Go Tsebatša Ditaba tše Dibotse Kua Haiti e Kgahlišago
Go Tsebatša Ditaba tše Dibotse Kua Haiti e Kgahlišago
HAITI le Dominican Republic di hwetšagala sehlakahlakeng sa molatšatšing sa Hispaniola, seo se nago le dithaba tše ditelele kudu dihlakahlakeng ka moka tša Caribbean. Bontši bja tšona bo phagame ka dimithara tše fetago 2 400. Ge go thwe go a tonya, matangwana a manyenyane ao a lego dithabeng a ba le šobane le lehlwa le lenyenyane.
Dithaba le meedi yeo e lego ka borwa bja Haiti di khupeditšwe ke sethokgwa se setala sa molatšatšing. Mafelong a mangwe dithaba ga di na dihlare, di bonala di sentšwe e bile gantši di epilwe—ka gobane dihlare di remilwe ka mo go feletšego. Ge e ba o be o ka ya ka leboa goba borwa, o tla hwetša gore Haiti ke naga e botse. Ge o le mebileng e mengwe e mesesane yeo e dikologago dithaba, o tla bona naga yeo e ikadilego gabotse le lewatle. O ka bona matšoba a fapa-fapanego a mebala e tagilego ao a tletšego gohle.
Bontši bja badudi ba naga ye e kgahlišago ba dimilione tše 8,3 ke batho ba dinaga-magae ba setlogo sa Afrika. Gaešita le ge bontši bja bona e le badiidi, ke ba botho e bile ba na le moya wa go amogela baeng. Dihlatse tša Jehofa di thabetše go ba tlišetša ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo ka nywaga e ka bago e 60 gomme di amogetšwe ka borutho.—Mateo 24:14.
Go Dira Boboledi Toropong ya Magaeng
Phihlelo ye ya moromiwa yo a bego a etetše toropo ya magaeng ka lekga la mathomo e tlwaelegile. O ngwadile gore:
“Ka letšatši le lengwe ka March 2003, re ile ra ya go dira boboledi kua Casale, torotswana yeo e lego bokgoleng bja dikhilomithara tše 30 ka leboa la Port-au-Prince, e lego motse-mošate wo gape e lego wa bokgole bja seripa-gare sa iri go tloga Cabaret, e lego toropo yeo legae la rena la baromiwa le lego go yona. Dihlatse di be di feleleditše go dira boboledi gona moo Casale ka 1999, ka gona re ile ra thoma leeto la rena ka phagahlo e kgolo ka 7:00 mesong. Sehlopha sa rena sa batho ba 22—mo e nyakilego go ba phuthego ka moka—se ile sa paka merwalo ka dikoloing tše pedi tše di gogago ka maotwana a mane. Ka moka ga rena re be re bolela, re sega e bile re thabile ge re feta mebileng ya lekgwara gomme re fihla moeding woo o nago le dihlare tše dintši tše ditelele. Go na le noka yeo e elago moeding wo gomme toropo ya Casale e ka mahlakoreng a yona ka bobedi.
“Torotswana ye ke ya mathomong a bo-1800 ge mašole a itšego a Poland ao a bego a tlile Haiti go tla go thuša bao pele e bego e le makgoba a bona go lwela boipušo, a dula le basadi ba wona ba Haiti moeding wo woo o nonnego. Go ile gwa feleletša go bile le mehuta e tswakanego ya batho ba ponagalo e botse. Go a kgahliša go bona batho bao ba nago le letlalo le lešweu, bao ba bonalago eka ba fišitšwe ke letšatši, le bao ba nago le letlalo le letsotho, mahlo a matala, a matsotho le dika tše dingwe.
“Mong wa ntlo ya pele yeo re tsenego go yona o be a se na kgahlego. Ge re e-tšwa, monna yo mongwe o ile a re šala morago. O be a nyaka go tseba ge e ba re dumela gore go na le phapano magareng ga Jesu le Modimo. O ile a dumela ge re mo kgopela gore a tle le Beibele ya gagwe gomme poledišano yeo e theilwego Mangwalong yeo re bilego le yona e ile ya mo kgodiša gore Jesu ke Morwa Johane 17:3) Batho ba bantši ba ile ba re kgopela gore re dule fase gomme re boledišane le bona. Ba bangwe ba be ba re botšiša gore, ‘Le tla boa neng gomme la tlo ithuta Beibele le rena?’
wa Modimo le gore Jehofa ke ‘Modimo a nnoši wa therešo.’ (“Ka nako ya matena, re ile ra hwetša lefelo leo le nago le moriti gomme ra itokišeletša go ja. Dikgaetšedi tše pedi di be di apeile dihlapi tše dintši. Dihlapi tše di be di le bose kudu! Ge re be re le moo re e-ja gomme re tšere magang, re be re dira boboledi go batho bao ba fetago ka tsela. Ke moka re ile ra tshela noka gomme ra ya ka lehlakoreng le lengwe la toropo. Re ile ra thabela go bolela le batho ba moo bao ba nago le bogwera bao ba bego ba dutše ka tlase ga moriti kgaufsi le dintlo tša bona tša maemo a tlasana. Ruri go be go thabiša go kwa bana ba bapala, basadi ba hlatswa diaparo ka nokeng le bo-makgolo ba šila dinawa tša go dira kofi!
“E se kgale ke ge e le iri ya bone gomme ka moka ga rena ka lethabo re ile ra boela dikoloing e le gore re tšee leeto la go boela Cabaret. Nna le monna wa-ka re tloga re thabetše leeto la rena la pele la go ya Casale, moo go dulago batho ba nago le moya wa go amogela baeng le bogwera.”
Ga e sa le go tloga ge baromiwa ba Dihlatse ba mathomo ba fihla Haiti ka 1945, palo ya bagoeledi ba Mmušo nageng ye e ile ya oketšega ganyenyane-ganyenyane gomme gona bjale go na le batho ba ka bago 14 000 bao ba dirago boboledi gomme ba swara dithuto tša Beibele tše fetago 22 000. Ba kgomile maphelo a batho ba 59 372 bao ba bilego gona Segopotšong ka March 2005 gomme ba boletše ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo phatlalatša. Ela hloko ditsela tše dintši tšeo ka tšona modiro wa Dihlatse tša Jehofa o kgomilego batho ka gona.
Go Diriša Diswantšho tša Bokgabo go Bolela Ditaba tše Dibotse
Bontši bja badudi ba Haiti bo rata mebala e tagago. Se se bonala moaparong wa bona, dintlong tša bona tše di pentilwego, matšobeng a fapa-fapanego a lego dirapeng tša bona le diswantšhong tša bona tša bokgabo. Mašela ao a pentilwego ka mokgwa wa lefelong leo wa go diriša mebala e tagago woo o bitšwago L’Art Haitien a hwetšagala mebileng e mentši ya Port-au-Prince. A rekwa ke batho bao ba tšwago dikarolong tše dintši tša lefase.
Mebala e tagilego ga e dirišwe feela mašeleng. Mebila ya Port-au-Prince e tletše ka dithekisi tšeo di bitšwago di-camionette, goba di-tap-tap tšeo di pentilwego diswantšho tša boikgopolelo
tša mebala e tagago. Go tšona, gantši o ka bona diswantšho tšeo di theilwego Beibeleng.Ge o dutše o sepela mebileng, o ka bona diswantšho tše di tlwaelegilego—tše bjalo ka sa Adama le Efa ba le tšhemong ya Edene. Ee, o se bona se pentilwe lefasetereng la ka morago la thekisi yeo e fetago. Gantši o ka bona dikoloi di e-na le Mangwalo goba mantšu ao a nago le leina la Jehofa goba maina a dikgwebo ao a nago le leina le.
Go Bolela Ditaba tše Dibotse Sekolong
Bafsa ba Dihlatse ba kua Haiti ba na le dibaka tše dibotse tša go thuša barutwana-gotee le bona go ithuta Beibele. Mohlala wa se ke pego e latelago ya ngwanenyana wa Hlatse wa nywaga e 17.
“Ka letšatši le lengwe morutwana yo ke tsenago le yena ka klaseng o ile a mpotšiša gore ‘bootswa’ ke eng. Ka ge ke be ke nagana gore o nyaka go bapala ka lerato, ke ile ka mo hlokomologa. Eupša klase ka moka e ile ya kgahlegela taba ye ge a be a botšiša morutwana wa mošemane potšišo yona yeo. Ka gona ka morago ga go dira nyakišišo ka taba ye bekeng e latelago, ke ile ka hlalosetša klase, ke hlalosa lebaka leo ka lona Dihlatse tša Jehofa di katanelago go dula di hlwekile boitshwarong, moyeng le mmeleng.
“Barutwana ba ile ba botšiša dipotšišo tše dintši gomme ba amogela dikarabo tšeo ke ba neilego tšona go tšwa Beibeleng. Gaešita le hlogo ya sekolo, yeo mathomong e bego e sa bontšhe kgahlego, e ile ya botšiša dipotšišo tše dintši gomme ya rulaganya gore ke bolele le barutwana bao ba lego ka diklaseng tše dingwe. Ke ile ka ba bontšha puku ya Dipotšišo tša Bafsa le Dikarabo tše Šomago. * Letšatšing le le latelago ke ile ka sepedišetša barutwana bao ke tsenago le bona sekolo dipuku tše 45. Ba bangwe ba ile ba fetša go bala dipuku tša bona ka pela gomme ba bangwe gona bjale ba ithuta Beibele le Dihlatse tšeo di dulago kgaufsi le bona. Morutwana yo mongwe yoo a dulago motseng wa gešo ga bjale o ba gona dibokeng ka moka.”
Go Diriša Leleme la Secreole
Batho ba lefelong le ke ba mebala e sa swanego e bile ba a kgahliša, gomme go bjalo le ka naga. Leleme la Haiti la Secreole, leo le kopanyago Sefora le popopolelo ya Afrika Bodikela le lona le bjalo. Le ke leleme la batho ba Haiti, leleme leo le ba kgomago dipelo. Gantši Dihlatse tša Jehofa di dira bodiredi bja tšona ka leleme le, gomme go šetše go dirilwe ditokišetšo tša go gatiša dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng ka leleme la Secreole sa Haiti.
Ka 1987 poroutšha ya Thabela Bophelo Lefaseng ka mo go sa Felego! e ile ya fetolelwa ka Secreole sa Haiti gomme ya latelwa ke puku ya Tsebo e Išago Bophelong bjo bo sa Felego ke moka gwa latela poroutšha ya Ke Eng Seo Modimo a se Nyakago go Rena? Dikgatišo tše di thušitše kudu barutwana ba bafsa ba Beibele bao ba nyakago go hwetša kwešišo ya motheo ya Lentšu la Modimo. Go thoma ka September 1, 2002, Morokami le ona o gatišwa ka Secreole sa Haiti. Dikgatišo tša leleme la Sefora di sa dutše di dirišwa, lega go le bjalo batho ba rata go bala dikgatišo ka leleme la bona.
Go Iša Ditaba tše Dibotse go Bao ba Lego Kgolegong
Morago bjale Dihlatse tša Jehofa di sa tšwa go thoma go iša ditaba tše dibotse go banna le basadi bao ba lego dikgolegong. Dihlatse tšeo di dirago modiro wo di thabela go išetša bao ba lego boemong bjo bjo bo nyamišago kudu molaetša wa khomotšo. Modiredi wa Mokriste o bega gore:
“Nakong ya ge re etetše kgolego e nngwe ka lekga la pele, bagolegwa ba ile ba tlišwa ka phapošing e kgolo e le gore re boledišane le bona. Re be re ipotšiša gore ba tla itshwara bjang. Ge re be re ba hlalosetša gore re tlile moo go tlo ba thuša go kwešiša Beibele, ka moka ga bona ba le 50 ba ile ba re amogela. Re ile ra ba nea dikgatišo tša Secreole tša diporoutšha tša Apply Yourself to Reading and Writing le Thabela Bophelo Lefaseng ka mo go sa Felego! gomme ra thoma dithuto tša Beibele le ba 26. Ba lesome gare ga bona ba be ba sa kgone
go bala le go ngwala, eupša ba ile ba bontšha kgahlego ge re ba bontšha kamoo ba ka dirišago diswantšho tšeo di lego ka diporoutšheng go ba thuša go kwešiša seo mantšu a se bolelago.”Ge Dihlatse di boa monna yo mongwe o itše: “Ke badile poroutšha ye ka ba ka e boeletša. Ke dula ke nagana ka seo e se bolelago gomme ke be ke dutše ke fagahletše ketelo ya lena.” Monna yo a bego a golegilwe ka baka la go utswa a itlhamile ka dibetša o ile a bolela gore o nyaka go fetoga gomme a kgopela gore go romelwe motho yo mongwe gore a ithute Beibele le mosadi wa gagwe. Tate wa bana ba babedi yo a bego a le kgolegong le yena o ile a dira kgopelo e swanago e le gore mosadi wa gagwe a ka bona phapano magareng ga ditumelo tša therešo le tša maaka. Moruti wa Moprotestanta yo a bego a hutše ditho tša kereke ya gagwe tšhelete e ntši o itše ga bjale o hweditše therešo le gore ka morago ga ge a phethile kotlo ya gagwe, o tla thuša ditho tša kereke ya gagwe go ba Dihlatse tša Jehofa.
Mogolegwa yo mongwe, yo a bego a se na kopi ya poroutšha ya Seo Modimo a se Nyakago ka Secreole, o ile a ngwalolla poroutšha yeo ka moka a diriša kopi ya mogolegwa yo a dulago le yena ka seleng gomme a ithuta yona gore a e tsebe ka hlogo. Mogolegwa wa mosadi o ile a thoma go botša bagolegwa bao a dulago le bona seo a bego a ithuta sona a ba a ithuta le bona. Mogolegwa yo mongwe wa monna o ile a fetša go ithuta poroutšha ye ka moka, gomme ge a fetela pukung ya Tsebo, a thoma go dira boboledi go bagolegwa ba bangwe. E se kgale ke ge a ithuta Beibele le ba bane.
Mercony * o kile a ithuta Beibele gomme o na le ba leloko bao e lego Dihlatse tša Jehofa. O kgothaleditše bagolegwa ba bangwe go bala dikgatišo tše di theilwego Beibeleng tše ba leloko ba bego ba mo tlišetša tšona. O re: “Ge ke nea bagolegwa dikgatišo, ba mpitša Hlatse ya Jehofa. Ke ba botša gore ga ke yona ka gobane ke tseba seo go ba Hlatse go se bolelago. Ga bjale ke nyaka go naganišiša ka taba ye, gore ke ithute gomme ke kolobetšwe. Ge nkabe ke ile ka latela tsela yeo e tšerwego ke bo-mogolo’a-ka ge ke be ke sa le yo monyenyane, nkabe ke se mo kgolegong.”
Yo mongwe wa bagolegwa bao ba amogetšego dikgatišo go Mercony o ile a botša Dihlatse tšeo di bego di mo etetše gore: “Pele ga ge le e-tla ka Mošupologo o fetilego, ke be ke gateletšegile gomme ke be ke tlo ipolaya. Eupša ka morago ga go bala dimakasine, ke ile ka rapela Modimo ka mo kgopela gore a ntebalele dilo tše mpe tšeo ke di dirilego le gore a romele motho yo mongwe gore a tle go mpontšha tsela e nepagetšego. Ruri ke ile ka thaba ge le e-tla letšatšing leo le ilego la latela gomme le ithapela go ithuta Beibele le bagolegwa! Ke nyaka gore le nthute kamoo nka hlankelago Jehofa ka gona.”
Phafoga! e Tlišetša ba Bantši Ditaba tše Dibotse
Kgatišo ya November 8, 2000 ya Phafoga! e be e bolela ka baoki. Mosadi yo mongwe o ile a hwetša dikopi tše 2 000 gomme a di abela baoki bao ba bego ba tlile sebokeng sa baoki kua Port-au-Prince. Kgatišo ya Phafoga! ya July 8, 2002 yeo e nago le dihlogo tšeo di bolelago ka maphodisa e ile ya sepedišetšwa maphodisa a mantši kua Port-au-Prince. A ile a thabela makasine wo, gomme gaešita le gona bjale, maphodisa a mangwe a emiša Dihlatse mebileng a kgopela dikopi tše di oketšegilego tša makasine wo.
Morago bjale mohlankedi wa Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo o rulagantše lenaneo la go ruta batho ka bothata bja AIDS. O ile a laletšwa gore a tle ofising ya lekala ya Dihlatse tša Jehofa moo a ilego a bontšhwa tsebišo yeo e gatišitšwego ka go Phafoga! mabapi le taba ye. O ile a thabišwa ke go bona gore dihlogo tšeo di be di diriša Beibele go ahla-ahla kamoo go ka thibelwago AIDS le kamoo bao ba feteditšwego ba ka thušwago go lebeletšana le maemo a bona. O ile a bolela gore Phafoga! e tšwa pele ka go gatiša tsebišo e bjalo mabapi le taba ye.
Ee, Dihlatse tša Jehofa di tsebatša ditaba tše dibotse tša Mmušo ka ditsela tše dintši nageng e kgahlišago ya Haiti, go fo etša ge di dira bjalo dinageng tše dingwe tše 234 go dikologa lefase. Ba bantši ba arabela molaetšeng wo wa kholofelo gomme ba thušwa gore ba se ke ba dula ba nagana ka mathata a bjale a bophelo eupša ba fagahlele lefase le lefsa moo bohle bao ba rapelago Modimo wa therešo, Jehofa, ba tlago go thabela bophelo bjo bo phethagetšego ka mo go sa felego.—Kutollo 21:4.
[Mengwalo ya ka tlase]
^ ser. 20 Dikgatišo tšeo dihlogo tša tšona di tšwelelago sehlogong se di gatišitšwe ke Dihlatse tša Jehofa.
^ ser. 29 Leina le fetotšwe.
[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 9]
Background: ©Adalberto Rios Szalay/photodisc/age fotostock