O NAGANA gore ke mathata afe ao banyalani bao ba tsopotšwego ka mo godimo ba swanetšego go a rarolla? Go molaleng gore monna o na le bothata bja go laola kgalefo. Ka ntle le moo, go bonagala banyalani ba ba sa dumelelane ka tokologo yeo bana ba bona ba swanetšego go ba le yona. Le gona go bonagala ba e-na le bothata bja poledišano.

Ga go na lenyalo leo le phethagetšego. Banyalani ka moka ba tla lebeletšana le mathata a mohuta o itšego. Go sa šetšwe gore mathata ke a magolo goba a manyenyane, ke gabohlokwa gore monna le mosadi ba ithute go a rarolla. Ka baka la’ng?

Ge nako e dutše e e-ya, mathata ao a sa rarollwego a ka fetoga mapheko ao a thibelago poledišano. Kgoši Salomo yo bohlale o boletše gore: “Lehlôyô le etša mephekô ya kxôrô.” (Diema 18:19) O ka bula bjang mojako woo o lebišago poledišanong e atlegago ge o rarolla mathata?

Ge e ba poledišano e elela lenyalong bjalo ka madi, gona lerato le tlhompho di tla etša pelo le maswafo. (Baefeso 5:33) Ge go tliwa tabeng ya go rarolla mathata, lerato le tla tutuetša banyalani go hlokomologa diphošo tša nakong e fetilego—le bohloko bjoo di bo bakilego maikwelong—gomme ba lebiša tlhokomelo bothateng bjo ba lebeletšanego le bjona ka nako yeo. (1 Bakorinthe 13:4, 5; 1 Petro 4:8) Banyalani bao ba hlomphanago ba dira gore yo mongwe le yo mongwe a kgone go bolela ka bolokologi gomme ba katanela go kwešiša seo molekane yo mongwe a se bolelago.

Ela hloko megato e mene yeo e lokeleditšwego ka mo tlase, gomme o bone kamoo melao ya motheo ya Beibele e ka go thušago ka gona go rarolla mathata ka tsela e lerato le e hlomphegago.

1. Bea nako ya go boledišana ka bothata.

“Tšohle di na le mohla wa tšôna, . . . xo homola xo na le mohla wa xôna, le xo bolêla xo na le mohla  wa xôna.” (Mmoledi 3:1, 7) Bjalo ka ge go bontšhitšwe ngangišanong yeo e tsopotšwego pejana, mathata a mangwe a ka baka kgalefo. Ge e ba seo se direga, e-ba le boitshwaro gomme o kgaotše poledišano ka nakwana—o ‘homole’—pele wena goba molekane wa gago a galefa. O ka phološa tswalano ya gago tshenyong e kgolo ge e ba o e-kwa keletšo ya Beibele e rego: “Borumolang ké xo thulêla meetse nthoba; thšaba, ntwa é sešo ya befa.”—Diema 17:14.

Lega go le bjalo, ‘go bolela le gona go na le mohla wa gona.’ Go etša ngwang, mathata a a gola ge e ba a hlokomologwa. Ka gona, o se ke wa hlokomologa bothata o holofetše gore bo tla fo nyamela. Ge e ba o kgaotša poledišano, bontšha gore o hlompha molekane wa gago ka go kgetha nako yeo le tlago go boledišana ka bothata bjoo kgaufsinyane. Kholofetšo e bjalo e ka le thuša ka bobedi gore le be le moya wa keletšo ya Beibele e rego: “Letšatši le se ke la sobela le galefile.” (Baefeso 4:26) Ke therešo gore o swanetše go phethagatša kholofetšo ya gago.

2. Bolela dikgopolo tša gago ka potego le ka tlhompho.

“Bolelang therešo yo mongwe le yo mongwe wa lena le moagišani wa gagwe.” (Baefeso 4:25) Ge e ba o le lenyalong, moagišani wa gago wa kgaufsi-ufsi ke molekane wa gago. Ka gona, ge o bolela le molekane wa gago, mmotše maikwelo a gago ka potego gomme o mmotše dilo tšeo ka go lebanya di go kgopišitšego. Margareta, * yoo a nago le nywaga e 26 a le lenyalong o re: “Ge ke be ke sa tšwa go nyalwa, ke be ke letetše gore monna wa-ka o tla fo tseba kamoo ke ikwago ka gona ge bothata bo tšwelela. Ke ile ka lemoga gore tebelelo e bjalo ga e kgonege. Ga bjale ke leka go bolela seo ke se naganago le go hlalosa maikwelo a-ka ka tsela e kwagalago.”

Gopola gore pakane ya gago ge le boledišana ka bothata ga se go fenya ntwa goba lenaba, eupša ke feela go tsebiša molekane wa gago seo o se naganago. E le gore o dire bjalo ka katlego, bolela seo o naganago gore ke bothata, ke moka o bolele gore bo tšwelela neng, gomme o hlalose gore bo dira gore o ikwe bjang. Ka mohlala, ge e ba o tenwa ke bošaedi bja molekane wa gago, o ka bolela ka tlhompho gore: “Ge o e-tla gae o e-tšwa mošomong gomme o tlogela diaparo tša gago fase [seo e lego bothata le nako yeo bo diregago ka yona], ke ikwa eka ga o leboge maiteko a-ka a go hlokomela legae la rena [se se hlalosa kamoo o ikwago ka gona e le ka kgonthe].’ Ke moka, šišinya ka bohlale seo o naganago gore e ka ba tharollo ya bothata.

3. Theetša molekane wa gago gomme o hlomphe maikwelo a gagwe.

Morutiwa Jakobo o ngwadile gore Bakriste ba swanetše go ‘akgofa mabapi le go kwa, ba diege mabapi le go bolela, ba diege mabapi le go galefa.’ (Jakobo 1:19) Ga go selo se se bakago manyami lenyalong go feta go ba le kgopolo ya gore molekane wa gago ga a kwešiše kamoo o ikwago ka gona ka bothata. Ka gona, ikemišetše go se nee molekane wa gago kgopolo e bjalo!—Mateo 7:12.

Wolfgang, yo a nago le nywaga e 35 a le lenyalong o re: “Ge re boledišana ka mathata, ga ke lokologe, kudu-kudu ge ke nagana gore mosadi wa-ka ga a kwešiše tsela yeo ke naganago ka yona. Dianna, yo a nago le nywaga e 20 a le lenyalong o dumela ka gore: “Gantši ge re boledišana ka mathata ke lla ka gore monna wa-ka ga a ntheetše e le ka kgonthe.” O ka fenya bjang bothata bjo?

O se ke wa nagana gore o tseba seo molekane wa gago a se naganago goba kamoo a ikwago ka gona. Lentšu la Modimo le re: “Letšêkê le tsoša  kxang fêla; mohlale ké moeletšexi.” (Diema 13:10) Nea molekane wa gago seriti ka go mo dumelela go hlalosa pono ya gagwe ka ntle le go mo tsena ganong. Le gona, e le gore o kgonthišege gore o kwešišitše seo a se boletšego, botša molekane wa gago seo o kwelego a se bolela, o dire bjalo ntle le go kodutla goba go galefa. Dumelela molekane wa gago go go phošolla ge e ba o se wa kwešiša selo se itšego seo a se boletšego. O se ke wa bolela kudu. Neanang sebaka sa go hlalosa maikwelo a lena go fihlela bobedi bja lena le dumelelana gore le kwešiša kamoo yo mongwe le yo mongwe wa lena a naganago ka gona goba a ikwago ka gona ka taba.

Ke therešo gore go nyakega boikokobetšo le go se fele pelo e le gore o theetše molekane wa gago ka kelohloko le go hlompha pono ya gagwe. Eupša ge e ba o etelela pele go neeng molekane wa gago tlhompho e bjalo, o tla kgona go go hlompha.—Mateo 7:2; Baroma 12:10.

4. Dumelelanang ka tharollo.

“Boló ké mola è le ba babedi, e sexo o tee; ké bôná ba tl’o xo boêlwa ké tše botse ka boitapišô. Xe ba ka wa ba tlo tsošana.” (Mmoledi 4:9, 10) Ga se mathata a mantši ao a ka rarollwago lenyalong ntle le ge e ba balekane ka bobedi ba dirišana le go thekgana.

Ke therešo gore Jehofa o kgethile monna bjalo ka hlogo ya lapa. (1 Bakorinthe 11:3; Baefeso 5:23) Eupša go ba ga gagwe hlogo ga go bolele gore e swanetše go ba mogateledi. Monna yo bohlale a ka se dire diphetho ka ntle le go naganela pono ya mosadi wa gagwe. David, yo a nago le nywaga e 20 a le lenyalong o re: “Ke leka go hwetša selo seo nna le mosadi wa-ka re dumelelanago ka sona le go tsoma phetho yeo bobedi bja rena re ka e thekgago.” Tanya, yo ga bjale a nago le nywaga e šupa a le lenyalong o re: “Ga se taba ya gore ke mang a nepilego goba yo a fošitšego. Ka dinako tše dingwe go fo ba go e-na le dipono tše di fapanego tša kamoo go ka rarollwago bothata. Ke hweditše gore tsela e tlišago katlego ke go feto-fetoga le maemo le go ba yo a leka-lekanego.”

Jesu o swantšhitše lenyalo le joko. (Mateo 19:6) Mehleng ya gagwe, joko e be e le kota yeo bego e tlemelelwa melaleng ya diphoofolo tše pedi e le gore di ka šoma gotee. Ge e ba diphoofolo di sa dirišane, di be di ka se šome gabotse gomme joko e be e tla di sehla melala. Ge di be di dirišana, di be di ka goga merwalo e boima goba tša lema mašemo.

Ka mo go swanago, monna le mosadi bao ba palelwago ke go dirišana ba ka sehlega ka tlase ga joko ya lenyalo. Ka lehlakoreng le lengwe, ge e ba ba ithuta go swarišana, ba ka kgona go rarolla bothata le ge e le bofe gomme ba fihlelela mo gontši. Monna yo a thabilego lenyalong la gagwe yo a bitšwago Kalala o akaretša taba ka tsela ye: “Ka nywaga e 25, nna le mosadi wa-ka re kgonne go rarolla mathata a rena ka go bolela ka bolokologi, ka go ipea boemong bja motho yo mongwe, ka go rapelela thušo ya Jehofa le go diriša melao ya motheo ya Beibele.” Na o ka dira se se swanago?