Bafsa—Dirang Gore Tšwelopele ya Lena e Bonale
Bafsa—Dirang Gore Tšwelopele ya Lena e Bonale
“Eleletša ka dilo tše; nwelela go tšona, gore tšwelopele ya gago e bonagale go batho bohle.”—1 TIM. 4:15.
1. Modimo o kganyogela bafsa eng?
KGOŠI SOLOMONE yo bohlale wa Isiraele ya bogologolo o ngwadile gore: “Wena lesogana, ithabele bofseng bja gago, gomme pelo ya gago e ithabele bosoganeng bja gago!” (Mmo. 11:9, PK) Mothopo wa molaetša woo e lego Jehofa Modimo, o nyaka gore lena bafsa le thabe e le ka kgonthe. Sa bohlokwa le go feta, Jehofa o nyaka gore le thabe gona bjale le nakong e tlago. Lega go le bjalo, gantši nywaga ya bofsa e tletše diphošo tše kwešago bohloko tšeo di ka amogago motho lethabo nakong e tlago. Gaešita le Jobo yo a botegago o ile a kwa bohloko ge a be a swanelwa ke go lebeletšana le ‘dibe tša mola e sa le yo mofsa.’ (Jobo 13:26) Mofsa wa Mokriste gantši o swanelwa ke go dira diphetho tše boima ge a le mahlalagading le nywageng ya mathomo ya bo-20. Diphetho tše fošagetšego di ka gobatša mofsa kudu maikwelong gomme tša mmakela mathata ao a ka mo kgomago bophelo bja gagwe ka moka.—Mmo. 11:10.
2. Bafsa ba ka phema go dira diphošo tše dikgolo ka go diriša keletšo efe ya Beibele?
2 Bafsa ba swanetše go ba le kahlolo e botse. Ela hloko keletšo yeo moapostola Paulo a e neilego Bakorinthe. O ngawdile gore: “Le se ke la ba bana ba banyenyane matleng a go kwešiša . . . le be ba gotšego ka mo go feletšego matleng a go kwešiša.” (1 Bakor. 14:20) Go theetša keletšo ya gore ba hwetše bokgoni bja go nagana le go nea mabaka bjalo ka batho ba bagolo go tla thuša bafsa go phema go dira diphošo tše dikgolo.
3. O ka dira’ng e le gore o gole monaganong?
3 Ge e ba o le mofsa, gopola gore go nyakega boiteko e le gore o gole monaganong. Paulo o boditše Timotheo gore: “Anke go se be le motho yo a nyatšago bofsa bja gago. Ka mo go fapanego, e-ba mohlala go ba botegago go boleleng, boitshwarong, leratong, tumelong le thakgafalong. . . . Tšwela pele o ikgafela go baleng phatlalatša, go eletšeng le go ruteng. . . . Eleletša ka dilo tše; nwelela go tšona, gore tšwelopele ya gago e bonagale go batho bohle.” (1 Tim. 4:12-15) Bafsa ba Bakriste ba swanetše go dira tšwelopele le go dira gore tšwelopele ya bona e bonagale go batho ba bangwe.
Tšwelopele Ke’ng?
4. Go gola moyeng go akaretša’ng?
4 Go tšwela pele ke “go gatela pele, go fetoga e le gore o be motho yo mokaone.” Paulo o be a kgothaletša Timotheo gore a tšwele pele a ikgafa e le gore a dire tšwelopele go boleleng, boitshwarong, leratong, tumelong, thakgafalong gotee le tseleng yeo a bego a phetha bodiredi bja gagwe ka yona. O be a swanetše go katanela go dira gore tsela ya gagwe ya go phela e be yeo e beago mohlala. Ka go rialo, go be go nyakega gore Timotheo a tšwele pele go gola moyeng.
5, 6. (a) Tšwelopele ya Timotheo e thomile go bonala neng? (b) Mabapi le go dira tšwelopele, bafsa ba lehono ba ka ekiša Timotheo bjang?
5 Ge Paulo a be a ngwala keletšo ye nako e itšego magareng ga 61 le 64 C.E., Timotheo e be e šetše e le mogolo yo a nago le phihlelo. E be e se gona a thomago go dira tšwelopele moyeng. Ka 49 goba 50 C.E., mohlomongwe ge Timotheo a be a le nywageng ya go obelela e masome-pedi goba a le mathomong a nywaga ya bo-20, o be a “bolelwa gabotse ke bana babo ba Lisitara le Ikonia” bao ba bego ba lemogile tšwelopele ya gagwe ya moya. (Dit. 16:1-5) Ka nako yeo, Paulo o ile a tšea Timotheo ge a e-ya maetong a boromiwa. Ka morago ga go lemoga tšwelopele e oketšegilego ya Timotheo ka dikgwedi tše itšego, Paulo o ile a mo romela Thesalonika e le gore a homotše le go matlafatša Bakriste motseng woo. (Bala 1 Bathesalonika 3:1-3, 6.) Go molaleng gore Timotheo o thomile go dira gore tšwelopele ya gagwe e bonale go batho ba bangwe e sa le mofsa.
6 Lena bafsa bao ba lego ka phuthegong, šomelang go hlagolela dika tšeo di nyakegago gona bjale, e le gore tšwelopele ya lena bophelong bja Bokriste le bokgoning bja lena bja go ruta ditherešo tša Beibele e ka bonala gabotse. Go tloga ge a be a e-na le nywaga e 12, Jesu o ile “a tšwela pele a gatela pele bohlaleng.” (Luka 2:52) Ka gona, anke re hlahlobeng kamoo o ka dirago ka gona gore tšwelopele ya gago e bonale dikarolong tše tharo tša bophelo: (1) ge o lebeletšane le mathata, (2) ge o itokišeletša lenyalo le (3) ge o katanela go ba “modiredi yo mobotse.”—1 Tim. 4:6.
Lebeletšana le Mathata ka ‘Monagano o Hlaphogetšwego’
7. Mathata a ka kgoma bafsa bjang?
7 Mokriste wa nywaga e 17 yo a bitšwago Carol o itše: “Ka dinako tše dingwe ke be ke gateletšega kudu maikwelong, mmeleng le monaganong moo ke bego ke bego ke sa nyake go tsoga mesong.” * Ke ka baka la’ng a be a gateletšegile gakaaka? Ge Carol a be a e-na le nywaga e lesome, lapa labo le ile la thubega ge batswadi ba gagwe ba hlalana gomme o ile a swanelwa ke dula le mmagwe, yo a bego a lahlile ditekanyetšo tša Beibele tša boitshwaro. Go etša Carol, le wena o ka ba o lebeletšane le maemo a itšego a gateletšago kudu ao go sa bonalego gore a tla kaonefala.
8. Ke mathata afe ao Timotheo a ilego a lebeletšana le ona?
1 Tim. 5:23) Ge Paulo a mo romela Korinthe gore a rarolle mathata a itšego ao a bakilwego ke batho bao ba bego ba nyatša bolaodi bja moapostola Paulo, o ile a kgothaletša phuthego gore e dirišane le yena e le gore Timotheo “a se boife” ge a le gare ga bona. (1 Bakor. 4:17; 16:10, 11) Go bonala Timotheo a be a le dihlong goba a boifa.
8 Timotheo le yena o ile a lebeletšana le maemo a thata ge a be a dutše a dira tšwelopele ya moya. Ka mohlala, o be a ‘fela a tlelwa ke bolwetši’ ka baka la go tshwenywa ke mala. (9. Go hlaphogelwa monaganong ke’ng, gona go fapana bjang le moya wa bofšega?
9 E le gore a thuše Timotheo, Paulo o ile a mo gopotša gore: “Modimo ga se a re nea moya wa bofšega, eupša o re neile wa matla le lerato le wa go hlaphogelwa monaganong.” (2 Tim. 1:7) “Go hlaphogelwa monaganong” go akaretša go nagana le go nea mabaka ka tsela e nago le tlhaologanyo. Go akaretša bokgoni bja go lebeletšana le maemo ka tsela yeo a lego ka yona—e sego kamoo o ka ratago gore a be ka gona. Bafsa ba bangwe bao ba sego ba gola monaganong ba bontšha moya wa bofšega gomme ba leka go phema maemo a gateletšago ka go robala ka mo go feteletšego, go bogela thelebišene, go diriša dihlare-tagi le go nwa dino-tagi gampe, go dula ba e-ya meletlong le go ba le boitshwaro bjo bo gobogilego bja tša botona le botshadi. Bakriste ba eletšwa gore ba “[gane] go se boife Modimo le dikganyogo tša lefase le go phela ka monagano o hlaphogetšwego le toko le boineelo go Modimo gare ga tshepedišo ye ya dilo ya gona bjale.”—Tito 2:12.
10, 11. Go hlaphogelwa monaganong go re thuša bjang gore re hlagolele matla a moya?
10 Beibele e kgothaletša “banna ba bafsa gore e be ba hlaphogetšwego monaganong.” (Tito 2:6) Go theetša keletšo yeo go bolela gore o tla lebeletšana le mathata ka thapelo gomme o tla ithekga ka matla ao Modimo a re neago ona. (Bala 1 Petro 4:7.) Ka go rialo, o tla ba le kgodišego e tiilego ‘matleng ao Modimo a a neago.’—1 Pet. 4:11.
11 Go hlaphogelwa monaganong le thapelo ke dilo tšeo di thušitšego Carol. O itše: “Go ba kgahlanong le bophelo bja mma bjo bo gobogilego ke se sengwe sa dilo tše thata kudu tšeo ke ilego ka swanelwa ke go di dira. Eupša thapelo e nthušitše e le ka kgonthe. Ke a tseba gore Jehofa o na le nna, ka gona ga ke sa boifa.” Gopola gore mathata a ka go dira motho yo mokaone gomme a go matlafatša. (Ps. 105:17-19; Dillo 3:27) Go sa šetšwe gore o lebeletšane le eng, Modimo a ka se ke a go nyamiša. O tla “Xo thuša.”—Jes. 41:10.
Go Itokišeletša Lenyalo le Atlegilego
12. Ke ka baka la’ng Mokriste yo a naganago ka lenyalo a swanetše go diriša molao wa motheo o lego go Diema 20:25?
12 Bafsa ba bangwe bao ba lego nywageng ya magareng ya bo-20 ba ile ba kitimela go nyala ba nagana gore lenyalo ke tharollo ya manyami, bodutu le mathata a ka gae. Lega go le bjalo, go dira dikeno tša lenyalo ke taba ya bohlokwa. Ba bangwe mehleng ya Beibele ba ile ba akgofela Diema 20:25.) Ka morago, ba ile ba hwetša gore keno yeo e akaretša dilo tše dintši go feta kamoo ba bego ba nagana ka gona.
go dira keno e kgethwa ka ntle le go naganišiša ka kelohloko ka seo se akaretšwago tabeng yeo. (Bala13. Ke dipotšišo dife tšeo bao ba naganago go tsenela lefereyo ba swanetšego go naganišiša ka tšona, gona ke keletšo efe e holago yeo ba ka e hwetšago?
13 Ka gona, pele o thoma lefereyo, ipotšiše gore: ‘Ke ka baka la’ng ke nyaka go tsena lenyalong? Ke’ng seo ke se letetšego lenyalong? Na motho yo ke yo a ntshwanetšego? Na ke loketše go rwala boikarabelo bja-ka bjalo ka motho yo a lego lenyalong?’ E le go go thuša go itlhahloba gabotse, “mohlanka yo a botegago le wa temogo” o gatišitše dihlogo tšeo di bolelago ka taba ye ka go lebanya. * (Mat. 24:45-47) Lebelela dihlogo tše bjalo e le keletšo yeo Jehofa a go neago yona. Lekodišiša seo se bolelwago moo ka kelohloko gomme o se diriše. O se ke wa itumelela gore o swane le “dipere le dimuile di se nago tlhaologanyo.” (Ps. 32:8, 9, PK) Kwešiša ka botlalo seo se nyakegago lenyalong. Ge e ba o ikwa gore loketše go thoma lefereyo, ka mehla o gopole go bea “mohlala . . . thakgafalong.”—1 Tim. 4:12.
14. Kgolo ya moya e ka go thuša bjang ge e ba o tsena lenyalong?
14 Kgolo ya moya e tliša katlego gape ka morago ga lenyalo. Mokriste yo a godilego ka mo go feletšego o katanela go fihlelela “[tekanyo] ya boemo yeo e lego ya botlalo bja Kriste.” (Baef. 4:11-14) O šoma ka thata e le gore a hlagolele semelo se swanago le sa Kriste. Bjalo ka Mohlala wa rena, “Kriste ga se a ka a ikgahliša.” (Baroma 15:3) Ge balekane ka bobedi ba tšwela pele go tsoma seo se holago ba bangwe e sego bona, bophelo bja lapa e tla ba bja khutšo le boiketlo. (1 Bakor. 10:24) Monna o tla bontšha lerato la boikgafo gomme mosadi o tla ikemišetša go ikokobeletša monna wa gagwe go etša ge a ikokobeletša Jesu yo e lego Hlogo ya gagwe.—1 Bakor. 11:3; Baef. 5:25.
‘Phetha Bodiredi bja Gago ka Botlalo’
15, 16. O ka dira bjang gore tšwelopele ya gago e bonale bodireding?
15 Ge a lebiša tlhokomelo kabelong ya Timotheo e kgethegilego, Paulo o ngwadile gore: “Ke go laela ka matla pele ga Modimo le Kriste Jesu, . . . bolela lentšu, e-ba go lona ka go phegelela ka nako e loketšego le ka nako ya mathata.” O okeditše ka gore: “Dira modiro wa moebangedi, o phethe bodiredi bja gago ka botlalo.” (2 Tim. 4:1, 2, 5) E le gore a phethe kabelo yeo, Timotheo o be a swanetše go ‘fepša ka mantšu a tumelo.’—Bala 1 Timotheo 4:6.
16 Ke bjang o ka “fepšago ka mantšu a tumelo”? 1 Tim. 4:13, 15) O swanetše go ithuta ka phišego e le gore o dire tšwelopele. Lentšu “nwelela” le fetiša kgopolo ya go ineela ka pelo ka moka modirong o itšego. Mekgwa ya gago ya go ithuta e bjang? Na o nweletše “dilong tše di tseneletšego tša Modimo”? (1 Bakor. 2:10) Goba na o fo dira boiteko bjo bonyenyane? Go naganišiša ka seo o ithutago sona go tla tutuetša pelo ya gago.—Bala Diema 2:1-5.
Paulo o ngwadile gore: “Tšwela pele o ikgafela go baleng phatlalatša, go eletšeng le go ruteng. Eleletša ka dilo tše; nwelela go tšona.” (17, 18. (a) Ke bokgoni bofe bjoo o swanetšego go katanela go bo hlagolela? (b) Go hlagolela boemo bja kgopolo bjo bo swanago le bja Timotheo go tla go thuša bjang bodireding?
17 Mofsa wa mmulamadibogo yo a bitšwago Michelle o itše: “E le gore ke atlege e le ka kgonthe bodireding, ke na le lenaneo le lebotse la thuto ya motho ka noši gomme ke ba gona ka mehla dibokeng. Ka baka leo, ka mehla ke gola moyeng.” Go hlankela bjalo ka mmulamadibogo go tla go thuša go kaonefatša bokgoni bja gago bja go diriša Beibele bodireding le go dira tšwelopele ya moya e le ka kgonthe. Katanela go ba morutiši yo mobotse le go nea ditlhaloso tše agago dibokeng tša Bokriste. Bjalo ka mofsa yo a dirago tšwelopele ya moya, o swanetše go lokišetša dipolelo tše rutago tša Sekolo sa Bodiredi sa Pušo ya Modimo, o kgomarela taba yeo o e neilwego.
18 Go “dira modiro wa moebangedi” go bolela gore o dire gore bodiredi bja gago e be bjo bo atlegago kudu gomme o thuše ba bangwe gore ba phologe. Se se nyaka gore o hlagolele “bokgoni bja go ruta.” (2 Tim. 4:2) Ka go rulaganya gore o tšee karolo bodireding le bao ba nago le phihlelo modirong wo, o tla kgona go ithuta mekgweng ya bona ya go ruta go etša ge Timotheo a ithutile ka go šoma le Paulo. (1 Bakor. 4:17) Ge a bolela ka bao a ba thušitšego, Paulo o itše ga se a ka a ba botša ditaba tše dibotse feela, eupša o ile a gafa le ‘moya wa gagwe,’ goba bophelo bja gagwe ge a be a ba thuša ka gobane o be a ba rata. (1 Bathes. 2:8) E le gore o latele mohlala wa Paulo bodireding, o swanetše go ba le boemo bja kgopolo bjo bo swanago le bja Timotheo, yoo a bego a hlokomela ba bangwe e le ka kgonthe gomme a ‘hlankela go tšwetšeng pele ditaba tše dibotse.’ (Bala Bafilipi 2:19-23.) Na o bontšha moya o bjalo wa boikgafo bodireding?
Tšwelopele e Tliša Kgotsofalo ya Kgonthe
19, 20. Ke ka baka la’ng go dira tšwelopele ya moya go tliša lethabo?
19 Go nyakega boiteko e le gore o dire tšwelopele ya moya. Ka go hlagolela bokgoni bja go ruta o sa fele pelo, ge nako e dutše e e-ya o tla ba le tokelo ya go “humiša ba bantši” moyeng gomme bona ba tla ba ‘lethabo goba mphapahlogo wa gago wa go hlalala.’ (2 Bakor. 6:10; 1 Bathes. 2:19) Fred, e lego modiredi wa nako e tletšego o hlalositše gore: “Ke fetša nako ya-ka ke thuša ba bangwe go feta le ge e le neng pele. Ke therešo gore go na le lethabo le legolo go neeng go feta go amogeleng.”
20 Ge a bolela ka lethabo le kgotsofalo tšeo a di hweditšego ka baka la go gola moyeng, mmulamadibogo wa mofsa yo a bitšwago Daphne o itše: “Ke hlagoletše tswalano ya kgaufsi kudu le Jehofa ge ke be ke thoma go mo tseba bjalo ka Motho. Ge o thabiša Jehofa ka gohle ka mo o ka kgonago, o ikwa o thabile—o kgotsofetše e le ka kgonthe!” Gaešita le ge ka mehla batho ba ka se lemoge tšwelopele ya moya, Jehofa o a e bona e bile o e tšeela godimo. (Baheb. 4:13) Ka ntle le pelaelo, lena bafsa ba Bakriste le ka nea Tatago lena wa legodimong letago le tumišo. Tšwelang pele go thabiša pelo ya gagwe ge le dira gore tšwelopele ya lena e bonale e le ka kgonthe.—Die. 27:11.
[Mengwalo ya tlase]
^ ser. 7 Maina a mangwe a fetotšwe.
^ ser. 13 Bona sehlogo seo se rego, “Na Motho yo ke yo a Ntshwanetšego?” ka pukung ya Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2; “Tlhahlo ya Modimo Bakeng sa go Kgetha Molekane wa Lenyalo” ka go Morokami wa May 15, 2001; le “Na ke Gabohlale Gore Bafsa Bao ba Lego Mahlalagading ba Tsene Lenyalong?” ka go Phafoga! (ya Seisemane) ya September 22, 1983.
O Ithutile’ng?
• Go dira tšwelopele ya moya go akaretša’ng?
• O ka dira bjang gore tšwelopele ya gago e bonale . . .
ge o lebeletšane le mathata?
ge o itokišeletša lenyalo?
ge o le bodireding?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Seswantšho go letlakala 15]
Thapelo e ka go thuša go lebeletšana le mathata
[Seswantšho go letlakala 16]
Bafsa ba bagoeledi ba ka hlagolela bjang mekgwa e atlegago ya go ruta?