Samuele o Godiša Borapedi bja Therešo

MOPOROFETA o kgalemela badumedi-gotee le yena bao ba kgopetšego gore ba be le kgoši ya motho gomme o ba kgothaletša gore ba kwe Modimo. E le go kgonthišetša gore o beilwe go ba moporofeta, o kgopela gore Jehofa a dire pontšho ka ledimo. Nakong ye ya ngwaga ga go na dipula tše dikgolo Isiraeleng, ka ge e le matšatši a puno ya korong. Lega go le bjalo, Modimo o romela magadima le pula. Mafelelong, batho ba thoma go boifa Jehofa kudu le moemedi wa gagwe e lego Samuele.—1 Samuele 12:11-19.

Le gona moporofeta Samuele e be e le mongwadi. Dipego tša gagwe tša histori tšeo di hlalosago ditiragalo tše dintši tše di kgahlišago di akaretša nywaga e ka bago 330 gomme di akaretša mediro e kgahlišago ya Baahlodi ba Isiraele. Ka mohlala, pego ya kgonthe ya bophelo bja Simisone, monna yo matla kudu yo a kilego a phela, e dirišitšwe diretong, dipapading tša opera gaešita le dipapading tše dingwe tše dintši tša sethaleng go akaretša le difiliming. (Baahlodi, dikgaolo 13-16) Le gona Samuele o ngwadile ka Ruthe le mmatswala’gwe e lego Naomi, bao ka babedi e bego e le bahlologadi e bile ba diila. Pego ye ya kgonthe e na le mafelelo a mabotse gomme le yona e a kgahliša ka mo go swanago.—Ruthe, dikgaolo 1-4.

Re ka ithuta’ng dipukung tšeo di ngwadilwego ke Samuele le bophelong bja gagwe? O ile a godiša borapedi bja therešo bjang?

Nakong ya ge e sa le Mofsa

Tatago Samuele e lego Elikana, e be e le morapedi wa Jehofa e bile e le monna yo a nago le lerato. Mosadi wa Elikana e lego Hanna e be e le mosadi yo a tiilego moyeng. Ngwakong wa Jehofa kua Silo, Hanna wa moopa o ile a rapela ka go tšwa pelong gomme a dira keno e rego: “Morêna wa Mašaba, xe O ka lebêlêla bobôtlana bya nna molata wa xaxo, wa nkxopola, wa se ntebalê, nna molata wa xaxo, wa nnea ngwana wa mošemanyana, xôna ke tlo mo xafêla Morêna bophelô bya xaxwe ka moka; xomme mo hloxong ya xaxwe xo ka se kê xwa batamêla lexarê.” (1 Samuele 1:1-11) Se se be se bolela gore ngwana o be a tla neelwa tirelong ya Jehofa.

Hanna o be a rapela ka setu. Pego e re: “Melomo ya xaxwe è benyabenya fêla.” Moperisita yo a Phagamego Eli o ile a phetha ka phošo gore o tagilwe gomme a mo kgalema. Lega go le bjalo, Hanna o ile a hlalosa boemo bja gagwe ka tlhompho gomme Eli a re: “Sepela Ò rotše pelo; Modimo wa Isiraele O tlo Xo nea tše O di kxopetšexo xo Yêna.” Jehofa o ile a mo kwa, ka gobane pego e tšwela pele ka gore: “Xe xo fetile lebakanyana ké xe Hanna à ithwele, a bêlêxa ngwana wa mošemanyana, a mo rêa leina la Samuele, ka xobane a re: Ke mo kxopetše xo Morêna ka fiwa.”—1 Samuele 1:12-20.

Samuele o godišitšwe ka “tayo le tlhahlo ya monagano ya Jehofa.” (Baefeso 6:4) Kapejana ka morago ga ge Samuele a tshwešitšwe letswele, Hanna o ile a mo tliša ngwakong wa Modimo kua Silo gomme a mo nea Moperisita yo a Phagamego Eli. Ka tlase ga tlhokomelo ya Eli, “mošemanyana a šala à hlankêla Morêna.” Lethabo la Hanna le legolo le bonagaditšwe mantšung a gagwe a tebogo ao a kgomago pelo ao ka morago Samuele ka boyena a ilego a a ngwala.—1 Samuele 2:1-11.

Ge e ba o le motswadi, na o kgothaletša bana ba gago go dira gore tirelo ya Jehofa e be modiro wa bona wa bophelo ka moka? Go godiša borapedi bja therešo ke tsela e kaone-kaone yeo motho a ka dirišago matla a gagwe ka yona.

Samuele o ile a kgona go itumelelanya le bophelo bja sekgethweng. O ile a tšwela pele “a xola à le moo pele xa Morêna” gomme “à ratwa ke Modimo, à ratwa ke batho.” O ile a bonagatša dika tša go boifa Modimo tšeo di dirilego gore a ratwe ke batho.—1 Samuele 2:21, 26.

Go be go se bjalo ka barwa ba Eli bao ba se  nago mohola e lego Hofini le Pinease, bao ba bego “bà sa re selô ka Morêna.” Ba be ba gobogile ka tša botona le botshadi gomme ba itšeela dikarolo tše di nonnego tša dihlabelo tšeo batho ba bego ba di tliša sekgethweng. Modimo o be a šetše a rometše moporofeta go tlo bolela kahlolo yeo Eli a bego a ka e letela, yeo e bego e akaretša go bolawa ga barwa ba gagwe ba babedi. (1 Samuele 2:12, 15-17, 22-25, 27, 30-34) Jehofa o be a tla diriša Samuele go tliša molaetša o mongwe gape wa kahlolo.

Samuele o Hlankela Bjalo ka Moporofeta

Modimo o boditše Samuele gore: “[O botše Eli gore] leloko la xaxwe ke tlo le lahla ya ba moka, ka ’baka la bokxôpô byo a bexo a bo tseba, xe barwa ba xaxwe ba ikxoboša, ’me a se ba kxalemê.” Go be go se bonolo go fetiša molaetša wo, gomme Eli o ile a phegelela Samuele gore a se ke a mo fihlela selo. Ka gona Samuele o ile a mo laodišetša dilo ka moka tšeo Jehofa a di boletšego. Seo se be se nyaka sebete!—1 Samuele 3:10-18.

Ge Samuele a dutše a gola, Baisiraele ka moka ba ile ba thoma go lemoga gore ke moporofeta wa Modimo. (1 Samuele 3:19, 20) Kahlolo yeo Samuele a e boletšego e sa le pele e thomile ge Baisiraele ba be ba fenywa o šoro ke Bafilisita. Hofini le Pinease ba ile ba hwa ntweng yeo gomme Bafilisita ba thopa areka ya kgwerano ya Jehofa. Ge a se na go kwa gore barwa ba gagwe ba hwile le gore areka e thopilwe, Eli o ile a wa ka sa morago, a robega molala gomme a hwa.—1 Samuele 4:1-18.

Nywaga e 20 ka morago, Samuele o ile a kgothaletša Baisiraele gore ba tlogele borapedi bja maaka. Ba ile ba arabela ka go fediša medimo ya bona ya diswantšho, ba ikona dijo gomme ba ipobola dibe. Samuele o ile a ba rapelela gomme a neela dihlabelo tše di fišitšwego legatong la bona. Mafelelo e bile afe? Ge Bafilisita ba be ba ba hlasela, Modimo o ile a ba raranya gomme Baisiraele ba fenya manaba a bona. Ka thekgo ya Jehofa, boemo bja Baisiraele bo ile bja kaonefala kudu gomme ba hwetša naga yeo Bafilisita ba bego ba ba amogile yona.—1 Samuele 7:3-14.

Samuele o ile a godiša borapedi bja therešo e le ka kgonthe. Ka mohlala, o ile a kgonthišetša gore dilo tšeo di thopilwego ntweng di be di dirišetšwa go hlokomela tabarenakele. O ile a thuša go rulaganya menyanya ya Paseka le modiro wa Balefi bao ba bego ba leta mejako. (1 Koronika 9:22; 26:27, 28; 2 Koronika 35:18) Samuele o be a tšea maeto a ngwaga le ngwaga go tloga motseng wa gabo wa Rama go yo ahlola metseng e fapa-fapanego. O be a tsebja ka go botega le go se bebe sefahlego. Samuele o be a kgona go thuša batho moyeng ka ge ba be ba mo hlompha. (1 Samuele 7:15-17; 9:6-14; 12:2-5) Ga go pelaelo gore go botega ga gagwe le go ba ga gagwe motho wa moya go tutueleditše ba bantši gore ba latele mohlala wa gagwe. Na mohlala wa Samuele o a go tutuetša?

Baisiraele ba Kgopela Kgoši

Nakong ya ge a tšofetše, Samuele o ile a kgetha barwa ba gagwe e lego Joele le Abia gore e be baahlodi. Ba ile “ba [lahla] tsela ya xaxwe, ba tlwaêla tša mexabaru, le tša ’tsôxo-le-kobong, le tša xo hlaola batho.” Boitshwaro bja bona bo ile bja dira gore banna ba bagolo ba Isiraele ba kgopele kgoši. (1 Samuele 8:1-5) Taba ye ga se ya ka ya kgahliša Samuele. Lega go le bjalo, ge a rapela ka yona, Jehofa o itše: “Xa ba’ lahla wêne; ba lahlile Nna xore ke se kê ka ba kxoši ya bôná.” (1 Samuele 8:6, 7) Modimo o ile a botša Samuele gore a nee setšhaba seo seo se se kgopelago gomme a se lemoše gore ge se bušwa ke batho se tla lahlegelwa ke ditokelo tše itšego. Ge setšhaba se be se phegelela, Jehofa o ile a rulaganya gore Samuele a tlotše Saulo  bjalo ka kgoši.—1 Samuele 8:6-22; 9:15-17; 10:1.

Samuele o ile a thekga thulaganyo yeo gaešita le ge a be a sa e rate. Ka morago ga ge Baisiraele ba fentše Baamoni, o ile a kgoboketša setšhaba Giligala go tlo tiiša bogoši bja Saulo. (1 Samuele 10:17-24; 11:11-15) Samuele o ile a boeletša histori ya Baisiraele gomme a eletša kgoši le setšhaba gore ba kwe Jehofa. Modimo o ile a araba thapelo ya Samuele ka go romela magadima ao go boletšwego ka ona kua mathomong, e se ka sehla sa ona. Magadima ao a ile a dira gore batho ba amogele sebe sa bona sa go lahla Jehofa. Ge ba kgopela Samuele gore a ba rapelele, o arabile ka gore: “Xo senyetša Morêna a xo bê kxolê le nna. Nka se lesê xo Le rapêlêla, le xo Le ruta tsela e botse e lokilexo.” A mohlala o mobotse gakaakang wa lerato leo le sa kwanantšhego bakeng sa Jehofa le batho ba gagwe! (1 Samuele 12:6-24) Na le wena o ikemišeditše go thekga ditokišetšo tša pušo ya Modimo le go rapelela badumedi-gotee wena?

Batho ba Babedi Bao e Bilego Dikgoši tša Pele tša Isiraele

Saulo e be e le monna yo a nago le boipoetšo yoo a amogelwago ke Modimo. (1 Samuele 9:21; 11:6) Lega go le bjalo, mafelelong o ile a kgaotša go latela tlhahlo ya Modimo. Ka mohlala, Samuele o ile a mo kgalemela go fela pelo gomme a dira dihlabelo go e na le go leta go etša ge a be a laetšwe. (1 Samuele 13:10-14) Ge Saulo ka go se kwe a tlogela Kgoši ya Baamaleke e lego Agaga gore e phele, Samuele o ile a mmotša gore: “Lehono Morêna ó xaxotše boxoši bya Isiraele mo xo wene, a bo neêla wa xeno e a Xo phalaxo.” Samuele ka boyena o ile a bolaya Agaga gomme a llela Saulo.—1 Samuele 15:1-35.

Mafelelong Jehofa o ile a botša Samuele gore: “O tlo kxaotša neng xo llêla Saulo? Nna ke mo lemoxile xobane xa a swanêla xo ba kxoši ya Isiraele.” Ke moka Jehofa o ile a romela Samuele Betlelehema go yo tlotša morwa wa Isai gore e be kgoši. Samuele o ile a lekola barwa ba Isai ka o tee ka o tee go fihlela ge Jehofa a kgetha Dafida, morwa yo monyenyane gare ga bona, gore a tlotšwe. Letšatšing leo Samuele o ile a ithuta thuto ya bohlokwa: “Motho ó bôna se se lebanaxo le mahlô a xaxwe; Morêna Yêna ó bôna pelo.”—1 Samuele 16:1-13.

Ka ge go se kwe ga Saulo go ile gwa kweša Samuele bohloko, go hloya ga Saulo Dafida mo a ilego a ba a nyaka le go mmolaya go swanetše go ba go ile gwa kweša Samuele bohloko! Go sa šetšwe diteko tšeo, Samuele o ile a tšwela pele a le mafolofolo botšofading bja gagwe gomme a dira seo a bego a ka se kgona tirelong ya Jehofa.—1 Samuele 19:18-20.

Botumo bja Samuele

Ge Samuele a e-hwa, Baisiraele ka moka ba ile ba llela moporofeta yo yoo a ikokobeditšego le yo a nago le sebete yo a ilego a kgoma maphelo a batho ba bantši. (1 Samuele 25:1) Samuele o be a sa phethagala gomme ka dinako tše dingwe o be a dira diphošo ge a ahlola. Lega go le bjalo, go sa šetšwe mafokodi a gagwe, Samuele o be a ineetše go Jehofa ka mo go feletšego gomme a šoma ka matla go thuša ba bangwe gore le bona ba dire se se swanago.

Go bile le diphetogo tše dintši ga e sa le go tloga mehleng ya Samuele, eupša pego ya bophelo bja gagwe e hupere dithuto tše dintši bakeng sa rena. Ka godimo ga tšohle, Samuele o be a rapela Jehofa ka therešo gomme a kgothaletša ba bangwe go dira ka mo go swanago. Na ke sona seo o se dirago?

[Lepokisi go letlakala 16]

NAGANIŠIŠA KA BOPHELO BJA SAMUELE

• Ka ge batswadi ba Samuele ba mo rutile lentšu la Modimo, godiša bana ga gago ka “tayo le tlhahlo ya monagano ya Jehofa.”—Baefeso 6:4.

• Kgothaletša bana ba gago go ekiša Samuele ka go dira tirelo ya Jehofa modiro wa bophelo bja bona ka moka.

• Dika tša go boifa Modimo tšeo di bonagaditšwego ke Samuele di dirile gore ba bangwe ba mo rate gomme ka go rialo a re beela mohlala o mobotse.

• Samuele o dirile seo a bego a ka se kgona go godiša borapedi bja therešo, le rena re swanetše go dira bjalo.

[Seswantšho go letlakala 15]

Samuele o ile a godiša borapedi bja therešo gomme a nea thušo ya moya ka go rata