‘Morongwa wa Jehofa o a Goragora’

Ka ge go anega Christabel Connell

Re ile ra swarega kudu ka go araba dipotšišo tša Beibele tša Christopher moo bobedi bja rena re ilego ra se lemoge gore e be e šetše e le bošego; goba go lemoga gore Christopher o be a duletše go lebelela ka ntle ka lefasetere. Mafelelong o ile a retologela go rena gomme a re: “Ke nako e swanetšego ya gore le sepele bjale.” Ge a boletše mantšu ao o ile a re felegetša dipaesekeleng tša rena gomme a re laela. Ke’ng seo a bego a se hlokometše seo se bego se le kotsi gakaakaa?

KE BELEGETŠWE kua Sheffield, Engelane, ka 1927 gomme ka rewa leina la Christabel Earl. Ngwako wa gešo o ile wa thuthupišwa ka pomo nakong ya Ntwa ya II ya Lefase, ka gona ke ile ka išwa go makgolo gore ke dule le yena ge ke be ke feleletša sekolo. Sekolong se sengwe sa baitlami seo ke bego ke tsena go sona, ke be ke dula ke botšiša baitlami ba basadi gore ke ka baka la eng go e-na le bobe le bokgopo gakaakaa. Bona goba batho ba madumedi a mangwe ga se ba ka ba kgona go nnea karabo e kgotsofatšago.

Ge Ntwa ya II ya Lefase e fedile, ke ile ka ithutela go ba mooki. Ke ile ka hudugela London go yo šoma Sepetleleng sa Paddington General, eupša motseng ke be ke bona bošoro bjo bo oketšegilego. Nakwana ka morago ga ge kgaetšedi’a-ka a ile Ntweng Korea, ke ile ka bona ntwa e šoro ka ntle ga sepetlele. Ga go na yo a ilego a thuša motho yo a bego a bethwa, yo a ilego a foufala ka baka la go bethwa moo. Mo e ka bago ka nako ye, mma o ile a ya le nna dibokeng tša dinoge, eupša ke be ke sa kwešiše le ganyenyane gore ke ka baka la eng go e-na le bokgopo.

Go Kgothaletšwa go Ithuta Beibele

Ka letšatši le lengwe kgaetšedi’a-ka yo mogolo e lego John, yo e bego e le yo mongwe wa Dihlatse tša Jehofa, o ile a re etela. O ile a botšiša gore: “Na o tseba gore ke ka baka la’ng dilo tše ka moka tše mpe di direga?” Ke ile ka araba ka gore: “Aowa.” O ile a bula Beibele ya gagwe gomme a bala Kutollo 12:7-12. Ga bjale ke be ke bona gore ge e le gabotse Sathane le batemona ba ikarabela ka bobe bjo bo lego lefaseng. Ka go kwa keletšo ya John, ke ile ka dumela go swarelwa thuto ya Beibele nakwana ka morago ga moo. Lega go le bjalo, ka nako yeo ke ile ka dumelela go boifa batho go ntšhitiša go kolobetšwa.—Die. 29:25.

Mogolo’a-ka, Dorothy, le yena o ile a ba Hlatse. Ge a boa kopanong ya ditšhaba-tšhaba kua New York (1953) le monna yo a bego a beeletšane le yena, e lego Bill Roberts, ke ile ka ba botša gore ke be ke ithutile Beibele. Bill o ile a mpotšiša gore: “Na o badile Mangwalo ka moka? Na o ile wa thalela dikarabo ka pukung?” Ge ke re aowa, o ile a fetola ka gore: “Gona ga se wa ithuta! Ikgokaganye le kgaetšedi yoo gomme o thome gape!”  Mo e ka bago ka yona nako yeo ke ile ka thoma go tlaišwa ke batemona. Ke sa gopola ke kgopela Jehofa gore a ntšhireletše le go ntokolla tutuetšong ya batemona.

Go Bula Madibogo Kua Scotland le Ireland

Ke ile ka kolobetšwa ka January 16, 1954, konteraka ya booki ya fela ka May gomme ka thoma go bula madibogo ka June. Dikgwedi tše seswai ka morago, ke ile ka romelwa Grangemouth, Scotland ke le mmulamadibogo yo a kgethegilego. Moo ke ile ka lemoga gore barongwa ba Jehofa ba be ba ‘nkgoragorela’ ge ke be ke šoma moo kabelong yeo e bego e le lekatana.—Ps. 34:7.

Ka 1956, ke ile ka laletšwa go yo hlankela kua Ireland. Ke e-na le ba bangwe ba babedi, ke ile ka abelwa go hlankela motseng wa Galway. Letšatšing la mathomo, ke ile ka etela gae ga moruti. Metsotso ka morago, go ile gwa tla lephodisa gomme la iša nna le modirišani-gotee le nna seteišeneng sa maphodisa. Ge le tsebile maina a rena le diaterese le ile la leba mogaleng kapejana. Re kwele le bolela gore, “Ee, Tate, ke tseba gabotse moo ba dulago gona.” Le be le romilwe ke moruti! Mong wa lefelo la rena la bodulo o ile a gapeletšwa go re raka, ka gona ofisi ya lekala e ile ya re kgothaletša go tloga motseng woo. Re fihlile boema-ditimela metsotso e lesome ka morago ga nako. Eupša setimela se be se sa eme moo gomme go be go e-na le monna yo a bego a letetše go kgonthišetša gore re a namela. Seo se diregile ka morago ga dibeke tše tharo feela re le Galway!

Re ile ra abelwa Limerick, motse o mongwe woo Kereke ya Katholika e bego e e-na le tutuetšo e matla go wona. Mašaba a marabele a be a dula a re goelela. Batho ba bantši ba be ba boifa go bula mejako. Ngwaga pejana ga moo ngwanabo rena o be a ile a bethwa motsaneng o mongwe wa kgaufsi wa Cloonlara. Ka gona re ile ra thabišwa ke go kopana le Christopher, yo go boletšwego ka yena mathomong, yo a ilego a re kgopela gore re boe re tlo araba dipotšišo tša gagwe mabapi le Beibele. Nakong ya ketelo ya rena, moruti o ile a tsena gomme a laela Christopher gore a re rake. A sa dumelelane le moruti, o ile a re: “Basadi ba ba laleditšwe ka ngwakong wa-ka gomme ba ile ba kokota pele ba tsena. Wena ga se wa laletšwa e bile ga se wa kokota.” Moruti o ile a sepela a galefile.

Re be re sa tsebe gore moruti o be a kgobokeditše sehlopha se segolo sa banna, seo se bego se re emetše ka ntle ga ngwako wa Christopher. A tseba gore ba be ba sa kwane le rena, Christopher o ile a dira seo se hlalositšwego kua mathomong. O ile a dira gore re dule go fihla ba phatlaletše. Re ile ra lemoga ka morago gore yena le lapa la gagwe ba ile ba gapeletšwa go tloga motseng gomme ba ile ba hudugela Engelane.

Go Laletšwa Gilead

Ke be ke rulaganya go ya Kopanong ya Ditšhaba-tšhaba ya Divine Will kua New York ka 1958 ge ke be ke amogela taletšo ya go ba klaseng ya bo-33 ya Gilead. Go e na le gore ke boele gae ka morago ga kopano, ke hlanketše motseng wa Collingwood, Ontario, Canada, go fihlela Sekolo sa Gilead se thoma ka 1959. Eupša nakong ya kopano, ke ile ka kopana le Eric Connell. O be a ithutile ditherešo ka 1957 gomme a thomile go bula madibogo ka 1958. Ka morago ga kopano, o be a nngwalela letšatši le lengwe le le lengwe ge ke be ke dula Canada le ge ke be ke le sekolong Gilead. Ke be ke ipotšiša gore go tla direga eng ka rena ka morago ga go aloga.

Go ya Gilead e bile selo se bohlokwa kudu bophelong bja-ka. Ke be ke le klaseng e tee le Dorothy le monna wa gagwe. Kabelo ya bona ya boromiwa e bile go ya Portugal. Ke ile ka makatšwa ke ge ke ile ka abelwa Ireland. Ke be ke nyamile gakaakang ge ke be ke sa sepele le mogolo’a-ka! Ke ile ka botšiša yo mongwe wa bahlahli ge e ba go e-na le phošo yeo ke e dirilego. O ile a araba ka gore: “Aowa. Wena le modirišani wa gago, Eileen Mahoney, le dumetše go ya kae le kae lefaseng,” gomme Ireland e be e akaretšwa moo.

Go Boela Ireland

Ke fihlile Ireland ka August 1959 gomme ke ile ka abelwa Phuthegong ya Dun Laoghaire. Nakong ye, Eric o be a boetše Engelane gomme o be a thabišitšwe kudu ke gore ke be ke le kgaufsi. Le yena o be a nyaka go ba moromiwa. O ile a bolela gore ka ge Ireland ka nako yeo e be e le tšhemo ya baromiwa, o be a tla bula madibogo moo. O ile a  hudugela Dun Laoghaire gomme re ile ra nyalana ka 1961.

Ka morago ga dikgwedi tše tshela, Eric o ile a hlagelwa ke kotsi e šoro ya sethuthuthu. O ile a palega hlogo gomme dingaka di be di sa kgonthišege gore di tla mo phološa. Ka morago ga ge a feditše dibeke tše tharo sepetlele, ke ile ka mo hlokomela ka gae lebaka la dikgwedi tše hlano go fihlela a fola. Ke ile ka tšwela pele ka bodiredi go fihla bokgoleng bjoo nka bo kgonago.

Ka 1965 re ile ra abelwa phuthegong e bego e e-na le bagoeledi ba seswai kua Sligo, boemakepe bjo bo lego lebopong la ka leboa-bodikela. Ka morago ga nywaga e meraro, re ile ra ya phuthegong e nngwe e nyenyane ya Londonderry, ka leboa-boa. Ka letšatši le lengwe ge re boa tšhemong re ile ra hwetša terata ya meetlwa e beilwe go kgabaganya tsela ya moo re dulago gona. Mathata a Ireland Leboa a be a thomile. Dihlopha tša bafsa ba bahlola-mpherefere di ile tša fiša dikoloi. Motse o be o šetše o arogantšwe, go e-na le karolo ya Protestanta le ya Katholika. Go be go le kotsi go tloga karolong e nngwe ya motse go ya go e nngwe.

Go Phela le go Nea Bohlatse Dinakong tše Thata

Lega go le bjalo, bodiredi bja rena bo ile bja dira gore re ye gohle. Gape, re ile ra ba le maikwelo a gore barongwa ba be ba re goragorela. Ge re be re ikhwetša re le mafelong ao go nago le moferefere, re be re tloga ka pela gomme re boa ge boemo bo kaonefetše. Ka letšatši le lengwe ge go be go e-na le moferefere kgaufsi le mo re dulago gona, mašaledi a selo seo se bego se tuka se e-tšwa lebenkeleng leo go lona go rekišwago pente leo le bego le le kgaufsi se ile sa wela lefasetereng la rena. Re ile ra se kgone go robala ka ge re be re tšhogile gore ngwako wo re bego re dula go wona o ka fsa. Ka morago ga ge re hudugetše Belfast ka 1970, re ile ra kwa gore ge e le gabotse pomo ya peterole ke yona e fišitšego lebenkele leo go rekišwago pente go lona le gore moago wo re kilego ra dula go wona o ile wa fsa ka nako yeo.

Nakong e nngwe, nna le kgaetšedi yo mongwe re be re le tšhemong gomme re ile ra lemoga phaephe e telele ka mo go makatšago lefasetereng. Re ile ra tšwela pele re sepela. Metsotso ka morago, e ile ya phatloga. Batho ba kgaufsi bao ba ilego ba tla ba be ba nagana gore ke rena re thuthupišitšego pomo yeo ya phaephe! Ka yona nako yeo kgaetšedi yo a bego a dula lefelong leo o ile a re laletša go tla ga gagwe. Baagišani ba gagwe ba ile ba lebelela seo e le bohlatse bja gore ga re na molato.

Ka 1971 re ile ra boela Londonderry go etela kgaetšedi yo mongwe. Ge re be re hlalosa tsela ya rena le lepheko leo re fetilego go lona, o ile a botšiša gore: “Na go be go e-na le batho lephekong?” Ge re re, “Ee, eupša ba ile ba fo re hlokomologa,” o ile a makala. Ka baka la’ng? Ka gobane matšatšing a fetilego ngaka le lephodisa ba ile ba tšeelwa dikoloi tša bona ka kgang gomme tša fišwa.

Ka 1972 re ile ra hudugela Cork. Ka morago, re ile ra hlankela Naas, ke moka ra ya Arklow. Mafelelong, ka 1987, re ile ra abelwa Castlebar, moo re lego gona lehono. Mo re ile ra ikwa re šegofaditšwe kudu ka go thuša go aga Holo ya Mmušo. Eric o ile a babja kudu ka 1999. Lega go le bjalo, ka thušo ya Jehofa le thekgo e lerato ya phuthego, ke ile ka kgona gape go kgotlelela le go mo hlokomela go fihla ge a fola.

Nna le Eric re ile Sekolong sa Tirelo ya Bobulamadibogo gabedi. O sa dutše a hlankela e le mogolo. Ke swerwe ke bolwetši bjo šoro bja marapo gomme ke ile ka tsenywa dinoka tše dingwe le dikhuru tše dingwe. Le ge e le gore ke ile ka swanelwa ke go lebeletšana le kganetšo e šoro ya bodumedi le go phela nakong ya mathata a magolo a dipolitiki le a tša leago, tlhohlo ya-ka e kgolo e bile ya go tlogela go otlela. Yeo e bile teko ka gobane ke be ke se sa kgona go ya kae le kae moo ke bego ke nyaka go ya gona. Phuthego e thušitše kudu, ka go nthekga. Ga bjale ke diriša lehlotlo go sepela le gona bakeng sa maeto a matelele ke diriša paesekela ya maotwana a mararo yeo e sepedišwago ka petiri.

Bobedi, nna le Eric re hlanketše re le babulamadibogo nywaga e kopantšwego ya ka godimo ga e 100—e 98 ya yona re le mo Ireland. Ga re nagane go tlogela. Ga se ra ithekga ka mehlolo, eupša re dumela gore barongwa ba Jehofa ba “xoraxorêla” bao ba mmoifago le bao ba mo hlankelago ka potego.