Go Dira Dihlabelo tše di Kgahlišago Modimo
Go Dira Dihlabelo tše di Kgahlišago Modimo
PUKU ya The Mighty Aztecs e re: “Bophelo bo tšwa lehung—ke kamoo ma-Aztec, ao a bego a dira dihlabelo ka batho go fihla bokgoleng bjo bo sa kago bja bonwa kua Mesoamerica, a bego a dumela ka gona.” Puku ye e tšwela pele ka gore: “Ge mmušo wo o be o tšwela pele o gola, go be go dirwa dihlabelo ka batho bakeng sa go leka go matlafatša kholofelo mmušong woo.” Go ya ka nyakišišo e nngwe, palo ya dihlabelo tše di dirwago ka batho ke ma-Aztec e be e fihla go 20 000 ka ngwaga.
Ka baka la poifo le go se kgodišege goba ka baka la go tutuetšwa ke maikwelo a letswalo le le lego molato le manyami, batho go theoša le histori ba diretše medimo ya bona dihlabelo tša mehuta-huta. Ka lehlakoreng le lengwe, Beibele e bontšha gore dihlabelo tše dingwe di be di thomilwe ke Modimo—Modimo yo matla ohle, Jehofa. Ka baka leo, e ka ba mo go swanetšego go botšiša gore: Modimo o kgahlwa ke dihlabelo tša mohuta mang? Le gona na dihlabelo e swanetše go ba karolo ya borapedi lehono?
Dibego le Dihlabelo Borapeding bja Therešo
Ge setšhaba sa Isiraele se be se hlongwa, Jehofa o ile a nea ditaelo tše di kwagalago mabapi le tsela yeo a bego a nyaka gore Baisiraele ba mo rapele ka yona, gomme se se be se akaretša dibego le dihlabelo. (Numeri, dikgaolo 28 le 29) Tše dingwe tša dibego tšeo di bego di dirwa e be e le tša dibjalo; tše dingwe di be di akaretša go dira dihlabelo ka diphoofolo tše bjalo ka dipoo, dinku, dipudi, maeba le mekurwanyana. (Lefitiko 1:3, 5, 10, 14; 23:10-18; Numeri 15:1-7; 28:7) Go be go e-na le dihlabelo tše di bego di swanetše go fišwa ka mo go feletšego ka mollo. (Ekisodo 29:38-42) Le gona go be go e-na le dihlabelo tša mohlakanelwa, tšeo bao ba bego ba di neela ba bego ba e-ja karolo e itšego ya seo se bego se neelwa go Modimo.—Lefitiko 19:5-8.
Dibego le dihlabelo ka moka tšeo di bego di neelwa go Modimo ka tlase ga Molao wa Moše e be e le tsela ya go rapela Modimo le go mo lemoga bjalo ka Mmuši wa legohle. Ka dihlabelo tše bjalo, Baisiraele ba bontšhitše tebogo ya Diema 3:9, 10.
bona go Jehofa bakeng sa botho bja gagwe le tšhireletšo gomme ba be ba lebalelwa dibe tša bona. Ge feela ba be ba botega ka go kwa dilo tšeo Jehofa a di nyakago bakeng sa borapedi, ba be ba šegofatšwa kudu.—Selo se bohlokwa kudu go Jehofa e be e le boemo bja kgopolo bja bao ba bego ba dira dihlabelo. Jehofa o boletše a diriša moporofeta wa gagwe Hosea gore: “Xobane se se kaxo nkxahla ké leratô, xa se didimo; xo tseba Modimo xo nkxahla xo fetiša sehlabelô.” (Hosea 6:6) Ka gona, ge batho ba be ba aroga borapeding bja therešo gomme ba itshwara ka tsela e hlephilego le go tšholla madi a se nago molato, dihlabelo tšeo ba bego ba di dira aletareng ya Jehofa di be di se na mohola. Ke ka baka leo Jehofa a boditšego setšhaba sa Isiraele a diriša Jesaya gore: “Ké bya’ng boati bya didimo tša lena? . . . Ke bile ke tennwe ke dihlabêlô tša dikxapana tša lena, le tša makhura, le tše nonnexo. Xa ke kxahlwe ke madi a dipôwana le a nku le a phôkô.”—Jesaya 1:11.
“Tše ba sa Kaxo ba Botšwa ke Nna”
Ka go fapana ka mo go feletšego le Baisiraele, badudi ba Kanana ba be ba direla medimo ya bona dihlabelo ka bana ba bona, go akaretša le modimo wa Baamoni yo a bitšwago Mologo, yo gape a tsebjago e le Milikomo goba Moloko. (1 Dikxoši 11:5, 7, 33; Ditiro 7:43) Halley’s Bible Handbook e re: “Bakanana ba be ba rapela ka go dira boitshwaro bjo bo gobogilego bja dikopano tša botona le botshadi, e le karolo ya tirelo ya bodumedi, pele ga medimo ya bona; ke moka ba be ba bolaya bana ba bona ba maitšibulo gomme ba direla medimo yona ye dihlabelo ka bona.”
Na mekgwa e bjalo e ile ya kgahliša Jehofa Modimo? Ga go bjalo le gatee. Ge Baisiraele ba be ba le kgaufsi le go tsena nageng ya Kanana, Jehofa o ba neile taelo e begilwego go Lefitiko 20:2, 3 e rego: “Botša Ba-Isiraele O re: Mo-Isiraele ofe le ofe, xoba ó šele e a diiletšexo xo Ba-Isiraele, e a nthšetšaxo Môlôxô ngwana wa xaxwe, ó tlo hwa lehu; sethšaba sa naxa yé se mo thumê ka mafsika. Xomme Nna, motho e mobyalo ke tlo mo hlaba ka mahlô, ka bá ka mo fediša mo sethšabeng sa xabô, ka xobane ó neetše Môlôxô ngwana wa xaxwe; ó thšilafatša sekxêthwa sa-ka, ó xoboša leina la-ka le lekxêthwa.”
Gaešita le ge se se ka bonagala se makatša, Baisiraele ba bangwe bao ba bego ba arogile borapeding bja therešo ba ile ba amogela mokgwa wo wa botemona wa go direla medimo ya maaka dihlabelo ka bana ba bona. Psalme 106:35-38 e bolela mabapi le se gore: “Ba itswakanya le dithšaba, ba ithuta medirô ya tšôna. Ba hlankêla diswanthšô tša tšôna, ya ba xo ikiša moreong. Barwa le barwedi ba bôná ba ba hlabetše masathane ao. Ba thšolla madi a se naxo molato, madi a barwa le barwedi ba bôná, ba ba hlabetšwexo medimo ya Ba-Kanana; naxa ya bá ya xoboxa ka melato ya madi.”
Ge a be a bontšha gore o hloile mokgwa wo, Jehofa o boletše ka barwa ba Juda a diriša moporofeta wa gagwe Jeremia gore: “Ba beile medimo ya bôná ya makxapha Jeremia 7:30, 31.
mo Ngwakong o bitšwaxo ka leina laka, ya ba xo o thšilafatša. Ba bopile mmoto wa Thofethe moeding wa Bene-Hinomi, ba fiša barwa ba bôná le barwedi ba bôná ka mollô. Ba dirile tše ba sa kaxo ba botšwa ke Nna, tše di sa kaxo tša bá tša rotoxa pelong ya-ka.”—Ka baka la go dira mekgwa e bjalo e šišimišago, mafelelong setšhaba sa Isiraele se ile sa se sa hlwa se amogelwa ke Modimo. Mafelelong, motse wa sona o mogolo, Jerusalema, o ile wa fedišwa gomme batho ba ile ba išwa bothopša kua Babilona. (Jeremia 7:32-34) Go molaleng gore mokgwa wa go dira dihlabelo ka batho ga o tšwe go Modimo wa therešo e bile ga se karolo ya borapedi bjo bo sekilego. Go dira dihlabelo ka batho ga mohuta le ge e le ofe ke mokgwa wa botemona, gomme barapedi ba therešo ba Modimo ba sepelela kgole le selo le ge e le sefe seo se tswalanago le mokgwa o bjalo.
Sehlabelo sa Topollo sa Kriste Jesu
Lega go le bjalo, ba bangwe ba ka botšiša gore, ‘Bjale, ke ka baka la’ng Molao wa Jehofa wo o yago go Baisiraele o be o akaretša le dihlabelo tša diphoofolo?’ Moapostola Paulo o ile a ela hloko potšišo yona ye a ba a nea karabo ye: “Bjale, Molao o bile gona ka baka la’ng? O ile wa okeletšwa bakeng sa go bonagatša dikarogo go fihlela go fihla peu yeo kholofetšo e dirilwego ka yona . . . Ka baka leo, Molao e bile moetetši wa rena go ya go Kriste.” (Bagalatia 3:19-24) Dihlabelo tša diphoofolo ka tlase ga Molao wa Moše di be di swantšhetša sehlabelo se segolo seo Jehofa Modimo a bego a tla se direla batho—sa Morwa wa gagwe, Jesu Kriste. Jesu o be a bolela ka tiro ye e lerato ge a be a re: “Modimo o ratile lefase kudu mo a ilego a gafa Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši gore yo mongwe le yo mongwe yo a dumelago go yena a se ke a fedišwa, eupša a be le bophelo bjo bo sa felego.”—Johane 3:16.
Ka baka la go rata Modimo le batho, Jesu ka go rata o ile a neela bophelo bja gagwe bjo bo phethagetšego e le motho gore a lopolle ditlogolo tša Adama. (Baroma 5:12, 15) Jesu o itše: “Morwa wa motho [ga] se a tlela go direlwa, eupša [o] tletše go direla le go nea moya wa gagwe gore e be topollo bakeng sa ba bantši.” (Mateo 20:28) Ga go na motho yo mongwe lefaseng yo a bego a ka lopolla batho bokgobeng bja sebe le lehu bjoo Adama a ba tsentšego go bjona. (Psalme 49:7, 8) Ka baka leo, Paulo o hlalositše gore Jesu “ga se a tsena ka madi a dipudi le a dipowana, eupša o tsene ka madi a gagwe ka noši lefelong le lekgethwa gatee ya ba moka gomme a re hweletša phološo e sa felego.” (Baheberu 9:12) Ka go amogela madi a Jesu a sehlabelo, Modimo ‘o phumotše lengwalo le le ngwadilwego ka seatla kgahlanong le rena.’ Seo se ra gore Jehofa o beetše ka thoko kgwerano ya Molao, go akaretša le dibego le dihlabelo tše di nyakegago gomme ka go rialo a tliša ‘mpho ya bophelo bjo bo sa felego.’—Bakolose 2:14; Baroma 6:23.
Dihlabelo le Dibego tša Moya
Ka ge dihlabelo tša diphoofolo le dibego di se sa hlwa e le karolo ya borapedi bja therešo, na go sa dutše go nyakega dihlabelo le ge e ka ba dife go rena lehono? Ee, go bjalo. Jesu Kriste o phetše bophelo bja sehlabelo tirelong ya gagwe go Modimo gomme mafelelong a ineela bakeng sa batho. Ka baka leo, o tsebaditše gore: “Ge e ba motho le ge e le ofe a nyaka go ntšhala morago, a a itatole gomme a tšee kota ya gagwe ya tlhokofatšo a ntatele ka go se kgaotše.” (Mateo 16:24) Se se bolela gore motho le ge e le ofe yo a nyakago go ba molatedi wa Jesu o swanetše go dira dihlabelo tše itšego. Ke dife?
Se sengwe sa tšona ke gore molatedi wa kgonthe wa Kriste ga a sa hlwa a iphelela eupša o Baroma 12:1, 2.
phelela go dira thato ya Modimo. O bea dilo tše a di ratago le dikganyogo tša gagwe ka morago ga tša Modimo. Ela hloko kamoo moapostola Paulo a e beago ka gona: “Ke le lopa ka lešoko la Modimo, bana bešo, gore le neele mebele ya lena e le sehlabelo se se phelago, se sekgethwa, se se amogelegago go Modimo, tirelo e kgethwa ka matla a lena a tlhaologanyo. Lesang go bopega ka sebopego sa tshepedišo ye ya dilo, eupša fetogang ka go fetola menagano ya lena, e le gore le itlhatselele thato e botse le e amogelegago le e phethegilego ya Modimo.”—Go feta moo, Beibele e bontšha gore mediro ya rena ya theto e ka lebelelwa e le dihlabelo tšeo di neelwago Jehofa. Moporofeta Hosea o dirišitše polelwana e rego “dibexô tša molomo,” a bontšha gore Modimo o lebelela ditheto tša melomo ya rena e le tše dingwe tša dihlabelo tše dibotse kudu. (Hosea 14:3) Moapostola Paulo o kgothaleditše Bakriste ba Baheberu gore: “[Direlang] Modimo sehlabelo sa tumišo ka mehla, ke gore seenywa sa melomo yeo e bolelago ka leina la gagwe phatlalatša.” (Baheberu 13:15) Lehono, Dihlatse tša Jehofa di dula di swaregile kudu modirong wa go bolela ditaba tše dibotse le go dira barutiwa bathong ba ditšhaba ka moka. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Ba direla Modimo dihlabelo tša theto bošego le mosegare go dikologa lefase.—Kutollo 7:15.
Seo se akaretšwago dihlabelong tše di kgahlišago Modimo ke go dira botse go ba bangwe, e lego seo se sepedišanago le modiro wa boboledi. Paulo o kgothaditše ka gore: “Le se ke la lebala go dira botse le go abelana dilo le ba bangwe, gobane Modimo o kgahlišwa ke dihlabelo tše bjalo.” (Baheberu 13:16) Ge e le gabotse, e le gore dihlabelo tša theto e be tše di kgahlišago Modimo, go nyakega gore bao ba di dirago e be bao ba itshwerego gabotse. Paulo o eleditše ka gore: “Itshwareng ka mokgwa o swanelago ditaba tše dibotse ka Kriste.”—Bafilipi 1:27; Jesaya 52:11.
Go etša nakong e fetilego, dihlabelo ka moka tšeo di direlwago go thekga borapedi bja therešo di tla tliša lethabo le legolo le ditšhegofatšo tše di tšwago go Jehofa. Ka baka leo, anke re direng seo re ka se kgonago go neela dihlabelo tšeo ruri di thabišago Modimo!
[Seswantšho go letlakala 18]
“Barwa le barwedi ba bôná ba ba hlabetše . . . medimo ya Ba-Kanana”
[Seswantšho go letlakala 20]
Bakriste ba therešo ba dira dihlabelo tšeo di kgahlišago Modimo ka go dira boboledi bja ditaba tše dibotse le ka go thuša ka ditsela tše dingwe