KGAOLO 2
“Le tla ba Dihlatse tša ka”
Kamoo Jesu a ilego a hlamela baapostola ba gagwe go etelela pele modirong wa boboledi
E theilwe go Ditiro 1:1-26
1-3. Jesu o arogana bjang le baapostola ba gagwe, gomme go rotoga dipotšišo dife?
GA BA nyake go bona seo se fela. Go baapostola, dibeke tše di fetilego e bile tše di kgahlišago kudu! Go tsošwa ga Jesu go ile gwa tloša manyami a bona a magolo gomme gwa dira gore ba thabe kudu. Ka matšatši a 40 bjale, Jesu o be a dutše a iponagatša go bona leboelela, a ruta balatedi ba gagwe ka mo go oketšegilego le go ba kgothatša. Lega go le bjalo, letšatšing le o iponagatša go bona ka lekga la mafelelo.
2 Ba eme gotee Thabeng ya Mehlware, baapostola ba theeditše ka kelohloko se sengwe le se sengwe seo Jesu a se bolelago. Ge a fetša—le ge go bonagala eka o feditše kapejana—o emiša diatla tša gagwe ke moka a ba šegofatša. Ka morago ga moo, o thoma go tloga lefaseng! Balatedi ba gagwe ba mo lebeletše ge a dutše a rotogela godimo. Mafelelong, leru la mo thiba ba se hlwe ba sa mmona. O ile, eupša bona ba sa dutše ba lebeletše magodimong.—Luka 24:50; Dit. 1:9, 10.
3 Tiragalo ye e tliša phetogo e kgolo kudu maphelong a baapostola ba Jesu. Ba tla dira eng bjale ka ge Mong wa bona e lego Jesu Kriste a rotogetše legodimong? Re ka kgodišega gore Mong wa bona o ba hlametše go tšwetša pele modiro woo a o thomilego. O ba hlamile bjang bakeng sa modiro wo o bohlokwa gomme ba ile ba arabela bjang? Le gona seo se kgoma bjang Bakriste lehono? Kgaolo ya pele ya puku ya Ditiro e na le dikarabo tšeo di kgothatšago.
“Bohlatse bjo Bontši bjo bo Kgodišago” (Ditiro 1:1-5)
4. Luka o thoma bjang pego ya gagwe yeo e begilwego ka pukung ya Ditiro?
4 Luka o thoma pego ya gagwe ka go bolela le Theofilo, e lego monna yoo pejana a ilego a mo ngwalela Ebangedi ya gagwe. a Go dira gore go kwagale gore pego ye e tšwetša pele seo a se ngwadilego pejana, Luka o thoma ka go ngwala kakaretšo ya ditiragalo tšeo di begilwego mafelelong a Ebangedi ya gagwe, a diriša mantšu a fapanego le go tlaleletša ka ditaba tše dingwe.
5, 6. (a) Ke’ng seo se tlago go thuša balatedi ba Jesu go boloka tumelo ya bona e le matla? (b) Ke bjang tumelo ya Bakriste lehono e theilwego go “bohlatse bjo bontši bjo bo kgodišago”?
5 Ke’ng seo se tlago go dira gore tumelo ya balatedi ba Jesu e dule e le matla? Go Ditiro 1:3 re bala gore: “[Jesu] o iponagaditše go bona a phela ka bohlatse bjo bontši bjo bo kgodišago.” Ka Beibeleng, ke feela Luka “ngaka e rategago” yo a dirišitšego lentšu leo le fetoletšwego e le ‘bohlatse bjo bo kgodišago.’ (Bakol. 4:14) E be e le lentšu leo le bego le dirišwa mengwalong e thata ya tša kalafo, le šupa go bohlatse bja kgonthe, bjo bo kgodišago le bjo bo ka botwago. Jesu o neile bohlatse bjo bo bjalo. O ile a iponagatša go balatedi ba gagwe ka makga a mantši, ka dinako tše dingwe go o tee goba ba babedi, ka dinako tše dingwe o be a iponagatša go baapostola ka moka, gomme nakong e nngwe o ile a iponagatša go badumedi ba ka godimo ga ba 500. (1 Bakor. 15:3-6) Ke bohlatse bjo bo kgodišago e le ka kgonthe!
6 Ka mo go swanago, lehono tumelo ya Bakriste ba therešo e theilwe go “bohlatse bjo bontši bjo bo kgodišago.” Na go na le bohlatse bja gore Jesu o phetše mo lefaseng, a hwela dibe tša rena gomme a tsošwa? Ruri bo gona! Dipego tšeo di ka botwago tša dihlatse tšeo di bonego ka mahlo tšeo di lego ka Lentšung la Modimo leo le buduletšwego, di nea bohlatse ka moka bjo bo kgodišago bjoo re bo nyakago. Go ithuta dipego tše ka thapelo go ka matlafatša tumelo ya rena kudu. Gopola gore bohlatse bjo bo kgodišago bo ka dira phapano magareng ga tumelo ya kgonthe le go fo dumela feela. Tumelo ya kgonthe e bohlokwa bakeng sa go hwetša bophelo bjo bo sa felego.—Joh. 3:16.
7. Jesu o beetše balatedi ba gagwe mohlala ofe tabeng ya go ruta le go dira boboledi?
7 Jesu gape o be a bolela “dilo tše di lego mabapi le Mmušo wa Modimo.” Ka mohlala, o ile a hlalosa diporofeto tše di bego di bontšha gore Mesia o be a tla tlaišega ke moka a hwa. (Luka 24:13-32, 46, 47) Ge Jesu a be a hlalosa gabotse tema ya gagwe yeo a tlago go e kgatha e le Mesia, o ile a gatelela taba ya Mmušo wa Modimo, ka gobane e be e le Kgoši ya nakong e tlago. Ka mehla Mmušo e be e le taba yeo Jesu a bolelago ka yona bodireding, gomme lehono balatedi ba gagwe ba sa bolela wona molaetša o swanago wa bohlokwa.—Mat. 24:14; Luka 4:43.
“Go Fihla Karolong ya Kgole ya Lefase” (Ditiro 1:6-12)
8, 9. (a) Ke dikgopolo dife tše pedi tše di fošagetšego tšeo baapostola ba Jesu ba bego ba na le tšona? (b) Jesu o ile a phošolla bjang tsela yeo baapostola ba gagwe ba bego ba nagana ka yona, gona seo se nea Bakriste thuto efe lehono?
8 Ge baapostola ba be ba bokane Thabeng ya Mehlware, ba be ba swere seboka sa bona sa mafelelo le Jesu mo lefaseng. Ka go fagahla, ba ile ba botšiša gore: “Morena, na o tsošološa mmušo wa Isiraele mo nakong ye?” (Dit. 1:6) Mo potšišong ye e tee, baapostola ba ile ba utolla gore ba be ba na le dikgopolo tše pedi tše di fošagetšego. Sa pele, ba be ba nagana gore Mmušo wa Modimo o be o tla tsošološwa go Isiraele ya nama. Sa bobedi, ba be ba letetše gore Mmušo wo o holofeditšwego o thome go buša gateetee, “mo nakong ye.” Jesu o ile a ba thuša bjang go lokiša tsela yeo ba bego ba nagana ka yona?
9 Ga go na pelaelo gore Jesu o be a tseba gore kgopolo ya pele e be e tlo phošollwa kgauswinyane. Ge e le gabotse, balatedi ba gagwe ba be ba le kgauswi le go bona go tswalwa ga setšhaba se sefsa, e lego Isiraele ya moya, matšatši a lesome feela ka morago! Ditirišano tša Modimo le Isiraele ya nama di be di le kgauswi le go fela. Ge e le mabapi le kgopolo ya bobedi, ka botho Jesu o ile a ba gopotša gore: “Ga se taba ya lena go tseba dinako goba mehla yeo Tate a e laolago.” (Dit. 1:7) Jehofa ke Mmoloki yo Mogolo wa Nako. Pele ga ge Jesu a ka hwa, yena ka noši o ile a bolela gore gaešita le Morwa ka nako yeo o be a sa tsebe ‘letšatši le iri’ tšeo ka tšona bofelo bo tlago go tla eupša “ke Tate feela yo a tsebago.” (Mat. 24:36) Go fihlela lehono le, ge e ba Bakriste ba tshwenyega ka mo go sa hlokagalego mabapi le nako ya go fela ga tshepedišo ye ya dilo, ge e le gabotse ba tshwenyega ka ditaba tšeo e sego tša bona.
10. Ke boemo bofe bja kgopolo bja baapostola bjoo re swanetšego go bo hlagolela, gomme ka baka la’ng?
10 Lega go le bjalo, re swanetše go ela hloko gore re se ke ra tšeela fase baapostola ba Jesu bao e bego e le banna bao ba bego ba na le tumelo e matla. Ka boikokobetšo ba ile ba amogela phošollo. Go feta moo, gaešita le ge potšišo ya bona e ile ya tlišwa ke ge ba be ba nagana ka tsela e fošagetšego, e bile e utolotše boemo bjo bobotse bja kgopolo. Jesu o ile a kgothaletša balatedi ba gagwe leboelela gore: “Dulang le phakgame.” (Mat. 24:42; 25:13; 26:41) Ba be ba phafogile moyeng, ba fagahletše go bona bohlatse bja gore Jehofa o be a le kgauswi le go gata mogato. Bjoo ke boemo bja kgopolo bjo re swanetšego go bo hlagolela lehono. Ge e le gabotse, ‘mehla ye ya bofelo’ yeo e lego bohlokwa e dira gore e be mo go akgofilego kudu gore re dire bjalo.—2 Tim. 3:1-5.
11, 12. (a) Jesu o neile barutiwa ba gagwe modiro ofe? (b) Ke ka baka la’ng e be e le mo go swanetšego gore Jesu a bolele ka moya o mokgethwa mabapi le modiro wa boboledi?
11 Jesu o ile a gopotša baapostola ka seo ba swanetšego go tshwenyega kudu ka sona. O itše: “Le tla amogela matla ge moya o mokgethwa o fihla godimo ga lena gomme le tla ba dihlatse tša ka Jerusalema, Judea ka moka le Samaria le go fihla karolong ya kgole ya lefase.” (Dit. 1:8) Kua Jerusalema, moo batho ba ilego ba bolaela Jesu gona, ditaba tša go tsoga ga gagwe di be di tla tsebatšwa gona pele. Go tloga moo, molaetša wo o be o tla bolelwa Judea ka moka, gwa latela Samaria ke moka gwa feleletša ka dinaga tše dingwe tša kgole.
12 Ka mo go swanetšego, Jesu o boletše ka modiro wa boboledi feela ka morago ga go bolela lefsa ka kholofetšo ya gagwe ya go romela moya o mokgethwa go ba thuša. Le ke le lengwe la makga a ka godimo ga a 40 moo polelwana “moya o mokgethwa” e tšwelelago ka pukung ya Ditiro. Leboelela puku ye ya Beibele yeo e kgahlišago e bontšha gabotse gore re ka se kgone go phetha thato ya Jehofa ka ntle le thušo ya moya o mokgethwa. Ka gona, ruri ke gabohlokwa gore re rapelele moya woo ka mehla! (Luka 11:13) Ga bjale re o hloka go feta le ge e le neng pele.
13. Modiro wa boboledi wo o neilwego batho ba Modimo lehono ke o mogolo gakaaka’ng, gona ke ka baka la’ng re swanetše go o amogela ka phišego?
13 Seo se bolelwago ke “karolong ya kgole ya lefase” se fetogile ga e sa le go tloga mehleng yeo. Lega go le bjalo, go etša ge go bontšhitšwe kgaolong e fetilego, Dihlatse tša Jehofa di amogetše ka pelo ka moka kabelo ye ya go nea bohlatse, di tseba gore Modimo o nyaka gore batho ba mehuta ka moka ba kwe ditaba tše dibotse tša Mmušo wa gagwe. (1 Tim. 2:3, 4) Na o swaregile modirong wo wa go phološa maphelo? Ga go na moo o tlago go hwetša modiro wo o kgotsofatšago go feta wo! Jehofa o tla go nea matla ao o a nyakago bakeng sa go o dira. Puku ya Ditiro e tla go botša mo gontši mabapi le mekgwa e nepagetšego yeo o swanetšego go e diriša le boemo bja kgopolo bjo o swanetšego go bo hlagolela e le gore o atlege.
14, 15. (a) Ke’ng seo barongwa ba ilego ba se bolela mabapi le go boa ga Kriste, gomme ba be ba e ra go re’ng? (Bona gape le mongwalo wa ka tlase.) (b) Go boa ga Kriste go bile bjang “ka mokgwa o swanago” le woo a tlogilego ka wona?
14 Go etša ge go boletšwe mathomong a kgaolo ye, Jesu o ile a tloga lefaseng gomme a se sa bonagala. Lega go le bjalo, baapostola ba 11 ba ile ba fo ema moo ba lebeletše godimo. Mafelelong, barongwa ba babedi ba ile ba tšwelela gomme ba ba kgalema ka botho ba re: “Banna ba Galilea, le re’ng le eme le lebeletše godimo? Jesu yo yo a tšerwego go lena a išwa godimo o tla tla ka mokgwa o swanago le woo le mmonego a rotogela godimo ka wona.” (Dit. 1:11) Na barongwa ba be ba e ra gore Jesu o be a tla boa ka mmele o swanago, go etša ge madumedi a mangwe a ruta seo? Aowa, ba be ba sa re seo. Re tseba bjang?
15 Barongwa ga se ba bolela gore Jesu o tla boa ka sebopego seo se swanago, eupša ba boletše gore o tla boa “ka mokgwa o swanago.” b O tlogile ka mokgwa ofe? O be a sa bonagale ge barongwa bao ba be ba bolela. Ke feela banna bao ba sego kae, e lego baapostola, bao ba ilego ba bona gore Jesu o tlogile lefaseng gomme o be a le tseleng ya go ya go Tatagwe legodimong. Mokgwa wa go boa ga Kriste o be o tlo ba ka tsela e swanago. Ka go re’alo go bile bjalo. Lehono ke feela bao ba nago le temogo ya moya bao ba lemogago gore Kriste o gona ka matla a gagwe a go ba Kgoši. (Luka 17:20) Re swanetše go lemoga bohlatse bja go ba gona ga gagwe gomme re bo fetišetše go ba bangwe e le gore le bona ba ka bona go akgofa ga mehla ya rena.
Ditiro 1:13-26)
“Bontšha Gore ke Ofe . . . yo o mo Hlaotšego” (16-18. (a) Re ithuta’ng mabapi le dipokano tša Bokriste tša borapedi go Ditiro 1:13, 14? (b) Re ka ithuta’ng mohlaleng wo o beilwego ke mmago Jesu e lego Maria? (c) Ke ka baka la’ng diboka tša Bokriste di le bohlokwa lehono?
16 Ga go makatše gore baapostola ba ile ba “boela Jerusalema ba thabile kudu.” (Luka 24:52) Lega go le bjalo, ba be ba tla arabela bjang tlhahlong le taelong ya Kriste? Go ditemana 13 le 14 tša Ditiro kgaolo 1, re ba hwetša ba bokane ka “phapošing ya ka godimo” le gona re ithuta ditaba tše di kgahlišago mabapi le dipokano tšeo. Dintlo tša Palestina ka nako yeo gantši di be di na le phapoši yeo e lego lebatong la ka godimo, yeo go bego go fihlwa go yona ka go diriša manamelo a ka ntle. Na go ka direga gore ‘phapoši ye ya ka godimo’ e be e le ya ntlo yeo go boletšwego ka yona go Ditiro 12:12, yeo e bego e le ya mmago Mareka? Go sa šetšwe gore go be go le bjalo, go bonagala e be e le lefelo leo le rulagantšwego gabotse gore balatedi ba Kriste ba bokane moo. Eupša ke bomang bao ba bego ba bokana le gona ba be ba dira’ng?
17 Ela hloko gore go be go se gwa bokana baapostola feela goba banna feela. “Basadi ba bangwe” ba be ba le fao, go akaretša le mmago Jesu e lego Maria. Mo ke lekga la mafelelo moo go bolelwago ka yena ka Beibeleng. Ke mo go swanetšego go nagana ka yena boemong bjo bjalo, a sa nyake maemo a godimo, eupša ka boikokobetšo a bokane le bana babo le dikgaetšedi ba moya bakeng sa borapedi. O swanetše go ba a ile a kgothatšega ge a bona gore barwa ba gagwe ba bangwe ba bane, bao e bego e se badumedi nakong ya ge Jesu a be a le mo lefaseng, ga bjale ba be ba na le yena. (Mat. 13:55; Joh. 7:5) Ga e sa le go tloga ka lehu la ngwanabo bona ka motswadi o tee le go tsošwa ga gagwe, ba be ba fetogile.—1 Bakor. 15:7.
18 Le gona, ela hloko lebaka leo ka lona barutiwa ba bego ba bokane: “Ba ka moka ba be ba phegelela thapelong ka go kwana.” (Dit. 1:14) Ka mehla go bokana gotee go be go le bohlokwa borapeding bja Bokriste. Re bokana e le gore re kgothatšane, re hwetše tlhahlo le keletšo gomme ka godimo ga tšohle, re bokana gore re rapele Tatago rena wa legodimong e lego Jehofa. Dithapelo tša rena le dikopelo tša tumišo ka dinako tše bjalo ke tšeo di mo kgahlišago kudu gomme di bohlokwa go rena. Anke re se ke ra tlogela go ba gona dipokanong tše tše kgethwa le tšeo di agago!—Baheb. 10:24, 25.
19-21. (a) Re ithuta’ng ka tema e bohlokwa yeo Petro a ilego a e kgatha ka phuthegong? (b) Ke ka baka la’ng Judase a ile a swanelwa ke go tšeelwa legato, gomme re ithuta’ng mabapi le kamoo taba ye e ilego ya swarwa ka gona?
19 Ga bjale balatedi bao ba Kriste ba be ba lebeletšane le taba ya bohlokwa, gomme moapostola Petro o ile a etelela pele go hwetšeng tharollo. (Ditemana 15-26) Na ga se mo go kgothatšago go lemoga diphetogo tšeo Petro a di dirilego monaganong wa gagwe, boemong bja gagwe bja kgopolo goba bophelong bja gagwe dibekeng tša go tloga ge a be a latotše Morena wa gagwe gararo? (Mar. 14:72) Ka moka ga rena re na le tshekamelo ya go dira sebe, ka go re’alo re nyaka go gopotšwa gore Jehofa “o lokile e bile o ikemišeditše go lebalela” bao ba itsholago ka go tšwa pelong.—Ps. 86:5.
20 Petro o ile a lemoga gore Judase, e lego moapostola yo a ilego a eka Jesu, o swanetše go tšeelwa legato. Eupša o be a tla tšeelwa ke mang legato? Moapostola yo a tlago go kgethwa, e swanetše go ba yo a latetšego Jesu bodireding bja gagwe ka moka e bile a na le bohlatse bja gore Jesu o tsošitšwe bahung. (Dit. 1:21, 22) Seo se be se dumelelana le kholofetšo ya Jesu yeo e rego: “Lena ba le ntatetšego le lena le tla dula didulong tše lesomepedi tša bogoši, le ahlola meloko e lesomepedi ya Isiraele.” (Mat. 19:28) Go bonagala Jehofa a be a rerile gore baapostola ba 12 bao ba latetšego Jesu nakong ya bodiredi bja gagwe mo lefaseng e be karolo ya “maswika a lesomepedi a motheo” wa nakong e tlago wa Jerusalema o Mofsa. (Kut. 21:2, 14) Ka go re’alo Modimo o ile a dumelela Petro go bona gore boporofeta bjo bo rego, “anke maemo a gagwe a bolebeledi a tšewe ke motho yo mongwe,” bo phethagala go Judase.—Ps. 109:8.
21 Go kgethwa mo go ile gwa dirwa bjang? Ka go dira matengwa, e lego mokgwa wo o bego o tlwaetšwe mehleng ya Beibele. (Die. 16:33) Eupša le ke lekga la mafelelo moo Beibele e bontšhago matengwa a dirišwa ka tsela ye. Go molaleng gore go tšhollwa ga moya o mokgethwa moo go ilego gwa direga ka morago go ile gwa bontšha mokgwa woo e le wo o fetilwego ke nako. Lega go le bjalo, lemoga lebaka leo ka lona matengwa a bego a dirišwa. Baapostola ba ile ba rapela ka gore: “Jehofa, wena yo a tsebago dipelo tša bohle, bontšha gore ke ofe go banna ba ba babedi yo o mo hlaotšego.” (Dit. 1:23, 24) Ba be ba nyaka gore kgetho e be ya Jehofa. Go ile gwa kgethwa Mathiase yoo go bonagalago e be e le yo mongwe wa barutiwa ba 70 bao Jesu a ilego a ba roma go ya boboleding. Ka go re’alo Mathiase o ile a ba yo mongwe wa “ba lesomepedi.” c—Dit. 6:2.
22, 23. Ke ka baka la’ng re swanetše go ikokobeletša le go kwa bao ba etelelago pele ka phuthegong lehono?
22 Tiragalo ye e re gopotša ka bohlokwa bja gore batho ba Modimo ba šome ka tsela e rulagantšwego. Go fihla lehono le, banna bao ba nago le boikarabelo ba kgethwa gore ba hlankele e le balebeledi ka phuthegong. Bagolo ba lebelela ka kelohloko ditshwanelego tša Mangwalo tšeo di nyakegago bakeng sa balebeledi ba bjalo, gomme ba rapelela tlhahlo ya moya o mokgethwa. Ka go re’alo phuthego e lebelela banna ba bjalo e le bao ba kgethilwego ke moya o mokgethwa. Ge e le rena, re dula re ikokobeditše e bile re ekwa bao ba etelelago pele, re kgothaletša moya wa tirišano ka phuthegong.—Baheb. 13:17.
23 Ga bjale ka ge barutiwa bao ba be ba matlafaditšwe ke tsogo ya Jesu le go iponagatša ga gagwe go bona gotee le go lokišwa ga tsela yeo phuthego e bego e tla okamelwa ka yona, ba be ba tloga ba loketše seo se bego se tla direga. Kgaolo e latelago e tla ahlaahla tiragalo yeo ya bohlokwa.
a Ka Ebangeding ya gagwe, Luka o bitša monna yo gore ke “Theofilo yo a hlomphegago kudu,” e lego seo go ba bangwe se bolelago gore mohlomongwe Theofilo e be e le motho wa maemo gomme e se ya tšwa e eba modumedi. (Luka 1:3) Lega go le bjalo, mo pukung ya Ditiro, Luka o fo mmitša ka gore, “Wena Theofilo.” Diithuti tše dingwe di šišinya gore Theofilo e bile modumedi ka morago ga go bala Ebangedi ya Luka. Ke ka baka leo di rego Luka ga a diriše leina la tlhompho ge a ngwalela monna yo e šetšego e le ngwanabo wa moya.
b Mo Beibele e diriša lentšu la Segerika troʹpos, leo le šupago go “mokgwa,” e sego lentšu mor·pheʹ, leo le bolelago gore “sebopego.”
c Ka morago Paulo o ile a kgethwa gore e be “moapostola go ditšhaba,” eupša ga se a ka a balwa gare ga ba 12. (Baroma 11:13; 1 Bakor. 15:4-8) O be a sa swanelwe ke tokelo yeo e bohlokwa ka gobane o be a se a ka a latela Jesu nakong ya bodiredi bja gagwe mo lefaseng.