore go bina matšatši ka tsela yeo go be go sa nyakege go Bakriste. E le go hlatsela se, o ile a bolela ka pego yeo e bego e tlwaetšwe ke motho le ge e le ofe wa setlogo sa Sejuda.
Paulo o gopoditše Bagalatia gore Aborahama, tatago setšhaba sa Bajuda, o ile a belegelwa Išimaele le Isaka. Wa pele o belegwe ke ngwanenyana wa mohlanka e lego Hagara, gomme wa bobedi o belegwe ke mosadi yo a bego a lokologile e lego Sara. Ga go pelaelo gore batho ba ba bego ba le kua Galatia bao ba bego ba kgothaletša gore go kwewe Molao wa Moše ba be ba tlwaelane kudu le pego ya mathomo ya gore Sara e be e le moopa le gore o ile a dumelela Aborahama gore a be le ngwana le Hagara ngwanenyana wa mohlanka. Ba swanetše go ba ba be ba tseba Genesi 16:1-4; 17:15-17; 21:1-14; Bagalatia 4:22, 23.
gore ka morago ga gore Hagara a ime Išimaele, o ile a nyatša mong wa gagwe, e lego Sara. Lega go le bjalo, ka ge Modimo a be a holofeditše, mafelelong Isaka o ile a belegwa ke Sara a le nywageng ya botšofadi. Ka morago, Aborahama o ile a raka Hagara le Išimaele ka ge Išimaele a be a tlaiša Isaka.—Basadi ba Babedi le Dikgwerano tše Pedi
Paulo o ile a hlalosa dibopego tša ‘tiragalo ye ya tshwantšhetšo.’ O ngwadile gore: “Basadi ba ba bolela dikgwerano tše pedi, e nngwe ke ya Thabeng ya Sinai, yeo e belegago bana ba bokgoba, yeo e lego Hagara. . . . O sepedišana le Jerusalema ya lehono, gobane e bokgobeng gotee le bana ba yona.” (Bagalatia 4:24, 25) Hagara o be a swantšhetša Isiraele ya kgonthe, yeo motse-mošate wa yona e lego Jerusalema. Setšhaba sa Juda se be se e-na le boikarabelo go Jehofa ka kgwerano ya Molao yeo e ilego ya hlongwa kua Thabeng ya Sinai. Ka tlase ga kgwerano ye ya Molao, Baisiraele ba be ba gopotšwa leboelela gore e be e le bahlanka ba sebe le gore ba nyaka topollo.—Jeremia 31:31, 32; Baroma 7:14-24.
Ka gona, Sara “mosadi yo a lokologilego” gotee le morwa wa gagwe, Isaka, ba be ba swantšhetša bomang? Paulo o bontšhitše gore Sara, “mosadi wa moopa,” o be a swantšhetša mosadi wa Modimo, e lego karolo ya mokgatlo wa gagwe wa legodimong. Mosadi yo wa legodimong e be e le moopa ka kgopolo ya gore pele ga ge Jesu a ka tla, o be a se na “bana” bao ba tloditšwego ka moya lefaseng. (Bagalatia 4:27; Jesaya 54:1-6) Lega go le bjalo, ka Pentekoste ya 33 C.E., moya o mokgethwa o ile wa tšhollelwa godimo ga sehlopha sa banna le basadi bao ka baka leo ba ilego ba tswalwa lefsa e le bana ba mosadi yo wa legodimong. Bana bao ba ilego ba tšweletšwa ke mokgatlo wo ba ile ba thwalwa e le barwa ba Modimo gomme ya ba baja-bohwa gotee le Jesu Kriste ka tlase ga kgwerano e mpsha. (Baroma 8:15-17) Yo mongwe wa bana ba, e lego moapostola Paulo o ngwadile gore: “Jerusalema ya godimo e lokologile, gomme ke mmago rena.”—Bagalatia 4:26.
Bana ba Basadi
Go ya ka pego ya Beibele, Išimaele o ile a tlaiša Isaka. Ka mo go swanago, lekgolong la pele la nywaga C.E., bana ba Jerusalema ya lekgoba ba ile ba kwera le go tlaiša bana ba Jerusalema ya godimo. Paulo o hlalositše gore: “Go etša ge ka nako yeo yo a belegwego ka mokgwa wa nama [Išimaele] a ile a thoma go tlaiša yo a belegwego ka mokgwa wa moya [Isaka], go bjalo le gona bjale.” (Bagalatia 4:29) Ge Jesu Kriste a be a tšwelela lefaseng gomme a thoma go tsebatša Mmušo, baetapele ba bodumedi ba Bajuda ba ile ba itshwara go fo swana le kamoo morwa wa Hagara e lego Išimaele a ilego a itshwara ka gona go moja-bohwa wa kgonthe wa Aborahama e lego Isaka. Ba ile ba kwera le go tlaiša Jesu Kriste, ka ge go bonagala ba be ba itebelela e le baja-bohwa ba Aborahama ba swanelegago gomme ba lebelela Jesu e le mošitiši.
Pele ga ge baetapele ba Isiraele ya nama ba ka mmolaya, Jesu o itše: “Jerusalema, Jerusalema, mmolai wa baporofeta le yo a kgatlago ka mafsika bao ba rometšwego go yena,—ke gantši gakaakang ke nyaka go bokanya bana ba gago gotee, ka tsela yeo kgogo e bokanyago matswiana a yona gotee ka tlase ga diphego tša yona! Eupša ga se la ka la nyaka. Bonang! Le tlogeletšwe ntlo ya lena.”—Mateo 23:37, 38.
Pego e buduletšwego ya ditiragalo tša lekgolong la pele la nywaga e bontšha gore setšhaba sa nama seo se bego se swantšhetšwa ke Hagara ga se sa ka sa tšweletša barwa bao e bego e tla ba baja-bohwa gotee le Jesu. Bajuda bao ka boikgantšho ba bego ba dumela gore ba na le tshwanelo ya go ja bohwa bjoo go ya ka tswalo ya bona ba ile ba rakwa, ba ganwa ke Jehofa. Ee, Baisiraele ba bangwe ba nama e ile ya ba baja-bohwa gotee le Kriste. Lega go le bjalo, ba ile ba newa tokelo yeo motheong wa tumelo ya bona go Jesu e sego ka baka la tswalo ya bona.
Palo ya baja-bohwa gotee le Kriste e ile ya tsebja ka Pentekoste ya 33 C.E. Ge nako e be e dutše e e-ya, Jehofa o ile a tlotša ba bangwe gore e be barwa ba Jerusalema ya godimo.
Morero wa Paulo wa go hlalosa ‘tiragalo ye ya tshwantšhetšo’ e be e le go swantšha kamoo kgwerano e mpsha e phagametšego kgwerano ya Molao yeo mmoelanyi wa yona e bego e le Moše. Ga go na motho yo a bego a tla amogelwa ke Modimo ka baka la go dira dilo ka go dumelelana le Molao wa Moše, ka ge batho ka moka ba sa phethagala gomme Molao o be o fo gatelela gore ke bahlanka ba sebe. Lega go le bjalo, go etša ge Paulo a hlalositše, Jesu o tletše gore “a lokolle ka theko bao ba lego tlase ga molao.” (Bagalatia 4:4, 5) Ka baka leo, go ba le tumelo moholeng wa sehlabelo sa Kriste go lebišitše tokologong ya kahlolo ya Molao.—Bagalatia 5:1-6.
E a re Hola
Ke ka baka la’ng re swanetše go kgahlegela tlhaloso ya Paulo ye e buduletšwego ya tiragalo ye? Lebaka le lengwe ke gore e re nea temogo ya seo se bolelwago ke Mangwalo ao ge nkabe e be e se ka yona a bego a tla dula a sa kwešišege. Tlhaloso ye e matlafatša kholofelo ya rena tabeng ya gore Beibele ke e tee le gore e a dumelelana.—1 Bathesalonika 2:13.
Go oketša moo, ditherešo tše di bontšhitšwego mo tiragalong ye di bohlokwa bakeng sa lethabo la rena la nakong e tlago. Ge nkabe e be e se ka baka la go tšwelela ga barwa ba Jerusalema ya godimo, tebelelo e nnoši ya rena e be e tla ba ya go ba makgoba a sebe le lehu. Lega go le bjalo, “dithšaba ka moka tša lefase di tlo šexofala” ka tlase ga tlhahlo e lerato ya Kriste le baja-bohwa-gotee le yena, e lego seo Modimo a bego a se holofeditše Aborahama. (Genesi 22:18) Se se tla direga ge ba tla be ba lokolotšwe sa ruri go ditla-morago tša sebe, go se phethagale, manyami le lehu. (Jesaya 25:8, 9) Yeo ruri e tla ba nako e thabišago!
[Seswantšho go letlakala 11]
Kgwerano ya Molao e ile ya hlongwa Thabeng ya Sinai
[Mothopo]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Seswantšho go letlakala 12]
“Tiragalo ya tshwantšhetšo” yeo e boletšwego ke moapostola Paulo e swantšhetša’ng?