Na o na le Moya o sa Hwego?

Na re fo ba nama le madi? Goba na re na le selo-tsoko ka go rena ntle le dilo tšeo re bopilwego ka tšona? Na bophelo bja rena e fo ba bja nakwana? Goba na karolo e nngwe e sa bonagalego ya rena e tšwela pele e phela ka morago ga ge re hwile?

GAEŠITA le ge madumedi a lefase a itlhametše ditumelo tše di gakantšhago mabapi le bophelo bja ka morago ga lehu, bontši bja ona a dumelelana ka kgopolo e tee ya motheo: Go na le selo seo se sa hwego ka gare ga motho gomme se tšwela pele se phela ka morago ga ge motho a hwile. Batho ba bantši ba dumela gore “selo” se ke moya. Wena o dumela eng? Na karolo e nngwe ya rena ke nama mola e nngwe e le moya? Moya ke eng? Na batho ba na le moya o sa hwego? Ruri go tseba therešo ka seo re lego sona go tloga go le bohlokwa!

“Motho a Napa a ba Môya o Phelaxo”

Na “môya” ke selo seo se tšwago mmeleng ge motho a e-hwa gomme sa tšwela pele se phela? Go ya ka Holman Illustrated Bible Dictionary, “gantši moya o lekanywa le motho ka boyena.” Ka mohlala, Genesi 2:7 e re: “Morêna Modimo a na a bopa motho, lerole la mmu; mo dinkong tša xaxwe a budulêla môya wa bophelô, motho a napa a ba môya o phelaxo.” Motho wa pele e lego Adama, e be e le moya.

Kwešišo ya gore lentšu “môya” le ka bolela ka motho yo a feletšego, e thekgwa ke mangwalo a mangwe. Ka mohlala, Beibele e bolela ka moya woo o dirago mošomo. (Lefitiko 23:30, NW) Moya o hlaloswa o fela pelo, o ferekana, o hlobaela, o boifa e bile o nyama. (Baahlodi 16:16, PK; Jobo 19:2, PK; Psalme 119:28; Ditiro 2:43; 1 Bathesalonika 5:14) Ge e bontšha gore moya ke motho, Baroma 13:1 e re: “Anke moya o mongwe le o mongwe o ikokobeletše balaodi ba bagolo.” Le gona go 1 Petro 3:20, re bala gore: “Mehleng ya Noa, . . . batho ba sego kae, ke gore, meoya e seswai, e [ile] ya phološwa meetseng.” Mo mangwalong a, ga go na selo seo se bontšhago gore moya ke selo se sengwe se bohlokwa kudu seo se tšwelago pele se phela ka morago ga lehu.

 Go thwe’ng ka diphoofolo le dimela? Na ke meoya? Ela hloko kamoo Beibele e hlalosago go bopša ga diphoofolo. Modimo o ile a laela gore: “Meetse a a nyeunyê dinyeunya tše di phelaxo [“meoya e phelago,” NW].” Letšatšing le le latetšego la tlholo, Modimo o itše: “Lefase a le tšweletšê diphedi [“meoya e phelago,” NW] dì e-ya ka mehuta ya tšôna, diruiwa le dixaxabi le diphôôfôlô tša naxa dì e-ya ka mehuta ya tšôna.” (Genesi 1:20, 24) Ka gona, diphedi ka moka—batho goba diphoofolo—ke meoya. Mangwalo ga a bolele ka dimela e le meoya.

Lentšu “moya” le dirišwa le ka kgopolo e nngwe. Go Jobo 33:22, re bala gore: “Môya wa xaxwe wa hlôla lebitla, bophelô bya xaxwe bya batamêla bafediši.” Mo, mantšu “môya” le “bophelô” a dirišwa e le mahlalosetša-gotee, le lengwe le hlalosa le lengwe. Ka gona, “môya” gape o ka šupa bophelo bjoo motho a bo phelago e le moya o phelago, goba motho. Ka baka leo, Mangwalo a bolela ka manaba a Moše ao a bego a nyaka go mmolaya e le ‘banna ka moka bao ba bego ba tsoma moya wa gagwe.’ (Ekisodo 4:19, bapiša le NW) Le gona Beibele e bolela mabapi le Jesu Kriste gore: “Morwa wa motho . . . [o be a] tletše . . . go nea moya [bophelo] wa gagwe gore e be topollo bakeng sa ba bantši.”—Mateo 20:28.

Tlhaloso ya Beibele ya “moya” e bonolo e bile ga e fetoge. Lentšu le le ka šupa motho goba phoofolo goba bophelo bjoo sephedi se bo phelago e le moya o phelago. Ka ge re tla bona, kwešišo ye e dumelelana le seo Beibele e rego se diragalela moya lehung.

‘Moya o Senyago o tlo hwa’

Beibele e re: “Moya o senyago wona o tlo hwa.” (Hesekiele 18:4, PK) Moporofeta Eliya yo a gateletšegilego o ile “a kgopelela moya wa gagwe lehu.” (1 Dikxoši 19:4, PK) Ka mo go swanago, Jona o ile “a kgopelela moya wa gagwe go hwa.” (Jona 4:8, PK) Ee, moya o a hwa ge motho a e-hwa; ga se woo o sa hwego. Ka ge motho e le moya, go bolela gore o hwile ke go bolela gore moya wa gagwe o hwile.

Eupša go thwe’ng ka ditemana tša Beibele tšeo di bolelago ka go tšwa ga moya le go boa ga moya? Mabapi le seo se diragaletšego Ragele ge a be a belega morwa, Beibele e re: “Ya re xe môya wa xaxwe ó fêlêla [“o e-tšwa,” NW], è šetše e le xo hwa, a mo reêla la Benoni (Morwa-bohloko-bya-ka); fêla tat’axwê ó mo reetše la Benyamini (Morwa wa le letona la-ka).” (Genesi 35:18) Le gona ge 1 Dikxoši 17:22 e bolela ka tsogo ya morwa wa mohlologadi, e re: “Morêna a kwa se Eliya a se bolêlaxo [ka thapelo], môya wa  mošemanyana wa boêla xo yêna a phela.” Na ditemana tše di bontšha gore moya ke selo seo se sa bonagalego, selo seo se ka tšwago goba sa tsena mmeleng?

Go ba gona, gopola gore tlhaloso e nngwe ya lentšu “môya” ke “bophelo.” Ka gona, moya wa Ragele o be o e-tšwa ka kgopolo ya gore bophelo bja gagwe bo be bo felela. Ge e le gabotse, Dibeibele tše dingwe di fetolela polelwana e rego “ge moya wa gagwe o e-tšwa” e le “bophelo bja gagwe bo be bo hwelela” (Knox) le “o ile a hema la mafelelo” (Jerusalem Bible). Ka mo go swanago, tabeng ya morwa wa mohlologadi, bophelo ke bjona bo ilego bja boela go mošemanyana yoo.—1 Dikxoši 17:23.

Seo Motho a Lego Sona

Beibele e bontšha gabotse seo motho a lego sona. Ga a na moya; ke yena moya. Ka baka la seo motho a lego sona—tlhago ya gagwe—kholofelo le ge e le efe ya bophelo bja nakong e tlago bakeng sa bahu e ithekgile ka tsogo. Beibele e holofetša gore: “Le se ke la makatšwa ke se, gobane nako e a tla yeo ka yona bohle bao ba lego mabitleng a kgopotšo ba tlago go kwa lentšu la [Jesu] gomme ba tšwa, bao ba dirilego dilo tše dibotse ba tla tsogela bophelong, bao ba tlwaetšego go dira dilo tše mpe ba tla tsogela kahlolo.” (Johane 5:28, 29) Kholofetšo yeo e kgonthišeditšwego ya tsogo—e sego thuto ya go se hwe ga moya—ke motheo wa kholofelo ya kgonthe bakeng sa bao ba hwilego.

Ruri go bohlokwa gore re hwetše tsebo e nepagetšego ka seo tsogo e lego sona le seo e se bolelago go batho! Le gona go tseba Modimo le Kriste go bohlokwa, ka gobane Jesu o boletše thapelong ya gagwe gore: “Se se bolela bophelo bjo bo sa felego, gore ba hwetše tsebo ka wena Modimo a nnoši wa therešo le ka yo o mo romilego, Jesu Kriste.” (Johane 17:3) Dihlatse tša Jehofa tša motseng wa geno di tla thabela go go thuša go ithuta Beibele e le gore o ka oketša tsebo ya gago ka Modimo, ka Morwa wa gagwe le ka dikholofetšo tša Gagwe. Re go laletša gore o ikgokaganye le Dihlatse goba o ngwalele bagatiši ba makasine wo.

[Diswantšho go letlakala 4]

Ka moka ke meoya

[Mothopo]

Goat: CNPC—Centro Nacional de Pesquisa de Caprinos (Sobral, CE, Brasil)