Bohlale bja Modimo bo Bonwa Dilong tša Tlhago

“E a re rutaxo ra feta ’phôôfôlô tša lefase, a re fa bohlale ra feta dinonyana tša xodimo.”—JOBO 35:11.

DINONYANA di na le bokgoni bjo bo makatšago. Di fofa ka tsela yeo badiri ba difofane ba dumago eka difofane tša bona di ka fofa ka yona. Mehuta e mengwe ya dinonyana e kgona go fofa dikhilomithara tše dikete go phatša mawatle ao a se nago ditsela gomme di fihla gabotse moo di yago gona.

Bokgoni bjo bongwe bjo bo makatšago bja dinonyana—bjoo bo utollago bohlale bja Mmopi wa tšona gape—ke bokgoni bja tšona bja go boledišana ka melodi le dikoša. Ela hloko mehlala e itšego.

Polelo ya Dinonyana

Mehuta e mengwe ya dinonyana e thoma go bolela gaešita le pele e thwathwaša. Ka mohlala, nonyana ya tshadi ya mohuta wa quail e bea mae a ka fihlago go a seswai ka tekanyo ya le tee ka letšatši. Ge e ba mafotwana ka moka a ka gola ka lebelelo le le swanago, a tla thwathwaša ka matšatši a seswai. Ka gona, mma o tla lebeletšana le mošomo o thata wa go hlokomela mafotwana ao a nago le beke a phela mola a dutše a alamela lee leo le sego la hlwa le thwathwaša. Go e na le gore go be bjalo, mafotwana ka moka a seswai a di-qual a tla thwathwaša ka diiri tše tshela. Seo se kgonega bjang? Banyakišiši ba šišintše gore lebaka le legolo ke gore mafotwana a di-qual, ao a sego a hlwa a thwathwaša a a boledišana ge a dutše a le ka gare ga mae gomme ka tsela e itšego a rulaganya go thwathwaša ka nako e tee.

Ge dinonyana di gola, gantši ya tona ke yona e opelago. E dira bjalo ka mo go kgethegilego sehleng sa tšona sa go kopana e le gore e swaye lefelo la yona goba go goketša ya tshadi. O mongwe le o mongwe wa mehuta e dikete-kete ya dinonyana o na le tsela ya wona ya go bolela, gomme se se thuša tša ditshadi gore di lemoge tša ditona tša mohuta wa tšona.

 Dinonyana di opela kudu-kudu e sa le mesong le ge letšatši le sobela le gona ka lebaka le le kwagalago. Ka dinako tšeo, ga go foke moya o montši e bile ga go na lešata le lentši. Banyakišiši ba lemogile gore melodi ya dinonyana e kwagala gabotse ka makga a ka bago 20 mesong le thapama go feta mosegare wa sekgalela.

Gaešita le ge gantši e le dinonyana tša ditona tše di opelago, tša ditona le tša ditshadi di letša melodi e sa swanego goba tša dira modumo o mokopana wo o nago le dilo tše di sa swanego tšeo o di bolelago. Ka mohlala, mohuta wa Chaffinches o na le medumo e sa swanego e senyane. Di dira mohuta o mongwe wa modumo ge di lemoša ka kotsi yeo e tlago go direga go tšwa lefau-faung—bjalo ka nonyana e jago tše dingwe yeo e fofago e tsoma dijo—eupša di dira modumo o fapanego ge di lemoša ka kotsi yeo e lego kgaufsi le go direga mo fase.

Mpho e Kgolo Kudu

Bohlale bja tlhago bja dinonyana ke bjo bo makatšago e le ka kgonthe. Eupša ge go tliwa tabeng ya bokgoni bja go boledišana, batho ba makatša kudu le go feta. Jobo 35:11 e re Modimo o bopile batho ba le ‘bohlale go feta dinonyana tša legodimo.’ Selo sa moswana-noši seo batho ba nago le sona ke bokgoni bja go fetiša dikgopolo tše thata le tše di raraganego ka medumo yeo e tšweletšwago ke marakodu goba ka boitšhišinyo bja mmele.

Ka go se swane le dibopiwa tše dingwe, go bonagala masea a belegwa a e-na le bokgoni bja go ithuta maleme a raraganego. Makasine wa inthaneteng wa American Scientist o re: “Masea a kgona go ithuta leleme gaešita le ge batswadi ba ona ba sa bolele le ona ka go lebanya; bana bao e lego difoa ba ka ba ba itlhamela polelo ya bona ka noši ya diatla ge e ba ba sa e rutwe ka gae.”

Ruri bokgoni bja rena bja go fetiša dikgopolo le maikwelo ka mantšu le ka polelo ya diatla ke mpho e kgahlišago e tšwago go Modimo. Lega go le bjalo, mpho e kgolo kudu yeo batho ba e neilwego ke bokgoni bja go boledišana le Modimo ka thapelo. Ge e le gabotse, Jehofa Modimo o re laletša gore re boledišane le yena. Lentšu la Modimo, Beibele le re: “Le se ke la belaela ka selo, eupša dilong tšohle tsebišang Modimo dikgopelo tša lena ka thapelo le ka topo gotee le ka go leboga.”—Bafilipi 4:6.

Ge re lebeletšane le diphetho tše thata, Jehofa o nyaka gore re diriše bohlale bjo bontši bjoo a dirilego gore bo ngwalwe ka Beibeleng. Le gona o tla re thuša go tseba kamoo re swanetšego go diriša keletšo yeo re e hwetšago moo. Mongwadi wa puku ya Beibele e lego Jakobo o re: “Ge e ba mang le mang wa lena a hloka bohlale, a a tšwele pele a kgopela Modimo, gobane o fa bohle kudu ka ntle le go goboša; o tla bo newa.”—Jakobo 1:5.

O Ikwa Bjang?

O ikwa bjang ge o e-kwa nonyana e letša molodi o bosana goba ge ngwana a ithuta go bolela? Na o kgona go bona bohlale bja Modimo dilong tšeo a di bopilego?

Ka morago ga gore a naganišiše ka tsela yeo a bopilwego ka yona, mopsalme Dafida o ile a tutueletšega go botša Modimo gore: “Ke a Xo leboxa x’O mpopile wa matete-tete; medirô y’axo ké mehlôlô; le môya wa-ka o hlatha tše kxolo.” (Psalme 139:14) Ge o dutše o hlahloba bohlale bja Modimo bjo bo bonagalago tlholong ka tebogo, ga go pelaelo gore tumelo ya gago bokgoning bja gagwe bja go go nea keletšo e bohlale e tla gola.

[Mantšu a ipiletšago a tsopotšwego go letlakala 5]

Bokgoni bja go bolela ke mpho e tšwago go Modimo

[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 4]

© Dayton Wild/Visuals Unlimited