1-3. (a) Stefano o lebeletšana le boemo bofe bjo bo boifišago, gona o arabela bjang go bjona? (b) Re tla ahlaahla dipotšišo dife?

 STEFANO o eme pele ga ditho tša kgoro. Ka holong e kgolo yeo mohlomongwe e lego kgauswi le tempele ya Jerusalema, go dutše banna ba 71 bao ba dirilego sekasediko se segolo. Lehono kgoro ye ya Sanhedrine e bokanetše go tlo ahlola Stefano. Baahlodi ba yona ke banna ba matla bao ba nago le tutuetšo, bontši bja bona ga ba hlomphe morutiwa yo wa Jesu e bile ga ba mo rate. Ge e le gabotse monna yo a biditšego kgoro ye ya baahlodi ke Moperisita yo a Phagamego Kayafa, ke yena yo a bego a eteletše pele ge kgoro ye ya Sanhedrine e be e ahlolela Jesu Kriste lehu dikgweding tše mmalwa tše di fetilego. Na Stefano o a boifa?

² Go na le selo seo se makatšago ka sefahlego sa Stefano mo lebakeng le. Baahlodi ba a mo lebelela gomme ba bona sefahlego sa gagwe “se le bjalo ka sefahlego sa morongwa.” (Dit. 6:15) Barongwa ba rwala melaetša e tšwago go Jehofa Modimo, ka go re’alo ba na lebaka la go se boife le go ba le khutšo. Go bjalo le ka Stefano—gaešita le baahlodi bao ba ba tletšego lehloyo ba kgona go bona seo. O kgona bjang go dula a theošitše maswafo ka tsela ye?

³ Bakriste lehono ba ka ithuta mo gontši go tšwa karabong ya potšišo yeo. Le gona re swanetše go tseba lebaka leo ka lona Stefano a lego boemong bjo bjo thata. O ile a emela tumelo ya gagwe bjang pejana? Le gona re ka mo ekiša ka ditsela dife?

4, 5. (a) Ke ka baka la’ng Stefano e be e le setho sa bohlokwa kudu ka phuthegong? (b) Ke ka tsela efe Stefano a bego a “tletše kgaugelo ya Modimo le matla”?

⁴ Re šetše re ithutile gore Stefano e be e le setho sa bohlokwa kudu ka phuthegong ya Bokriste yeo e bego e sa tšwa go thewa. Kgaolong e fetilego ya puku ye, re bone gore o be a le gare ga banna ba šupago bao ba bego ba ikemišeditše go thuša baapostola ge ba biletšwa go nea thušo. Boikokobetšo bja gagwe bo makatša le go feta ge re hlokomela dimpho tšeo monna yo a bego a šegofaditšwe ka tšona. Go Ditiro 6:8, re bala gore o be a neilwe matla a go dira “mehlolo e megolo le dipontšho,” go etša ba bangwe ba baapostola. Re botšwa gape gore o be a “tletše kgaugelo ya Modimo le matla.” Seo se be se bolela’ng?

⁵ Lentšu la Segerika leo le fetoletšwego e le “kgaugelo ya Modimo“ le ka  fetolelwa gape e le botho. Go molaleng gore Stefano o be a le botho e bile a le bonolo, e lego seo se bego se dira gore a ratwe ke batho. O be a bolela ka mokgwa wo o bego o tutuetša bontši bja batheetši ba gagwe, a ba kgodiša gore seo a se bolelago ke therešo le gore ditherešo tšeo a di rutago di tla ba hola. O be a tletše matla ka gobane moya wa Jehofa o be o šoma go yena, ka ge a be a ikokobeletša tlhahlo ya wona. Go e na le go ikgogomoša ka baka la dimpho tša gagwe le bokgoni bja gagwe, o ile a lebiša theto ka moka go Jehofa gomme a bontšha gore o rata batho bao a bego a bolela le bona. Ka gona, ga go makatše gore baganetši ba gagwe ba be ba mo lebelela a le kotsi!

6-8. (a) Baganetši ba Stefano ba ile ba mo latofatša ka melato efe e mebedi, gona ka baka la’ng? (b) Ke ka baka la’ng mohlala wa Stefano o ka hola Bakriste lehono?

⁶ Go ile gwa tla banna ba fapafapanego gore ba ngangišane le Stefano, eupša “ba be ba sa kgone go ikemela go bohlale le moya woo a bego a bolela ka wona.” a Ba tenegile, ba ile ba “hlohleletša batho ka sephiring” gore ba latofatše molatedi yo yo a se nago molato wa Kriste. Le gona ba ile “ba hlohleletša batho,” banna ba bagolo le bamangwalo, moo e lego gore Stefano o ile a išwa pele ga kgoro ya Sanhedrine ka šiši. (Dit. 6:9-12) Baganetši ba ba ile ba mo latofatša ka dilo tše tše pedi: Gore o be a rogaka Modimo le gore o be a rogaka Moshe. Ka ditsela dife?

⁷ Balatofatši bao ba maaka ba boletše gore Stefano o rogakile Modimo ka gore o boletše dilo tše di lwantšhanago “le lefelo le le lekgethwa,” e lego tempele yeo e lego Jerusalema. (Dit. 6:13) Ba ile ba mo latofatša ka gore o rogakile Moshe ka gore o boletše kgahlanong le Molao wa Moshe, a fetoša ditlwaelo tšeo ba di rutilwego ke Moshe. Wo e be e le molato o mogolo, ka ge Bajuda mehleng yeo ba be ba hlompha kudu tempele, ditaba ka botlalo tša Molao wa Moshe gotee le metlwae e mentši yeo e bego e rutwa ka molomo yeo ba e tlaleleditšego Molaong woo. Ka go re’alo, tatofatšo ya bona e be e bolela gore Stefano e be e le monna yo kotsi yoo a swanelwago ke lehu!

⁸ Ka manyami, ke mo go tlwaelegilego gore batho ba bodumedi ba diriše maano a bjalo gore ba tlišetše bahlanka ba Modimo mathata. Go fihla lehono le, baganetši bao e lego badumedi ka dinako tše dingwe ba tutueletša baetapele ba lefase go tlaiša Dihlatse tša Jehofa. Re swanetše go arabela bjang ge re lebeletšane le ditatofatšo tše di kgopamego goba tša maaka? Re ka ithuta mo gontši go Stefano.

9, 10. Baswayadiphošo ba ile ba bolela eng mabapi le polelo ya Stefano pele ga kgoro ya Sanhedrine, gomme re swanetše go dula re gopola’ng?

⁹ Go etša ge go bontšhitšwe mathomong a kgaolo ye, sefahlego sa Stefano se be se na le khutšo e bile se swana le sa morongwa, ge a dutše a theeditše ditatofatšo tšeo a latofatšwago ka tšona. Bjale Kayafa a retologela go yena gomme a re:  “Na dilo tše di bjalo?” (Dit. 7:1) E be e le sebaka sa gore Stefano a bolele. Ka gona o ile a bolela!

¹⁰ Baswayadiphošo ba bangwe ba ile ba hlasela polelo ya Stefano, ba bolela gore gaešita le ge e be e le e telele ga se ya ka ya araba seo a bego a latofatšwa ka sona. Lega go le bjalo, therešo ke gore Stefano o re beetše mohlala o mobotse kudu wa kamoo re ka ‘emelago’ ditaba tše dibotse. (1 Pet. 3:15) Gopola gore Stefano o be a latofatšwa ka gore o rogakile Modimo ka go bolela dilo tšeo di lwantšhanago le tempele le gore o rogakile Moshe ka go bolela kgahlanong le Molao. Karabo ya Stefano ke kakaretšo ya dikarolo tše tharo tša histori ya Baisiraele, le gona o ile a gatelela dintlha tše itšego ka kelohloko. Anke re ahlaahleng dikarolo tše tše tharo tša histori ka go latelana.

11, 12. (a) Stefano o ile a diriša bjang mohlala wa Aborahama ka tsela e atlegago? (b) Ke ka baka la’ng Stefano a ile a bolela ka Josefa polelong ya gagwe?

¹¹ Mehla ya bapatriareka. (Dit. 7:1-16) Stefano o ile a thoma ka go bolela ka Aborahama, yo Bajuda ba bego ba mo hlompha ka baka la tumelo ya gagwe. Ge a be a thoma ka taba ye ya bohlokwa yeo ba bego ba dumelelana ka yona, Stefano o ile a gatelela gore Jehofa, yena “Modimo wa letago,” o ile a ikutolla la mathomo go Aborahama kua Mesopotamia. (Dit. 7:2) Ge e le gabotse, monna yoo e be e le modiiledi Nageng ya Kholofetšo. Aborahama o be a se na tempele goba Molao wa Moshe. Ke bjang motho le ge e le ofe a bego a ka gapeletša gore ka mehla go botegela Modimo go swanetše go ithekga ka ditokišetšo tše bjalo?

¹² Setlogolo sa Aborahama e lego Josefa, le yena o be a tšeelwa godimo ke batheetši ba Stefano, eupša Stefano o ile a ba gopotša gore bana babo Josefa e lego botatago meloko ya Isiraele, ba ile ba tlaiša monna yo wa go loka gomme ba mo rekiša bokgobeng. Lega go le bjalo, o ile a dirišwa ke Modimo go phološa Baisiraele tlaleng. Ga go na pelaelo gore Stefano o ile a bona go swana mo go lego molaleng magareng ga Josefa le Jesu Kriste, eupša ga se a ka a bolela ka go swana moo e le gore batheetši ba gagwe ba ka tšwela pele ba mo theeditše ka nako e telele ka mo go ka kgonegago.

13. Polelo ya mabapi le Moshe e ile ya araba ditatofatšo dife kgahlanong le Stefano, gomme seo se thušitše go tšweletša sehlogo sefe?

¹³ Mehla ya Moshe. (Dit. 7:17-43) Stefano o ile a bolela mo gontši ka Moshe—e be e le gabohlale go dira bjalo ka ge ditho tše dintši tša kgoro ya Sanhedrine e be e le Basadutsei, bao ba bego ba gana dipuku ka moka tša Beibele ka ntle le tšeo di ngwadilwego ke Moshe. Le gona,  gopola tatofatšo ya gore Stefano o rogakile Moshe. Mantšu a Stefano a ile a araba tatofatšo yeo ka go lebanya, ka ge a bontšhitše gore o be a hlompha Moshe le Molao ka mo go tseneletšego. (Dit. 7:38) O ile a bontšha gore Moshe le yena o ile a ganwa ke bao a bego a leka go ba phološa. Ba ile ba mo gana ge a be a na le mengwaga e 40. Ka mengwaga e ka godimo ga e 40 ka morago, ba ile ba hlohla boetapele bja gagwe mabakeng a mmalwa. b Ka go re’alo ganyenyane-ganyenyane Stefano o ile a tšweletša sehlogo se sa bohlokwa: Leboelela batho ba Modimo ba be ba gana bao Jehofa a ba beilego gore ba ba etelele pele.

14. Go dirišwa ga mohlala wa Moshe go ile gwa thekga dintlha dife polelong ya Stefano?

¹⁴ Stefano o ile a gopotša batheetši ba gagwe gore Moshe o be a boletše e sa le pele gore moporofeta yo a swanago le Moshe o be a tlo tšwelela Isiraeleng. E be e tlo ba mang, le gona o be a tlo amogelwa bjang? Stefano ga se a ka a araba dipotšišo tšeo go fihla a tlo di araba ge a phetha polelo ya gagwe. O ile a bolela ntlha ye ya bohlokwa: Moshe o ithutile gore lefelo le lengwe le le lengwe le ka dirwa le lekgethwa, go etša tabeng ya lefelo la sehlare seo se tukago mollo leo Jehofa a ilego a bolela le yena go lona. Ka gona, na borapedi bja Jehofa bo ka lekanyetšwa goba bja dirwa feela moagong o tee, go swana le tempeleng ya kua Jerusalema? Anke re boneng.

15, 16. (a) Ke ka baka la’ng taberenakele e be e le ya bohlokwa polelong yeo Stefano a bego a e nea? (b) Stefano o ile a diriša tempele ya Solomone bjang polelong ya gagwe?

¹⁵ Mehla ya taberenakele le tempele. (Dit. 7:44-50) Stefano o ile a gopotša kgoro yeo gore pele ga ge go ka ba le tempele kua Jerusalema, Modimo o ile a laela Moshe go aga taberenakele—moago wa borapedi woo o kgonago go šuthišwa wo o swanago le tente. Ke mang yo a ka bago le sebete sa go bolela gore taberenakele e be e nyatšega ge e bapišwa le tempele, ka ge Moshe le yena a ile a rapela ka go yona?

¹⁶ Ka morago ga moo, ge Solomone a be a aga tempele kua Jerusalema, o ile a budulelwa go bolela thuto ya bohlokwa thapelong ya gagwe. Go etša ge Stefano a bolela, “Yo Godimodimo ga a dule ka dintlong tšeo di dirilwego ka diatla tša batho.” (Dit. 7:48; 2 Dikor. 6:18) Jehofa a ka diriša tempele go tšwetša pele merero ya gagwe, eupša a ka se diriše yona feela. Ka go re’alo, ke ka baka la’ng barapedi ba gagwe ba swanetše go nagana gore borapedi bjo bo sekilego bo ithekgile ka moago wo o dirilwego ke diatla tša batho? Stefano o ile a phetha polelo ye ka mantšu a matla ka go tsopola puku ya Jesaya, ka gore: “Jehofa o re: Legodimo ke sedulo sa ka sa bogoši gomme lefase ke bogato bja dinao tša ka. Ke ntlo ya mohuta mang yeo le ka nkagelago yona? Goba lefelo leo nka khutšago go lona ke lefe? Na seatla sa ka ga se sa dira dilo tše ka moka?”—Dit. 7:49, 50; Jes. 66:1, 2.

17. Ke bjang polelo ya Stefano (a) e ilego ya bontšha boemo bja kgopolo bja batheetši ba gagwe, le kamoo (b) e ilego ya araba ditatofatšo tšeo a bego a latofatšwa ka tšona?

¹⁷ Go fihla lebakeng le, ge o be o dutše o sekaseka polelo ya Stefano kgorong ya  Sanhedrine, na ga o dumele gore ka bohlale o ile a bolela ka boemo bja kgopolo bjo bo fošagetšego bja balatofatši ba gagwe? O ile a bontšha gore morero wa Jehofa o tšwela pele e bile o na le matla, ga se wa ema lefelong letee le go kgomarela setšo. Bao ba bego ba tšeela godimo kudu moago o mobotse wa kua Jerusalema le metlwae gotee le ditšo tšeo di ilego tša tlaleletšwa Molaong wa Moshe, ba ile ba se kwešiše morero ka moka wa Molao le tempele! Ka tsela ya go se lebanye, polelo ya Stefano e rotošitše potšišo ye ya bohlokwa kudu: Na ga le hlomphe Molao le tempele gakaone ka go kwa Jehofa? Ruri mantšu a Stefano a ile a lwela gabotse ditiro tša gagwe, ka ge a ile a kwa Jehofa gabotse kamoo a bego a ka kgona.

18. Re swanetše go leka go ekiša Stefano ka ditsela dife?

¹⁸ Re ka ithuta’ng polelong ya Stefano? O be a tlwaelane kudu le Mangwalo. Ka mo go swanago, re swanetše go ba barutwana ba mafolofolo ba Lentšu la Modimo ge e ba re nyaka go swara “lentšu la therešo ka tshwanelo.” (2 Tim. 2:15) Le gona re ka ithuta ka kgaugelo le go ba šedi go Stefano. Batheetši ba gagwe ba be ba galefile o šoro! Lega go le bjalo, go fihla bokgoleng bjo a bego a kgona, o ile a bolela ka dilo tšeo ba bego ba dumelelana ka tšona tšeo banna bao ba bego ba di tšeela godimo. Le gona o ile a bolela le bona ka tlhompho, a bitša banna bao ba bagolo gore ke “botate.” (Dit. 7:2) Le rena go nyakega gore re bolele ditherešo tša Lentšu la Modimo ka “moya o boleta le ka tlhompho e tseneletšego.”—1 Pet. 3:15.

19. Ke bjang Stefano a ilego a bolela molaetša wa Jehofa wa kahlolo ka sebete pele ga kgoro ya Sanhedrine?

¹⁹ Lega go le bjalo, ga re dikadike go bolela ka ditherešo tša Lentšu la Modimo e le ge re boifa go kgopiša batho; le gona ga re bebofatše melaetša ya Jehofa ya kahlolo. Stefano ke mohlala o mobotse. O be a tloga a lemoga gore bohlatse ka moka bjoo a bo boletšego pele ga kgoro ya Sanhedrine bo be bo sa kgome le ganyenyane baahlodi bao ba dipelo tše thata. Ka go re’alo, a tutueleditšwe ke moya o mokgethwa, o ile a phetha polelo ya gagwe ka gore ka sebete a ba bontšhe gore ba be ba swana le borakgolokhukhu ba bona bao ba gannego Josefa, Moshe le baporofeta ka moka. (Dit. 7:51-53) Ge e le gabotse, baahlodi ba ba kgorong ya Sanhedrine ba be ba bolaile Mesia, yena yoo Moshe le baporofeta ba bangwe ba boletšego e sa le pele ka go tla ga gagwe. Ruri ba be ba tshetše Molao wa Moshe ka mo go tseneletšego!

20, 21. Kgoro ya Sanhedrine e ile ya arabela bjang mantšung a Stefano, le gona Jehofa o ile a mo matlafatša bjang?

²⁰ Therešo yeo e sa ganetšegego ya mantšu ao a Stefano e ile ya galefiša baahlodi bao kudu. Ba ile ba itshwara ka go hloka seriti gomme ba thoma go tsikitlanyetša Stefano meno. Monna yoo yo a botegago o swanetše go ba a ile a bona gore a ka se gaugelwe, go etša ge Mong wa gagwe e lego Jesu a se a ka a gaugelwa.

²¹ Go be go nyakega sebete gore Stefano a lebeletšane le seo se bego se tla mo diragalela gomme ka ntle le pelaelo o ile a kgothatšwa kudu ke pono yeo Jehofa ka botho a mmontšhitšego yona. Stefano o ile a bona letago la Modimo ke moka a bona Jesu a eme ka letsogong le letona la Tatagwe! Ge Stefano a hlalosa pono yeo, baahlodi ba gagwe ba ile ba thiba ditsebe tša bona ka diatla. Ka baka la’ng? Pejana ga moo, Jesu o be a boditše yona kgoro yeo gore e be e le yena Mesia le  gore kgauswinyane o tla be a le ka letsogong le letona la Jehofa. (Mar. 14:62) Pono ya Stefano e ile ya hlatsela gore Jesu o be a boletše therešo. Gore ge e le gabotse kgoro yeo ya Sanhedrine e ekile Mesia le go mmolaya! Ka moka ga bona ka nako e tee ba ile ba kitimela go bolaya Stefano ka go mo kgatla ka maswika. c

22, 23. Lehu la Stefano le be le swana le la Mong wa gagwe ka ditsela dife, gona Bakriste lehono ba ka ba le kgodišego bjang go etša Stefano?

²² Stefano o hwile ka tsela e swanago le yeo Mong wa gagwe a hwilego ka yona, ka khutšo, a botile Jehofa ka mo go feletšego e bile a lebaletše babolai ba gagwe. O ile a re, “Morena Jesu, amogela moya wa ka,” mohlomongwe e le ka baka la ge a sa dutše a bona Morwa wa motho le Tatagwe ponong. Ga go na pelaelo gore Stefano o be a tseba mantšu a Jesu a kgothatšago ao a rego: “Ke nna tsogo le bophelo.” (Joh. 11:25) Mafelelong, Stefano o ile a rapela Modimo ka go lebanya ka lentšu le le phagamego a re: “Jehofa, o se ke wa ba balela sebe se.” Ka morago ga go bolela seo, a robala lehung.—Dit. 7:59, 60.

²³ Ka go re’alo, Stefano o ile a ba mohwelatumelo wa mathomo gare ga balatedi ba Kriste yo go begilwego ka yena. (Bona lepokisi leo le rego, “ ‘Mohwelatumelo’ ka Kgopolo Efe?” go letlakala 48.) Lega go le bjalo, ka manyami e be e ka se be yena wa mafelelo. Go fihla mo mehleng ya rena, bahlanka ba bangwe ba botegago ba Jehofa ba bolailwe ke ditho tše mafolofolo tša bodumedi, balatedi bao ba fišegago ba tša dipolitiki le baganetši ba bangwe ba sehlogo. Lega go le bjalo, re na le lebaka la go dula re na le kgodišego go etša Stefano. Ga bjale Jesu o buša e le Kgoši, o diriša matla a magolo kudu ao Tatagwe a mo neilego ona. Ga go na selo seo se tlago go mo thibela go tsoša balatedi ba gagwe ba botegago.—Joh. 5:28, 29.

24. Saulo o ile a tsenya letsogo bjang go direng gore Stefano e be mohwelatumelo, gona a mangwe a mafelelo a nako e telele a lehu la monna yoo yo a botegago e bile afe?

²⁴ Lesogana leo le bitšwago Saulo le be le lebeletše dilo tše ka moka. O ile a dumelelana le gore Stefano a bolawe, e bile o be a hlokometše diaparo tša bao ba bego ba mo kgatla ka maswika. Ka moragonyana ga moo, o ile a etelela pele tlaišo e šoro. Eupša lehu la Stefano le be le tla ba le mafelelo a mabotse ka nako e telele. Mohlala wa gagwe o be o tla matlafaletša Bakriste ba bangwe go dula ba botega le gore le bona ba fenye ka tsela e swanago. Go feta moo, Saulo—yo nywageng ya ka morago gantši a bitšwago Paulo—o be a tla itshola e le ka kgonthe ka tema yeo a e kgathilego lehung la Stefano. (Dit. 22:20) O be a tsentše letsogo polaong ya Stefano, eupša ka morago o be a tla lemoga gore: “Ke be ke le morogaki, motlaiši le motho wa mereba.” (1 Tim. 1:13) Go molaleng gore Paulo ga se a ka a lebala Stefano le polelo ya gagwe e matla yeo a e neilego letšatšing leo. Ge e le gabotse, tše dingwe tša dipolelo le mangwalo a Paulo di na le ditaba tšeo Stefano a bego a di akareditše polelong ya gagwe. (Dit. 7:48; 17:24; Baheb. 9:24) Ge nako e dutše e eya, Paulo o ile a ithuta ka botlalo go latela mohlala wa tumelo le sebete woo o beilwego ke Stefano, monna yo a bego a “tletše kgaugelo ya Modimo le matla.” Potšišo ke gore: Na rena re tla o latela?