Lebollo—Na ke Leswao la Gore Motho ke Monna?
Lebollo—Na ke Leswao la Gore Motho ke Monna?
DIKAROLONG tše dintši tša lefase, bana ba bašemane ba bolotšwa ka baka la tša maphelo. Dikarolong tše dingwe tša lefase, ke tlwaelo gore banna ba se bolotšwe bophelo bja bona ka moka. Go ba bangwe, ba bjalo ka Bajuda le Mamoseleme, lebollo ga le fo dirwa ka lebaka la tša maphelo; le na le seo le se bolelago bodumeding.
Lega go le bjalo, ditšhabeng tše dingwe go bolotšwa ke mokgwa wo o dirwago ge mošemane a fihla bonneng. Se gantši se akaretša go iša mošemane komeng, moo a bolotšwago le moo a bago kgole le batho ba bangwe ka dibeke tše mmalwa go fihlela a fola moo a segilwego gona. Nakong ye ka moka, mošemane o swanetše go latela metlwae e itšego e bile o rutwa kamoo a ka bago monna ka gona. Na mokgwa wo wa lebollo o a nyakega gore mošemane a bontšhe gore e šetše e le yena monna? Anke re naganeng ka seo Beibele e se bolelago mabapi le pono ya Modimo ka taba ye.—Diema 3:5, 6.
Pono ya Modimo ka Lebollo
Dinakong tša bogologolo, batho ba bangwe ba bjalo ka Baegipita, ba be ba bolla, e lego go ripa letlalwana la pele la setho sa bonna. Lega go le bjalo, Aborahama o be a se a belegelwa setšong se bjalo. Ge e le gabotse, karolong e kgolo ya bophelo bja gagwe, Aborahama o be a sa bolla. Go oketša moo, le ge Aborahama a be a sa bolla, o ile a ipontšha e le monna yo a nago le sebete. A e-na le sehlopha se senyenyane sa banna, o ile a rakediša le go fenya madira a dikgoši tše nne ao a bego a thopile motlogolo wa gagwe Lota. (Genesi 14:8-16) Mo e ka bago nywaga e 14 ka morago, Modimo o ile a laela Aborahama gore a bolle le go bolotša ba lapa la gagwe ka moka. Ke ka baka la’ng Modimo a ile a dira bjalo?
Ruri e be e se leswao la gore Aborahama o gotše go tloga bošemaneng go ya bonneng. Go ba gona o be a e-na le nywaga e 99! (Genesi 17:1, 26, 27) Modimo o neile lebaka la taelo ya gagwe ka gore: “Le bolotšwê, e be leswaô la kxwêranô ye ke e diraxo le lena.” (Genesi 17:11) Kgwerano yeo ya Aborahama e be e akaretša kholofetšo ya Modimo yeo ka Aborahama, dikholofetšo tše dintši mafelelong di bego di tla tlela “meloko ka moka ya lefase.” (Genesi 12:2, 3) Ka gona, go ya ka pono ya Modimo, lebollo ga le tswalane felo le go ba monna. Le be le direlwa go bontšha gore motho ke setlogolo sa Moisiraele sa Aborahama, yo a bilego le tokelo ya go “[gafelwa] dipolelo tše kgethwa tša Modimo.”—Baroma 3:1, 2.
Ge nako e dutše e e-ya, setšhaba sa Isiraele se ile sa ipontšha se sa botege ka go gana Peu ya therešo ya Aborahama e lego Jesu Kriste. Ka baka leo, se ile sa ganwa ke Modimo gomme boemo bja sona bja go ba seo se bolotšego bja felelwa ke morero mahlong a Modimo. Lega go le bjalo, Bakriste ba bangwe lekgolong la pele la nywaga C.E. ba be ba gapeletša gore lebollo e be e sa dutše e le senyakwa sa Modimo. (Ditiro 11:2, 3; 15:5) Ka baka la se, moapostola Paulo o ile a romela Tito gore a “lokiše dilo tšeo di nyakago go lokišwa” diphuthegong tše di fapa-fapanego. Paulo o ngwaletše Tito ka phošo e nngwe gore: “Go na le batho ba bantši bao ba sa laolegego, bao ba bolelago tše di se nago mohola, bafori ba monagano, kudu-kudu batho bao ba kgomarelago lebollo. Go nyakega gore ba tswalelwe melomo, ka ge batho ba ba dula ba phekgola malapa ka moka ka go ruta dilo tše ba sa swanelago go di ruta ka baka la leruo la go se botege.”—Tito 1:5, 10, 11.
Keletšo ya Paulo e sa dutše e šoma. Ruri e tla ba mo go fapanego le Mangwalo ge Mokriste wa therešo a ka šišinya gore ngwana wa motho yo mongwe a bolotšwe. Go e na le go ba “mpheane ditabeng tša batho ba bangwe,” Mokriste o tlogelela diphetho tše di sa mo nyakego gore di dirwe ke batswadi. (1 Petro 4:15) Go oketša moo, Paulo o be a buduletšwe go ngwala ka lebollo go ya ka Molao wa Moše gore: “Na go na le motho yo a biditšwego a bolotše? A se ke a ba yo a sa bollago. Na go na le motho yo a biditšwego a sa bolla? A se ke a bolla. Lebollo ga se selo, le go se bolle ga se selo, se e lego selo ke go boloka ditaelo tša Modimo. Boemong le ge e le bofe bjoo motho a biditšwego a le go bjona, a dule go bjona.”—1 Bakorinthe 7:18-20.
Go Thwe’ng ka go ya “Komeng”?
Go thwe’ng ge e ba batswadi ba Bakriste ba ka phetha ka gore bana ba bona ba bašemane ba bolle? Na se se tla dumelelana le Beibele ge ba ka romela barwa ba bona komeng yeo go boletšwego ka yona pejana? Go ya komeng ka tsela e bjalo go akaretša mo gontši kudu go feta go fo ripša letlalwana la pele la setho sa bonna. Ka dibeke tše mmalwa, motho yo a yago komeng o tla gwerana kudu le bašemane le baditi bao e sego barapedi ba Jehofa. Dilo tše dintši tšeo ba di rutwago komeng di kgahlanong le ditekanyetšo tše phagamego tša boitshwaro tša Beibele. Beibele e lemoša ka gore: “Ditlwaelano tše mpe di senya mekgwa e holago.”—1 Bakorinthe 15:33.
Go oketša moo, go ya komeng go na le kotsi ya go gobatšwa mmeleng. Ka 2003 puku ya South African Medical Journal e lemošitše ka gore: “Go bile le mafelelo a tšhošago ao a bonagetšego gape lenyaga, a dipego tša mahu le go kgaolwa ga ditho tša pelego, mo go phatlaladitšwego lefaseng ka bophara ke ditirelo tše dikgolo tša ditaba. . . . Ka boripana, bontši bja dikoma tša lehono ke tša mankekišane e bile di a bolaya.”
Go oketša kgonagalong ya gore mofsa a ka gobatšwa mmeleng, go na le kotsi e kgolo kudu ya moya. Dithuto le mekgwa ya komeng di tswalana kudu le go dirišana le meoya le go rapela bagologolo. Ka mohlala, go e na le go dumela gore baripi ba sego šedi le maemo a sa hlwekago a tša maphelo ke tšona tšeo di ikarabelago bakeng sa tshenyo yeo e dirilwego, ba bantši ba dumela gore boloi goba go se thabe ga bagologolo bao ba hwilego ke sebaki sa manyami ao. Mabapi le go kopana le bodumedi bja maaka, Beibele e laela ka gore: “Le se ke la rwala joko le ba ba sa dumelego. Gobane toko le go hloka molao di na le segwera sefe? Goba seetša se abelana eng le lefsifsi? . . . ’Ka gona, tšwang gare ga bona, le itlhaole,’ go bolela Jehofa, ‘le lese go kgwatha selo se se sa hlwekago’; ‘gomme ke tla le amogela.’” (2 Bakorinthe 6:14-17) Ka go dumelelana le keletšo ye, ruri e tla ba e se gabohlale ge batswadi ba Bakriste ba ka iša bana ba bona ba bašemane komeng.
Ke’ng Seo se Dirago Gore Mokriste e be Monna?
Gore monna wa Mokriste o boloditšwe goba ga se a bolotšwa ga se pontšho ya go ba ga gagwe monna. Selo se segolo seo Bakriste ba therešo ba tshwenyegilego ka sona ke go ba ba kgahlišago mahlong a Modimo, e sego “go bonagala e le ba kgahlišago nameng.”—Bagalatia 6:12.
Lega go le bjalo, Mokriste o swanetše go ‘bolla pelong’ e le gore a ka kgahliša Modimo. (Doiteronomio 10:16; 30:6; Mateo 5:8) Seo ga se dirwe ka go ripša ka thipa, eupša se dirwa ka go gana dikganyogo tše di fošagetšego le dikgopolo tša go ikgantšha, tše bjalo ka go dumela gore go bolla nameng go dira gore motho e be yo a phagamego go feta ba bangwe. Ka go kgotlelela diteko le ka go ‘ema a tiile tumelong,’ Mokriste a ka ipontšha e le monna go sa šetšwe gore o bolotše goba go se bjalo.—1 Bakorinthe 16:13; Jakobo 1:12.