Na o be o Tseba?

Ditšhelete tše pedi tša tšhipi tša mohlologadi e be e le tša theko e kaaka’ng?

Lekgolong la pele la nywaga C.E., lekgetho la ngwaga le ngwaga la tempele leo le bego le lefša ke Bajuda e be e le “diterakema tše pedi,” tšeo di bego di lekana le mo e ka bago mogolo wa matšatši a mabedi. (Mateo 17:24) Ka mo go fapanego, Jesu o itše dithaga tše pedi di be di rekišwa ka “tšhelete ya tšhipi ya theko e nyenyane,” ye e bego e lekana le mogolo wa metsotso e 45. Ge e le gabotse, dithaga tše hlano di be di ka rekwa ka tšhelete yeo ge e boeleditšwe gabedi, goba mo e ka bago mogolo wa metsotso e 90.—Mateo 10:29; Luka 12:6.

Moneelo wa tempele woo o ntšhitšwego ke mohlologadi yo a diilago yoo Jesu a mmonego e be e le o monyenyane kudu go tšhelete yeo. Ditšhelete tšeo tše pedi tša tšhipi, goba di-lepta tše pedi, e be e le tšhelete e nyenyane kudu ya koporo yeo e bego e dirišwa Isiraeleng ka nako yeo. Di be di lekana le tekanyo ya ¹⁄64 ya mogolo wa letšatši le tee, goba mogolo wa ka tlase ga metsotso e 12 ge o balwa go ya ka letšatši le le tlwaelegilego la mošomo la diiri tše 12.

Jesu Kriste o ile a lebelela mpho ya mohlologadi yoo e feta ya bohle bao ba neetšego go tšwa “go tše di ba tlaletšego.” Ka baka la’ng? Pego e re o be a e-na le “ditšheletiana tša tšhipi tše pedi,” ka gona o be a ka neela ka e tee gomme a ipeela e nngwe. Lega go le bjalo, o neetše ka “sohle se a iphedišago ka sona.”—Mareka 12:41-44; Luka 21:2-4.

Saulo o ile a tsebja neng e le Paulo?

Moapostola Paulo o belegwe e le Moheberu a e-na le tshwanelo ya go ba moagi wa Roma. (Ditiro 22:27, 28; Bafilipi 3:5) Ka gona, go ka direga gore go tloga bjaneng o be a e-na le leina la Seheberu la Saulo le la Seroma la Paulo. Ka mo go swanago, ba bangwe ba leloko la Paulo ba be ba e-na le maina a Seroma le a Segerika. (Baroma 16:7, 21) Go tlaleletša moo, e be e le mo go tlwaelegilego go Bajuda ba mehleng yeo go ba le maina a mabedi, kudu-kudu bao ba bego ba dula ka ntle ga Isiraele.—Ditiro 12:12; 13:1.

Ka nywaga ya ka godimo ga e lesome e šetše e le Mokriste, go bonagala moapostola yo a be a tsebja kudu ka leina la gagwe la Seheberu la Saulo. (Ditiro 13:1, 2) Lega go le bjalo, leetong la gagwe la pele la boromiwa, mo e ka bago ka 47/48 C.E., a ka ba a ile a rata go diriša leina la gagwe la Seroma la Paulo. O be a laetšwe go bolela ditaba tše dibotse go batho bao e bego e se Bajuda, le gona a ka ba a ile a nagana gore leina la gagwe la Seroma le be le tla amogelwa gakaone. (Ditiro 9:15; 13:9; Bagalatia 2:7, 8) Le gona a ka ba a ile a diriša leina Paulo ka gobane mmiletšo wa Segerika wa leina la gagwe la Seheberu la Saulo o swana kudu le wa lentšu la Segerika leo le fetišago kgopolo e fošagetšego. Go sa šetšwe lebaka leo ka lona a fetotšego leina, Paulo o bontšhitše gore o be a ikemišeditše go ba “dilo tšohle go batho ba mehuta ka moka, e le gore ka mešegofela [a] phološe ba bangwe.”—1 Bakorinthe 9:22.

[Seswantšho go letlakala 12]

Bogolo bja kgonthe bja lepton