Batšofadi Bao ba Hlokomologilwego le Bao ba Tlaišwago

GE A be a hlapetša, mohlapetši o be a se a letela go bona selo sa go tšhoša sa go swana le seo a se bonego bošegong bjoo. Gona moo ka ntle ga folete e botse ya go bitša, o ile a bona ditopo tše pedi—batšofadi bao ba nyalanego bao ba tsheletšego ka ntle ka lefasetere la phapoši ya bona ye e lego lebatong la seswai. Le ge go ipolaya ga bona go be go tšhoša, lebaka la bona la go ipolaya le be le tloga le tšhoša le go feta. Lengwalo leo le hweditšwego ka potleng ya mokgalabje le be le re: “Re ipolaya ka baka la go tlaišwa le go galefelwa ka mehla ke morwa wa rena le ngwetši.”

Ditaba tša pego ye di ka ba di se tša tlwaelega, eupša ka mo go nyamišago go tlaišwa ga batšofadi go tlwaelegile. Ke therešo gore go tlaišwa ga batšofadi go akaretša dinaga tše dintši tša lefase. Ela hloko se se latelago:

• Nyakišišong e nngwe, batšofadi ba Canada ba 4 lekgolong ba begile gore gantši setho sa lapa se a ba goboša goba se ikhola ka bona. Lega go le bjalo, batšofadi ba bantši ba lewa ke dihlong goba ba boifa go bolela ka maemo a bona ao a nyamišago. Ditsebi di bolela gore palo ya kgonthe ya batšofadi bao ba tlaišwago e ka fihla go 10 lekgolong.

• Makasine wa India Today o bega gore: “Setšhaba sa ma-India se kgaogantšhwa ke palo e oketšegago ya batšofadi bao ba sa nyakwego ke bana ba bona, le ge se bonala eka se na le ditlemo tše tiilego tša lapa.”

• Mokgatlo wa National Center on Elder Abuse o boletše gore go ya ka dipalo-palo tša kgonthe tšeo di lego gona, “Batšofadi ba ma-Amerika ba ka bago milione goba dimilione tše pedi ba nywaga e 65 goba ka godimo ga moo ba gobaditšwe, ba dirišitšwe gampe, goba ba tlaišitšwe ka ditsela tše dingwe ke bao ba lebeletšego gore ba ba hlokomele goba ba ba šireletše.” Motlatša-ramolao wa selete kua San Diego, California o re tlaišo ya batšofadi, “ke bjo bongwe bja mathata a magolo ao bahlankedi ba molao ba lebeletšanego le ona lehono.” O oketša ka gore: “Ke nagana gore bothata bjo bo tla gola nywageng e mmalwa e tlago.”

• Kua Canterbury, New Zealand go na le bothata bjo bogolo bja gore batšofadi ba hlaselwa ke ditho tša malapa a bona—kudu-kudu ditho tšeo di nago le mathata a go diriša dihlare-tagi, go nwa bjala ka mo go feteletšego goba go petšha. Palo ya dipego tša go tlaišwa ga batšofadi e oketšegile ka tsela e makatšago go tloga go 65 ka 2002 go ya go 107 ka 2003 kua Canterbury. Molaodi-mogolo wa mokgatlo wo o hlomilwego bakeng sa go thibela tshwaro-mpe e bjalo o bolela gore palo ye e ka ba feela “tlhasenyana ya bothata bjo bogolo bjo bo lego gona.”

 • The Japan Times e bega gore Mokgatlo wa Japan Federation of Bar Associations o ile wa eletša ka gore, “batšofadi bao ba hlasetšwego ba swanetše go fiwa tlhokomelo e oketšegilego go feta bana bao ba tlaišitšwego goba bao ba wetšwego ke bošoro bjo bongwe bja ka gae.” Ka baka la’ng? Times e re lebaka le lengwe ke gore, “tlaišo ya batšofadi ge e bapetšwa le tlaišo ya bana goba ya balekane e tšea nako e telele pele e bonala, mohlomongwe ka baka la gore batšofadi ba nagana gore ba a ikarabela ge ba tlaišwa ke bana ba bona le ka baka la gore mmušo le bahlankedi ba setšhaba ba palelwa ke go lwantšha bothata bjo.”

Mehlala ye e mmalwa yeo e bontšhago se se diregago lefaseng ka bophara e dira gore re ipotšiše gore: Ke ka baka la’ng batšofadi ba bantši gakaakaa ba hlokomologwa le go tlaišwa? Na go na le kholofelo ya gore boemo bo tla kaonefala? Go na le khomotšo efe bakeng sa batšofadi?