Selalelo—Seo Ditherešo di se Utollago ka Motlwae wo
Selalelo—Seo Ditherešo di se Utollago ka Motlwae wo
BATHO go dikologa lefase ba keteka tiragalo ye ka mehla—go sa šetšwe gore ba dira bjalo ka makga a mmalwa ka ngwaga, beke le beke goba gaešita le letšatši le letšatši. Lega go le bjalo, tiragalo ye e bitšwa sephiri sa tumelo gomme bontši bja bao ba e ketekago ba bolela gore ga ba e kwešiše. E lebelelwa e le e kgethwa e bile go thwe e swanetše go ba e le mohlolo.
Tiragalo yeo ke Selalelo—karolo ya Mmisa wa Katholika ya ge moruti a šegofatša senkgwa le beine gomme phuthego e laletšwa go amogela Kriste Selalelong se Sekgethwa. * Mopapa Benedict XVI o boletše gore go Makatholika, tiragalo ye ke “karolo ya bohlokwa ya tumelo ya rena.” E sego kgale, kereke e ile ya keteka “Ngwaga wa Selalelo” ka maiteko a go “tsošološa le go godiša tumelo selalelong.”
Gaešita le Makatholika ao a se sa hlwago a fišegela tumelo ya ona a lebelela motlwae wo e le wa bohlokwa. Ka mohlala, sehlogong sa morago bjale sa makasine wa Time, kgarebe yeo e hlaloswago e le mofsa yo a dirago tšwelopele bjalo ka Mokatholika e ngwadile gore: “Go sa šetšwe mathata ao re nago le ona ka dithuto tša bodumedi bja Katholika, re sa dutše re kgomaretše go seo se re kopanyago tumelong ya Bokatholika: go ineela ga rena go ketekeng Selalelo.”
Lega go le bjalo, Selalelo ke’ng? Na go letetšwe gore balatedi ba Kriste ba se keteke? Sa pele, anke re hlahlobeng kamoo motlwae wa Selalelo o thomilego ka gona. Ke moka re ka kgona go lebiša tlhokomelo potšišong e nngwe ya bohlokwa kudu: Na Selalelo se tloga se dumelelana le segopotšo seo se hlomilwego ke Jesu Kriste mo e ka bago nywaga e 2 000 e fetilego?
Selalelo le Bojakane
Ga go thata go lemoga gore ke ka baka la eng Selalelo se lebelelwa e le mohlolo. Karolo ya bohlokwa ya tirelo e tšwelela nakong ya thapelo ya Selalelo. Go ya ka Catechism of the Catholic Church, ka nako yeo “matla a mantšu le ditiro tša Kriste gotee le matla a Moya o Mokgethwa” di dira gore mmele wa Jesu le madi a gagwe “di be gona ka tsela ya mohlolo.” Ka morago ga gore moruti a je senkgwa le go nwa beine, o laletša bao ba botegago go amogela Selalelo, ka tlwaelo ka go ja senkgwa feela.
Kereke ya Katholika e ruta gore senkgwa le beine di fetoga mmele wa kgonthe le madi a Kriste a kgonthe ka mohlolo, e lego thuto yeo e bitšwago transubstantiation. Thuto ye e ile ya ata ganyenyane-ganyenyane ge lentšu le le thoma go hlaloswa le go dirišwa semmušo lekgolong la bo-13 la nywaga. Mehleng ya Phetogo ya Protestanta, dibopego tše itšego tša Selalelo sa Katholika di ile tša belaelwa. Luther o ile a gana thuto ya gore senkgwa le beine di fetoga mmele wa kgonthe le madi a kgonthe a Kriste (transubstantiation) gomme a amogela ya gore karolo ya bohlokwa ya senkgwa le beine e tšwela pele e le gotee le karolo ya bohlokwa ya mmele le madi a Kriste (consubstantiation). Ga go bonolo go bona kamoo dithuto tše di fapanago ka gona. Luther o be a ruta gore senkgwa le beine di tšwela pele di le gotee le mmele wa Jesu, go e na le gore di fetoge mmele le madi a gagwe.
Ge nako e dutše e e-ya, go ile gwa tšwelela ditlhaloso tše dingwe tše di sa swanego dikerekeng tša Bojakane tša mabapi le seo se bolelwago ke Selalelo gotee le tsela yeo se swanetšego go ketekwa ka yona gaešita le makga ao se swanetšego go ketekwa ka wona. Lega go le bjalo, motlwae wo o ile wa tšwela pele e le wa bohlokwa kudu dikerekeng tša Bojakane o le ka sebopego se itšego. Lega go le bjalo, go gopolwa ka lekga la mathomo ga tiragalo yeo Jesu a e theilego go be go le bjang?
Go Thewa ga “Selalelo sa Morena”
Jesu ka boyena o theile “selalelo sa Morena,” goba Segopotšo sa lehu la gagwe. (1 Bakorinthe 11:20, 24) Lega go le bjalo, na o ile a thea motlwae o itšego wa sephiri woo go ona balatedi ba gagwe ba bego ba tla ja nama ya gagwe le go nwa madi a gagwe?
Jesu o be a sa tšwa go keteka Paseka ya Bajuda le go leleka Judase Isikariote, moapostola yoo a bego a tla tloga a mo eka. Mateo, e lego yo mongwe wa baapostola ba 11 bao ba bego ba le gona, o ngwadile gore: “Ge ba dutše ba e-ja, Jesu a tšea senkgwa gomme ka morago ga go kgopela tšhegofatšo, a se ngwathaganya a se nea barutiwa, a re: ‘Tšeang le je. Se se bolela mmele wa-ka.’ Gape a tšea le senwelo gomme ka morago ga ge a lebogile [ka Segerika eu·kha·ri·ste΄sas], a ba nea sona a re: ‘Nwang go sona ka moka ga lena; gobane se se bolela “madi a-ka a kgwerano,” ao a tlago go tšhollelwa ba bantši bakeng sa tebalelo ya dibe.’”—Mateo 26:26-28.
Go Jesu, go etša ge go le bjalo go bahlanka ka moka ba Modimo, go rapelela dijo ke selo seo ba swanetšego go se dira. (Doiteronomio 8:10; Mateo 6:11; 14:19; 15:36; Mareka 6:41; 8:6; Johane 6:11, 23; Ditiro 27:35; Baroma 14:6) Na go na le lebaka le ge e le lefe la go dumela gore ge Jesu a be a rapela o be a dira mohlolo, e lego seo se ilego sa dira gore balatedi ba gagwe ba je nama ya gagwe le go nwa madi a gagwe e le ka kgonthe?
Na ke “Se se Bolela,” Goba “Se ke”?
Ke therešo gore diphetolelo tše dingwe tša Beibele di fetolela mantšu a Jesu ka tsela ye: “Tšeang le je; se ke mmele wa-ka,” le “E-nwang ka moka ga lena, ka gobane se ke madi a-ka.” (Mateo 26:26, 28, Conferenza Episcopale Italiana; The New Jerusalem Bible) Le gona, ke therešo gore lentšu la Segerika e·stin΄, leo e lego sebopego sa lediri la Segerika la “go ba,” ge e le gabotse le bolela “ke.” Eupša lediri lona leo le ka buša la bolela “swantšhetša.” Ka mo go kgahlišago, diphetolelong tše dintši tša Beibele lediri le le fetoletšwe gantši e le “se se bolela” goba “se emela.” * Taba e dikologilego ke yona e thušago go kwešiša gore tlhaloso e nepagetšego ke efe. Ka mohlala, go Mateo 12:7, e·stin΄ e fetoletšwe e le “se se bolela” diphetolelong tše dintši tša Beibele: “Ge le ka be le tsebile seo se bolelwago [Segerika, e·stin] ke se: Ke nyaka kgaugelo e sego sehlabelo, le ka be le sa ka la ahlola ba ba se nago molato.”—CEI; Douay Version.
Tabeng ye, diithuti tše dintši tša Beibele tše di hlomphegago di dumetše gore lentšu “ke” ga le
fetiše ka mo go nepagetšego kgopolo yeo Jesu a bego a e bolela mo. Ka mohlala, Jacques Dupont o ile a hlahloba setšo sa batho ba mehleng ya Jesu le lekoko la batho bao a bego a phela le lona gomme a phetha ka gore phetolelo “yeo e kwagalago ka tsela ya tlhago” ya temana ye e swanetše gore: “Se se bolela mmele wa-ka” goba, “Se se emela mmele wa-ka.”Ga go tsela yeo ka yona Jesu a ka bego a ile a bolela gore balatedi ba gagwe ba swanetše go ja nama ya gagwe le go nwa madi a gagwe ka kgonthe. Ka baka la’ng? Ka morago ga meetse-fula a mehleng ya Noa, Modimo o ile a dumelela batho go ja nama ya diphoofolo. Ka godimo ga moo, o ile a ba thibela ka go lebanya gore ba se ke ba ja madi. (Genesi 9:3, 4) Taelo yeo e ile ya boeletšwa Molaong wa Moše, e lego molao woo Jesu a bego a o kwa ka mo go feletšego. (Doiteronomio 12:23; 1 Petro 2:22) Le gona, baapostola ba ile ba budulelwa ka moya o mokgethwa gore ba tsošološe taelo ya gore madi a se ke a jewa, ka go realo ba dira gore molao woo o tlame Bakriste ka moka. (Ditiro 15:20, 29) Na Jesu o be a ka thea tiragalo yeo e bego e tla nyaka gore balatedi ba gagwe ba se ke ba hlompha taelo e kgethwa ya Modimo Ra-matla-ohle? Le gatee!
Ka gona, go molaleng gore Jesu o dirišitše senkgwa le beine e le diswantšhetšo. Senkgwa se se sa omelwago se be se bolela goba se emela mmele wa gagwe o se nago sebe woo o bego o tla dirwa sehlabelo. Beine e khwibidu e be e swantšhetša madi a gagwe ao a bego a tla “tšhollelwa ba bantši bakeng sa tebalelo ya dibe.”—Mateo 26:28.
Morero wa Sejo sa Morena sa Mantšiboa
Jesu o ile a phetha segopotšo sa mathomo sa Sejo sa Morena sa Mantšiboa ka mantšu a: “Dulang Luka 22:19) Segopotšo se re thuša e le ka kgonthe go gopola Jesu le dilo tše dibotse tšeo lehu la gagwe le di fihleletšego. Se re gopotša gore Jesu o ile a godiša bogoši bja Tatagwe, Jehofa. Le gona se re gopotša gore ka go hwa e le motho yo a phethagetšego yo a se nago sebe, Jesu o neile “moya wa gagwe gore e be topollo bakeng sa ba bantši.” Topollo e dira gore go kgonagale gore motho le ge e le ofe yoo a bego a tla bontšha tumelo sehlabelong sa gagwe a lokollwe sebeng gomme a hwetše bophelo bjo bo sa felego.—Mateo 20:28.
le dira se e le go nkgopola.” (Lega go le bjalo, taba ya bohlokwa ke gore Sejo sa Morena sa Mantšiboa ke sejo sa mohlakanelwa. Bao ba tšeago karolo ke (1) Jehofa Modimo, yoo a rulagantšego thekollo, (2) Jesu Kriste, “Kwana ya Modimo,” yoo a neilego thekollo le (3) bana babo Jesu ba moya. Ka go ja senkgwa le go nwa beine, bana babo Jesu ba bontšha gore ba boteeng le Kriste ka mo go feletšego. (Johane 1:29; 1 Bakorinthe 10:16, 17) Ba bontšha gape gore ba ‘kgweranong e mpsha’ e le barutiwa ba tloditšwego ka moya ba Jesu. Ba ke bona bao ba tlago go buša le Kriste legodimong e le dikgoši le baperisita.—Luka 22:20; Johane 14:2, 3; Kutollo 5:9, 10.
Segopotšo se swanetše go gopolwa neng? Karabo e ba e kwagalago ge re gopola gore Jesu o kgethile letšatši-kgwedi le itšego e le gore a thee tiragalo ye—Paseka. Batho ba Modimo ba be ba dutše ba gopola letšatši-kgwedi leo ngwaga le ngwaga, e lego Nisani 14 almanakeng ya bona ka nywaga ya ka godimo ga e 1 500 e le gore ba gopole phološo e makatšago yeo Jehofa a e diretšego batho ba gagwe. Go molaleng gore Jesu o be a bontšha balatedi ba gagwe gore ba diriše letšatši-kgwedi le le swanago go gopola phološo e kgolo le go feta yeo Modimo a bego a tla e dira ka lehu la Kriste. Ka gona, balatedi ba kgonthe ba Jesu ba ba gona Sejong sa Morena sa Mantšiboa ngwaga o mongwe le o mongwe letšatši-kgweding leo le sepedišanago le Nisani 14 almanakeng ya Seheberu.
Na ba dira seo ka gobane ba rata motlwae? Ge e le gabotse, se ke seo se dirago gore batho ba bantši ba rate go keteka Selalelo. Mongwadi wa sehlogo sa makasine wa Time seo go boletšwego ka sona pejana o itše: “Go na le selo se sengwe seo se dirago gore go tšea karolo metlwaeng ya bogologolo yeo e dirwago ke ba bantši lehono e be mo go homotšago kudu.” Bjalo ka Makatholika a mantši lehono, mongwadi yo o rata gore tirelo ye e swarwe ka Selatine go etša ge go be go dirwa bjalo nakong e fetilego. Ka baka la’ng? O ngwala gore: “Ke nyaka go kwa Mmisa o opelwa ka leleme leo ke sa le kwešišego ka gobane gantši ga ke rate seo ke se kwago ge go dirišwa Seisemane.”
Dihlatse tša Jehofa, gotee le batho ba dimilione bao ba thabelago go ithuta le tšona, ba thabela go gopola Sejo sa Morena sa Mantšiboa ka leleme la bona go sa šetšwe gore ba dula kae. Ba thabela go atološa kwešišo ya bona ya seo se bolelwago ke lehu la Kriste le gore le bohlokwa gakaakang. Ke mo go swanelegago gore go naganišišwe ka ditherešo tše bjalo le go boledišana ka tšona ngwaga ka moka. Dihlatse di hwetša gore go ba gona Segopotšong ke tsela e kaone-kaone ya go dula di gopola lerato le tseneletšego leo Jehofa Modimo le Morwa wa gagwe, Jesu Kriste ba nago le lona. Go di thuša go “dula [di] tsebatša lehu la Morena, go fihlela a fihla.”—1 Bakorinthe 11:26.
[Mengwalo ya tlase]
^ ser. 2 Tiragalo ye gape e bitšwa Selalelo sa Morena, go ngwathwa ga senkgwa, seboka sa Selalelo, Sehlabelo se Sekgethwa, Tirelo e Kgethwa ya Selalelo sa Modimo le Selalelo se Sekgethwa. Lentšu “Selalelo” (Eucharist) le tšwa lentšung la Segerika eu·kha·ri·sti΄a, leo le bolelago tebogo goba go leboga.
^ ser. 6 Ka mohlala, bona kamoo Mangwalo a a fetoletšwego ka gona ka go The New English Bible: Mateo 13:38; 27:46; Luka 8:11; Bagalatia 4:24.
[Mantšu a ipiletšago a tsopotšwego go letlakala 27]
Go gopolwa ka lekga la mathomo ga tiragalo yeo Jesu a e theilego go be go le bjang?
[Seswantšho go letlakala 28]
Jesu o theile Segopotšo sa lehu la gagwe
[Seswantšho go letlakala 29]
Go gopola Segopotšo sa lehu la Jesu Kriste