PHIHLELO
Go Loba Tate —Go Hwetša Tate
TATE o belegetšwe kua Graz, Austria, ka 1899, ka gona e be e sa le mofsa nakong ya Ntwa ya Pele ya Lefase. O ile a gapeletšwa go tsenela sešole sa Jeremane ka moragonyana ga gore Ntwa ya Bobedi ya Lefase e thome ka 1939. O ile a bolawa ntweng kua Russia ka 1943. Ka manyami, ke kamoo ke lobilego tate ka gona ge ke be ke sa na le nywaga e mebedi. Ga sa nka ka mo tseba, gomme ke be ke duma kudu go ba le tate, kudukudu ge ke be ke lemoga gore bašemanyana ba bantši sekolong ba be ba na le botate. Ka morago, ge ke be ke le mahlalagading, ke ile ka homotšwa ke go ithuta ka Tatago rena wa legodimong, Tatago rena yo mogolo yo a ka se tsogego a hwile.—Habak. 1:12.
PHIHLELO YEO KE BILEGO LE YONA MOKGATLONG WA BOY SCOUTS
Ge ke be ke na le nywaga e šupago, ke ile ka ba setho sa mokgatlo wa bafsa wo o bitšwago Boy Scouts. Mokgatlo wo o hwetšagala lefaseng ka moka gomme o thomilwe ka 1908 kua Great Britain ke motlatša molaodi wa mašole a Brithania e lego Robert Stephenson Smyth Baden-Powell. Ka 1916 o ile a thoma mokgatlo wa Wolf Cubs (goba Cub Scouts) bakeng sa bašemanyana ba go lekana le nna.
Ke be ke rata mafelobeke ao ka wona re bego re robala nageng ka ditenteng, re apara diyunifomo tša mokgatlo woo ke moka re gwanta ge go letšwa diletšo. Ke be ke thabela kudu go ba le bašemanyana ba, go akaretša go opela re dutše go dikologa mollo bošego le go bapala dithokgweng. Le gona re ile ra ithuta kudu ka tlhago, e lego seo se nthušitšego go tšeela godimo tlholo ya Mmopi wa rena.
Ditho tša mokgatlo wa Boy Scouts di be di kgothaletšwa go dira dilo tše dibotse letšatši le letšatši. Seo e be e le keno ya tšona. Re be re dumedišana ka gore: “Dula o Itokišitše.” Tumedišo yeo e be e nkgahla kudu. Sehlopheng sa rena sa bašemanyana ba ka godimo ga lekgolo, mo e ka bago seripagare e be e le Makhatolika, seripagare e le Maprotestanta gomme o tee e le Mobuddha.
Ga e sa le go tloga ka 1920, diboka tša ditšhabatšhaba tša Mascouts, goba mekete ya bona, e be e swarwa ka mehla ka morago ga nywaga e sego kae. Ke ile ka ba gona Moketeng wa bošupa wa Lefase wa Mascouts kua Bad Ischl, Austria, ka August 1951, le wa bosenyane kua Sutton Park, kgauswi le Birmingham, Engelane, ka August 1957. Moketeng wo wa bosenyane, go ile gwa tla Mascouts a e ka bago a 33 000 go tšwa dinageng tše 85. Le gona batho ba e ka bago ba 750 000 ba ile ba re etela moketeng woo, go akaretša le Queen Elizabeth wa Engelane. Ke be ke bona seo e le borwarre bja lefase ka bophara. Ka nako yeo ke be ke sa tsebe gore go se go ye kae ke tlo ba karolo ya borwarre bja moswananoši—borwarre bja moya.
GO KOPANA LE YO MONGWE WA DIHLATSE TŠA JEHOFA KA LEKGA LA MATHOMO
Seruthwaneng sa 1958, ke be ke le kgauswi le go aloga dithutong tša ka tša go nea batho dijo kua Grand Hotel Wiesler motsaneng wa Graz, Austria. Hoteleng yeo, Rudolf Tschiggerl, e lego mošomigotee le nna yo a bego a paka dikuku, o ile a nnea bohlatse bjo bo sa rulaganyetšwago. Ke be ke sa tsebe selo ka therešo ya Beibele. O ile a thoma go bolela ka thuto ya Boraro Botee gomme a re ga se thuto ya Mangwalo. Ke ile ka mo ganetša gomme ke nyaka go mmontšha gore o fošitše. Ke be ke kwana kudu le mošomigotee le nna yo gomme ka mo phegelela gore a boe Kerekeng ya Khatholika.
Rudolf, yo re bego re mmitša Rudi, o be a nyaka go ntlela le Beibele. Ke ile ka re Beibele yeo e swanetše go ba ya Khatolika. Ka morago ga gore a tle le yona, ke ile ka thoma go e bala gomme go se go ye kae ka hwetša Rudi a tsentšhitše pampišana ya mabapi le Beibele ya Mokgatlo wa Watchtower ka gare ga yona. Ke ile ka lwa le yena ka seo ka gobane ke be ke nagana gore dikgatišo tša Watchtower di ka ba di ngwadilwe eka ke therešo mola e le maaka. Lega go le bjalo, ke be ke se na bothata bja go boledišana le yena ka Beibele. Rudi o ile a diriša bohlale gomme a se sa mpha dikgatišo tša Watchtower. Mo e ka bago ka dikgwedi tše tharo, re ile ra ba le dipoledišano tša mabapi le Beibele tšeo gantši di bego di fela bošego.
Ka morago ga go aloga dithutong tša ka hoteleng ya motsaneng wa gešo wa Graz, mma o ile a lefelela dithuto tša ka tše dingwe sekolong sa go ithutela go okamela hotele. Ka gona ke ile ka hudugela Bad Hofgastein, e lego motsana wo o lego moeding dithabeng tša Alps, moo sekolo seo se bego se le gona. Se be se dirišana le Grand Hotel kua Bad Hofgastein, gomme ka dinako tše dingwe ke be ke šoma moo gore ke hwetše phihlelo ya seo ke bego ke ithuta sona ka klaseng.
GO ETELWA KE DIKGAETŠEDI TŠE PEDI TŠA BAROMIWA
Rudi o be a rometše aterese ya ka e mpsha ofising ya lekala ya Vienna, gomme lekala la e romela dikgaetšedi tše pedi tša baromiwa, e lego Ilse Unterdörfer le Elfriede Löhr. * Ka letšatši le lengwe, moamogela baeng wa hoteleng ya rena o ile a mpitša ke moka a mpotša gore basadi ba babedi ka ntle ka koloing ba nyaka go bolela le nna. Ke ile ka makala ka gobane ke be ke sa letela baeng. Eupša ke ile ka tšwa go yo bona gore ke bomang. Ka morago ke ile ka kwa gore ba ile ba šoma go sepetša poso ya Dihlatse kua Nazi Jeremane ge modiro wa tšona o be o thibetšwe pejana ga Ntwa ya Bobedi ya Lefase. Le pele ga ge ntwa e ka thoma, ba ile ba swarwa ke maphodisa a ka sephiring a Jeremane (Magestapo) gomme ba romelwa kampeng ya tshwenyo ya Lichtenburg. Ke moka nakong ya ntwa, ba romelwa kampeng ya tshwenyo ya Ravensbrück, kgauswi le Berlin.
Dikgaetšedi tšeo e be e le dithaka tša mma, ka gona ke ile ka di hlompha. Ke ka baka leo ke sa nyakago go di senyetša nako ka go hlwa ke boledišana le tšona gomme mohlomongwe ka morago ga dibeke goba dikgwedi ke di botše gore ga ke sa nyaka go boledišana le tšona ka Beibele. Ka gona ke ile ka di kgopela gore di nngwalele Mangwalo ao a bolelago ka thuto ya Khatolika ya mabapi le go hlatlamana ga baapostola. Ke ile ka di botša gore ke tlo ya le ona go moruti wa kereke ya motseng wa gešo gomme re boledišane ka ona. Ke be ke nagana gore ka go dira bjalo ke tla hwetša therešo.
GO ITHUTA KA TATE YO MOKGETHWA E LE KA KGONTHE WA LEGODIMONG
Thuto ya Roma Khatolika ya mabapi le go hlatlamana ga baapostola e ruta gore ga e sa le bomopapa ba hlatlamana go tloga ka moapostola Petro. (Kereke ye e kgopamiša mantšu a Jesu ao a lego go Mateo 16:18, 19.) Thuto ya kereke ye e bile e re le ka mohla mopapa ga a rute maaka dithutong tša kereke. Ke be ke dumela seo e bile ke nagana gore ge e ba mopapa, yoo Makhatolika a mmitšago Tate yo Mokgethwa, le ka mohla a sa rute maaka dithutong tša kereke e bile a boletše gore Boraro Botee ke therešo, go ra gore thuto yeo ke therešo. Eupša ge e ba a ruta maaka, go ra gore thuto yeo le yona ke maaka. Ke ka baka leo Makhatolika a mantši a hlomphago kudu thuto ya go hlatlamana ga baapostola, ka gobane go nepagala ga dithuto tše dingwe tša Khatolika goba go fošagala ga tšona go theilwe thutong ye!
Ge ke be ke etetše moruti yoo, o ile a se kgone go araba dipotšišo tša ka, eupša a ntšhetša e nngwe ya dipuku tša Khatolika šelofong ya gagwe yeo e bego e hlalosa thuto ya go hlatlamana ga baapostola. Ke ile ka ya le yona gae ka ge a itše ke e tšee, ka fihla ka e bala gomme ka boa le dipotšišo tše dingwe. Ka ge moruti yoo a be a sa kgone go araba dipotšišo tša ka, mafelelong o ile a re: “Nka se go fetoše, e bile le nna o ka se mphetoše. . . . Ke go lakaletša tše dibotse mo o yago!” Ga sa nka a hlwa a nyaka go boledišana le nna ka Beibele.
Ka yona nako yeo, ke be ke loketše go ithuta Beibele le Ilse le Elfriede. Ba ile ba nthuta dilo tše dintši ka Tate yo Mokgethwa e le ka kgonthe wa legodimong e lego Jehofa Modimo. (Joh. 17:11) Eupša ka nako yeo go be go se gwa hlwa go eba le phuthego motseng woo, ka gona dikgaetšedi tše tše pedi di be di swarela diboka ka magaeng a batho bao ba thabelago. Go be go etla batho ba sego kae feela. Dikgaetšedi tše di be di swara diboka ka go šiedišana, ka ge go be go se na ngwanabo rena yo a kolobeditšwego yo a bego a ka etelela pele. Ka dinako tše dingwe, ngwanabo rena yo a tšwago motseng o mongwe o be a etla ke moka a nee polelo ya phatlalatša moagong o hirilwego.
GO THOMA GO YA BODIREDING
Ilse le Elfriede ba ile ba thoma go mpadiša ka October 1958, gomme ka kolobetšwa ka morago ga dikgwedi tše tharo ka January 1959. Pele nka kolobetšwa, ke ile ka ba kgopela ge e ba nka ya le bona ka ntlo le ntlo go yo bona gore modiro wa boboledi o dirwa bjang. (Dit. 20:20) Ka morago ga go sepela le bona la mathomo, ke ile ka ba botšiša ge e ba ba ka nkabela tšhemo ya ka. Ba ile ba nkabela motsana o itšego, gomme ke eya ka ntlo le ntlo ke nnoši e bile ke boela go batho bao ba thabelago. Ngwanabo rena wa mathomo yo ke ilego ka ya ka ntlo le ntlo le yena e be e le molebeledi wa mosepedi yo a ilego a re etela.
Ka 1960, ka morago ga go aloga dithutong tša mošomo wa hoteleng, ke ile ka boela motsaneng wa gešo gomme ka leka go thuša ba leloko go ithuta ditherešo tša Beibele. Go fihla le lehono, ga go le o tee wa bona yo a amogetšego therešo, eupša ba bangwe ba bona ba bontšha kgahlegonyana.
BOPHELO TIRELONG YA NAKO E TLETŠEGO
Ka 1961, diphuthegong go ile gwa balwa mangwalo a go tšwa lekaleng ao a bego a re kgothaletša go tšea bobulamadibogo. Ke be ke se ka hlwa ke nyala e bile ke phetše gabotse, ka gona ka ipotša gore ga ke na lebaka la go se be mmulamadibogo. Ke ile ka boledišana le molebeledi wa mosepedi e lego Kurt Kuhn gomme ka mmotšiša gore go ka ba bjang ge nka šoma dikgwedi tše dingwe tše sego kae gore ke kgone go reka koloi yeo e tlago go nthuša tirelong ye. Na o a tseba gore o ile a re’ng? O ile a re: “Na Jesu le baapostola ba ile ba swanelwa ke go ba le dikoloi gore ba tsenele tirelo ya nako e tletšego?” Mantšu ao a ile a nthuša kudu! Ke ile ka rulaganya go tšea bobulamadibogo ka pela ka mo go ka kgonegago. Eupša ka ge hoteleng ke be ke šoma diiri tše 72 beke e nngwe le e nngwe, sa pele ke ile ka swanelwa ke go dira diphetogo.
Ke ile ka kgopela mookamedi wa ka gore ke šome diiri tše 60 go e na le tše 72. O ile a ntumelela e bile a se fokotše mogolo wa ka. Ka morago ga nako e itšego, ke ile ka mo kgopela go šoma diiri tše 48 feela ka beke. O ile a ntumelela gomme le lekgeng le a se fokotše mogolo wa ka. Ke moka ke ile ka kgopela go šoma diiri tše 36 feela ka beke, goba diiri tše tshelelago ka matšatši a tshelelago, gomme le gona moo a ntumelela. Se se makatšago ke gore le mogolo o be o se wa fokotšwa! Go bonagala eka mookamedi wa ka o be a sa nyake ke tloga mošomong. Ka lona lenaneo leo, ke ile ka ba mmulamadibogo wa ka mehla. Mehleng yeo, mmulamadibogo wa ka mehla o be a swanetše go bega diiri tše 100 ka kgwedi.
Ka morago ga dikgwedi tše nne, ke ile ka kgethwa go ba mmulamadibogo yo a kgethegilego le go ba mohlanka wa phuthego e nyenyane profenseng ya Carinthia, motseng wa Spittal an der Drau. Mehleng yeo, mmulamadibogo yo a kgethegilego o be a swanetše go bega diiri tše 150 ka kgwedi. Go be go se na mmulamadibogo yo ke šomago le yena, eupša ke ile ka holwa kudu ke thekgo yeo ke ilego ka e newa bodireding ke kgaetšedi yo a bitšwago Gertrude Lobner, yo a bego a hlankela e le mothuši wa mohlanka wa phuthego. *
GO FETOŠA DIKABELO KGAFETŠAKGAFETŠA
Ka 1963, ke ile ka kgopelwa go ba molebeledi wa mosepedi. Ka dinako tše dingwe ke be ke diriša terene go tloga phuthegong e nngwe go ya go e nngwe, ke rwele disutukheisi tše boima. Bana babo rena ba bantši ba be ba se na dikoloi, ka gona go be go se na yo a bego a nkgahlanetša ditereneng. E le gore ke se ba kgopiše, ke be ke eya mo ke robalago ka maoto, go e na le go namela thekisi.
Ka 1965, ke sešo ka nyala, ke ile ka laletšwa klaseng ya bo-41 Sekolong sa Gilead. Ba bantši ba barutwanagotee le nna le bona ba be ba se lenyalong. Sa go makatša ke gore ge re be re aloga ke ile ka romelwa nageng ya gešo kua Austria go tšwela pele ka modiro wa bosepedi. Lega go le bjalo, pele ke tloga United States, ke ile ka kgopelwa go etela diphuthego ke sepela le molebeledi yo mongwe wa mosepedi dibeke tše nne. Ke ile ka thabela kudu go sepela le Anthony Conte, e lego ngwanabo rena yo lerato, wa go rata tšhemo le yo a atlegago kudu bodireding. Re ile ra hlankela gotee ditikologong tša ka thoko ya leboa la New York kua Cornwall.
Ge ke fihla Austria, ke ile ka abelwa tikologong yeo ke ilego ka kopana le kgarebe e botsana yeo e bitšwago Tove Merete. O godišeditšwe therešong go tloga a sa na le nywaga e mehlano. Ge bana babo rena ba re botšiša gore re kopane bjang, re dira metlae ka gore: “Re kopantšwe ke ofisi ya lekala.” Re ile ra nyalana ka morago ga ngwaga, ka April 1967, gomme ra dumelelwa go tšwela pele ka modiro wa bosepedi.
Ngwageng o latetšego, ke ile ka lemoga gore Jehofa ka botho bja gagwe bjo bogolo o nkamogetše gore ke be morwa wa gagwe wa moya. Ka go re’alo, ke ile ka thoma go ba le tswalano e kgethegilego le Tate wa ka wa legodimong gotee le bohle bao go ya ka Baroma 8:15, “re goeletšago [ka gore]: ‘Aba, Tate!’”
Ke ile ka tšwela pele ke hlankela ke le molebeledi wa tikologo le wa selete ke na le Merete go fihlela ka 1976. Ka dinako tše dingwe marega, re be re swanelwa ke go robala diphapošing tše di tonyago wa go šiiša. Lebakeng le lengwe ge re tsoga, re ile ra hwetša morumo wa lepai leo re robetšego ka lona o gwagwaletše e bile o šweufetše ka baka la mohemo wa rena wo o bego o kgahlile! Re ile ra phetha ka gore re dule re sepela le hithara gore bošego re se bolawe ke go tonya. Mafelong a mangwe, re be re swanelwa ke go sepela lehlweng bošego go ya dintlwaneng, tšeo gantši di bego di hlagetše. Le gona re be re se na ntlo, ka gona gantši ka Mešupologo re be re itulela legaeng la setho sa phuthego yeo re sa tšwago go e hlankela. Ke moka mesong ya Labobedi, re swara tsela ya go ya phuthegong e latelago.
Ke thaba kudu gore ga e sa le mosadi wa ka a nthekga. O rata tšhemo kudu, e bile le ka mohla ga sa nka ka swanelwa ke go mmotša gore a ye bodireding. Le gona o rata bana babo rena le dikgaetšedi e bile o tshwenyega ka batho ba bangwe. Seo se nthušitše kudu.
Ka 1976 re ile ra laletšwa go hlankela ofising ya lekala ya Austria kua Vienna, gomme gona moo ka kgethwa go ba setho sa Komiti ya Lekala. Ka nako yeo, lekala la Austria le be le okamela modiro wa dinageng tše mmalwa tša ka Bohlabela bja Yuropa le go rulaganya go romelwa ga dikgatišo dinageng tšeo ka bohlale. Ngwanabo rena Jürgen Rundel o be a etelela pele modirong wo ka mafolofolo. Ke bile le tokelo ya go šoma le yena gomme ka morago ka kgopelwa go okamela modiro wa go fetolelwa ga maleme a lesome a ka Bohlabela bja Yuropa. Jürgen le mosadi wa gagwe e lego Gertrude, ba tšwela pele ba hlankela ka potego e le babulamadibogo ba ba kgethegilego kua Jeremane. Go thoma ka 1978, lekala la Austria le ile la fetolela dimakasine go dirišwa lenaneo le itšego la khomphutha ka maleme a tshelelago gomme la di gatiša ka motšhene o monyenyane. Le gona re ile ra romela dipeeletšo tša dimakasine dinageng tšeo di bego di di kgopetše. Otto Kuglitsch, yoo ga bjale a hlankelago le mosadi wa gagwe ofising ya lekala ya Jeremane, o be a etelela pele medirong ye.
Bana babo rena ba dinageng tša ka Bohlabela bja Yuropa le bona ba be ba itirela dikgatišo ka metšhene ya go dira dikopi goba ba di gatiša go tšwa dipoleiting tša go gatiša tšeo ba di rometšwego. Lega go le bjalo, ba be ba sa hloka thušo e tšwago dinageng tše dingwe. Jehofa o ile a šireletša modiro wo, gomme rena mo lekaleng, re ile ra rata bana babo rena bao ba bego ba swanetše go hlankela Jehofa maemong a thata le ka tlase ga thibelo yeo e tšerego nywaga e mentši.
LEETO LE LE KGETHEGILEGO LA GO YA ROMANIA
Ka 1989, ke ile ka ba le tokelo ya go ya Romania le Ngwanabo rena Theodore Jaracz wa Sehlopha se Bušago. Morero wa leeto le e be e le go yo thuša bana babo rena ba bantši go boela ka mokgatlong. Go thoma ka 1949, ba ile ba tlogela mokgatlo ka mabaka a fapafapanego gomme ba ithomela diphuthego. Lega go le bjalo, ba ile ba tšwela pele go dira boboledi le go kolobetša batho. Le bona ba ile ba golegwa ka baka la go gana go ya ntweng, go fo swana le bana babo rena bao e bego e le karolo ya mokgatlo wo o bego o tsebja ntlongkgolo. Modiro wa rena o be o sa thibetšwe kua Romania, ka gona re ile ra bokana ka sephiring legaeng la Ngwanabo rena Pamfil Albu, re na le bagolo ba bane bao ba bego ba etelela pele le baemedi bao ba kgethilwego ke mokgatlo ba Komiti ya Naga ya Romania. Le gona re ile ra tla le toloki go tšwa Austria, e lego Rolf Kellner.
Bošegong bja bobedi bja seboka sa rena, Ngwanabo rena Albu o ile a phegelela bagologotee le yena ba bane gore ba boele ka mokgatlong ka go ba botša gore: “Ge e ba re sa dire seo gona bjale, go ka direga gore se ke sebaka sa rena sa mafelelo.” Mafelelong, bana babo rena ba e ka bago ba 5 000 ba ile ba boela ka mokgatlong. Ruri Jehofa o ile a fenya gomme Sathane a lahlegelwa o šoro!
Go ya mafelelong a 1989, pele ga ge mmušo wa Makomanisi wa ka Bohlabela bja Yuropa o ka wa, Sehlopha se Bušago se ile sa kgopela gore nna le mosadi wa ka re tle ntlongkgolo kua New York. Se se ile sa re makatša kudu. Re thomile go hlankela Bethele ya Brooklyn ka July 1990. Ka 1992, ke ile ka kgethwa gore ke be mothuši wa Komiti ya Tirelo ya Sehlopha se Bušago, gomme ga e sa le go tloga ka July 1994, ke bile le tokelo ya go hlankela Sehlopheng se Bušago.
GO LEBELELA TŠA KUA MORAGO LE TŠA KUA PELE
Nywaga ya ge ke be ke šoma hoteleng e fetile kgale. Ga bjale ke thabela tokelo ya go kgatha tema go lokišetšeng dijo tša moya le go di nea bana bešo lefaseng ka bophara. (Mat. 24:45-47) Ge ke lebelela morago nywageng ya ka godimo ga e 50 ke le tirelong ya nako e tletšego, ga go seo nka se bolelago ntle le go leboga Jehofa le go thabela tsela yeo a šegofaditšego borwarre bja rena bja lefase ka bophara. Ke thabela go ya dikopanong tša rena tša ditšhabatšhaba, moo go gatelelwago kudu gore re swanetše go ithuta ka Tatago rena wa legodimong e lego Jehofa le ka therešo ya Beibele.
Ke rapelela gore batho ba bangwe ba dimilionemilione le bona ba ithute Beibele, ba amogele therešo gomme ba hlankele Jehofa ka botee le bana babo rena ba Bakriste lefaseng ka bophara. (1 Pet. 2:17) Le gona ke lebeletše pele ge ke tla be ke le legodimong ke bona bahu ba tsošwa mo lefaseng gomme mafelelong, ke hwetša tate wa ka wa madi. Ke holofela gore yena, mma le metswalo ya ka e rategago ka moka ga bona ba tla rata go hlankela Jehofa Paradeiseng.
Ke lebeletše pele ge ke tla be ke le legodimong ke bona bahu ba tsošwa mo lefaseng gomme mafelelong, ke hwetša tate wa ka wa madi