Sepelang ka go Dumelelana le Moya Gore le Hwetše Bophelo le Khutšo
Sepelang ka go Dumelelana le Moya Gore le Hwetše Bophelo le Khutšo
“[Sepelang] ka go dumelelana le moya, e sego ka go dumelelana le nama.”—BAROMA 8:4.
1, 2. (a) Go otlela ga motho mola a šitišega go ka feleletša ka boemo bofe bjo kotsi? (b) Ke kotsi efe yeo e ka bago gona ge re ka šitišega moyeng?
“GO OTLELA senamelwa mola motho a šitišwa ke dilo tše dingwe ke bolwetši bjo bogolo gomme bo bonagala bo mpefala ngwaga le ngwaga.” Mantšu ao a boletšwe ke mongwaledi wa kgoro ya dinamelwa wa kua United States. Megalathekeng e balwa gare ga didirišwa tšeo di ka šitišago mootledi go dira selo setee seo a swanetšego go se dira—go otlela. Mo e ka bago batho ba babedi go ba bararo bao ba ilego ba tšea karolo nyakišišong e nngwe ba boletše gore koloi yeo mootledi wa yona a bego a diriša mogalathekeng e ile ya ba thula goba e nyakile e ba thula. Go bonagala go le bonolo go dira dilo tše dingwe tše dintši mola motho a otlela, eupša ditlamorago tša seo e ka ba tše šoro kudu.
2 Go ka bolelwa se se swanago ka bomoya bja rena. Go swana le ge gantši mootledi yo a šitišegago a palelwa ke go lemoga maswao ao a mo lemošago ka dikotsi, motho yo a šitišegago moyeng a ka wela gabonolo kotsing. Ge e ba re itumelela go arogela ka thoko ga tsela ya rena ya 1 Tim. 1:18, 19) Moapostola Paulo o ile a lemoša ka kotsi yeo ge a be a botša Bakristegotee le yena ba kua Roma gore: “Go bea monagano go tša nama go bolela lehu, eupša go bea monagano go tša moya go bolela bophelo le khutšo.” (Baroma 8:6) Paulo o be a e ra go re’ng? Re ka phema bjang “go bea monagano go tša nama” gomme ra phegelela “go bea monagano go tša moya”?
Bokriste le medirong ya pušo ya Modimo, seo se ka feleletša ka gore tumelo ya rena e senyege go swana le sekepe se se robegilego. (“Ga ba Bonwe Molato”
3, 4. (a) Paulo o ngwadile ka ntwa efe yeo a bego a elwa? (b) Ke ka baka la’ng re swanetše go naganišiša ka boemo bja Paulo?
3 Lengwalong leo a le ngwaletšego Baroma, Paulo o ngwadile ka ntwa yeo a bego a elwa—ntwa magareng ga nama ya gagwe le monagano wa gagwe. (Bala Baroma 7:21-23.) Paulo o be a sa itokafatše goba go ikwela bohloko, go le bjalo ka ge e ka o be a imelwa kudu ke sebe mo e bilego a sa kgone go itshwara. Ge e le gabotse, e be e le Mokriste yo a tloditšwego ka moya yo e bilego a na le phihlelo, le gona a kgethetšwe go ba “moapostola go ditšhaba.” (Baroma 1:1; 11:13) Ka gona, ke ka baka la’ng Paulo a ile a ngwala ka ntwa yeo a bego a elwa?
4 Paulo o be a fo ba a dumela gore ka ntle le gore a hwetše thušo, o be a ka se kgone go dira thato ya Modimo ka tsela yeo a bego a nyaka ka yona. Ka baka la’ng? O itše: “Bohle ba dirile sebe gomme ba hlaelelwa ke letago la Modimo.” (Baroma 3:23) Ka ge e le setlogolo sa Adama, Paulo o be a kgongwa ke ditlamorago tša sebe mmeleng wa gagwe o sa phethagalago. Re ka dumelelana le yena ka gobane ka moka ga rena ga se ra phethagala gomme re lwa ntwa e bjalo letšatši le letšatši. Go oketša moo, go na le dilo tše dintši tšeo di ka re šitišago gomme tša re aroša ‘tseleng e pitlaganego e išago bophelong.’ (Mat. 7:14) Lega go le bjalo, ga se gore boemo bjo Paulo a bego a le go bjona e be e le bja go hloka kholofelo, gomme go bjalo le ka rena.
5. Paulo o hweditše kae thušo le kimollo?
5 Paulo o ngwadile gore: “Ke mang yo a tlago go ntlhakodiša . . . ? A go lebogwe Modimo ka Jesu Kriste Morena wa rena!” (Baroma 7:24, 25) Ke moka o ile a bolela le “bao ba lego boteeng le Kriste Jesu”—Bakriste ba tloditšwego. (Bala Baroma 8:1, 2.) Ka go diriša moya wa gagwe o mokgethwa, Jehofa o ba thwala gore e be barwa gomme a ba bitša gore ke “bajabohwagotee le Kriste.” (Baroma 8:14-17) Moya wa Modimo gotee le tumelo ya bona sehlabelong sa Kriste, o ba dira gore ba kgone go fenya ntweng yeo Paulo a boletšego ka yona, ka go re’alo “ga ba bonwe molato.” Ba lokolotšwe “molaong wa sebe le wa lehu.”
6. Ke ka baka la’ng bahlanka ba Modimo ka moka ba swanetše go ela hloko mantšu a Paulo?
6 Le ge mantšu a Paulo a be a lebišitšwe go Bakriste ba tloditšwego, seo a se boletšego mabapi le moya wa Modimo le sehlabelo sa Kriste sa topollo se ka hola bahlanka ba Jehofa ka moka, go sa šetšwe gore kholofelo ya bona ke efe. Gaešita le ge Paulo a be a buduletšwe gore a eletše Bakriste ba tloditšwego, ke gabohlokwa gore bahlanka ba Modimo ka moka ba kwešiše seo a se ngwadilego gomme ba katanele go se diriša.
Kamoo Modimo a Ilego “a Bona Sebe Molato mo Nameng”
7, 8. (a) Ke ka kgopolo efe Molao ‘o bego o ka se phološe ka botlalo’? (b) Modimo o fihleletše’ng ka moya wa gagwe le ka topollo?
7 Kgaolong ya bošupa ya Baroma, Paulo o dumela gore sebe se na le matla mebeleng e sa phethagalago. Kgaolong ya seswai, o ile a bolela ka matla a moya o mokgethwa. Moapostola o hlalositše kamoo moya wa Modimo o ka thušago Bakriste ntweng ya bona ya go lwa le matla a sebe e le gore ba phele ka go dumelelana le thato ya Jehofa gomme a ba amogele. Paulo o bontšhitše gore ka thušo ya moya wa Modimo le sehlabelo sa topollo sa Morwa wa gagwe, Modimo o dirile selo seo Molao wa Moshe o bego o ka se se dire.
8 Molao, gotee le ditaelo tše dintši tša wona, o be o ahlola badiradibe. Go oketša moo, baperisita ba phagamego ba Isiraele bao ba bego ba hlankela ka tlase ga Molao ba be ba sa phethagala e Baroma 8:3, 4.) Ruri ba swanetše go dira seo ka potego go fihlela bofelong bja bophelo bja bona bja mo lefaseng e le gore ba tle ba newe “mphapahlogo wa bophelo.”—Kut. 2:10.
bile ba be ba ka se neele sehlabelo se se lekanego bakeng sa sebe. Ka baka leo, Molao “o be o ka se phološe ka botlalo.” Eupša “ka go romela Morwa wa gagwe a le ka sebopego se se swanago le sa nama ya sebe” le go mo neela gore e be sehlabelo, Modimo o ile “a bona sebe molato mo nameng,” ka go re’alo a fenya taba ya ‘go se latelwe ga Molao ka botlalo.’ Ka baka leo, motheong wa tumelo yeo Bakriste ba tloditšwego ba nago le yona sehlabelong sa Jesu sa topollo, go bolelwa ka bona gore ba lokile. Ba kgothaletšwa gore ba “[sepele] ka go dumelelana le moya, e sego ka go dumelelana le nama.” (Bala9. Ke’ng seo se bolelwago ke lentšu “molao” ka tsela yeo le dirišitšwego ka yona go Baroma 8:2?
9 Go oketša tabeng ya gore Paulo a bolele ka “Molao,” o boletše gape le ka “molao wa moya woo” le ‘molao wa sebe le lehu.’ (Baroma 8:2) Melao yeo ke efe? Lentšu “molao” mo ga le šupe go ditaelo tše itšego, tše bjalo ka tšeo di lego Molaong wa Moshe. Puku e nngwe ya ditšhupetšo e bolela gore: “Lentšu la Segerika la molao leo le dirišitšwego mo le bolela matla a ka gare ga motho ao a mo šušumeletšago go gata mogato—e ka ba e le wa go dira botse goba bobe—gomme a šoma ka go latela seo molao o se bolelago. Le gona lentšu le le bolela ditekanyetšo tšeo motho a phelago ka tšona.”
10. Ke ka tsela efe re lego ka tlase ga molao wa sebe le wa lehu?
10 Moapostola Paulo o ngwadile gore: “Ka motho o tee sebe se tsene lefaseng gomme lehu la tsena ka sebe, ka go re’alo lehu le aparetše batho bohle gobane bohle ba dirile sebe.” (Baroma 5:12) Ka ge re le ditlogolo tša Adama, ka moka ga rena re ka tlase ga molao wa sebe le wa lehu. Nama ya rena ya sebe e dula e re kgothaletša go dira dilo tšeo di sa kgahlišego Modimo, tšeo di feleletšago ka lehu feela. Lengwalong la gagwe go Bagalatia, Paulo o boletše gore ditiro tše bjalo le mekgwa e bjalo ke “mediro ya nama.” Ke moka o okeditše ka gore: “Bao ba tlwaelago go dira dilo tše bjalo ba ka se je bohwa bja Mmušo wa Modimo.” (Bagal. 5:19-21) Batho ba mohuta woo ba swana le bao ba sepelago ka go dumelelana le nama. (Baroma 8:4) ‘Matla a bona a ka gare ao a ba šušumeletšago go gata mogato’ gotee le ‘ditekanyetšo tšeo ba phelago ka tšona’ e tloga e le tša nama. Eupša na bao ba dirago bootswa, ba rapelago medimo ya diswantšho, ba dirišanago le meoya e mebe goba ba dirago dibe tše dingwe tše dikgolo ke bona feela bao ba sepelago ka go dumelelana le nama? Aowa, ka gobane mediro ya nama e akaretša le dilo tšeo ba bangwe ba ka naganago gore ke dilo tšeo e lego feela diphošo tše dinyenyane tša semelo sa motho, tše bjalo ka lehufa, go tlalelana ka bogale, diphenkgišano le mona. Ke mang yo a ka bolelago gore yena o itokolotše ka mo go feletšego gore a se sepele ka go dumelelana le nama?
11, 12. Ke tokišetšo efe yeo Jehofa a e dirilego go re thuša go fenya molao wa sebe le wa lehu, gona ke’ng seo re swanetšego go se dira gore Modimo a re amogele?
11 Ruri re tloga re thabišwa ke gore Jehofa o dirile tokišetšo ya gore re fenye molao wa sebe le wa lehu! Jesu o itše: “Modimo o ratile lefase kudu mo a ilego a gafa Morwa wa gagwe yo a tswetšwego a nnoši gore yo mongwe le yo mongwe yo a dumelago go yena a se ke a fedišwa, eupša a be le bophelo bjo bo sa felego.” Ka go amogela ga rena lerato la Modimo le ka go ba le tumelo sehlabelong sa Jesu Kriste sa topollo, re ka lokollwa thogakong yeo e tlišwago ke sebe sa rena sa leabela. (Joh. 3:16-18) Ka gona, re ka feleletša re bolela go swana le Paulo gore: “A go lebogwe Modimo ka Jesu Kriste Morena wa rena!”
12 Boemo bja rena bo swana le go fodišwa bolwetšing bjo šoro kudu. Ge e ba re nyaka go hlaphogelwa ka mo go feletšego, re swanetše go dira dilo ka moka tšeo ngaka e re laelago tšona. Le ge go dumela topollong go ka re lokolla molaong wa sebe le wa lehu, re sa dutše re sa phethagala gomme re na le sebe. Gore re phele gabotse moyeng gomme re thabele go amogelwa ke Modimo le go hwetša ditšhegofatšo tša gagwe, go na le seo re swanetšego go se dira. Ka go dumelelana le go phethagatša “senyakwa se se lokilego sa Molao,” Paulo o bile o bolela ka taba ya go sepela ka go dumelelana le moya.
Re ka Sepela Bjang ka go Dumelelana le Moya?
13. Ke’ng seo se bolelwago ke go sepela ka go dumelelana le moya?
13 Ge re sepela, re gata dikgato tše di sa kgaotšego gore re fihle mo re yago gona. Ka gona, go sepela ka go dumelelana le moya go nyaka gore re dule re dira tšwelopele moyeng, eupša seo ga se re gore re ka se dire diphošo. (1 Tim. 4:15) Re swanetše go leka ka mo re ka kgonago ka gona go ikemišetša go sepela goba go phela ka go dumelelana le tlhahlo ya moya letšatši le lengwe le le lengwe. “[Go] sepela ka moya” go dira gore Modimo a re amogele.—Bagal. 5:16.
14. Bao ba “dumelelanago le nama” ba rata eng?
14 Lengwalong la gagwe leo a le ngwaletšego Baroma, Paulo o boletše ka mehuta e mebedi ya batho bao ba sa naganego ka go swana. (Bala Baroma 8:5.) Mo ge go bolelwa ka nama ga se gore go bolelwa ka mmele wa kgonthe. Ka Beibeleng, lentšu “nama” ka dinako tše dingwe le dirišetšwa go bontšha sebe le go se phethagale moo re go abetšego ga mebele ya rena. Go abela ga rena sebe ke gona go bakago gore nama le monagano tšeo Paulo a boletšego ka tšona pejana di thulane. Lega go le bjalo, ka go se swane le yena, bao ba “dumelelanago le nama” ga ba dire le maiteko a go ganetša kganyogo ya sebe. Go e na le go ela hloko seo Modimo a se nyakago go bona le go amogela thušo yeo a ba neilego yona, ba tlwaetše go “bea menagano ya bona dilong tša nama.” Gantši ba tshwenyega kudu ka go kgotsofatša dikganyogo tša mebele ya bona le tša nama ya bona. Ka go fapana le seo, kganyogo ya bao ba “dumelelanago le moya” ke go bea menagano “dilong tša moya”—ditokišetšong le medirong ya moya.
15, 16. (a) Go bea ga motho monagano selong se itšego go kgoma bjang boemo bja gagwe bja monagano? (b) Re ka bolela’ng ka tsela yeo batho ba bantši ba naganago ka yona lehono?
15 Bala Baroma 8:6. Gore motho a dire selo le ge e le sefe—e ka ba se sebotse goba se sebe—o swanetše go bea monagano go sona. Batho bao ba dulago ba beile menagano ya bona dilong tša nama go se go ye kae ba thoma go ba le boemo bja kgopolo bja go rata kudu dilo tša nama goba go tshwenyega ka tšona. Maikwelo a bona, dilo tšeo ba di kgahlegelago le dilo tšeo ba di ratago gantši di tlala ka dilo tše bjalo.
16 Batho ba bantši lehono ba swaregile ka’ng? Moapostola Johane o ngwadile gore: “Dilo tšohle tše di lego lefaseng—kganyogo ya nama le kganyogo ya mahlo le pontšho ya bomponeng ya dilo tša motho tša boiphedišo—ga di tšwe go Tate, eupša di tšwa lefaseng.” (1 Joh. 2:16) Dikganyogo tše di akaretša dilo tše di swanago le go itshwara ka tsela e gobogilego ka tša botona le botshadi, botumo le mahumo. Dipuku, dimakasine, dikuranta, difilimi, mananeo a thelebišene le Inthanete di tletše ka dilo tša mohuta wo, lebaka le legolo e le ka gobane tše ke dilo tšeo batho ba bantši ba beilego menagano ya bona go tšona e bile ke tšeo ba tlogago ba di nyaka. Lega go le bjalo, “go bea monagano go tša nama go bolela lehu”—go hwa moyeng gona bjale le go hwa nameng kgauswinyane. Ka baka la’ng? “Gobane go bea monagano go tša nama go bolela bonaba go Modimo, ka ge nama e sa ikokobeletše molao wa Modimo, le gona ge e le gabotse e ka se ke. Ka gona, bao ba dumelelanago le nama ba ka se kgahliše Modimo.”—Baroma 8:7, 8.
17, 18. Re ka phegelela bjang go bea monagano dilong tša moya, gomme seo se ka feleletša ka’ng?
17 Ka lehlakoreng le lengwe, “go bea monagano go tša moya go bolela bophelo le khutšo”—bophelo bjo bo sa felego nakong e tlago gaešita le khutšo ya ka gare gotee le khutšo le Modimo gona bjale. Re ka phegelela bjang “go bea monagano go tša moya”? Ka go dula re beile menagano ya rena dilong tša moya le go dumelela gore re hlagolele mokgwa wa go nagana ka ditaba tša moya. Ge re dira bjalo, re ba le monagano wo o ‘ikokobeletšago molao wa Modimo’ e bile e le o “dumelelanago le” dikgopolo tša gagwe. Ge re lebeletšane le teko, re ka se be bao ba sa kgodišegego mabapi le tsela yeo re swanetšego go e tšea. Re tla tutueletšega go dira kgetho e nepagetšego—yeo e dumelelanago le moya.
18 Ka baka leo, go bohlokwa gore re bee menagano ya rena dilong tša moya. Re dira seo ka go ‘hlamela menagano ya rena modiro,’ ka go dumelelanya maphelo a rena le mediro ya moya yeo e akaretšago go rapela ka mehla, go bala Beibele le go ithuta yona, go ba gona dibokeng le go tšea karolo bodireding bja Bokriste. (1 Pet. 1:13) Go e na le go dumelela dilo tša nama di re šitiša, anke re beeng menagano ya rena dilong tša moya. Ka go re’alo re tla tšwela pele re sepela ka go dumelelana le moya. Go dira bjalo go tla re tlišetša ditšhegofatšo, ka ge go bea monagano dilong tša moya go bolela bophelo le khutšo.—Bagal. 6:7, 8.
Na o ka Hlalosa?
• Ke’ng seo se bego se dira gore ‘Molao o se latelwe ka botlalo,’ gomme Modimo o ile a rarolla seo bjang?
• ‘Molao wa sebe le wa lehu’ ke ofe, gomme re ka lokollwa bjang go ona?
• Re swanetše go dira’ng go hlagolela mokgwa wa “go bea monagano go tša moya”?
[Dipotšišo tša Thuto]
[Diswantšho go matlakala 12, 13]
Na o sepela ka go dumelelana le nama goba ka go dumelelana le moya?