Go Bea Bjala Boemong bja Bjona

TONY, yo go boletšwego ka yena sehlogong sa mathomo, a ka ba a ile a thabela bophelo bjo bo fapanego—ge feela a ka be a ile a lebeletšana le bothata bja gagwe bja bjala. Lega go le bjalo, ka ge go bonagala a be a kgona go nwa dinwelo tše dintši tša bjala go se na maswao a bonagalago, o ile a dumela gore o be a laola bophelo bja gagwe. Ke ka baka la’ng kahlolo ya gagwe e be e fošagetše gakaaka?

Kahlolo ya gagwe e be e kgopamišitšwe ke go nwa bjala go feta tekano. Go sa šetšwe gore Tony o be a lemoga seo goba a sa se lemoge, setho seo se bego se hlokometše boemo bja gagwe bja mmele, bja monagano le bja maikwelo—bjoko bja gagwe—se be se sa šome gabotse ge se be se tletše tagi. Ge a be a e-nwa kudu, go be go fokotšega bokgoni bja bjoko bja gagwe bja go šetša boemo bja gagwe.

Lebaka la bobedi la boitlhahlobo bjo bo fošagetšego bja Tony e be e le kganyogo ya gagwe e kgolo ya go dula a e-nwa. Allen, yo go boletšwego ka yena sehlogong se se fetilego, mathomong o ile a gana gore o na le mathata a bjala. O dumela ka gore: “Ke be ke uta gore ke nwa bjala e bile ke be ke ipeela sehlašana sa ntšhirela le go lokafatša go nwa ga-ka ka mo go fetago tekano. Ke be ke e-na le morero o tee—go šireletša go nwa ga-ka.” Gaešita le ge ba bangwe ba be ba lemoga gore Tony le Allen ba laolwa ke bjala, bona ba be ba ipotša gore ga go na bothata. Banna ba ka bobedi ba be ba swanetše go gata mogato gomme ba laole tsela yeo ba nwago bjala ka yona. Eupša ke mogato ofe woo ba bego ba swanetše go o gata?

Gata Mogato!

Ba bantši bao ba kgaoditšego go diriša bjala gampe ba gatile mogato ka go dumelelana le  mantšu a Jesu a rego: “Bjale, ge e ba leihlo leo la gago la le letona le go dira gore o kgopše, le gonye o le lahlele kgole le wena. Gobane go kaone kudu gore o lobe se tee sa ditho tša gago go e na le gore mmele wa gago ka moka o lahlelwe Gehenna.”—Mateo 5:29.

Ke therešo gore Jesu o be a sa kgothaletše batho gore ba kgaole ditho tša bona. Go e na le moo, o be a gatelela ka tsela ya seswantšhetšo gore re swanetše go ikemišetša go kgaotša go dira selo le ge e le sefe bophelong bja rena seo se ka gobatšago bomoya bja rena. Ke therešo gore mogato wo re o gatago o ka re kweša bohloko. Eupša o ka re šireletša tseleng ya go nagana le maemong ao a ka lebišago go dirišeng bjala gampe. Ka baka leo, ge e ba ba bangwe ba bontšhitše go tshwenyega ka gore go nwa bjala ga gago go thoma go feta tekano, gata megato ya go bo laola. * Ge e ba go le molaleng gore ga o kgone go laola go nwa ga gago bjala, ikemišetše go bo tlogela. Gaešita le ge go dira bjalo go ka ba thata, ga go thata kudu go swana le go senyegelwa ke bophelo.

Gaešita le ge o se wa lemalela bjala, na o na le mokgwa wa go nwa bjala bjo bontši? Ge e ba go le bjalo, o ka gata megato efe yeo e ka go thušago go bea bjala boemong bja bjona?

Moo o ka Hwetšago Thušo

1. E-ba le tumelo matleng a thapelo ya ka mehla le e tšwago pelong. Beibele e nea bohle bao ba nyakago go kgahliša Jehofa Modimo keletšo ye: “Dilong tšohle tsebišang Modimo dikgopelo tša lena ka thapelo le ka topo gotee le ka go leboga; gomme khutšo ya Modimo ye e fetago kgopolo yohle e tla diša dipelo tša lena le matla a lena a monagano ka Kriste Jesu.” (Bafilipi 4:6, 7) O ka rapelela eng gore o hwetše khutšo ye ya monagano?

Dumela ka boikokobetšo gore o na le bothata bja bjala, bothata bjoo e lego boikarabelo bja gago. Go botša Modimo mabapi le seo o nyakago go se dira ka bjona go tla dira gore a šegofatše maiteko a gago a go hwetša kimologo le go phema mathata a mangwe a magolo. “Mmipa-dikaroxô-tš’axwe xa a lêtlêxe; xo tlo xauxêlwa e a ipexaxo ’me a lahla dikaroxô.” (Diema 28:13) Jesu gape o boletše gore re ka rapela ka gore: “O se re tsenye molekong, eupša o re hlakodiše go yo kgopo.” (Mateo 6:13) Lega go le bjalo, o ka dira dilo bjang ka go dumelelana le dithapelo tše bjalo, gona o ka hwetša kae dikarabo tša ditopo tša gago?

2. Hwetša matla Lentšung la Modimo. “Lentšu la Modimo le a phela e bile ke le matla . . . gomme le kgona go lemoga dikgopolo le maikemišetšo a pelo.” (Baheberu 4:12) Batho bao peleng ba bego ba e-nwa bjala kudu ba ile ba thušwa ke go bala ditemana tša Beibele le go naganišiša ka tšona letšatši le letšatši. Mopsalme yo a boifago Modimo o ngwadile gore: “Yo šexo ké monna eo a sa sepelexo à lailwe ke bakxôpô . . . Sa xaxwe ya ba xo thabêla molaô wa Morêna, molaô woo a o akanya mosexare le bošexo, . . . ’me tšohle tše a di diraxo di a lêtlêxa.”—Psalme 1:1-3.

Allen, yoo go ithuta ga gagwe Beibele le Dihlatse tša Jehofa go mo filego matla a go fenya tirišo-mpe ya bjala, o re, “Ke kgodišegile gore ge nkabe e be e se ka Beibele le melao ya motheo ya Beibele yeo e nthušitšego go kgaotša go nwa, nkabe ke hwile.”

3. Hlagolela boitshwaro. Beibele e bega gore batho bao e kilego ya ba matagwa bao ba lego ka phuthegong ya Bokriste ba hlatswitšwe “ka moya wa Modimo wa rena” ba hlweka. (1 Bakorinthe 6:9-11) Go bjalo bjang? Tsela e nngwe ke ka gobane ba ile ba thušwa go tlogela dikgobokano tša botagwa le menyanya ya mašata ka go hlagolela boitshwaro, seka seo se hlagolelwago ka thušo ya moya o mokgethwa wa Modimo. “Le se ke la tagwa ke beine, moo go nago le kgobogo, eupša dulang le tlatšwa ka moya.” (Baefeso 5:18; Bagalatia 5:21-23) Jesu Kriste o holofeditše gore “Tate yo a lego legodimong o tla nea . . . moya o mokgethwa go bao ba mo kgopelago.” Ka baka leo, “tšwelang pele le kgopela, gomme le tla newa.”—Luka 11:9, 13.

Bao ba nyakago go rapela Jehofa ka tsela yeo a  e amogelago ba ka hlagolela boitshwaro ka go bala le go ithuta Beibele gotee le ka go rapela gantši le gona ka go tšwa pelong. Go e na le go ineela manyaming, amogela kholofetšo ye yeo e hwetšwago ka Lentšung la Modimo: “Yo a bjalelago moya o tla buna bophelo bjo bo sa felego moyeng. Ka gona, anke re se ke ra langwa go dira botse, gobane re tla buna ka nako e swanetšego ge e ba re sa lape.”—Bagalatia 6:8, 9.

4. Kgetha bagwera ba babotse. “Šika le bahlale O hlalefê; mokxônana-le-mašilo ó tlo thsereana.” (Diema 13:20) Botša bagwera ba gago ka boikemišetšo bja gago bja go laola tirišo ya gago ya bjala. Lega go le bjalo, Lentšu la Modimo le lemoša e sa le pele gore go kgaotša ‘go nwa beine ka mo go feteletšego, menyanya ya mašata le diphadišano tša go nwa,’ go tla dira gore bagwera ba bangwe ba nakong e fetilego ba ‘makale gomme ba tšwele pele ba bolela ka go le goboša.’ (1 Petro 4:3, 4) Ikemišetše go fediša bogwera le bao ba tšeelago fase phetho ya gago ya go laola tirišo ya gago ya bjala.

5. Ipeele mellwane e tiilego. “Lesang go bopega ka sebopego sa tshepedišo ye ya dilo, eupša fetogang ka go fetola menagano ya lena, e le gore le itlhatselele thato e botse le e amogelegago le e phethegilego ya Modimo.” (Baroma 12:2) Ge e ba o dumelela melao ya motheo ya Lentšu la Modimo e go thuša go ipeela mellwane go e na le go dumelela bagwera ba gago goba “tshepedišo ye ya dilo” e dira bjalo, o tla phela ka tsela yeo Modimo a e amogelago. Eupša o ka lemoga bjang gore ke mollwane ofe woo o go loketšego?

Tekanyo le ge e le efe ya bjala yeo e kgopamišago kahlolo ya gago le e fokodišago matla a gago a tlhaologanyo ke e feteletšego go wena. Ka gona, ge e ba o kgetha go nwa bjala, ga se gabohlale go ipeela mollwane woo o sa bonagalego magareng ga go hlaphogelwa le go tagwa. O se ke wa dumelela boitatolo bo fenya boitlhahlobo bja gago bja kgonthe bja mabapi le tirišo ya gago ya bjala. Ipeele mollwane wo o tiilego le wo o se nago dikotsi wo  o lego ka gare ga mellwane ya tekanetšo e amogelegago—woo o ka se go dumelelego go arogela go nweng ka mo go feteletšego.

6. Ithute go gana. “Fela anke Ee ya lena e be Ee, Aowa ya lena, e be Aowa.” (Mateo 5:37) Ithute go gana ka botho ge motho yo botho eupša yo a fošitšego a phegelela go go fa senwelo sa bjala. “Anke polelo ya lena ka mehla e be e kgahlišago, e nokilwego ka letswai, e le gore le tsebe kamoo le swanetšego go araba yo mongwe le yo mongwe ka gona.”—Bakolose 4:6.

7. Tsoma thušo. Kgopela thušo go bagwera ba nago le thekgo bao ba ka tiišago phetho ya gago ya go laola tirišo ya gago ya bjala e bile ba ka go neago thušo ya moya. “Boló ké mola è le ba babedi, e sexo o tee; ké bôná ba tl’o xo boêlwa ké tše botse ka boitapišô. Xe ba ka wa ba tlo tsošana.” (Mmoledi 4:9, 10; Jakobo 5:14, 16) Ka mo go swanago, The National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism ya kua United States e nea keletšo e rego: “Go fokotša tsela yeo o nwago ka yona go ka ba thata ka dinako tše dingwe. Kgopela thekgo go ba lapa la geno le go bagwera gore ba go thuše go fihlelela pakane ya gago.”

8. Kgomarela phetho ya gago. “E-bang badiri ba lentšu, e sego bakwi feela ba iphorago ka kgopolo ya maaka. Eupša yo a nyankurelago molaong o phethagetšego wo e lego wa tokologo gomme a o phegelela, motho yo gobane a fetogile modiri wa modiro, e sego mokwi yo a lebalago, o tla thabišwa ke go o dira.”—Jakobo 1:22, 25.

Go Lokologa Temalelong

Ga se batho ka moka ba nwago go feta tekano bao ba lemalelago bjala. Eupša ba bangwe ba thoma ka go nwa kudu—goba kgafetša-kgafetša—moo e lego gore ba feleletša ba lemaletše bjala. Ka ge go lemalela bjala go akaretša taba ya gore mmele le monagano di ithekga ka tagi, batho bao ba lemaletšego bjala ba ka nyaka seo se fetago boikemišetšo le thušo ya moya go itokolla go lemaleleng bjala. Allen o gopola ka gore: “Ge ke be ke tlogela bjala, bohloko bjo ke bego ke bo kwa mmeleng ka baka la go tlogela ga-ka e be e le bjo bogolo. Ke moo ke ilego ka lemoga gore ke be ke nyaka thušo ya tša kalafo go tlaleletša go thušo ya moya yeo ke bego ke e hwetša.”

Batho ba bantši ba nwago bjala ba swanetše go hwetša thušo ya tša kalafo go tiiša ntwa ya  moya ya go itokolla tirišong-mpe ya bjala. * Ba bangwe ba swanelwa ke go alafša ba dula sepetlele e le gore ba ka lebeletšana le maswao a bohloko a go tlogela bjala goba e le gore ba ka hwetša dihlare tša go fokotša kganyogo e feteletšego ya bjala le go ba thuša go dula ba sa nwe. Morwa yo a dirago mehlolo wa Modimo o boletše gore: “Bao ba lego matla ga ba nyake ngaka, eupša ba babjago ba a e nyaka.”—Mareka 2:17.

Mehola ya go Latela Ditaelo tša Modimo

Keletšo e bohlale ya Beibele ya mabapi le bjala e tšwa go Modimo wa therešo, yoo a re kganyogelago tše kaone-kaone—e sego feela bakeng sa lethabo la rena la gona bjale eupša le bakeng sa mehola e swarelelago. Nywaga e 24 ka morago ga go tlogela bjala, Allen o gopola ka gore: “E be e le mo go kgahlišago go tseba gore ke be nka ba motho yo a fapanego, go ithuta gore Jehofa o be a nyaka go nthuša go ile gwa nthuša go dira diphetogo, gore o . . . ” Allen o a emanyana gomme o thibela megokgo go tšwa ka ge seo a se gopolago se nyaka go mo lliša. “Eh, . . . go tseba gore Jehofa o a kwešiša e bile o na le taba gomme o nea thušo e nyakegago—seo se be se kgahliša.”

Ka baka leo, ge e ba o diriša bjala gampe goba o bo lemaletše, o se ke wa akgofela go bea fase goba go phetha ka gore ga go kholofelo. Allen le batho ba bangwe ba bantši le bona ba ile ba ikwa ka tsela yeo o ikwago ka yona gomme ba ka ba ba ile ba fokotša tekanyo ya bjala bjoo ba bo nwago goba ba bo tlogetše ka mo go feletšego. Ga ba itshole; gomme le wena o ka se itshole.

Go sa šetšwe gore o kgetha go nwa bjala ka go lekanyetša goba go se bo nwe, ela hloko boipiletšo bja Modimo bjo bo rego: “Mola O ka be O theeditše xe ke Xo laêla, moláô wa xaxo o ka be o swana le noka, xo loka xa xaxo xo ka be xo etša maphoto a lewatlê.”—Jesaya 48:18.

[Mengwalo ya tlase]

[Lepokisi/​Seswantšho go letlakala ]8

 Na Bjala bo Thoma go Ntaola?

O ka ipotšiša gore:

• Na ke nwa bjala bjo bontši go feta peleng?

• Na ke nwa gantši go feta peleng?

• Na bjala bjo ke bo nwago bo matla go feta peleng?

• Na ke nwa bjala go lebeletšana le kgateletšego goba go tšhabela mathata?

• Na mogwera goba setho sa lapa se bontšhitše go tshwenyega ka go nwa ga-ka bjala?

• Na bjala bo mpaketše mathata ka gae, mošomong goba ge ke le leetong?

• Na ke thatafalelwa ke go fetša beke ke sa nwe bjala?

• Na ke ikwa ke sa thabe ge ba bangwe ba sa nwe bjala?

• Na ke utela ba bangwe tekanyo yeo ke e nwago ya bjala?

Ge e ba o araba e tee goba tše mmalwa tša dipotšišo tše ka ee, o ka swanelwa ke go gata megato ya go laola tirišo ya gago ya bjala.

[Lepokisi/​Seswantšho go letlakala 9]

Go Dira Diphetho tše Bohlale Mabapi le Bjala

Pele o e-nwa bjala, ela hloko gore:

• Na ke mo go kwagalago gore ke nwe bjala, goba ke swanetše go kgetha go se nwe?

Keletšo: Motho yoo a sa kgonego go lekanetša dinwelo tšeo a di nwago o swanetše go kgetha go se nwe.

• Ke swanetše go nwa bjo bokaaka’ng?

Keletšo: Tseba tekanyo ya gago pele bjala bo kgopamiša kahlolo ya gago.

• Ke tla nwa neng?

Dikeletšo: E sego pele o otlela goba o tšea karolo dilong tšeo di nyakago gore o phakgame; e sego pele o tšea karolo medirong ya bodumedi; e sego ge o imile; e sego ge o e-nwa dihlare tše itšego.

• Ke tla nwa kae?

Dikeletšo: Boemong bjo bo agago; e sego ka sephiring bakeng sa go uta go nwa ga gago; e sego pele ga batho bao ba kgopišwago ke bjala.

• Ke tla nwa le bomang?

Dikeletšo: Le bagwera ba babotse goba ba lapa; e sego le batho bao ba nago le bothata bja bjala.

[Lepokisi/​Seswantšho go letlakala 10]

Lentšu la Modimo le Thuša Motho yo e Kilego ya ba Letagwa

Supot, wa Thailand, o be a e-nwa bjala kudu. Mathomong, o be a e-nwa mantšiboa feela. Ganyenyane-ganyenyane o ile a thoma go nwa mesong ke moka a nwa le ka dinako tša matena. Gantši o be a nwela feela gore a tagwe. Eupša o ile a thoma go ithuta Beibele le Dihlatse tša Jehofa. Ge a be a ithuta gore Jehofa Modimo ga a amogele botagwa, Supot o ile a kgaotša go nwa bjala. Lega go le bjalo, ka morago ga nako, o ile a boela mokgweng wa gagwe wa kgale wa go nwa bjala. Lapa la gagwe le ile la nyama o šoro.

Lega go le bjalo, Supot o be a sa dutše a rata Jehofa gomme a nyaka go mo hlankela ka tsela e nepagetšego. Bagwera ba Supot ba ile ba tšwela pele ba mo thuša le go kgothaletša lapa la gagwe gore le fetše nako e oketšegilego le e-na le yena le gore le se ke la bea fase. Nakong yeo, polelo e kwagalago yeo e hwetšwago go 1 Bakorinthe 6:10 ya gore ‘matagwa a ka se je bohwa bja mmušo wa Modimo’ e ile ya thuša Supot go bona bogolo bja boemo bja gagwe. O ile a lemoga gore o be a swanetše go dira sohle seo a ka se kgonago go fenya bothata bja gagwe bja bjala.

Mo nakong ye Supot o be a ikemišeditše go tlogela bjala ka mo go feletšego. Mafelelong, ka thušo ya matla a moya o mokgethwa wa Modimo, ka tlhahlo ya Lentšu la Modimo le thušo ya lapa la gagwe gotee le phuthego, Supot o ile a ba le matla a moya gape gomme a fenya kganyogo ya gagwe ya go nwa bjala. Lapa la gagwe le ile la thaba ge a be a kolobetšwa e le go bonagatša boineelo bja gagwe go Modimo. Ga bjale Supot o na le tswalano ya kgaufsi le Modimo yeo e lego kgale a kganyoga go ba le yona gomme o diriša nako ya gagwe go thuša ba bangwe moyeng.