1, 2. (a) Batho ba bantši ba lebelela katlego bjang? (b) O ka lekola bjang pono ya gago ka katlego?

GO ATLEGA bophelong go bolela eng? Ge o ka botšiša batho potšišo ye, o tla hwetša gore dikarabo tša bona di fapana ka tsela e makatšago. Ka mohlala, batho ba bantši ba lebelela motho yo a atlegilego e le yo a nago le ditšhelete, yo a nago le bokgoni bjo itšego goba yo a rutegilego. Ba bangwe ba lebelela taba ya ditswalano tša motho le ba bangwe e le ya bohlokwa tabeng ye, gore o phedišana bjang le ba lapa, bagwera goba bašomigotee le yena. Gaešita le mohlanka wa Modimo a ka lebelela motho yo a atlegilego e le yo a nago le boikarabelo ka phuthegong goba yo a atlegago bodireding.

² E le gore o kgone go lekola pono ya gago ka katlego, o ka ngwala maina a batho ba sego kae bao o naganago gore ba atlegile bophelong, e lego bao o ba ratago kudu le go ba hlompha. Ke dika dife tše dikgolo tšeo ba swanago ka tšona? Na ba humile goba ba tumile? Na ba na le maemo? Dikarabo tša gago dipotšišong tše di ka utolla seo se lego pelong ya gago, gomme seo se ka kgoma kudu diphetho tšeo o di dirago le dipakane tšeo o di phegelelago.—Luka 6:45.

3. (a) Ke eng seo Joshua a bego a swanetše go se dira gore a kgone go atlega? (b) Ke’ng seo re tlago go se ahlaahla gona bjale?

³ Selo se bohlokwahlokwa ke ge e ba Jehofa a re lebelela re le ba atlegilego, ka gobane maphelo a rena a ithekgile ka gore re amogelwe ke yena. Ge Jehofa a nea Joshua kabelo e boima ya go etelela Baisiraele pele go ya Nageng ya Kholofetšo, o ile a mmotša gore a bale Molao wa Moshe “mosegare le bošego” gomme a ele hloko gore o dira seo se ngwadilwego go wona. Modimo o ile a mo kgonthišetša gore: “Ke mo o tla atlegišago tsela ya gago ke moka wa dira ka bohlale.” (Josh. 1:7, 8) Ka moka re a tseba gore Joshua o ile a atlega. Go thwe’ng ka rena? Re ka tseba bjang gore pono ya rena ka katlego e swana le ya Modimo? Re dutše re naganne ka seo, ela hloko mehlala ya banna ba babedi bao go boletšwego ka bona ka Beibeleng.

4. Ke ka baka la eng go ka bolelwa gore Solomone o be a atlegile?

⁴ Ka ditsela tše dintši, Solomone o be a atlegile kudu. Ka baka la’ng? Ka gobane ka nywaga e mentši, o be a ekwa le go boifa Jehofa, yo a ilego a mo šegofatša kudu. Gopola gore ge Jehofa a be a botša kgoši Solomone gore a kgopele seo a ka mo neago sona, o ile a kgopela bohlale gore a kgone go hlahla setšhaba. Ka morago ga moo Modimo o ile a mo šegofatša ka bohlale le mahumo. (Bala 1 Dikgoši 3:10-14.) Bohlale bja gagwe “bo be bo feta kudu bohlale bja bohle Babohlabela, e bile bo feta le bohlale ka moka bja Egipita.” Solomone o ile a tuma “ditšhabeng ka moka tšeo di mo dikologilego.” (1 Dikg. 4:30, 31) Ge go tliwa go mahumo, gauta yeo a bego a e hwetša ka ngwaga feela e be e imela ditone tše ka bago 25, yeo lehono e bego e ka rekwa ka tšhelete ya ka godimo ga bilione ya ditolara tša Amerika! (2 Dikor. 9:13) O be a na le bokgoni ditherišanong, go tša kago le tša kgwebo. Ee, nakong ya ge Solomone a botegela Modimo, o ile a atlega e le ruri.—2 Dikor. 9:22-24.

5. Solomone o phethile ka go re’ng ka bao ba atlegilego go ya ka pono ya Modimo?

⁵ Seo Solomone a se ngwadilego pukung ya Mmoledi se bontšha gore ga se a forwa go bona eka ba humilego le ba tumilego ke bona feela ba atlegilego le ba thabilego. Ruri ga se a forwa. O ngwadile gore: “Ke lemogile gore ga go seo se phalago gore ba thabe le go dira tše botse nakong ya ge ba sa phela; le gore motho yo mongwe le yo mongwe a je le go nwa gomme a thabele tše botse tša boitapišo bja gagwe ka moka. Ke mpho ya Modimo.” (Mmo. 3:12, 13) Le gona o lemogile gore maipshino a bjalo a tloga a na le morero go yo a amogelwago ke Modimo, e lego yo a nago le tswalano e botse le Yena. Solomone o be a nepile ge a re: “Bofelo bja ditaba tšohle tšeo o di kwelego ke gore: Boifa Modimo wa therešo gomme o lote ditaelo tša gagwe. Ka gobane se ke sohle seo motho a tlamegilego go se dira.”—Mmo. 12:13.

6. Mohlala wa Solomone o dira gore re lemoge eng ka katlego ya kgonthe?

⁶ Ka nywaga e mentši, Solomone o ile a dula a boifa Modimo. Re bala gore o ile “a rata Jehofa ka go sepela ka melao ya Dafida tatagwe.” (1 Dikg. 3:3) Na ga o lebelele se e le katlego ya kgonthe? Ka tlhahlo ya Modimo, Solomone o ile a aga tempele e botse bakeng sa borapedi bja therešo gomme a ngwala dipuku tše tharo tša Beibele. Le ge re ka se kgone go dira seo a se dirilego, mohlala woo Solomone a re beetšego wona ge a be a botegela Modimo o swanetše go re bontšha kamoo re swanetšego go tseba katlego ya kgonthe le go e fihlelela. Mabapi le taba ye, gopola gore ge Solomone a be a šušumetšwa ke moya o mokgethwa o ile a ngwala gore mahumo, bohlale, botumo le matla, e lego dilo tšeo batho ba bantši lehono ba di lebelelago e le katlego, ke lefeela. Ruri dilo tše bjalo ga di na mohola, ka ge e “le go kitimiša phefo.” Na ga se wa lemoga gore bontši bja bao ba ratago mahumo ba sa nyaka a oketšegilego? Le gona gantši ba tshwenyega ka seo ba nago le sona. Go oketša moo, mahumo a bona ka letšatši le lengwe a tla tšewa ke batho ba bangwe.—Bala Mmoledi 2:8-11, 17; 5:10-12.

7, 8. Solomone o ile a se botege ka tsela efe, gomme seo se ile sa feleletša ka eng?

⁷ Le gona o a tseba gore mafelelong Solomone o ile a fapoga tseleng ya go botegela Modimo. Lentšu la Modimo le re: “Mehleng ya ge Solomone a tšofala, basadi ba gagwe ba aroša pelo ya gagwe gore e latele medimo e šele; le gona pelo ya gagwe e be e se e feletšego go Jehofa Modimo wa gagwe go etša pelo ya Dafida tatagwe. . . . Solomone [o ile] a dira tše mpe mahlong a Jehofa.”—1 Dikg. 11:4-6.

⁸ Ka ge Jehofa a be a nyamišitšwe ke se, o ile a botša Solomone gore: “Ka ge . . . o se wa lota kgwerano ya ka le melao ya ka yeo ke go laetšego yona, gona ke tlo go phamola bogoši gomme ka bo nea mohlanka wa gago.” (1 Dikg. 11:11) Ruri seo se a nyamiša! Le ge mathomong Solomone a be a atlegile ka ditsela tše dintši, ge nako e dutše e eya o ile a  nyamiša Jehofa. Solomone o ile a palelwa ke go dira selo se bohlokwahlokwa bophelong, e lego go botegela Modimo. Yo mongwe le yo mongwe wa rena a ka ipotšiša gore: ‘Na ke tloga ke ikemišeditše go diriša seo ke ithutilego sona bophelong bja Solomone gore ke atlege?’

9. Na Paulo o be a atlegile go ya ka ditekanyetšo tša lefase? Hlalosa.

⁹ Bophelo bja moapostola Paulo bo be bo fapana kudu le bja Kgoši Solomone. Taba ke gore Paulo o be a se na sedulo sa bogoši sa go dirwa ka lenaka la tlou e bile a sa je le dikgoši. Go e na le moo, ka dinako tše dingwe o be a le tlaleng, lenyoreng, go tonyeng le go se be le diaparo. (2 Bakor. 11:24-27) Ka morago ga ge Paulo a amogetše gore Jesu ke Mesia, o ile a se sa hlwa a na le maemo a phagamego bodumeding bja Sejuda. Go e na le moo, baetapele ba bodumedi bja Sejuda ba ile ba mo hloya. O ile a golegwa, a otlwa, a itiwa ka dithupa gomme a kgatlwa ka maswika. Paulo o ile a bolela gore yena le Bakristegotee le yena ba ile ba rogakwa, ba tlaišwa le go senywa maina. O itše: “Go fihla bjale re tšewa re le ditšhila tša lefase, maudi a dilo ka moka.”—1 Bakor. 4:11-13.

10. Ke ka baka la eng motho a be a ka nagana gore Paulo o be a raga katlego ya gagwe ka maoto?

¹⁰ Nakong ya ge e sa le lesogana le le bitšwago Saulo, moapostola Paulo o be a bonagala a atlegile bophelong. Ka ge a etšwa lapeng leo le ka bago le be le na le maemo setšhabeng, o ile a rutwa ke morutiši yo a hlomphegago Gamaliele gomme ka morago a ngwala gore: “Ke be ke tšwela pele kudu Bojudeng go feta ba bantši ba dithaka tša ka.” (Bagal. 1:14) Saulo o be a kgona go bolela Seheberu le Segerika gabotse, e bile e le modudi wa Roma, e lego seo se bego se mmulela dibaka tše itšego le ditokelo tšeo ba bantši ba bego ba di meletša mare. Ge nkabe a kgethile go phegelela katlego e bjalo ya lefase, go molaleng gore o be a tla tuma gomme a ba le tšhelete ya go bonagala. Go e na moo, o ile a kgetha go dira selo seo go ya ka ba bangwe—mohlomongwe le go ya ka ba bangwe ba leloko—se bego se bonagala e le bošilo feela. Ka baka la’ng?

11. Ke pakane efe le dilo dife tšeo Paulo a bego a di tšeela godimo, gomme ka baka la’ng?

¹¹ Paulo o be a rata Jehofa gomme a nyaka go amogelwa ke yena go feta go ba le mahumo le maemo a itšego pele ga batho. Ka morago ga go hwetša tsebo e nepagetšego ya therešo, Paulo o ile a tšeela godimo topollo, bodiredi bja Bokriste le kholofelo ya go phela legodimong, e lego dilo tšeo ka kakaretšo lefase le di phaelago ka thoko. Paulo o ile a lemoga gore go na le kgang yeo e swanetšego go rarollwa. Sathane o be a boletše gore a ka dira gore batho ba tlogele go hlankela Modimo. (Jobo 1:9-11; 2:3-5) Go sa šetšwe diteko tšeo Paulo a  bego a lebeletšana le tšona, o be a ikemišeditše go botegela Modimo ka go kgomarela borapedi bja therešo. Ye ke pakane yeo lefase le sa kego le bolela ka yona ge le hlalosa katlego.

12. Ke ka baka la’ng o ile wa kgetha go holofela Modimo?

¹² Na o na le boikemišetšo bja go swana le bja Paulo? Le ge go se bonolo gore re dule re botega bophelong, re a tseba gore go dira bjalo go tliša ditšhegofatšo tša Jehofa le gore a re amogele, gomme seo ke sona se dirago gore motho a atlege e le ka kgonthe. (Die. 10:22) Seo se dira gore re holege gona bjale, e bile re ka kgonthišega gore re tla hwetša ditšhegofatšo nakong e tlago. (Bala Mareka 10:29, 30.) Ka gona, re na le mabaka a kwagalago a gore re se ke ra ‘holofela mahumo a sa kgonthišegego, eupša re holofele Modimo yo a re neago ka mo go humilego dilo tšohle tšeo re di thabelago.’ Re ‘ipolokela motheo o mobotse wa bokamoso e le lehumo la rena, e le gore re swarelele ka go tia bophelong bja kgonthe.’ (1 Tim. 6:17-19) Ee, re ka kgonthišega ka mo go feletšego gore nywaga e lekgolo go tloga ga bjale goba nywaga e sekete goba go feta moo, re tla kgona go lebelela morago gomme ra bolela ka kgodišego gore: “Ruri ke kgethile katlego ya kgonthe!”

13. Jesu o neile keletšo efe ka go ipolokela matlotlo?

¹³ Jesu ge a bolela ka matlotlo, o itše: “Tlogelang go ipolokela matlotlo lefaseng, moo tshwele le ruse di jago, le moo mahodu a thubago a utswa. Go e na le moo, ipolokeleng matlotlo legodimong, moo tshwele le ge e le ruse di sa jego, le moo mahodu a sa thubego a utswa. Gobane moo letlotlo la gago le lego gona, ke moo pelo ya gago le yona e tlago go ba gona.”—Mat. 6:19-21.

14. Ke ka baka la eng e se gabohlale go tsoma matlotlo lefaseng?

¹⁴ Letlotlo la motho la lefaseng le ka no se akaretše tšhelete feela. Ka kgopolo e itšego, le ka akaretša dilo le ge e le dife tšeo Solomone a ngwadilego ka tšona ge a bolela ka katlego ya batho, e lego maemo, botumo goba matla. Jesu o boletše ntlha e swanago le yeo Solomone a ngwadilego ka yona pukung ya Mmoledi, ya gore matlotlo a lefase ga a swarelele. Ka ge o ka ba o bone lefaseng leo le go dikologilego, matlotlo a bjalo ga a swarelele gomme a ka lahlegela motho gabonolo. Moprofesara F. Dale Bruner o ngwadile ka matlotlo a bjalo gore: “Bohle re a tseba gore botumo ga bo dulele sa ruri. Legala la lehono ka moswana ke molora. Motho a ka huma le dinala lenyaga, išago a hloka le pudi ya leleme le letala. . . . [Jesu] o rata batho. O ba kgothaletša gore ba efoge manyami ao a sa phemegego ao a tlišwago ke go timelela ga botumo. Ga bo iše motho felo. Jesu ga a nyake gore barutiwa ba [gagwe ba] nyame. ‘Letšatši le letšatši lefase le fetogela motho yo a bego a dutše tlhoreng ya lona.’” Le ge batho ba bantši ba ka dumelelana le mantšu ao, ke ba bakae bao ba phelago ka go dumelelana le ona bophelong bja bona? Na wena o tla phela go ya ka ona?

15. Re swanetše go katanela go ba le katlego ya mohuta mang?

¹⁵ Baetapele ba bangwe ba bodumedi ba rutile gore ke phošo gore motho a tsome katlego gomme maiteko ka moka ao motho a  a dirago a go nyaka katlego a swanetše go emišwa. Lega go le bjalo, ela hloko gore Jesu o be a sa sole maiteko ka moka a go nyaka katlego. Go e na le moo, o be a kgothaletša barutiwa ba gagwe gore ba fetoše maiteko a bona, a ba eletša gore ba boloke ‘matlotlo a sa senyegego legodimong.’ Pakane ya rena e kgolo e swanetše go ba go katanela go ba ba atlegilego ka tsela yeo Jehofa a nyakago ka yona. Ee, mantšu a Jesu a re gopotša gore re swanetše go dira phetho ya seo re tlago go se phegelela. Lega go le bjalo, taba ke gore re tla phegelela seo se lego ka dipelong tša rena, e lego seo se lego bohlokwa go rena.

16. Re ka kgodišega ka mo go feletšego ka eng?

¹⁶ Ge e ba ka dipelong tša rena re rata go kgahliša Jehofa, re ka holofela gore o tla kgonthišetša gore re hwetša dinyakwa tša rena. Go etša moapostola Paulo, a ka dumelela gore ka nakwana re swarwe ke tlala goba lenyora. (1 Bakor. 4:11) Lega go le bjalo, re ka ba le kgodišego e feletšego keletšong e bohlale ya Jesu e rego: “Le ka mohla le se ke la belaela la re: ‘Re tla ja’ng, ra nwa’ng goba ra apara’ng?’ Gobane tše ka moka ke dilo tše ditšhaba di di phegelelago ka phišego. Tatago lena wa legodimong o a tseba gore dilo tše ka moka le a di nyaka. Ka gona, tšwelang pele le tsoma Mmušo pele le toko ya gagwe gomme dilo tše tše dingwe ka moka le tla di okeletšwa.”—Mat. 6:31-33.

17, 18. (a) Katlego ya kgonthe e ithekgile ka eng? (b) Go atlega ga se gwa ithekga ka eng?

¹⁷ Ntlha ya bohlokwa ke gore: Go atlega ga rena e le ka kgonthe ga se gwa ithekga ka seo re se fihleletšego goba maemo a itšego lefaseng. Go oketša moo, katlego ya kgonthe ga e lebelelwe go ya ka boikarabelo bjo itšego bjoo Mokriste a nago le bjona ka mokgatlong wa Modimo. Lega go le bjalo, ditšhegofatšo tše bjalo ke motheo wa katlego ya kgonthe. Katlego ya kgonthe ke go kwa le go botegela ga rena Modimo yo a re kgonthišetšago gore: “Seo se letetšwego go balaki ke gore ba hwetšwe ba botega.” (1 Bakor. 4:2) Le gona re swanetše go botega ka go se kgaotše. Jesu o itše: “Yo a kgotleletšego go fihla bofelong ke yena a tlago go phološwa.” (Mat. 10:22) Na ga o dumele gore go phološwa ga rena e tla ba bohlatse bjo bo lego molaleng bja gore re atlegile?

¹⁸ Go ya ka seo re boletšego ka sona, o ka kgona go lemoga gore go botegela Modimo ga go sepedišane le botumo, thuto, mahumo goba maemo ao motho a bago le ona setšhabeng; le gona go botega ga se gwa ithekga ka bohlale, talente goba bokgoni bja motho. Maemong le ge e le afe ao re ikhwetšago re le go ona, re ka dula re botegela Modimo. Gare ga batho ba Modimo lekgolong la pele la nywaga, ba bangwe ba be ba humile mola ba bangwe ba diila. Paulo o file ba humilego keletšo e swanetšego ya gore “ba dire botse, ba hume medirong e mebotse, ba be le seatla se se bulegilego, ba ikemišetše go abelana.” Ba humilego le ba diilago ba be ba ka ‘swarelela ka go tia bophelong bja kgonthe.’ (1 Tim. 6:17-19) Seo ke therešo gaešita le lehono. Ka moka ga rena re na le sebaka le boikarabelo bjo swanago: Re swanetše go dula re botega gomme re “hume medirong e mebotse.” Ge e ba re dira bjalo, gona re tla atlega ka tsela yeo Mmopi wa rena a nyakago ka yona gomme ra ba le lethabo ka ge re tseba gore re a mo kgahliša.—Die. 27:11.

19. Ke phetho efe yeo wena o e dirilego mabapi le katlego?

¹⁹ O ka no se kgone go laola maemo a gago ka mo go feletšego, eupša o ka kgona go laola kamoo o lebeletšanago le ona ka gona. Katanela go ba yo a botegago maemong ka moka ao o lego go ona. Ruri ga se ga lefeela. Kgodišega gore Jehofa o tla go šegofatša ka mo go tletšego—gona bjale le ka mo go sa felego. Le ka mohla o se ke wa lebala mantšu a Jesu ao a a boditšego yo mongwe le yo mongwe wa Bakriste ba tloditšwego ge a re: “Itlhatsele o botega gaešita le go iša lehung gomme ke tla go nea mphapahlogo wa bophelo.” (Kut. 2:10) Yeo ruri ke katlego ya kgonthe!