Go Matlafatšwa ke Ditekanyetšo tše di sa Šiiwego ke Nako
Go Matlafatšwa ke Ditekanyetšo tše di sa Šiiwego ke Nako
BATHO ditšhabeng ka moka ba hlagolela mohuta o itšego wa ditekanyetšo tša boitshwaro. Na ga o dumele gore dika tše bjalo ka potego, botho, kwelobohloko le go se be le boithati di tšeelwa godimo lefaseng ka bophara gomme di kgahla bontši bja rena?
Ke Ditekanyetšo tša Mang?
Lekgolong la pele la nywaga C.E., monna yo a rutegilego kudu yo a bitšwago Saulo o phetše ditšhabeng tše tharo tše di bego di e-na le ditekanyetšo tša boitshwaro—Bajuda, Bagerika le Baroma. Ka ntle le metlwae le melao yeo e Baroma 2:14, 15.
bego e gapeletšwa ditšong tšeo, Saulo o ile a lemoga gore go be go e-na le selo se sengwe seo se bego se hlahla batho gore ba be le boitshwaro. Selo seo ke letswalo la rena. Ka morago ga ge Saulo a fetogile moapostola wa Mokriste Paulo, o ile a ngwala gore: “Neng le neng ge batho ba ditšhaba bao ba se nago molao ba dira ka tlhago [“ka maikwelo a tlhago,” The New Testament in Modern Speech] dilo tša molao, batho ba gaešita le ge ba se na molao, ke molao go bona ka noši. Ke bona bao ba bontšhago gore kgwekgwe ya molao e ngwadilwe dipelong tša bona, ge letswalo la bona le dutše le hlatselana le bona.”—Lega go le bjalo, na go lekane gore re hlahlwe ke “maikwelo a tlhago” ge re leka go dira diphetho tša mabapi le se se nepagetšego le se se fošagetšego? Bjalo ka ge o ka ba o bone, histori e tletše ka go palelwa ga batho, ba le ka o tee ka o tee goba e le dihlopha. Se se ile sa kgodiša ba bantši gore re nyaka tlhahlo e tšwago mothopong o phagamego e le gore re thee ditekanyetšo tše dibotse kudu tšeo re ka phelago ka tšona. Batho ba bantši ba tla dumela gore Mmopi wa batho o swanelega kudu go nea ditekanyetšo tše bjalo tše di sa šiiwego ke nako. Ka pukung ya gagwe ya The Undiscovered Self, Dr. Carl Jung o boletše gore: “Motho yo a sa ithekgego ka Modimo a ka se kgone go itšhireletša ka matla a gagwe ka noši ditekong tša nama le tša boitshwaro tša lefase.”
Phetho yeo e dumelelana le seo moporofeta wa bogologolo a se ngwadilego, ge a re: “Motho tsela y’axwe xa’ e buše; le monna mo a yaxo xa’ ikiše, le xe a xata a tiiša.” (Jeremia 10:23) Mmopi wa rena o re: “Ke Xo ruta tše di Xo holaxo; ke Xo sepediša mo tseleng ye O swanetšexo xo e swara.”—Jesaya 48:17.
Mothopo wa Kgonthe wa Ditekanyetšo tše di Botegago
Mantšu ao a sa tšwago go tsopolwa a hwetšwa mothopong wo o phatlalatšwago kudu wa ditekanyetšo tša boitshwaro—Mangwalo a Makgethwa. Batho ba dimilione lefaseng ka bophara, gaešita le bao e sego Bakriste le batho bao e sego badumedi, ba tsoma thušo Mangwalong gore ba hwetše temogo le bohlale. Sereti sa Mojeremane e lego Johann Wolfgang von Goethe se ngwadile gore: “Ge e le nna, ke rata [Beibele] e bile ke a e hlompha, ka gobane ke yona e tutueditšego mo e ka bago tšwelopele ya-ka ka moka ditekanyetšong tša boitshwaro.” Go thwe moetapele wa Hindu e lego Mohandas Gandhi o kile a re: “E-nwa kamoo o ka kgonago ka gona didibeng tša meetse tšeo o di newago Thutong ya Thabeng [karolo ya dithuto tša Jesu tšeo di hwetšwago ka Beibeleng] . . . Ka gobane seo se rutwago ke Thuto yeo se be se reretšwe yo mongwe le yo mongwe wa rena.”
Moapostola Paulo, yo a tsopotšwego pejana, o gateletše tema e bohlokwa yeo e kgathwago ke Mangwalo a Makgethwa go neeng ditekanyetšo tše di ka botwago, a re: “Lengwalo ka moka le buduletšwe ke Modimo gomme le hola ka go ruta.” (2 Timotheo 3:16) Na ruri go bjalo?
O re’ng o sa iponele ka bowena? Hlahloba melao ya motheo yeo e lokeleditšwego letlakaleng le le latelago. Bona ditekanyetšo tše di holago tšeo e di kgothaletšago. Naganišiša kamoo dikgopolo tše di akaretšwago ka gona dithutong tše di nago le matla a go kaonefatša boemo bja bophelo bja gago le ditswalano tša gago le ba bangwe.
Na o tla Holega?
Melao ya motheo yeo e boletšwego ka mo godimo e fo ba mehlala ya keletšo e šomago yeo e hwetšwago Mangwalong a Makgethwa. Ka ntle le yona, Lentšu la Modimo le hupere ditemošo tše dintši malebana le dikgopolo tše di gobatšago, dipolelo le mediro yeo e ka bago le mafelelo a kotsi maphelong a rena.—Diema 6:16-19.
Ee, dithuto tša Beibele di nea selo seo moloko wa batho ka kakaretšo o se hlokago kudu—keletšo yeo e thušago batho go hlagolela ditekanyetšo tše kaone-kaone tša boitshwaro. Bao ba amogelago le go diriša dithuto tše ba dira diphetogo tše di kgahlišago kudu. Tsela yeo ba naganago ka yona e a kaonefala. (Baefeso 4:23, 24) Maikemišetšo a bona a a kaonefala. Go ithuta ditekanyetšo tša Modimo, bjalo ka ge di boletšwe ka Beibeleng, go thušitše batho ba bantši go ntšha kgethollo ya morafo, go beba sefahlego le lehloyo ka dipelong tša bona. (Baheberu 4:12) Mangwalo le ditekanyetšo tšeo a di kgothaletšago di tutueleditše batho go tlogela mehuta ka moka ya bošoro le bokgopo gomme ba fetoga batho ba bakaone.
Ee, ditekanyetšo tša Beibele di thušitše batho ba dimilione go fenya mekgwa yeo e bego e nweletše le mediro e swanago le yeo ye e sentšego maphelo a ba bangwe. (1 Bakorinthe 6:9-11) Dithuto tša Beibele di be di dutše di fetoša batho ba bjalo—e sego mekgwa ya bona feela eupša gape le dipelo tša bona, dikholofelo tša bona gotee le malapa a bona. Go sa šetšwe gore lefase le phuhlama gakaakang, batho lefaseng ka bophara ba tšwela pele ba e-ba ba bakaone. E bile se se tla tšwela pele se direga. “Byang bo a ômêlêla; letšoba le a pôna; xomme Lentšu la Modimo wa rena le eme neng le neng.”—Jesaya 40:8.
Lega go le bjalo, na wena ka noši o tla holwa ke “lentšu la Modimo wa rena”? Dihlatse tša Jehofa di tla thabela go go bontšha kamoo o ka amogelago ditekanyetšo tša Beibele tšeo di tlago go go hola. Go phela ka go dumelelana le ditekanyetšo tše bjalo go tla bolela go amogelwa ke Modimo gona bjale e bile go tla go iša bophelong bjo bo swarelelago bjo bo tlišwago ke ditekanyetšo tša Modimo, tše di sa šiiwego ke nako.
[Lepokisi go letlakala 6]
Melao Ya Motheo Yeo E Sa Šiiwego Ke Nako
Molao wa Gauta. “Ka baka leo, dilo tšohle, tše le nyakago batho ba le dira tšona, le lena ka mo go swanago le ba dire tšona; se ge e le gabotse, ke seo se bolelwago ke Molao le Baporofeta.”—Mateo 7:12.
Rata moagišani wa gago. “O rate moagišani wa gago go etša ge o ithata.” (Mateo 22:39) “Lerato ga le dire moagišani wa motho gampe; ka baka leo lerato ke phethagatšo ya molao.”—Baroma 13:10.
Hlompha le go godiša ba bangwe. “Leratong la borwarre e-bang le maikwelo a borutho a bonolo go yo mongwe le yo mongwe. Go bontšhaneng kgodišo, etelelang pele.”—Baroma 12:10.
Phegelela khutšo. ‘Bolokang khutšo gare ga lena seng sa lena.’ (Mareka 9:50) “Ge e ba go kgonega, go fihla moo go ithekgilego ka lena, e-bang le khutšo le batho bohle.” (Baroma 12:18) “A re phegeleleng dilo tše di išago khutšong.”—Baroma 14:19.
E-ba yo a lebalelago. “O re lebalele melato ya rena, bjalo ka ge le rena re lebaletše bao ba nago le melato go rena.” (Mateo 6:12) “E-bang ba botho yo mongwe go yo mongwe, le šokelane ka bonolo, le lebalelane ka bolokologi.”—Baefeso 4:32.
E-ba yo a botegago. “Botegela mosadi wa gago gomme o rate yena feela. . . . Thaba le mosadi wa gago gomme o thabele ngwanenyana yo o mo nyetšego . . . Anke botse bja gagwe bo go boloke o thabile; anke a go dikologe ka lerato la gagwe. . . . Ke ka baka la’ng o swanetše go nea mosadi yo mongwe lerato la gago? Ke ka baka la’ng o swanetše go nyaka bobotse bja mosadi wa monna yo mongwe?” (Diema 5:15-20, Today’s English Version) “Motho yo a botegago go se senyenyane, o botega le go se segolo, gomme motho yo a sa lokago go se senyenyane-nyenyane, ga a loka le go se segolo.” (Luka 16:10) “Seo se nyakwago go balaki ke gore motho a hwetšwe a botega.” (1 Bakorinthe 4:2) “A nka se sôle xe xo na le seêlô sa xo fora, le mokotlana wa kêlô tša xo la moreki?” (Mika 6:11) “Re holofela gore re na le letswalo le botegago, ka ge re rata go itshwara ka go botega dilong tšohle.”—Baheberu 13:18.
E-ba morereši, yo a leka-lekanego. “Hlôyang tše mpe, Le ratê tše botse, Le êmê le tokô kxorong.” (Amosi 5:15) “Tše Le swanetšexo xo di dira šidi: Botšanang therešô, Le rereše kahlolong; mo dikxorong tša lena xo bušê therešô le tokô le moláô.” (Sakaria 8:16) “Ka ge bjale le lahlile maaka, bolelang therešo yo mongwe le yo mongwe wa lena le moagišani wa gagwe.”—Baefeso 4:25.
E-ba mafolofolo, šoma ka thata. “Monna-makxônê O mmôna è le mohlanka wa dikxoši; xa a hlankêle batho fêla.” (Diema 22:29) “Le se ke la itšimeletša modirong wa lena.” (Baroma 12:11) “Selo le ge e le sefe seo le se dirago, se direng ka moya ka moka bjalo ka ge eka le se direla Jehofa, e sego batho.”—Bakolose 3:23.
E-ba yo bonolo, yo a nago le kwelobohloko le yo botho. “Aparang maikwelo a borutho a bonolo a lešoko, botho, monagano o ikokobeditšego, boleta le bopelotelele.”—Bakolose 3:12.
Fenya bobe ka botse. “Tšwelang pele le rata manaba a lena le go rapelela bao ba le tlaišago.” (Mateo 5:44) “O se ke wa itesa o fenywa ke bobe, eupša tšwela pele o fenya bobe ka bolo.”—Baroma 12:21.
Nea Modimo seo o ka se kgonago. “‘O rate Jehofa Modimo wa gago ka pelo ya gago ka moka le ka moya wa gago ka moka le ka monagano wa gago ka moka.’ Ye ke taelo e kgolo-kgolo le ya pele.”—Mateo 22:37, 38.
[Diswantšho go letlakala 7]
Go amogela ditekanyetšo tša Beibele go ka re thuša go ba le manyalo a atlegilego, ditswalano tše di thabišago tša lapa le bogwera bjo bo kgotsofatšago