KE LETŠATŠI le lebotse kgweding ya May Repabliking ya Altay—lefelo le lebotsebotse leo le lego khutlong ya ka borwabodikela bja Siberia. Ge re le lefasetereng la rena re bona dithokgwa tše di hlohloregilego tše ntsho; gomme ka morago ga tšona go na le dithaba tšeo di bonagalago e le tše talalerata tšeo dintlha tša tšona di khupeditšwego ke lehlwa. Ye ke naga e sa lekalekanego le e lego lekatana ya Maaltay—batho ba ikemetšego ba Asia bao ba nago le leleme la bona. Ba gae-ga-mahlaku dithabeng tša Altai, e lego leina leo le theilwego lentšung leo ka Seturkic le Semongolia le rago gore “ya gauta.”

Nna le mosadi wa ka re šetše re ena le nywaga e mmalwa re ithutile Polelo ya Diatla ya Russia le go thoma go etela diphuthego gotee le dihlopha tša polelo ya diatla tša Dihlatse tša Jehofa tša difoa. Nageng ye, merafo e fetago e 100 le ditšo tše ikemetšego tše 70 di bolela leleme letee, Serussia. Batho ba difoa bao re nago le bona ba diriša leleme le lengwe, Polelo ya Diatla ya Russia. Batho ba difoa ba na le setšo setee, gomme ba bantši bao re kopanago le bona ba fagahlela go re botša histori ya bona le go re amogela. Se se a direga le Altay.

Motseng wa Gorno-Altaysk, re kwa ka batho ba mmalwa ba difoa bao ba dulago motsaneng o lego dikhilomithara tše 250 go tloga moo. Re tseba le gore go na le Dihlatse tše mmalwa moo, eupša ga go le e tee ya tšona yeo e tsebago polelo ya diatla. Re ipotšiša dipotšišo mabapi le Maaltay a a difoa gomme re phetha ka gore re otlele go ya gona re ye go a tsoma. Mafolofolo a rena a kgahla Yury le Tatyana, banyalani ba difoa bao ba dumelago go sepela le rena. Re tlatša bene e nyenyane ka dikgatišo tša polelo ya diatla tša diDVD gotee le sebapala diDVD. E bile re tšea le folaseke e kgolo, disangwetši tša senkgwa sa rye le maboroso ao a bešitšwego hlahlamušing, gotee le piroshki yeo e sa tšwago go pakwa—dijo tšeo di apeilwego ka folouru tša Serussia tšeo di tsentšwego khabetšhe le ditapola ka gare ga tšona. Mafelelong, re tšhela mebele ya rena, diaparo le dieta ka mo go feletšego ka serakadikgofa, ka ge lefelong le go atile bolwetši bja go ruruga bjoko (encephalitis) bjo bo fetetšwago ke dikgofa.

Tsela yeo re sepelago go yona e nyokanyoka thabeng yeo e nago le mafelo a kgahlišago kudu. Moya o tletše ka monko o bose wa matšoba a bitšwago jasmine le lilac. O re tlatša mafolofolo! Re thaba kudu ge re bona mohlape wa dikgama tša Siberia tšeo di hlahunago bjang di iketlile. Maaltay a dula ka nywakong e kgobokanego ya dikota yeo e nago le marulelo a hlophilwego gabotse a masenke. Kgauswi le nywako e mentši go na le nywakwana ya dikota yeo e bitšwago ayyl, gantši e na le dikhutlo tše tshela gotee le marulelo a sebopego sa khoune. E mentši e swana le ditente tša rantabola tšeo di khupeditšwego ka matswamathi a mohlare. Malapa a  mantši a Maaltay a dula ka gare ga ayyl go tloga ka May go fihla ka September gomme a hudugela ka ntlong lehlabula le marega.

Re amogelwa ka borutho ke Dihlatse tša motsaneng woo, tšeo di re išago legaeng la banyalani ba difoa ba Maaltay. Ba thabela go re bona gomme ba nyaka go kwa gore re tšwa kae le gore re dira eng. Re hwetša gore ba na le khomphutha, ka gona ge re ntšha DVD, ba gapeletša gore re e bapale ka yona. Poledišano e ile ya fela le semeetseng; go le bjalo ka ge eka ga re gona moo. Mahlo a bona a tsepeletše monitha wa khomphutha, ba fela ba ekiša dikarolo tše itšego tša polelo ya diatla yeo ba e bogetšego gomme ba dumela ka hlogo go bontšha tebogo. Re ile ra leka ka thata go gapa tlhokomelo ya bona e le gore re ka emiša DVD gomme ra boela medikong ya mathomo, yeo e bontšhago paradeise e botse ya lefaseng. Ge re e emiša go se nene modikong o mongwe, re ahlaahla seo Modimo a tlago go se direla batho gotee le gore ke batho ba mohuta mang bao ba tlago go phela ka mo go sa felego maemong ao ba a bonago. Re kgongwa kudu ke kgahlego ya bona, gomme mafelelong a ketelo ya rena, ba re botša ka banyalani ba bangwe ba difoa bao ba dulago motsaneng o mongwe woo go tšeago diiri tše sego kae go fihla go wona go tloga moo.

Re sepela gape gomme re feta tsejaneng e kgahlišago kudu ya matlapa yeo e phatšago ka garegare ga dithaba gomme ra latela tsela ya manyokenyoke re lebile motsaneng o monyenyane. Moo re hwetša lapa la batho ba difoa—monna, mosadi, mmago mosadi yoo gotee le morwa yo monyenyane wa banyalani bao—bao ba thabetšego go ba le baeng ba sa letelwago. Re tsena ka mojako o monyenyane wa ayyl ya bona, yeo e nago le monko o bose wa kota le maswi a motsaro. E na le lešoba la nkgokolo ntlheng ya marulelo a yona a sebopego sa khoune, leo le tsenyago seetša ka gare. Onto le setofo sa ditena seo se pharilwego ka motaga di sekhutlwaneng, gomme maboto a gona a bipilwe ka mašela a bohwibidu bjo bo kgahlišago. Banyalani ba re direla dijo tša Sealtay—dikuku tše dinyenyane tšeo di gadikilwego tšeo di bitšwago di-doughnut le teye yeo e lego ka gare ga dikotlelwana tše dinyenyane tša Seasia. Re ba botšiša ge e ba ba ile ba nagana ka kgonagalo ya go ba bagwera ba Modimo. Ba naganišiša ka potšišo ye. Mmago mosadi yo o ile a re botša gore ge e be e sa le ngwana, o kile a iša dijo lefelong le lengwe dithabeng e le sebego go medimo. A šišinya magetla e bile a myemyela, o re: “Ga ke tsebe gore seo se be se bolela eng. E be e le motlwae wa rena.”

Re bapala DVD yeo e bolelago ka taba ye, gomme difahlego tša bona di thoma go phuthologa. Ba fagahletše go tšwetša poledišano pele, eupša bjang? Gaešita le ge go romela melaetša ka megalathekeng gantši go nolofatša go ikgokaganya le batho ba difoa, ga go na le eriele le e tee ya go kgokaganya megalathekeng lefelong le. Ka baka leo, re ba holofetša gore re tla ikgokaganya le bona ka go ba ngwalela mangwalo.

Letšatši le šetše le sobela ge re tlogelana ka lethabo gomme re swara tsela e telele ya go boela Gorno-Altaysk, re lapile eupša re kgotsofetše. Nako e itšego ka morago, re botšiša Dihlatse tša lefelong leo mabapi le lapa le gomme re kwa gore bekeng e nngwe le e nngwe, monna o ya motseng o mogolo, moo a ithutago Beibele le go ya dibokeng a thušwa ke kgaetšedi wa lefelong leo yo a tsebago polelo ya diatla. Re thabile gakaakaang gore maiteko a rena a bile le mafelelo a mabotse!

Go tsoma ga rena batho ba dipelo tše di botegago ba difoa go ka swantšhwa le go tsoma matlotlo a utilwego ka garegare ga dithaba. Diiri tše telele tša go tsoma di putswa ge re hwetša lebenyabje le le timetšego, leo go bonagalago le timetše ka kotsi. Go rena, dithaba tša Altay e tla dula e le tša gauta, di re gopotša ka batho ba botegago bao re ilego ra kopana le bona dithabeng tšeo tše fetafetanago.