Dintlha tše Kgolo go tšwa Pukung ya Pele ya Dipsalme
Lentšu la Jehofa le a Phela
Dintlha tše Kgolo go tšwa Pukung ya Pele ya Dipsalme
KE SEHLOGO sefe seo se bego se tla swanela puku ya Beibele yeo e tletšego ka ditumišo tše di yago go Mmopi wa rena, Jehofa Modimo? Ga go na leina le lengwe leo e bego e tla ba le le swanetšego go feta Dipsalme, goba Ditumišo. Puku ye e telele go di feta ya Beibele e hupere dikopelo tšeo di ngwadilwego gabotse kudu tšeo di hlalosago dika tše dibotse tša Modimo le ditiro tša gagwe tše matla gomme e akaretša le diporofeto tše dintši. Bontši bja dikopelo tše di bonagatša maikwelo ao bangwadi ba bego ba e-na le wona ge ba be ba lebeletšane le mathata. Dilo tše di akaretša nywaga e ka bago e sekete—go tloga mehleng ya moporofeta Moše go fihla mehleng ya ka morago ga go lokollwa bothopša. Bangwadi ba puku ye e be e le Moše, Kgoši Dafida le ba bangwe. Go bolelwa gore moperisita Esera ke yena a rulagantšego puku ye le go e hlopha gabotse.
Go tloga kgale, puku ya Dipsalme e arotšwe ka dikarolo tše hlano tša dipuku goba dikopelo: (1) Dipsalme 1-41; (2) Dipsalme 42-72; (3) Dipsalme 73-89; (4) Dipsalme 90-106; le (5) Dipsalme 107-150. Mo sehlogong se, go ahla-ahlwa karolo ya pele. Dipsalme ka moka tša karolo ye go thwe di ngwadilwe ke Kgoši Dafida wa Isiraele ya bogologolo ka ntle le tše tharo feela. Bangwadi ba Dipsalme 1, 10 le 33 ga ba tsebje.
‘MODIMO WA-KA KE THABA YA-KA’
Ka morago ga gore psalme ya pele e bolele ka motho yo a sepelago ka molao wa Jehofa e le yo a thabilego, ya bobedi e bolela ka go lebanya mabapi le Mmušo. * Go na le dikgopelo tše dintši tšeo di dirwago go Modimo karolong ye ya dipsalme. Ka mohlala, dipsalme 3-5, 7, 12, 13 le 17, ke dikgopelo tša go phološwa manabeng. Psalme 8 e gatelela bogolo bja Jehofa ge bo bapetšwa le bonyenyane bja motho.
Ge a hlalosa Jehofa e le Mošireletši wa batho ba gagwe, Dafida o opela ka gore: “O Modimo wa-ka, O thaba ya-ka ye ke e botilexo.” (Psalme 18:2) Jehofa o retwa e le Mmopi le Monei-molao go Psalme 19, e le Mophološi go Psalme 20 gomme e le Mophološi wa Kgoši ya gagwe e tloditšwego go Psalme 21. Psalme 23 e mo hlalosa e le Modiši yo Mogolo, mola Psalme ya bo-24 e mo hlalosa e le Kgoši ya letago.
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
2:1, 2—Ke dilo dife “tša lefêla” tšeo ditšhaba di tšwelago pele go di rera? ‘Dilo tša lefela’ ke dilo tšeo mebušo ya batho e dulago e tshwenyega ka tšona e le gore e dule e laola. Tše ke dilo tša lefela ka gobane morero wa yona o tla palelwa e le ruri. Na ruri ditšhaba di ka holofela gore di tla fenya ge di e-lwa le “Morêna le Motlotšwa w’axwe”?
2:7—‘Taelo ya Jehofa’ ke’ng? Taelo ye ke kgwerano ya Mmušo, yeo Jehofa a e dirilego le Morwa wa gagwe yo a rategago, Jesu Kriste.—Luka 22:28, 29.
2:12—Babuši ba setšhaba ba ka ‘atla morwa’ ka tsela efe? Mehleng ya Beibele, go atla e be e le ponagatšo ya segwera le potego. E be e le tsela ya go amogela baeng. Dikgoši tša lefase di laelwa gore di atle Morwa—seo se bolela go mo amogela bjalo ka Kgoši Mesia.
3:mongwalo wa ketapele—Morero wa mongwalo wa ketapele wo o ngwadilego go tše dingwe tša dipsalme ke ofe? Ka dinako tše dingwe, mongwalo wa ketapele o re tsebiša mongwadi gomme o nea goba go tšweletša tsebišo mabapi le maemo ao go ona psalme e itšego e ngwadilwego go ona, go swana le tabeng ya Psalme 3. Le gona, mongwalo wa ketapele o ka ba o hlalosa morero goba go dirišwa ga kopelo e itšego (Dipsalme 4 le 5) gotee le go nea ditlhahlo ka mmino (Psalme 6).
3:2—“Sela” (PK) ke’ng? Ka kakaretšo, go dumelwa gore lentšu le le dirišetšwa go khutša go se nene bakeng sa go naganišiša ka setu, e ka ba ge motho a opela a le noši goba a opela mmino wo o se nago mantšu. Go khutša go se nene mo go bjalo go be go dirišetšwa go gatelela kgopolo goba maikwelo a psalme. Ga go nyakege gore lentšu le le balwe ka go hlaboša ge go balwa Dipsalme phatlalatša.
11:3—Ke metheo efe yeo e phušotšwego? Ye ke metheo yeo mekgatlo ya batho e theilwego go yona—molao, taolo le toka. Ge dilo tše di sa dirišwe gabotse, setšhaba ga se laolege e bile ga go be le toka. Maemong a bjalo, “baloki” ba swanetše go bota Modimo ka botlalo.—Psalme 11:4-7.
21:3—Ke’ng seo e lego sa bohlokwa ka “mphapahlôxô wa xauta”? Ga go bolelwe ge e ba mphapahlogo wo e be e le wa kgonthe goba e le wa seswantšhetšo wa letago le le okeditšwego ke diphenyo tše dintši tša Dafida. Lega go le bjalo, temana ye ke boporofeta bja mabapi le mphapahlogo wa bogoši wo Jesu a o neilwego ke Jehofa ka 1914. Taba ya gore mphapahlogo o dirilwe ka gauta e bontšha gore bogoši bja gagwe e be e le bja maemo a phagamego kudu.
22:1, 2—Ke ka baka la’ng Dafida a ile a ikwa eka Jehofa o mo lahlile? Dafida o be a gateleditšwe kudu ke manaba a gagwe moo ‘pelo ya gagwe e bilego bjalo ka moti e bile e tologile ka teng ga gagwe.’ (Psalme 22:14) A ka ba a be a nagana gore Jehofa o mo lahlile. Ge a be a kokotetšwe koteng, Jesu le yena o ile a ikwa ka tsela ye. (Mateo 27:46) Mantšu a Dafida a bonagatša tsela ya tlhago yeo a arabelago ka yona ge a le tlalelong. Lega go le bjalo, thapelong ya gagwe yeo e begilwego go Psalme 22:16-21, go molaleng gore Dafida o be a sa dutše a dumela go Modimo.
Seo re Ithutago Sona:
1:1. Go gwerana le bao ba sa ratego Jehofa go swanetše go phengwa.—1 Bakorinthe 15:33.
1:2. Ga se ra swanela go dumelela letšatši le feta re sa ka ra bala selo seo se tswalanago le dilo tša moya.—Mateo 4:4.
4:4. Ge re galefile goba re ferekane, ke gabohlale gore re sware maleme a rena e le gore re se ke ra bolela selo seo re tla itsholelago sona ka morago.—Baefeso 4:26.
4:5. Dihlabelo tša rena tša moya ke “didimo [“dihlabelo,” NW] tša tokô” ge feela re e-na le maikemišetšo a mabotse e bile boitshwaro bja rena bo dumelelana le seo Jehofa a se nyakago.
6:5. Na le ga se lebaka le lebotse la go nyaka go tšwela pele re phela?—Psalme 115:17.
9:12. Jehofa o lebelela tšhollo ya madi e le gore a otle bao ba nago le molato wa madi, eupša o gopola “dikolomêlô tša bahumanexi.”
15:2, 3; 24:3-5. Barapedi ba therešo ba swanetše go bolela therešo gomme ba pheme dikeno tša maaka le go thomeletša.
15:4. Ka ntle le ge re tseba gore re dirile kholofetšo e sego ya mangwalo, re swanetše go dira sohle seo re ka se kgonago bakeng sa go phethagatša seo re se holofetšago, gaešita le ge go le thata kudu go dira bjalo.
15:5. Re le barapedi ba Jehofa, re swanetše go phema go diriša tšhelete gampe.
17:14, 15. “Batho ba lefase” le ba ineela tabeng ya go ba le mahumo, go hlokomela lapa le go tlogela bohwa. Selo seo Dafida a bego a kgomegile kudu ka sona bophelong e be e le go itirela leina le lebotse go Modimo e le gore a ‘bone sefahlego sa gagwe,’ goba go amogelwa ke Jehofa. Ge a be a ‘phafogela’ dikholofetšong le dikgonthišetšong tša Jehofa, Dafida o be a ikwa a ‘khoše mahlo go bona seo A lego sona,’ goba go thabela gore Jehofa o na le yena. Ka go swana le Dafida, na ga se ra swanela go bea dipelo tša rena mahumong a moya?
19:1-6. Ge e ba tlholo yeo e sa kgonego go bolela goba go nea mabaka e tumiša Jehofa, na ruri rena bao re kgonago go nagana, go bolela le go rapela ga se ra swanela go dira seo le go feta?—Kutollo 4:11.
19:7-11. Tšeo Jehofa a di nyakago—ruri di a re hola!
19:12, 13. Diphošo le ditiro tša boikgogomošo ke dibe tšeo re swanetšego go di phema.
19:14. Ga se ra swanela go tshwenyega ka seo re se dirago feela eupša gape re swanetše go tshwenyega ka seo re se bolelago le seo re se naganago.
‘O NTHEKGA GOBANE KE SE NA MOLATO’
Dafida go dipsalme tše pedi tša mathomo tšeo di lego karolong ye o bontšha kganyogo e tšwago pelong le boikemišetšo bjo matla e le ruri bja go nyaka go dula a botega! O opela ka gore: “Xe e le nna ke nama kè ila bosodi.” (Psalme 26:11) Thapelong ya gagwe ya go nyaka go lebalelwa dibe, o dumela ka gore: “Mola kè homotše, mašapô a-ka a bodile ka xo hlwa kè tsetsêla.” (Psalme 32:3) Dafida o kgonthišetša bao ba botegelago Jehofa gore: “Mahlô a Morêna a bôna baloki; ’tsêbê tša xaxwe di kwa xe ba lla.”—Psalme 34:15.
Keletšo yeo e neilwego go Psalme 37 e be e le ya bohlokwa e le ruri go Baisiraele e bile ke ya bohlokwa go rena, ka ge re phela “mehleng ya bofelo” ya tshepedišo ye ya dilo! (2 Timotheo 3:1-5) Ge e bolela ka Jesu Kriste ka tsela ya boporofeta, Psalme 40:7, 8 e re: “Ké nna é, ke a tla; matlakaleng a puku xo ngwadilwe tše di ntebanexo. Ke kxahlwa ke xo dira tše di thabêlwaxo ke Wêna Modimo wa-ka; molaô wa xaxo o dula ò le pelong ya-ka.” Psalme ya mafelelo karolong ye e mabapi le kgopelo ya Dafida ya gore Jehofa a mo thuše nywageng ya mathata ka morago ga sebe seo a se dirilego le Batseba. O opela ka gore: “Xomme nna, xe O nthêkxa kè se n’e molato.”—Psalme 41:12.
Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:
26:6—Ka go swana le Dafida, re gwanta bjang ka tsela ya seswantšhetšo go dikologa aletare ya Jehofa? Aletare e swantšhetša thato ya Jehofa ya go amogela sehlabelo sa topollo sa Jesu Kriste bakeng sa go lopolla batho. (Baheberu 8:5; 10:5-10) Re gwanta go dikologa aletare ya Jehofa ka go ba le tumelo sehlabelong seo.
29:3-9—Go swantšha modumo wa lentšu la Jehofa le legadima le le makatšago ge le dutše le ratha go bontšha’ng? Go fo ba go bontšha matla a Jehofa a magolo!
31:23—Moikgogomoši o putswa bjang ka tše di mo swanetšego? Moputso wo go bolelwago ka wona mo ke kotlo. Moloki o hwetša moputso wa gagwe wa mabapi le diphošo tšeo a bego a sa ikemišetša go di dira ka go laiwa ke Jehofa. Ka ge moikgogomoši a sa tlogele tsela ya gagwe e fošagetšego, o putswa ka mo go mo swanetšego ka kotlo e bohloko kudu.—Diema 11:31; 1 Petro 4:18.
33:6; mongwalo wa tlase wa NW—“Môya” goba “mohemo” wa molomo wa Jehofa ke’ng? Moya wo ke matla a Modimo a šomago, goba moya o mokgethwa, wo a o dirišitšego ge a be a bopa magodimo. (Genesi 1:1, 2) O bitšwa moya wa molomo wa gagwe ka gobane, ka go swana le mohemo o matla, o ka rongwa gore o yo phethagatša dilo tše di lego kgole.
35:19—Kgopelo ya Dafida ya gore bao ba mo hloyago ba se ke ba ponya-ponya mahlo e ra go re’ng? Go ponya-ponya mahlo go be go tla bontšha gore manaba a Dafida a atlega maanong a ona a mabe malebana le yena. Dafida o kgopetše gore se se se ke sa direga.
Seo re Ithutago Sona:
26:4. Re tla ba re le ba bohlale ge re phema go gwerana le bao ba utago seo ba lego sona mekerong ya poledišano ya Internet, bao re tsenago le bona sekolo goba bao re šomago le bona ba itirago bagwera ba rena ka mabaka a boikaketši, bahlanogi bao ba ikapešago matlalo a dinku mola e le diphiri gotee le bao ba phelago maphelo a mabedi.
26:7, 12; 35:18; 40:9. Re swanetše go tumiša Jehofa phatlalatša dipokanong tša Bokriste.
26:8; 27:4. Na re rata go ba gona dibokeng tša Bokriste?
26:11. Ge a be a dutše a bonagatša maikemišetšo a gagwe a go dula a botega, Dafida o ile a ba a kgopela go lopollwa. Ee, re ka dula re botega go sa šetšwe go se phethagale ga rena.
29:10. Ka go dula godimo ga “meetse-fula,” Jehofa o bontšha gore o laola matla a gagwe ka mo go feletšego.
30:5. Seka se segolo sa Jehofa ke lerato—e sego kgalefo.
32:9. Jehofa ga a nyake gore re be bjalo ka meila goba pokolo yeo e kwago ge e gogwa ka tomo goba ge e bethwa. Go e na le moo, o nyaka gore re kgethe go mo kwa ka baka la ge re kwešiša thato ya gagwe.
33:17-19. Ga go na tshepedišo yeo e dirilwego ke motho, go sa šetšwe gore e tiile gakaakang, yeo e ka phološago batho. Re swanetše go bota Jehofa le Mmušo wa gagwe o rulagantšwego.
34:10. Ruri ye ke kgonthišetšo e kgolo go bao ba etišago mediro ya Mmušo pele maphelong a bona!
39:1, 2. Ge batho ba kgopo ba re nyaka tsebišo e itšego e le gore ba kweše badumedi-gotee le rena bohloko, re tla ba re dira ka bohlale ge re ‘swara melomo ya rena’ gomme ra homola.
40:1, 2. Go holofela Jehofa go ka re thuša gore re lebeletšane ka katlego le kgateletšego go swana le ge ‘re e-tšwa moleteng o šiišago, lerageng le tšhileng.’
40:5, 12. Ga go kotsi goba mafokodi, go sa šetšwe gore ke a mantši gakaakang, ao a ka re imelago le go feta ge e ba re dula re gopola gore ditšhegofatšo tša rena ‘di atile moo re sa kgonego go di bala.’
“Morêtwa ké Morêna”
Ruri Dipsalme tše 41 tša karolo ye di a homotša e bile di a kgothatša! Go sa šetšwe gore re a tlaišwa goba re tshwenywa ke letswalo leo le ikwago molato, re kgona go hwetša matla le kgothatšo go tšwa karolong ye ya Lentšu la Modimo le matla. (Baheberu 4:12) Dipsalme tše di hupere tsebišo yeo e neago tlhahlo e kwagalago ya bophelo. Re kgonthišetšwa leboelela gore go sa šetšwe mathata ao re ikhwetšago re le go wona, Jehofa a ka se ke a re tlogela.
Karolo ya mathomo ya dipsalme e phetha ka mantšu a rego: “Morêtwa ké Morêna Modim’a Isiraele xo tloxa mehleng le neng le neng. Amen, Amen.” (Psalme 41:13) Ka morago ga go di ahla-ahla, na ga re tutueletšege go reta, goba go tumiša Jehofa?
[Mongwalo wa ka tlase]
[Ntlhakgolo go letlakala 19]
Ge e ba tlholo, yeo e sa kgonego go bolela goba go nea mabaka e tumiša Jehofa, ruri rena re swanetše go dira seo le go feta!
[Seswantšho go letlakala 17]
Dafida o ngwadile bontši bja dipsalme tša pele tše 41
[Seswantšho go letlakala 18]
Na o a tseba gore ke psalme efe yeo e bolelago ka Jehofa e le Modiši yo Mogolo?
[Seswantšho go letlakala 20]
O se ke wa dumelela letšatši le feta o sa ka wa ela hloko selo seo se tswalanago le dilo tša moya
[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 17]
Stars: Courtesy United States Naval Observatory
[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 19]
Stars, pages 18 and 19: Courtesy United States Naval Observatory
[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 20]
Stars: Courtesy United States Naval Observatory