Dikotsi tša Tlhago—Ke ka Baka la Eng e le tše Dintši Gakaakaa?
GO BONAGALA go bolelwa gantši kudu ka dikotsi ditabeng. Batho ba bantši go feta le ge e le neng pele ke bahlaselwa ba kotsi e itšego goba tše dingwe. Lefelo la Nyakišišo ya Kamoo Dikotsi di Thomago ka Gona, kua Belgium, le bega gore ka 2010 feela go bile le dikotsi tše 373 gomme di bolaile bonyenyane batho ba 296 000.
Palo ya dikotsi tše di begilwego e oketšegile ka mo go lemogegago nywagasomeng e fetilego. Ka mohlala, magareng ga 1975 le 1999, go begilwe dikotsi tša ka tlase ga tše 300 ngwaga o mongwe le o mongwe. Lega go le bjalo, magareng ga 2000 le 2010, ka karolelano palo ya tšona e nyakile go ba 400 ka ngwaga. Mohlomongwe o gare ga bao ba ipotšišago gore, ‘Ke ka baka la’ng ga bjale go ena le dikotsi tše dintši gakaakaa?’
Gaešita le ge batho ba bolela gantši gore dikotsi tše bjalo ke “ditiro tša Modimo,” ruri tšeo ga se ditiro tša Modimo. Modimo ga se yena a bakago dikotsi tšeo di kgomago batho ba bantši lehono. Lega go le bjalo, Beibele e boletše e sa le pele gore mehleng ya rena go tla ba le dikotsi. Ka mohlala, go Mateo 24:7, 8, re bala mantšu a Jesu a rego: “Go tla ba le tlhaelelo ya dijo le ditšhišinyego tša lefase lefelong le lengwe ka morago ga le lengwe. Dilo tše ka moka ke mathomo a dihlabi tša tlalelo.” Ke ka baka la’ng Jesu a ile a bolela e sa le pele ka ditiragalo tše gomme di bolela’ng go rena?
Morwa wa Modimo, Jesu, o be a bolela a araba potšišo yeo e lebišitšwego go yena e rego: “Pontšho . . . ya bofelo bja tshepedišo ya dilo e tla ba eng?” (Mateo 24:3) O boletše ka dilo tše sa swanego tšeo di bego di tla direga, go akaretša le dikotsi tše swanago le tšeo go boletšwego ka tšona ka mo godimo. Ke moka a tšwela pele ka go bolela mantšu a a bohlokwa a rego: “Ge le bona dilo tše di direga, le tsebe gore Mmušo wa Modimo o batametše.” (Luka 21:31) Ka gona, dikotsi tšeo tša tlhago di na le se bohlokwa seo di se bolelago go rena. Di šupa go nako ya diphethogo tše dikgolo yeo e letšego ka pele.
Matla a Bakago Dikotsi
Lega go le bjalo, batho ba bantši ba sa dutše ba botšiša gore, Ge e ba Modimo e se yena a bakago dikotsi, gona di bakwa ke mang goba ke eng? Re 1 Johane 5:19) Temana ye e utolla gore ga se Modimo yo a bakago maemo ao a gateletšago lefaseng, eupša gantši a bakwa ke lenaba la gagwe, “yo kgopo”—yoo gape ka Beibeleng a bitšwago “Diabolo.”—Kutollo 12:9, 12.
ka kwešiša karabo ge feela re lemoga therešo e bohlokwa yeo e boletšwego ka Beibeleng e rego: “Lefase ka moka le rapaletše matleng a yo kgopo.” (Le hlahlwa ke morero wa lona wa boithati, lenaba le la Modimo le lebelela batho ba Modimo e le ba ka dirišwago ka morago ba lahlwa. Ka ge lefase ka moka le le ka tlase ga taolo ya lona, le kgothaleditše moya o swanago bathong. Ge e le gabotse, Beibele e šupa go se ka go bolela e sa le pele gore “mehleng ya bofelo” batho e tla ba “baithati, barati ba tšhelete, ba go ikgantšha, ba ikgogomošago.” (2 Timotheo 3:1, 2) Ka gona, ga go makatše gore Diabolo o hlamile tshepedišo ya lefase yeo e golago ge batho ba itshwara ka tsela yeo le ka ditsela tše dingwe tša go se boife Modimo. O kgothaletša ditiro tša boithati le tša megabaru tšeo gantši di beago batho kotsing.
Tshepedišo ya lehono ya megabaru e godiša dikotsi ka ditsela dife? Pego ya Ditšhaba tše Kopanego e bega ka dikotsi tša lefase gore: “Bontši bja batho gantši bo bewa mafelong a kotsi le a tletšego a bjalo ka moeding wa mafula. Go oketša moo, go fedišwa ga dithokgwa le dinaga tša monola go dira gore tikologo e se sa kgona go lebeletšana le dikotsi. Se sebe le go feta ke kotsi ya go fetoga ga tlelaemete ya lefase ka moka le go oketšega ga meetse a lewatle ka baka la dikgase tše oketšegilego tše kotsi . . . tšeo di bakilwego ke ditiro tša batho.” Gaešita le ge go thwe bontši bja “ditiro tša batho” bo diretšwe go thekga boemo bja tša boiphedišo, ge e le gabotse ke ditiro tša moya wa boithati le wa megabaru woo o apareditšego lefase.
Ka baka la seo, ditsebi tše dintši ga bjale di lemoga gore ditiro tša batho ba go se šetše di godišitše ditlamorago tša dikotsi tše nyamišago tšeo di diregago. Therešo ke gore batho ba be ba bapalela ka diatleng tša Diabolo ka go thekga tshepedišo yeo e godišago tlaišego ya batho ka dikotsi.
Ka gona, re a lemoga gore dikotsi tše dintši ke ditlamorago tša ditiro tša batho ba go se šetše. Dikotsi tše dingwe e be e ka se be tše di senyago kudu ge nkabe e se ka baka la mafelo ao di diregilego go ona. Dikarolong tše dintši tša lefase, ditlamorago tša dikotsi tša tlhago e bile tše mpe le go feta ka baka la ditiro tša batho ba kgopo goba ka baka la ge bontši bja batho bo gapeleditšwe go dula mafelong a kotsi ka baka la go se lekalekane ga boemo bja tša boiphedišo goba bja tša leago mo go tletšego lefaseng. Ke therešo gore batho ba tlaišega dikotsing, e se ka baka la phošo ya motho yo mongwe, eupša e le ka gobane “nako le ditiragalo tšeo di sa letelwago di ba wela ka moka.”—Mmoledi 9:11.
Go sa šetšwe gore lebaka ke lefe la gore o be mohlaselwa wa kotsi ya tlhago, o ka lebeletšana bjang le boemo bjo? Ga bjale re tla bona seo se ka dirwago go fokotša kgobalo ge dikotsi di direga.