Ekišang Tumelo ya Bona

A ‘Gola a le Moo Pele ga Jehofa’

SAMUELE o ile a lebelela batho ba gabo ka mahlong. Setšhaba se be se bokane motseng wa Giligala, ka taelo ya monna yo yoo a botegago yo a hlanketšego e le moporofeta le moahlodi ka nywaga-some. E be e le ka May goba ka June go ya ka almanaka ya mehleng yeno; gomme sehla seo dipula di sa nego se be se šetše se thomile. Mašemo a korong a lefelong leo a be a loketše go bunwa. Go ile gwa ba le setu lešabeng. Samuele o be a ka fihlelela dipelo tša bona bjang?

Batho ba be ba sa lemoge kamoo taba ya bona e bego e le e kgolo ka gona. Ba be ba gapeleditše go ba le kgoši ya motho yeo e tlago go ba buša. Ba be ba sa kwešiše kamoo ba hlompholotšego Modimo wa bona, Jehofa, le moporofeta wa gagwe. Ka yona nako yeo, ba be ba gana Jehofa bjalo ka Kgoši ya bona! Samuele o be a ka ba tutueletša bjang gore ba itshole?

Samuele o ile a bolela. O ile a botša lešaba gore: “Xe e le nna ke tšofetše, ke e mopududu.” Bohlogo-pududu bja gagwe bo be bo dira gore mantšu a gagwe a be le matla. Ke moka a re: “Ke be ke Le êta-pele xo tloxa mola kè sa le lesoxana, xwa bá xwa tla la lehono lé.” (1 Samuele 11:14, 15; 12:2) Gaešita le ge Samuele a be a tšofetše, o be a se a lebala bofsa bja gagwe. Dikgopolo tša matšatšing ao a pele di be di sa le gona ka mogopolong wa gagwe. Diphetho tšeo a di dirilego nakong e fetilego, a sa gola e le mošemanyana, di lebišitše go pheleng bophelo bja tumelo le bja boineelo go Modimo wa gagwe, Jehofa.

Nako le nako, Samuele o be a swanelwa ke go dula a aga le go boloka tumelo ya gagwe, gaešita le ge a be a dikologilwe ke batho ba go hloka tumelo le ba sa botegego. Lehono, e sa dutše e le tlhohlo go aga tumelo ka ge re phela lefaseng leo le se nago tumelo le le le senyegilego. Anke re boneng gore re ka ithuta eng mohlaleng wa Samuele, go tloga mathomong e sa le mošemanyana.

Go “Hlankêla Morêna è le Lesoxana”

Samuele o godišitšwe ka tsela e sa tlwaelegago. Kapejana ka morago ga gore a tshwešwe, mohlomongwe a e-na le nywaga e ka bago e mene, o ile a thoma bophelo bja tirelo taberenakeleng e kgethwa ya Jehofa kua Silo, e lego dikhilomithara tša ka godimo ga tše 30 go tloga ga gabo kua Rama. Batswadi ba gagwe, e lego Elikana le Hanna, ba ile ba neela mošemanyana wa bona go Jehofa bakeng sa mohuta o kgethegilego wa tirelo, ka go mo dira Moitlami bophelo bja gagwe ka moka. * Na se se be se bolela gore Samuele o be a lahlilwe, e bile a sa ratwe ke batswadi ba gagwe?

Ga go bjalo le gatee! Ba be ba tseba gore morwa wa bona o be a tla hlokomelwa kua Silo. Ga go pelaelo gore Moperisita yo a Phagamego Eli o be a okamela dilo, ka ge Samuele a be a šoma kgaufsi le yena. Go be go e-na le basadi ba mmalwa bao ba bego ba hlankela tabarenakeleng gomme go bonagala ba be ba dira bjalo ka tsela e rulagantšwego.—1 Samuele 2:22, mongwalo wa tlase ka go NW.

Go feta moo, Hanna le Elikana ga se ba ka ba lebala morwa wa bona wa leitšibulo, yoo go belegwa ga gagwe e bego e le karabo ya thapelo. Hanna o be a kgopetše morwa go Modimo, a holofetša gore o tla neela mošemane yo go Modimo e le gore a be tirelong e kgethwa bophelo ka moka. Ge a be a eta ngwaga le ngwaga, Hanna o be a tlišetša Samuele seaparo sa go hloka matsogo seo a mo diretšego sona bakeng sa tirelo ya gagwe ya tabarenakeleng. Ga go pelaelo gore mošemanyana yo o be a thabela  diketelo tšeo. Ga go pelaelo gore o ile a matlafatšwa ke kgothatšo e lerato le tlhahlo tše tšwago go batswadi ba gagwe ge ba be ba mo ruta gore ke tokelo e kaakaang go hlankela Jehofa lefelong leo la moswana-noši.

Lehono batswadi ba ka ithuta mo gontši go Hanna le Elikana. Go tlwaelegile gore batswadi ba lebiše tlhokomelo maitekong a go kgotsofatša dinyakwa tša nama tša bana mola ba hlokomologa dinyakwa tša moya. Eupša batswadi ba Samuele ba be ba etiša dilo tša moya pele gomme seo se bile le tutuetšo e kgolo mohuteng wa monna yoo morwa wa bona a ilego a ba yena ge a gotše.—Diema 22:6.

Re ka bona ka leihlo la kgopolo mošemane a gola le go bapalela dithabeng tšeo di dikologilego Silo. Ge a lebeletše fase motseng le moeding woo o nabilego ka fase ga wona ka lehlakoreng le lengwe, pelo ya gagwe e swanetše go ba e ile ya tlala lethabo le go ikgantšha ge a bona tabarenakele ya Jehofa. Tabarenakele yeo e be e le lefelo le lekgethwa e le ka kgonthe. * Ka ge e be e agilwe mo e ka bago nywaga e 400 pejana ka tlase ga tlhahlo ya Moše, e be le lefelo la borapedi bjo bo hlwekilego bja Jehofa lefaseng ka moka.

Samuele yo monyenyane o ile a gola a rata tabarenakele. Pegong yeo a ilego a e ngwala ka morago e balega ka gore: “Xe e le Samuele, yêna ó be a hlankêla Morêna è le lesoxana, à apere kobô ya leokodi.” (1 Samuele 2:18) Seaparo se seo se se nago matsogo e be e le leswao leo le bonagalago la gore Samuel o be a thuša baperisita kua tabarenakeleng. Gaešita le ge e be e se wa leloko la boperisita, Samuel o be a e-na le dikabelo tše bjalo ka go bula mejako lebaleng la tabarenakele le go thuša Eli yo a tšofetšego. Lega go le bjalo, gaešita le ge a be a thabela ditokelo tše, ge nako e dutše e e-ya pelo ya gagwe e ile ya tshwenyega. Go na le seo se bego se sa sepele gabotse ntlong ya Jehofa.

Go Dula a Sekile go sa Šetšwe Kgobogo

Samuele o ile a lebeletšana le bokgopo le kgobogo e sa le yo monyenyane. Eli o be a e-na le barwa ba babedi, e lego Hofini le Pinease. Pego ya Samuele e balega ka gore: “Xe e le barwa ba Eli, bôná e be e le batho ba dihlôla, bà sa re selô ka Morêna.” (1 Samuele 2:12) Dikgopolo tše pedi temaneng ye di a sepedišana. Hofini le Pinease e be e le “batho ba dihlôla”—ka go lebanya “barwa ba dihlola”—ka gobane ba be ba sa re selo ka Jehofa. Ba be ba sa nagane selo ka ditekanyetšo le dinyakwa tša gagwe tše di lokilego. Se e be e le sebaki sa dibe tša bona ka moka.

Molao wa Modimo o be o bontšha ka go lebanya ka dikabelo tša baperisita le kamoo ba bego ba swanetše go dira dihlabelo ka gona tabarenakeleng. Ka lebaka le le kwagalago! Dihlabelo tšeo di be di emela tokišetšo ya Modimo ya go lebalela dibe e le gore batho ba ka hlweka pele ga gagwe, le gore ba ka amogela tšhegofatšo le tlhahlo tša gagwe. Eupša Hofini le Pinease ba ile ba lebiša baperisita-gotee le bona go swareng dihlabelo tše ka go hloka hlompho. *

Akanya Samuele yo monyenyane a tomotše mahlo a lebeletše go swarwa gampe mo go bjalo mo go tseneletšego go tšwela pele go sa lokišwe. Ke batho ba bakae bao a ba bonego—go akaretša badiidi, baikokobetši, le ba gateletšwego—ba batamela tabarenakele e kgethwa ka kholofelo ya go hwetša kgothatšo ya moya le matla, eupša ba sepela ba nyamišitšwe, ba kwešitšwe bohloko goba go theošwa seriti? Gape o ile a ikwa bjang ge a hwetša gore Hofini le Pinease ba be ba bile ba nyatša melao ya Jehofa mabapi le boitshwaro bja tša thobalano, ka ge ba be ba robala le basadi ba bangwe bao ba bego ba hlankela tabarenakeleng? (1 Samuele 2: 22) Mohlomongwe o be a holofela gore Eli o tla dira se sengwe ka taba yeo.

Eli o be a le boemong bjo bobotse bja go lokiša bothata bjoo bo bego bo gola. Bjalo ka moperisita yo a phagamego, o be a ikarabela ka seo se bego se direga tabarenakeleng. Bjalo ka tate, o be a tlamegile gore a kgaleme barwa ba gagwe. Godimo ga moo, ba be ba ikweša bohloko le go kweša bohloko ba bangwe bao ba sa balegego moo nageng. Lega go le bjalo, Eli o be a paletšwe dilong tše tše pedi, go beng tate le moperisita yo a phagamego. O ile a nea barwa ba gagwe kgalemelo e fokolago. (1 Samuele 2:23-25) Eupša barwa ba gagwe ba be ba nyaka kgalemelo e matla le go feta. Ba be ba dira dibe tšeo di swanelwago ke lehu!

Ditaba di ile tša fihla boemong bjoo Jehofa a ilego a romela “monna e mongwê wa Modimo,” moporofeta yo a sa bolelwego ka leina, go Eli go tliša molaetša o matla wa kahlolo. Jehofa o ila a botša Eli gore: “Ò xodiša bana ba xaxo wa xo nyatša Nna.” Ka gona Modimo o ile a bolela gore barwa ba Eli ba tla hwa ka letšatši le tee gomme lapa la Eli le tla tlaišega o šoro, gaešita le go lahlegelwa ke tokelo ya go ba le maemo a lona lešikeng la boperisita. Na temošo ye e matla e ile ya tliša diphethogo lapeng leo? Pego e utolla gore ga se gwa ba le diphethogo tše bjalo ka dipelong tša bona.—1 Samuele 2:27–3:1.

Kgobogo ye ka moka e ile ya kgoma Samuele yo monyenyane bjang? Go tšwa pegong ye e sa kgahlišego ya lefsifsi, re hwetša mahlasedi a tagilego a seetša, e lego ditaba tše dibotse mabapi le kgolo le tšwelopele tša Samuele. Gopola gore go 1 Samuele 2:18, re badile gore Samuele o be a botega “a hlankêla Morêna è le lesoxana.” Gaešita le go tloga bjaneng, Samuele o ile a tsepamišetša bophelo bja gagwe tirelong ya Modimo. Go temana 21 ya kgaolo yona ye, re bala ka se sengwe seo se ruthetšago pelo: “Mošemanyana yola, Samuele, a xola à le moo pele xa Morêna.” Ge a dutše a gola, tswalano ya gagwe le Tatagwe wa legodimong e ile ya tia. Tswalano e bjalo ya motho ka noši le Jehofa ke tšhireletšo e kgonthišeditšwego kgahlanong le mohuta o mongwe le o mongwe wa kgobogo.

Go ka ba go bile bonolo ka Samuele go bolela gore ge e ba moperisita yo a phagamego le barwa ba gagwe ba ineetše sebeng, le yena o be a ka dira se sengwe le se sengwe seo a bego a rata go se dira. Eupša kgobogo ya ba bangwe, go akaretša le ya bao ba lego maemong a bolaodi, ga se lebaka la gore go dirwe sebe. Lehono, bafsa ba Bakriste ba bantši ba latela mohlala wa Samuele gomme ba tšwela pele ba “xola . . . pele xa Morêna”—gaešita le ge ba bangwe bao ba ba dikologilego ba palelwa ke go ba beela mohlala o mobotse.

Se se ile sa ba le mafelelo afe go Samuel? Re bala gore: “Fêla Samuele, lesoxana lela a fêla a xola à e-ya à ratwa ke Modimo, à ratwa ke batho.” (1 Samuele 2:26) Ka go rialo, Samuele o be a ratwa kudu, bonyenyane ke bao pono ya bona e bego e kwagala. Jehofa ka boyena o be a rata mošemanyana yo ka baka la tsela yeo a bego a botega ka yona. Gape Samuele o be a tseba gabotse gore Modimo o be a tla tšea kgato kgahlanong le bobe bjoo bo bego bo direga kua Silo, eupša mohlomongwe o be a ipotšiša gore neng.

“Bolêla; Mohlanka wa Xaxo ó Theeditše”

Bošegong bjo bongwe, dipotšišo tše bjalo di ile tša arabja. Go be go e-sa eupša go sa le lefsifsi; gomme go e na le seetša se se bekenyago sa lebone le legolo la tente. Setung seo, Samuele o ile a kwa lentšu le mmitša. O be a nagana gore ke Eli, yoo ga bjale a bego a tšofetše e bile a se sa hlwa a bona gabotse. Samuele o ile a tsoga gomme a “akxofa a ya” go mokgalabje. Na o kgona go bona ka leihlo la kgopolo, mošemane akgofa a se a rwala dieta a yo kwa gore Eli o be a nyaka’ng? Ke mo go kgomago go lemoga gore Samuele o be a bontšha Eli hlompho le botho. Go sa šetšwe dibe tša gagwe ka moka, Eli o be a sa dutše e le moperisita yo a phagamego wa Jehofa.—1 Samuele 3:2-5.

Samuele o ile a tsoša Eli, a re: “Ké nna é; ke kwa Ò mpitša.” Eupša Eli o ile a re ga se a ka a mmitša gomme a mmotša gore a boele malaong. Lega go le bjalo, go ile gwa direga se se swanago leboelela! Mafelelong, Eli o ile a lemoga seo se bego se direga. Go be go fetile nako Jehofa a sa romele pono goba molaetša wa boporofeta bathong ba gagwe gomme go be go se thata go kwešiša seo. Eupša Eli o tsebile gore Jehofa o be a bolela gape—nakong ye a bolela le mošemane yo! Eli o ile a botša Samuele gore a boele malaong a gagwe gomme a mo laela gore a arabe bjang ka tsela e swanetšego. Samuele o ile a dira bjalo. Go se go ye kae o ile a kwa lentšu le mmitša le re: “Samuele, Samuele!” Mošemane a  araba ka gore: “Bolêla; mohlanka wa xaxo ó theeditše.”—1 Samuele 3:1, 5-10.

Mafelelong, Jehofa o be a e-na le mohlanka yo a bego a mo theetša kua Silo. Woo e bile mokgwa wa Samuele wa bophelo. Na le wena ke mokgwa wa gago? Ga se ra swanela go letela lentšu le le phagametšego la tlhago go tla go bolela le rena bošego. Lentšu la Modimo le na le rena ka mehla lehono ka kgopolo e itšego. Le gona ka gare ga Lentšu la gagwe le le feletšego, e lego Beibele. Tumelo ya rena e tla matlafala ge re dutše re theetša Modimo le go arabela. Samuele le yena o dirile sona seo.

Bošego bjoo kua Silo e ile ya ba bjo bo kgethegilego kudu bophelong bja Samuele, ka gobane a ile a thoma go tseba Jehofa ka tsela e kgethegilego, ka go ba moporofeta le mmoleledi wa Modimo. Mathomong, mošemane o be a tšhaba go tliša molaetša wa Jehofa go Eli, ka ge e be e le tsebišo ya mafelelo ya gore boporofeta bjo bo lego kgahlanong le lapa leo bo be bo le kgaufsi le go phethagala. Eupša Samuele o ile a rapa sebete—gomme Eli ka boikokobetšo o ile a amogela kahlolo yeo ya Modimo. Go se go ye kae, sohle seo Jehofa a se boletšego se ile sa phethagala. Isiraele e ile ya ya ntweng le Bafilisita gomme Hofini le Pinease ba ile ba bolawa ka lona letšatši leo. Eli yena o ile a fo ikhwela ge a be a e-kwa gore Areka e kgethwa ya Jehofa e thopilwe.—1 Samuele 3:10-18; 4:1-18.

Lega go le bjalo, botumo bja Samuele bja go ba moporofeta yo a botegago bo ile bja gola. Pego e re, “Morêna a êma le yêna,” gomme e oketša ka gore Jehofa o ile a phethagatša diporofeto ka moka tšeo Samuele a di boletšego.—1 Samuele 3:19.

“Samuele a Rapêla Morêna”

Na seo se be se bolela gore Baisiraele ba ile ba latela boetapele bja Samuele gomme ya ba batho ba moya le bao ba botegago? Le gatee. Ge nako e dutše e e-ya, ba ile ba phetha ka gore ba be ba nyaka se se fetago moporofeta go ba ahlola. Ba be ba nyaka go swana le ditšhaba tše dingwe gomme ba be le kgoši ya motho yeo e bego e tla ba buša. A hlahlwa ke Jehofa, Samuele o ile a dira ka go dumelelana le kgopelo ya bona. Eupša o be a swanetše go lemoša Baisiraele bogolo bja sebe sa bona. Ba be ba sa gane  motho feela, eupša ba be ba gana Jehofa ka boyena! Ka gona o ile a laela batho gore ba ye Giligala.

Anke ka leihlo la kgopolo re ipone re e-na le yena ge a dutše a boledišana le Baisiraele boemong bjoo bjo thata kua Giligala. Moo Samuele yo a tšofetšego o ile a gopotša Baisiraele ka pego ya gagwe ya potego. Ke moka re bala gore: “Samuele a rapêla Morêna.” O ile a kgopela Jehofa gore a dumiše maru.—1 Samuele 12:17, 18.

Ledimo? Sehleng seo dipula di sa nego? Go ba gona, go be go sešo gwa ba le selo sa mohuta woo nakong e fetilego! Ge e ba go be go e-na le pelaelo gare ga batho, ga se ya ka ya tšea lebaka le letelele. Gatee-tee legodimo le ile la tlala ka maru a maso. Diphefo di ile tša senya korong mašemong. Diaduma di ile tša thoma go kwala, ka modumo wa tšona e le o thibanyago ditsebe. Ke moka gwa na pula. Batho ba ile ba arabela bja’ng? “Sethšaba ka moka sa thšoxa xa-xolo sa boifa Morêna le Samuele.” Mafelelong, ba ile ba lemoga gore sebe sa bona e be e le se segolo.—1 Samuele 12:18, 19.

Jehofa, Modimo wa Samuele, e sego Samuele, ke yena yo a bego a fihleletše dipelo tša marabele ao. Samuele o be a e-na le tumelo go Modimo wa gagwe go tloga bofseng go fihla botšofading bja gagwe. Gomme Jehofa o ile a mo putsa. Go fihla le lehono, Jehofa ga se a fetoga. O sa dutše a thekga bao ba ekišago tumelo ya Samuele.

[Mengwalo ya tlase]

[Seswantšho go letlakala 17]

Go sa šetšwe poifo, Samuele ka potego o ile a tsebiša Eli molaetša wa kahlolo o tšwago Jehofa

[Seswantšho go letlakala 18]

Samuele o rapetše ka tumelo gomme Jehofa a araba ka diaduma