Lentšu la Jehofa le a Phela

Dintlha tše Kgolo go tšwa Pukung ya Jesaya—I

“KE TLO roma mang? Ké mang a tl’o xo re êla?” Jesaya morwa wa Amotsi o arabela taletšong ye e tšwago go Jehofa Modimo ka gore: “Ké nna é, nthomê!” (Jesaya 1:1; 6:8) Ke moka, o newa kabelo ya go ba moporofeta. Mediro ya Jesaya ya boporofeta e begilwe ka pukung ya Beibele yeo e bitšwago ka leina la gagwe.

Puku ya Jesaya yeo e ngwadilwego ke moporofeta yo ka boyena e akaretša nako ya nywaga e 46, go tloga mo e ka bago ka 778 B.C.E. go fihla nakwana ka morago ga 732 B.C.E. Gaešita le ge puku ye e hupere dikahlolo tše di lego kgahlanong le Juda, Isiraele le ditšhaba tše di lego kgaufsi, taba-kgolo ya yona ga se kahlolo. Go e na le moo, ke ‘phološo ya Jehofa Modimo.’ (Jesaya 25:9) Ge e le gabotse, leina la Jesaya ka bolona le bolela gore “Phološo ya Jehofa.” Sehlogo se se tla ahla-ahla dintlha tše dikgolo go tloga go Jesaya 1:1–35:10.

‘MAŠALELA A TLO BOA’

(Jesaya 1:1–12:6)

Beibele ga e bolele ge e ba molaetša wa boporofeta wo o begilwego dikgaolong tša pele tše hlano tša puku ya Jesaya o begwa pele ga ge Jesaya a ka kgethwa goba ka morago ga ge a kgethilwe. (Jesaya 6:6-9) Lega go le bjalo, go molaleng gore Juda le Jerusalema di a babja moyeng “xo tloxa lwaong xo fihla hloxong.” (Jesaya 1:6) Borapedi bja medimo ya diswantšho bo atile. Baetapele ba gobogile. Basadi ba thomile go ikgodiša. Batho ga ba hlankele Modimo wa therešo ka tsela e amogelegago. Jesaya o laelwa gore a ye go bolela “leboelela” (NW) le bao ba sa kwešišego goba ba sa nyakego tsebo le ganyenyane.

Juda e tšhošetšwa ka gore e tla hlaselwa ke bahlabani bao ba ipopilego ngatana ba Isiraele le Siria. Ge a diriša Jesaya le bana ba gagwe e le “diká le thswanthšô,” Jehofa o kgonthišetša Juda gore go ipopa ngatana ga Isiraele le Siria go ka se atlege. (Jesaya 8:18) Lega go le bjalo, khutšo e sa felego e tla tla ka pušo ya “Kxoši ya kaxišô.” (Jesaya 9:5, 6) Le gona Jehofa o tla ahlola Asiria, e lego setšhaba seo a se dirišago e le “thupa ya boxale [bja gagwe.]” Mafelelong, Juda e tla ya bothopša, eupša ‘mašalela a tlo boa.’ (Jesaya 10:5, 21, 22) Toka ya kgonthe e tla ba gona ka tlase ga pušo ya ‘lehlogedi la seswantšhetšo leo le tla hlogago thitong ya Isai.’—Jesaya 11:1.

Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:

1:8, 9—Ke bjang morwedi wa Tsione a tlago go “etša mokutwana serapeng sa morara, [le go] etša moxôphê wa thšemong ya maxapu”? Se se bolela gore nakong ya tlhaselo ya Baasiria, Jerusalema e tla bonagala e sa kgone go iphemela le gatee, go swana le mokutwana serapeng sa morara goba mokutwana wo o wago gabonolo tšhemong ya magapu goba diphara. Eupša Jehofa o a e thuša gomme ka go  rialo a se dumelele gore e be bjalo ka Sodoma le Gomora.

1:18—Mantšu a rego: “Tlang xê, re sekišaneng!” a bolela’ng? Ye ga se taletšo ya go tla go boledišana ka ditaba e le gore go fihlelelwe kwano. Go e na le moo, temana ye e bontšha taba ya ge Moahlodi yo a lokilego e lego Jehofa, a nea Isiraele sebaka sa go fetoga le go itlhwekiša.

6:8a—Ke ka baka la’ng go dirišwa lešala la “Ke” le la “re” mo? Lešala la “Ke” le emela Jehofa Modimo. Lešala leo le lego ka bontši la “re” le bontšha gore Jehofa o na le motho yo mongwe. Ke therešo gore yo ke “Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši.”—Johane 1:14; 3:16.

6:11—Jesaya o be a bolela’ng ge a be a botšiša gore: “Mong’a-ka, xo tlo feletša kae?” Jesaya o be a sa botšiše gore go be go tla mo tšea nako e kaakang go tsebatša molaetša wa Jehofa go batho bao ba sa kwego. Go e na le moo, o be a nyaka go tseba gore go babja ga batho moyeng go be go tla tšwela pele go nyatšiša leina la Modimo ka nako e kaakang.

7:3, 4—Ke ka baka la’ng Jehofa a ile a phološa Kgoši Ahasi yo kgopo? Kgoši ya Siria le kgoši ya Isiraele di be di rulagantše go theoša Kgoši Ahasi wa Juda setulong sa bogoši le go bea mmuši yo a tutuetšwago ke ba bangwe e lego morwa wa Tabili—monna yo e bego e se setlogolo sa Dafida. Maano a a Diabolo a be a tla šitiša tsela yeo kgwerano ya Mmušo yeo e dirilwego le Dafida e bego e tla šoma ka yona. Jehofa o ile a phološa Ahasi e le gore a ka boloka moloko wo ka ona “Kxoši ya kaxišô” e holofeditšwego e bego e tla tla.—Jesaya 9:5.

7:8—Ke bjang Efuraimi e ilego ya “fedišwa” ka nywaga e 65? Go hudušwa ga batho mmušong wa meloko e lesome le gore batho, gotee le batšwa-ntle ba dule go thomile “mehleng yeo ya Peka kxoši ya Isiraele,” nakwana ka morago ga ge Jesaya a boletše boporofeta bjo. (2 Dikxoši 15:29) Go ile gwa tšwela pele ka nako e telele ka morago ga moo go fihla mehleng ya Kgoši ya Asiria e lego Aserehadoni, morwa le mohlatlami wa Sanheribe. (2 Dikxoši 17:6; Esera 4:1, 2; Jesaya 37:37, 38) Go huduša batho mo ga Asiria go ba tloša Samaria le go ba bušetša gona go tšea nywaga e 65 yeo go boletšwego ka yona go Jesaya 7:8.

11:1, 10—Ke bjang Jesu Kriste a ka bago ‘lehlogedi la go hloga thitong ya Jese’ le “modu wa Jese”? (Baroma 15:12) Jesu e be e le wa go ‘hloga thitong ya Jese’ ka lešika la batho. E be e le setlogolo sa Jese ka morwa wa Jese e lego Dafida. (Mateo 1:1-6; Luka 3:23-32) Lega go le bjalo, go amogela matla a bogoši go kgoma tswalano ya Jesu le bagologolo ba gagwe. Ka baka la ge a neilwe matla le bobuši e le gore a nee batho bao ba kwago bophelo bjo bo sa felego mo lefaseng, Jesu e ba “Tatê wa xo sa felexo” go bona. (Jesaya 9:5) Ka baka leo, e bile ke “modu” wa bagologolo ba gagwe, go akaretša le Jese.

Seo re Ithutago Sona:

1:3. Go gana go phela ka seo Mmopi wa rena a se nyakago go rena ke go phalwa ke poo le  pokolo. Ka lehlakoreng le lengwe, go hlagolela tebogo bakeng sa dilo ka moka tšeo Jehofa a re diretšego tšona go tla re phemiša go dira dilo ka ntle le kwešišo le go mo tlogela.

1:11-13. Ditirelo tša bodumedi tša boikaketši le dithapelo tše di swarwago ka hlogo di lapiša Jehofa. Ditiro tša rena le dithapelo di swanetše go dirwa ka maikemišetšo a mabotse a pelo.

1:25-27; 2:2; 4:2, 3. Bohlanka le go senywa ga Juda go be go tla fela ge mašaledi ao a itsholago a be a boela Jerusalema le ge go tsošološwa borapedi bja therešo. Jehofa o gaugela badiradibe bao ba itsholago.

2:2-4. Go tšea ga rena karolo ka mafolofolo modirong wa go bolela ka Mmušo le wa go dira barutiwa go thuša batho ba tšwago ditšhabeng tše dintši go ithuta ka ditsela tša khutšo le go phegelela go swarana ka khutšo.

4:4. Jehofa o tla tloša, goba go hlatswa ditšhila tša boitshwaro le molato wa madi.

5:11-13. Go se be ga motho le boitshwaro le teka-tekano ge a kgetha boithabišo ke go gana go dira dilo ka tsebo.—Baroma 13:13.

5:21-23. Bagolo ba Bakriste, goba balebeledi, ba swanetše go phema go ‘itshema ba bohlale.’ Le gona ba swanetše go bontšha teka-tekano ge ba “nwa sebelá” gomme ba swanetše go phema go beba sefahlego.

11:3a. Mohlala wa Jesu le dithuto tša gagwe di bontšha gore go boifa Jehofa go a thabiša.

‘JEHOFA O TLA GAUGELA BA JAKOBO’

(Jesaya 13:1–35:10)

Dikgaolo 13 go ya go 23 di bolela ka dikahlolo kgahlanong le ditšhaba. Lega go le bjalo, “Morêna ó tlo xauxêla ba Jakobo” ka go dumelela meloko ka moka ya Isiraele gore e boele gae. (Jesaya 14:1) Molaetša wa phedišo ya Juda go dikgaolo 24 go ya go 27 o sepedišana le kholofetšo ya tsošološo. Jehofa o bonagatša kgalefo ya gagwe go “matagwa a Efuraimi [Isiraele]” ka baka la ge a dirile kgwerano le Siria gomme o e bontšha gape le go “baperisita le baporofeta” ba Juda ka baka la ge ba ile ba tsoma go ba le kgwerano le Asiria. (Jesaya 28:1, 7, PK) Go bolelwa ka madimabe ao a tlago go wela “Ariel [Jerusalema]” ka baka la ge ba ‘rulagantše go fologela Egipita’ gore ba šireletšwe. (Jesaya 29:1; 30:1, 2, bapiša le PK.) Lega go le bjalo, batho bao ba bontšhago tumelo go Jehofa ba botšwa e sa le pele gore ba tla phološwa.

Ka go swana le ‘tawana e rorago ge e swere phoofolo,’ Jehofa o tla šireletša ‘Thaba ya Tsione.’ (Jesaya 31:4) Le gona go na le kholofetšo e rego: “Tsebang! Xo tlo bewa kxoši ya xo buša ka xo loka.” (Jesaya 32:1) Le ge tšhošetšo ya Baasiria go Juda e dira gore gaešita le “batseta ba moláô” ba lle gabohloko, Jehofa o holofetša gore batho ba gagwe ba tla fodišwa, “ba lebaletšwe melato.” (Jesaya 33:7, 22-24) “Morêna ó xalefetše ’thšaba tšohle, ó befetšwe ke madirá ohle a tšôna.” (Jesaya 34:2) Juda e ka se dule e le lešope. “A xo thabê lešoka le naxa ye e omilexo; le lehanata a le hlalalê, le taxê byalo ka letšoba.”—Jesaya 35:1.

Dipotšišo tša Mangwalo di a Arabja:

13:17—Ke ka tsela efe Bameda ba bego ba se na taba le silifera gomme ba sa thabele gauta? Bameda le Baperesia ba be ba tšeela godimo kudu letago leo le tlišwago ke phenyo go feta dilo tšeo ba di thopilego ntweng. Se se bile bjalo tabeng ya Kesara, yo a ilego a nea bao ba bego ba boa bothopša didirišwa tša gauta le silifera tšeo Nebukadinetsara a bego a di thopile tempeleng ya Jehofa.

 14:1, 2—Ke bjang batho ba Jehofa ba ilego “ba thopa bathopi ba bôná” gomme “ba buša bao ba bexo ba ba tlaiša”? Se se ile sa phethagatšwa tabeng ya batho ba bjalo ka Daniele, yo a bego a le boemong bjo bo phagamego kua Babilona ka tlase ga Bameda le Baperesia; Esitere, yo e bilego mohumagadi wa Peresia; le Morodekai, yo a ilego a kgethwa gore e be tona-kgolo ya Mmušo wa Peresia.

20:2-5—Na ruri Jesaya o ile a sepela ka ntle a sa apara ka nywaga e meraro? Jesaya a ka no ba a ile a apola seaparo sa gagwe sa ka ntle feela gomme a sepela-sepela ‘a sa apara go se nene.’—1 Samuele 19:24, mongwalo wa tlase wa NW.

21:1—Ke tikologo efe yeo e bitšwago “lešôka la lewatleng”? Gaešita le ge Babilona e be e se kgaufsi le lewatle le ge e le lefe la kgonthe, go bolelwa ka yona ka tsela ye. Se ke ka gobane meetse ao a phophomago a noka ya Eforate le ya Tigris a be a elela tikologong ye ngwaga le ngwaga gomme a bopa ‘lewatle’ la mohlaka.

24:13-16—Ke bjang Bajuda ba bego ba tla ba “xare xa dithšaba . . . byalo ka mola xò hlothwa mohlware, xò budutšwa, merara è kxobile”? Go fo swana le ge dienywa tše dingwe di tlogelwa mohlareng goba morara o tlogelwa ka morago ga puno, ke ba mmalwa feela bao ba tlago go phologa phedišo ya Jerusalema le Juda. Kae le kae mo baphologi ba bego ba išwa gona, go sa šetšwe gore ke “Bohlabatšatši [bja Babilona]” goba “dihlakehlake tša lewatlê [la Mediterranean],” ba be ba tla tagafatša Jehofa.

24:21—“Madirá a xodimo” le “dikxoši tša . . . mo faseng” ke bomang? “Madirá a xodimo” a ka ba a šupa go matla a meoya e kgopo. Ke moka “dikxoši tša . . . mo faseng,” ke babuši ba lefase, bao ba tutuetšwago ke batemona.—1 Johane 5:19.

25:7—“’Šira le le širilexo ’thšaba tšohle, ’šêla le le bipilexo ba-ntlê bohle” ke’ng? Papišo ye e lebiša tlhokomelo go manaba a magolo a batho—sebe le lehu.

Seo re Ithutago Sona:

13:20-22; 14:22, 23; 21:1-9. Ka mehla lentšu la Jehofa la boporofeta le a phethagala, go etša ge go bile bjalo tabeng ya Babilona.

17:7, 8. Gaešita le ge bontši bja batho kua Isiraele ba sa ka ba theetša, batho ba bangwe ba ile ba ithekga ka Jehofa. Ka mo go swanago, ba bangwe Bojakaneng ba amogela molaetša wa Mmušo.

28:1-6. Isiraele e tla fenywa ke Baasiria, eupša Modimo o tla kgonthišetša gore batho bao ba botegago ba a phologa. Dikahlolo tša Jehofa ga di tlogele moloki a se na kholofelo.

28:23-29. Jehofa o phošolla batho ba botegago go ya ka dinyakwa tša bona tše itšego le maemo.

30:15. E le gore Jehofa a re phološe, go nyakega gore re be le tumelo ka go “boa,” goba go tlogela go tsoma phološo ka maano a batho. Ka “xo ikhomolêla,” goba go se be le poifo, re bontšha gape gore re bota matla a Jehofa a go re šireletša.

30:20, 21. Re ‘bona’ Jehofa le go “kwa” lentšu la gagwe la phološo ka go kwa seo a se bolelago ka Lentšu la gagwe le le buduletšwego, e lego Beibele le ka “mohlanka yo a botegago le wa temogo.”—Mateo 24:45.

Boporofeta bja Jesaya bo Matlafatša Kholofelo ya Rena Lentšung la Modimo

Ruri re leboga molaetša wa Modimo wo o lego ka pukung ya Jesaya! Diporofeto tše di šetšego di phethagetše di matlafatša kholofelo ya rena ya gore ‘lentšu le le tšwago molomong wa Jehofa le ka se boele go yena le le fela.’—Jesaya 55:11.

Go thwe’ng ka diporofeto tša Mesia, tše bjalo ka tšeo di hwetšwago go Jesaya 9:6 le 11:1-5, 10? Na ga di matlafatše tumelo ya rena ditokišetšong tša Jehofa tša phološo? Le gona puku ye e hupere diporofeto tšeo diphethagatšo tša tšona tše dikgolo di diregago mehleng ya rena goba tše di sa tlago go direga. (Jesaya 2:2-4; 11:6-9; 25:6-8; 32:1, 2) Ka kgonthe, puku ya Jesaya e tlaleletša bohlatseng bja gore “lentšu la Modimo le a phela”!—Baheberu 4:12.

[Seswantšho go letlakala 8]

Jesaya le bana ba gagwe ba be ba le bjalo ka “diká le thswanthšô [tše] beetšwexo Isiraele”

[Seswantšho go letlakala 8, 9]

Jerusalema e be e swanetše go ba ‘leobo serapeng sa morara’

[Seswantšho go letlakala 10]

Batho ba tšwago ditšhabeng ba thušwa bjang go “tšea marumô ba rula maxwêtla ka ôna”?