1 Samuel 25:1-44
25 Áko Sámuel daaztsą́ągo Ízrel dineʼé tʼáá ałtso áłah silı̨́įʼgo haa dáácha, áádóó Réímah kin shijaaʼgi tʼáá hó haghandi yóóʼádahoolaa. Ákohgo David nídiiʼnaʼgo Péíran honoojíígóó ííyá.
2 Áko áadi Méíyan kin shijaaʼgi diné léiʼ bighango éí Kármel kin shijaaʼgi iiná yee ííłʼínígíí bee hólǫ́ǫgo tʼáá íiyisí atʼíinii nilı̨́. Dibé éí táadi mííl áádóó tłʼízí éí miilgo bilı̨́ı̨́ʼ. Áko Kármelgi bidibé táidigéésh.
3 Éí Néíbal joolyé, áádóó hweʼasdzą́ą́ éí Ábigeil wolyé. Asdzání nizhónígo akʼidiʼyiitįįhii nilı̨́įgo tʼáá íiyisí baa dzólní, nidi diné éí tʼáá íiyisí bidooyaʼgo tsʼídá doo yáʼáshóonii tʼéí yeigááł. Éí Kéíleb dineʼé bitahdóó diné nilı̨́.
4 David honoojíidi naagháago éí Néíbal bidibé táidigéeshgo yiyííniiʼ.
5 Ákohgo David éí dinééh neeználtʼéego ákǫ́ǫ́ dazdeesʼaʼígíí ábijiní, Nílááh, Kármel kin shijaaʼgóó dohkááh, índa Néíbal baa doohkahgo shízhiʼ binahjįʼ yáʼátʼééh shá dabijiniih.
6 Áko shá kʼé dabidooniidgo ádabididoohniił, Nichʼįʼ hózhǫ́ǫ doo, índa naʼáłchíní ałdóʼ bichʼįʼ hózhǫ́ǫ doo, áádóó nee hólóonii tʼáá ałtso bichʼįʼ hózhǫ́ǫ dooleeł.
7 Tádaʼdigéeshii ná tádaʼdigéésh haʼníigo naa hodisítsʼą́ą́ʼ. Áko kʼad dząądi ná naʼniłkaadí danilíinii nihił naakai nítʼééʼ, áko doo haada deilʼįįd da, áádóó tʼáadoo yídahasáhí da; Kármel kin shijaaʼgi nidaʼniłkaad yę́ędą́ą́ʼ ákótʼéé nítʼééʼ.
8 Nidinééh danilíinii bí nabídídííłkiłgo hazhóʼó yee nił dahodoolnih. Éí bąą shí shidinééh ajoobaʼ bee bichʼoninéego baa nitsíníkees leʼ, háálá ádaʼazįįd bijı̨́ niikai. Baa nánihooshkąąh, tʼáá haʼátʼíhída naa nídéelii éí ná nidaalʼaʼí áádóó David niyeʼ baa didííʼááł.
9 David bidinééh áadi yíkaigo díí saad tʼáá ałtso David bízhiʼ binahjįʼ Néíbal yił dahoolneʼgo áhodidooʼniiłgi yibaʼ ádaatʼé.
10 Áko Néíbal éí David bá nidaalʼaʼí áyidííniid, Davidshąʼ éí háí átʼı̨́? Háishąʼ Jésii biyeʼ nilı̨́? Naalʼaʼí tʼóó ahayóí díí jı̨́ı̨́góó binanitʼaʼí yitsʼą́ą́ʼ yóóʼahijeeh.
11 Shá tádaʼdigéeshii bááh áádóó tó índa atsįʼ bee baa jooshbaʼígíí náánáłaʼ doo bééhasingóó nidaakaísh baʼiistsóod doo?
12 Ákohgo David bidinééh tʼą́ą́ʼ dah nídiikai, áádóó nákaigo díí tʼáá ałtso bee hoł hóóneʼ.
13 Áko David hadiné bił nijikaígíí ábizhdííniid, Diné tʼááłáʼí nootínígo nihidiltłish bił áká daałzas. Áko diné tʼááłáʼí nítínígo bidiltłish yił áká daaszas. David ałdóʼ hadiltłish bił áká dzíszas. Áko diné dı̨́įdi neeznádiin ánéelą́ą́ʼ David yikééʼ dah diikai; naakidi neeznádiin yiltʼéego éí tʼáá ákweʼé hééł yaa ádahalyą́.
14 Nidi dinééh łaʼ Néíbal beʼasdzą́ą́ Ábigeil yił hoolneʼgo ání, Shoo, David bá nidaalʼaʼí éí nihinanitʼaʼí kʼé deididooniił biniyé honoojíídę́ę́ʼ niyiisʼaʼ; nítʼééʼ doo aaníígóó yichʼįʼ hahaasdzííʼ.
15 Diné danilíinii tʼáá íiyisí nihaa dajoobaʼgo tʼáadoo haada danihiilaa da, índa tʼáadoo haʼátʼíhída bídahosiilzaʼ da; éí nahósʼaʼgi bił neiikai yę́ędą́ą́ʼ ákódaniitʼéé nítʼééʼ.
16 Tʼáá ákwíí tłʼééʼ áádóó tʼáá ákwíí jı̨́ nihinídaasʼáá nítʼééʼ; dibé baa ádahwiilyą́ągo bił ákódaniitʼéé nítʼééʼ.
17 Éí bąą éí nił bééhózingo índa nabikʼítsíníłkeesgo bikʼehgo ádíínííł, háálá nihinanitʼaʼí doo yáʼáshóonii beinístʼįįd áádóó baʼáłchíní tʼáá ałtso yeinítʼı̨́. Áko diné doo yáʼáshóonii biniinaa doo łaʼ bichʼįʼ haodziih átʼée da.
18 Ákohgo Ábigeil éí tsxı̨́įłgo bááh naakidi neeznádiingo áádóó tó abid wáin bee naaljidígíí naaki áádóó dibé ashdlaʼ naaztseed bíighahgo áádóó tłʼoh naadą́ą́ʼ sitʼéhígíí tsʼaaʼ ashdlaʼ bee yikáałgo áádóó chʼil naʼatłʼoʼii bąąh bineestʼąʼ dah naazyíinii nááltseii tʼááłáhídi neeznádiin bíighahgo índa tsin sikaadii fig wolyéii bineestʼąʼ ahídiiłjéeʼii naakidi neeznádiin bíighahgo éí dahatélii bikááʼ dah dadziizyı̨́.
19 Áko há nidaalʼaʼí ábizhdííniid, Nílááh, shilą́ąjįʼ wohkah; jó, shí éí nihikééʼ yisháał doo, hałní. Nidi hahastiin Néíbal tʼáadoo bił hojoolneʼ da.
20 Áko asdzání éí télii bił yildloshgo dziłtsı̨́ı̨́góó nahontʼin góyaa hadajííyá. Áko, shoo, David áádóó diné yił naakaígíí hachʼįʼ yikahgo bidááshníyá.
21 Íídą́ą́ʼ David ázhdííniid, Tʼáá aaníí tʼáadoo biniyéhígóó honoojíidi díí diné tʼáá ałtsoní bá baa áháshyą́ą́ nítʼééʼ, áko tʼáadoo bóhoohyaʼí da. Áádóó díí diné bichʼįʼ yáʼátʼéhígi íisdzaa nidi doo yáʼáshónígi ánáshiidlaa.
22 Diyin God éí lą́ą David biʼanaʼí yichʼįʼ ákódooniił, áádóó tʼah yówehígi átʼéego ákwíidoolííł; éí abínígo Néíbal bighandóó diné danilínígíí tʼáadoo ałtso nisíłtseedgóogo ákwíidoolííł.
23 Áko Ábigeil éí David dziiłtsą́ągo tsxı̨́įłgo télii bikááʼdę́ę́ʼ hadajííyáago David bidáahjįʼ niʼjįʼ yaa ádziidzaago nitsizhdinígoʼ.
24 Áádóó bikétsı̨́įjįʼ nitsizhdinígoʼgo ájíní, Shí lą́ą bóhonishníihii, shí tʼéiyá doo ákwii átʼéii shikʼijįʼ siʼą́ą doo. Asdzání ná naalʼaʼí nishłíinii nichʼįʼ hadeesdzihígíí baa nánooshkąąh, áko asdzání ná naalʼaʼí nishłíinii shizaad diitsʼı̨́ı̨́h.
25 Shinanitʼaʼí nílíinii, díí Néíbal joolyéii éí diné doo yáʼájíshóonii jílíinii tʼáadoo haʼátʼéegoda haa nitsíníkeesí, baa nánooshkąąh, háálá tʼáá ákójoolyéego nijighá. Néíbal* joolyéego házhiʼ, áko doo áhályáanii jílı̨́. Nidi shí asdzání ná naalʼaʼí nishłı̨́įgo shinanitʼaʼí bidinééh baa dasíníłʼaʼ yę́ę tʼáadoo yiiłtsą́ą da.
26 Éí bąą kʼad, bóhonishníihii, Bóhólníihii tsʼídá tʼáá aaníí hiná áádóó niiʼ sizíinii tsʼídá tʼáá aaníí hiná; tʼáá ákótʼéego Bóhólníihii éí hodiyííłhéełgo hadił hatsʼádoonahígíí áádóó tʼáá ni nílaʼ bee kʼééhodidíídlíłígíí yitsʼąą naajéʼólnáago, hániʼdii kʼad niʼanaʼí áádóó doo yáʼáshóonii bee nichʼįʼ ádazhdooníiłii tʼáá Néíbal átʼínígi átʼéego ádajítʼée leʼ.
27 Áko ná naalʼaʼí nishłíinii shinanitʼaʼí kʼad díí aa doolyéełii naa deeshniłgo dinééh nił naakaígíí baa díínił.
28 Asdzání naalʼaʼí nishłíinii doo ákǫ́ǫ́ áátʼįįdígíí shá yóóʼadíʼaah, baa nánooshkąąh. Jó, Bóhólníihii éí shinanitʼaʼí baʼáłchíní ahiiʼ hááʼahiyoołchíiłii tʼáádóo nídí nidantʼáa doogo íidoolííł, háálá bóhonishníihii éí Bóhólníihii bá anaʼałʼı̨́. Áko díí bee bééhózin: doo yáʼáshóonii doo łaʼ niiʼ hólǫ́ǫ́góó níiníłką́.
29 Diné łaʼ neʼiinaʼ íidoołdįįł biniyé há nidéezʼı̨́įʼgo nichʼįʼ nídiilwodgo, nidi shinanitʼaʼí nílíinii, niiʼ sizíinii éí asʼahgóó iináanii bee hólǫ́ǫgo Bóhólníihii niDiyin God tʼáá bí yaa áhályą́ą dooleeł. Áko niʼanaʼí danilíinii éí bee aditłʼı̨́ı̨́h yee iijíítłʼinígi átʼéego yee azdootłʼı̨́ı̨́ł.
30 Áádóó ákódzaadóó bikʼijįʼ tʼáá ałtsoní yáʼátʼéehii bikʼehgo shinanitʼaʼí bichʼįʼ Bóhólníihii éí tʼáá aaníígóó yee naa yáłtiʼ yę́ę ádzaago, índa Ízrel dineʼé binanítʼáa doo biniyé nininíłtı̨́įgo,
31 shinanitʼaʼí nílíinii, díí tʼáadoo bąąh níniʼí da doo, doodaiiʼ doo bikʼee haadanítʼée da doo; jó, diné doo ádąąh dahastʼáanii tʼáadoo síníłhı̨́įgo bidił doo bitsʼánínaʼ da, áádóó shinanitʼaʼí tʼáadoo ádá kʼéédahodiidlaa da. Áko Bóhólníihii tʼáá aaníígóó ááníiłii yee shinanitʼaʼí yił hólǫ́ǫgo asdzání ná naalʼaʼí nishłíinii béénílniih doo.
32 Áko David éí Ábigeil áyidííniid, Ízrel dineʼé biBóhólníihii Diyin God baa haʼniih leʼ; jó, éí díí jı̨́ shaa niníłʼaʼgo shidááh yíníyá.
33 Kótʼéego dííníniidígíí baa haʼniih leʼ áádóó nikʼihojidlíi leʼ, háálá díí jı̨́ diné séłhı̨́įgo bidił bitsʼánílı̨́įgo índa ádá kʼéhodeeʼnééh bitsʼąą jéʼííníshnáago áshiinilaa.
34 Háálá tsʼídá tʼáá aaníí Ízrel dineʼé biBóhólníihii Diyin God hiná; éí haada nihideeshłíłígíí bitsʼąą tʼą́ą́ʼ áshósingo doo tsxı̨́įłgo shidááh yíníyáágóogo, tʼáá ákótʼéego tsʼídá tʼáá aaníí abínígo Néíbal bikʼéí bidiné ałtso nisíłtseed doo nítʼééʼ.
35 Ákohgo David éí asdzání tʼáadoo leʼé yiníjaaʼígíí néidiinil, áádóó asdzání ábizhdííniid, Nílááh, nichʼįʼ hózhǫ́ǫgo nighangóó nídídááh; tʼáá aaníí nizaad disétsʼą́ąʼgo yíníkeedígíí ná biʼiishłaa.
36 Áko Ábigeil éí Néíbal bichʼįʼ nídzídzáago bikin góneʼ aláahgo naatʼáanii ádaʼasįįdígi átʼéego ídaʼíísįįd lá. Áko bijéí tʼáá íiyisí bił nihooshǫǫh, háálá oodlą́ąʼgo tʼáá íiyisí bił nahondooh. Ákohgo nijiyáhígíí tʼáadoo bee bił hojoolneʼ da, biiskání abínígo índa.
37 Ákódaadzaadóó biiskání hoosʼįįdgo Néíbal hashtʼeʼninádzáago, hweʼasdzą́ą́ díí tʼáá ałtso yee hoł hoolneʼgo bikʼee hajéí niiltłah áádóó tségi ájítʼé dzizlı̨́ı̨́ʼ.
38 Ákódaadzaadóó neeznáá yiską́ągo daatsʼí Néíbal éí Bóhólníihii atíhoolaago dadziztsą́.
39 Áko David éí Néíbal daaztsą́ haʼníigo yidiiztsʼą́ąʼgo ádííniid, Bóhólníihii baa haʼniih leʼ, éí Néíbal shá nahałtʼiʼ yę́ę kʼéidiidlaa. Áko bá naalʼaʼí éí doo yáʼáshóonii yitsʼąą yaa áhályą́; jó, Bóhólníihii éí Néíbal doo yáʼátʼééh ájooníłígíí yee kʼééhodiidlaa. Ákohgo David éí Ábigeil beʼasdzą́ą́ íidoolííł biniyé yichʼįʼ iʼííłʼaʼ.
40 Áko David bá nidaalʼaʼí Kármel kin shijaaʼgi Ábigeil yaa yíkaigo ádeidííniid, David naa náánihiníłʼaʼgo bichʼįʼ nił nídadiikahgo beʼasdzą́ą́ dííleeł.
41 Áko nízhdiiʼnaʼgo niʼjįʼ tséʼyaa jineeshjoolgo ájíní, Jó, asdzání ná naalʼaʼí nishłíinii shinanitʼaʼí bá nidaalʼaʼí bikeeʼ bá táádadeesgis.
42 Áko Ábigeil tsxı̨́įłgo nízhdiiʼnaʼgo télii nihihoníyı̨́, índa chʼikéí ałdóʼ ashdlaʼ yiltʼéego hoł niheekai, David bá nidaalʼaʼí bikééʼ níjíkaigo David beʼasdzą́ą́ dzizlı̨́ı̨́ʼ.
43 Jézriyel kin shijaaʼdóó Ahínowam joolyéii ałdóʼ David náhodiiłtı̨́įgo tʼáá ájíłah baʼákéí dzizlı̨́ı̨́ʼ.
44 Saul bitsiʼ Máíkal éí David beʼasdzą́ą́ nítʼéʼígíí Fáltai beíltı̨́; éí Léíyish biyeʼ jílı̨́įgo Gálim kin shijaaʼdę́ę́ʼ nijighá.
Footnotes
^ Néíbal jiníigo éí Hííbrew kʼehjígo doo áhályáanii jiníigo óolyé.
