Kgaolo 22

Nka Dira’ng ge ke Ikhwetša ke Phela Gare ga Ditšo tše di sa Swanego?

Na tatago goba mmago ke mofaladi?

□ Ee □ Aowa

Na leleme goba setšo tšeo o di hwetšago sekolong di fapana le tša ka gae?

□ Ee □ Aowa

 “Ba lapa lešo ke Mataliana, ka go re’alo ba bontšha lerato gotee le borutho ka bolokologi. Ga bjale re dula Brithania. Mo batho ba bonagala ba dira dilo ka thulaganyo e bile ba na le mekgwa e mebotse. Ke ikwa ke sa wele ditšong ka bobedi—ke Motaliana kudu gore nka ba Mobrithania, le gona ke Mobrithania kudu gore nka ba Motaliana.”—Giosuè yo a tšwago Engelane.

“Sekolong morutiši wa ka o ile a mpotša gore ke mo lebelele ge a bolela. Eupša ge ke be ke lebelela tate ka mahlong ge a bolela le nna, o ile a re ke na le lenyatšo. Ke ile ka ikwa ke tantšwe gare ga ditšo tše pedi.”—Patrick, o belegetšwe Fora gomme batswadi ba gagwe ke bafaladi bao ba tšwago Algeria.

GE BATSWADI ba gago ba be ba huduga, ba ile ba lebeletšana le mathata a magolo. Gateetee ba be ba dikologilwe ke batho bao leleme la bona, setšo le moaparo di bego di sa swane le tša bona. Ga bjale ba be ba bonagala ba fapane le batho ba bangwe. Ka baka leo, ba ka ba ba ile ba swarwa ka go se hlomphiwe e bile ba ile ba lebeletšana le go kgethollwa.

Na le wena seo se go diragaletše? Ka mo tlase go lokeleditšwe a mangwe a mathata ao bafsa ba bangwe bao ba lego boemong bjo ba ilego ba lebeletšana le ona. Tsenya leswao le ✔ kgauswi le bothata bjo o hwetšago go le thata kudu go lebeletšana le bjona.

□ Go kwerwa. Noor e be e le ngwanenyana yo mofsa ge yena le ba lapa la gabo ba be ba tloga Jorodane ba hudugela Amerika Leboa. O re: “Diaparo tša rena di be di sa swane le tša ba bangwe, ka gona batho ba be ba re sega. Le gona re be re sa kwešiše metlae ya Maamerika.”

□ Go se tsebe setlogo sa gago. Ngwanenyana yo mofsa yo a bitšwago Nadia o re: “Ke belegetšwe Jeremane. Ka ge batswadi ba ka e le Mataliana, ke be ke bolela Sejeremane eupša ke kwagala gore ga ke Mojeremane, gomme bana sekolong ba be ba mpitša ‘motšwantle wa setlaela.’ Eupša ge ke etela Italia, ke ikhwetša ke bolela Setaliana ka mmolelo wa Sejeremane. Ka baka leo ke ikwa ke sa tsebe gore ke wela kae. Kae le kae moo ke yago gona ke ba motho o šele.”

 □ Go fapana ga ditšo ka gae. Ana o be a na le nywaga e seswai ge a be a hudugela Engelane le ba lapa la gabo. O re: “Go bile bonolo kudu gore nna le ngwanešo re tlwaele go phela London. Eupša go be go se bonolo go batswadi ba ka bao ba bego ba phetše ka nako e telele sehlakahlakeng se senyenyane sa Mapotokisi sa Madeira.”

Voeun o be a na le nywaga e meraro ge yena le batswadi ba gagwe ba Macambodia ba be ba fihla Australia. O re: “Batswadi ba ka ba ile ba se tlwaelane gabotse le setšo le tikologo e mpsha. Ge e le gabotse, gantši tate o be a befelwa ka ge ke be ke sa kwešiše boemo bja gagwe bja kgopolo le tsela ya gagwe ya go nagana.”

□ Lepheko la leleme ka gae. Ian o be a na le nywaga e seswai ge a be a hudugela New York le ba lapa la gabo ba etšwa Ecuador. Ka morago ga go dula nywaga e tshelelago United States, o re: “Ga bjale ke bolela Seisemane kudu go feta Sepanishi. Barutiši ba ka sekolong ba bolela Seisemane, bagwera ba ka ba bolela Seisemane le gona ke bolela Seisemane le moratho wa ka. Seisemane se tletše ka hlogong ya ka gomme se dira gore ke lebale Sepanishi.”

Lee yo a belegetšwego Australia yoo batswadi ba gagwe e lego Macambodia o re: “Ge ke bolela le batswadi ba ka gomme ke nyaka go hlalosa ka mo go oketšegilego mabapi le kamoo ke ikwago ka gona ka ditaba tše itšego, ke hwetša e le gore ga ke kgone go bolela segagabo bona gabotse.”

Noor yo a tsopotšwego pejana o re: “Tate o ile a leka ka thata go re gapeletša gore re bolele segagabo ka gae, eupša re be re sa nyake go bolela Searaba. Go rena, go ithuta Searaba go be go bonagala e le morwalo o oketšegilego wo re swanetšego go o rwala. Bagwera ba rena ba be ba bolela Seisemane. Mananeo a TV ao re bego re a bogela ka moka a be a le ka Seisemane. Bjale ke ka baka la’ng re be re swanetše go ithuta Searaba?”

O ka Dira’ng?

Bjalo ka ge mantšu ao a boletšwego ka mo godimo a bontšha, ga se wena o nnoši o lebeletšanego le mathata a. O ka kgetha go  phema mathata a ka go leka go lebala ka mo go feletšego setšo sa gago sa setlogo ke moka o itumelelanye le tikologo e mpsha. Lega go le bjalo, mohlomongwe seo se ka kgopiša batswadi ba gago gomme sa dira gore o gakanege. Go e na le go dira seo, ke ka baka la’ng o sa ithute go lebeletšana ka katlego le mathata ao gomme wa dira gore maemo a gago a go hole? Ela hloko ditšhišinyo tše di latelago:

Kamoo o ka lebeletšanago le go kwerwa. Go sa šetšwe gore o dira eng, le ka mohla o ka se ratwe ke motho yo mongwe le yo mongwe. Batho bao ba thabelago go kwera ba bangwe, ka mehla ba tla hwetša lebaka la go dira bjalo. (Diema 18:24) Ka gona o se ke wa itshenyetša nako ka go leka go phošolla dikgopolo tša bona tša go ba le kgethollo. Kgoši Solomone o lemogile gore “bao ba kwerago ba bangwe ga ba rate go phošollwa.” (Diema 15:12, Contemporary English Version) Mantšu a go bontšha kgethollo a fo ba a pepentšha go hloka tsebo ga motho yoo a a bolelago, e sego go pepentšha tšeo go thwego ke diphošo tša yo a botšwago mantšu ao.

Kamoo o ka lebeletšanago le go se tsebe setlogo sa gago. Ke ga tlhago go nyaka go wela sehlopheng se itšego, bjalo ka lapa goba setšo. Eupša ke phošo go nagana gore bohlokwa bja gago bo laolwa ke setšo sa gago goba setlogo sa lapa la geno. Batho ba ka go ahlola ba ithekgile ka dilo tšeo, eupša Modimo ga a dire bjalo. Moapostola Petro o itše: “Modimo ga a bebe sefahlego, eupša setšhabeng se sengwe le se sengwe motho yo a mmoifago gomme a dira se se lokilego o a amogelega go yena.” (Ditiro 10:34, 35) Ge e ba o dira sohle seo o ka se kgonago gore o kgahliše Jehofa Modimo, o tla go tšea o le setho sa lapa la gagwe. (Jesaya 43:10; Mareka 10:29,  30) Ke mo go botse gakaakaang go tšewa ke Modimo o le setho sa lapa la gagwe!

Kamoo o ka tswalelago sekgoba sa go se swane ga ditšo ka gae. Mo e ka bago ka lapeng le lengwe le le lengwe, batswadi le bana ba tla ba le dikgopolo tše di sa swanego. Tabeng ya gago, go se swane moo go ka bonagala kudu ka ge batswadi ba gago ba nyaka gore o phele ka setšo sa naga yeo le tšwago go yona, eupša wena o nyaka go tlwaela setšo sa naga yeo le hudugetšego go yona. Lega go le bjalo, ge e ba o kganyoga gore dilo di go sepelele gabotse bophelong, o swanetše go “godiša tatago le mmago.”—Baefeso 6:2, 3.

Go e na le go rabela kgahlanong le metlwae ya batswadi ba gago ka baka la ge e sa go swanele, leka go kwešiša lebaka leo ka lona batswadi ba gago ba hlomphago metlwae yeo. (Diema 2:10, 11) Ipotšiše dipotšišo tše di latelago: ‘Na metlwae yeo e thulana le melao ya motheo ya Beibele? Ge e ba go se bjalo, ke’ng ka mo go kgethegilego seo ke sa se ratego ka metlwae yeo? Nka botša bjang batswadi ba ka maikwelo a ka ka tlhompho?’ (Ditiro 5:29) Ke therešo gore go tla ba bonolo kudu go godiša batswadi ba gago—go kwešiša tsela yeo ba naganago ka yona le go ntšha maikwelo a gago—ge e ba o tseba go bolela segagabo bona gabotse.

Kamoo o ka lebeletšanago le lepheko la leleme ka gae. Malapa a mangwe a hweditše gore ge e ba a phegelela go bolela feela segagabo ona ge a le ka gae, bana ba tla holega ka gore ba ithute maleme ka bobedi gabotse. Ke ka baka la’ng o sa leke seo ka lapeng la geno? O ka ba wa kgopela batswadi ba gago gore ba go thuše go ithuta go ngwala leleme leo. Stelios yo a goletšego Jeremane eupša yoo segagabo e lego Segerika, o re: “Batswadi ba ka ba be ba ahlaahla temana ya Beibele le nna letšatši le lengwe le le lengwe. Ba be ba e balela godimo ke moka nna ke e ngwala fase. Gona bjale ke kgona go bala le go ngwala bobedi Segerika le Sejeremane.”

 Meputso ke efe? Giosuè yo a tsopotšwego pejana o re: “Ke ile ka ithuta leleme la batswadi ba ka ka ge ke be ke nyaka go ba kgauswi le bona maikwelong gomme ka godimo ga tšohle, ke be ke nyaka go ba kgauswi le bona moyeng. Go ithuta segagabo bona go dirile gore ke kwešiše kamoo ba ikwago ka gona. Le gona go ba thušitše go nkwešiša.”

Leporogo, e Sego Lepheko

Na o tla lebelela setšo sa gago sa setlogo e le lepheko leo le go aroganyago le ba bangwe goba e le leporogo leo le go kopanyago le bona? Bafsa ba bantši ba Bakriste ba lemogile gore ba na le lebaka le le oketšegilego la go tswalela sekgoba seo se lego magareng ga ditšo. Ba nyaka go botša bafaladi ba bangwe ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Salomão yo a hudugetšego London ge a be a na le nywaga e mehlano o re:  “Go kgona go hlalosa Mangwalo ka maleme a mabedi ke selo se se kgahlišago kudu! Ke nyakile ke lebala segagešo, eupša ka ge ga bjale ke le phuthegong ya Sepotokisi, ke kgona go bolela ka thelelo bobedi Seisemane le Sepotokisi.”

Noor yo a tsopotšwego pejana, o ile a bona gore go na le tlhokagalo ya baebangedi bao ba kgonago go bolela Searaba. O re: “Ga bjale ke tsena diklase gomme ke leka go ithuta seo ke se lebetšego. Boemo bja ka bja kgopolo bo fetogile. Ga bjale ke nyaka go phošollwa tseleng yeo ke bolelago Searaba ka yona. Ke nyaka go ithuta.”

Therešo ke gore ge e ba o tlwaelane le ditšo tše pedi e bile o kgona go bolela maleme a mabedi goba go feta moo, ruri o tloga o le boemong bjo bokaone kudu. Tsebo ya gago ka ditšo tše pedi e oketša bokgoni bja gago bja go kwešiša maikwelo a batho le go araba dipotšišo tša bona mabapi le Modimo. (Diema 15:23) Preeti yo a belegetšwego Engelane gomme batswadi ba gagwe e le Maindia o re: “Ka ge ke kwešiša ditšo tše tše pedi, ke ikwa ke lokologile kudu bodireding. Ke kwešiša batho bao ba tšwago ditšong tšeo ka bobedi—seo ba se dumelago le boemo bja bona bja kgopolo.”

Na le wena o ka lebelela maemo a gago e le a holago go e na le go a lebelela e le morwalo? Gopola gore Jehofa o go rata ka baka la seo o lego sona, e sego ka baka la moo wena goba ba lapa la geno le tšwago gona. Ka go swana le bafsa bao ba tsopotšwego mo, na o ka diriša tsebo ya gago le phihlelo go thuša batho ba bangwe ba setlogo sa gago go ithuta ka Modimo wa rena yo a sa bebego sefahlego le yo lerato e lego Jehofa? Go dira bjalo go ka go thabiša e le ka kgonthe!—Ditiro 20:35.

LENGWALO LA BOHLOKWA

“Modimo ga a bebe sefahlego.”—Ditiro 10:34.

KELETŠO

Ge e ba dithaka tša gago di go sega ka baka la setlogo sa gago, phema go kgopišega eupša o dule o thabile. Ge e ba o dira bjalo, ga go na pelaelo gore di tla felelwa ke kgahlego ya go go kwera.

NA O BE O TSEBA . . . ?

Ge e ba o kgona go bolela maleme a mabedi gabotse, o ka ba le sebaka se sekaone sa go hwetša mošomo.

KGATO YEO KE TLAGO GO E TŠEA!

E le gore ke kaonefatše kwešišo ya ka ka leleme la batswadi ba ka, ke tla ․․․․․

Seo ke tlago go botšiša motswadi wa ka goba batswadi ba ka ka taba ye ke gore ․․․․․

O NAGANA ENG?

● Go tseba ka setšo sa setlogo sa batswadi ba gago go ka go thuša bjang go ikwešiša gakaone?

● Ge o ipapetša le bafsa bao ba sa phelego gare ga ditšo tše dintši, ke mehola efe yeo wena o nago le yona?

[Ntlhakgolo go letlakala 160]

“Go kgona go thuša ba bangwe go a nthabiša. Ke kgona go hlalosa Beibele go batho bao ba bolelago Serussia, Sefora goba Semoldova.”—Oleg

[Seswantšho go letlakala 161]

O ka kgetha go lebelela setšo sa gago sa setlogo e le leporogo leo le go kopanyago le batho ba bangwe