Deuteronomy 1:1-46
1 Mózes díí saadígíí bee Ízrel dineʼé tʼáá ałtso bichʼįʼ bee hadzoodzííʼ: éí Jórdan tooh haʼaʼaahjigo kʼíhoneezláá góyaa Tónteel Łichííʼ binaashiijí éí Péíran honoojí áádóó Tófel áádóó Léíban áádóó Hazíírath índa Dáízahab nahósʼaʼgi hadzoodzííʼ.
2 Dził Hórebdóó Dził Síyerjí ahééhonítʼiʼgo áádóó Kéídesh-barníyajįʼ joogáałgo łaʼtsʼáadah yiłkááh.
3 Nítʼééʼ dízdiin náhááh góneʼ áádóó łaʼtsʼáadah nídízííd binih índa łaʼa jı̨́ı̨́ góneʼ Mózes éí Bóhólníihii tʼáá bí bibikʼeh óʼooʼníiłii haidiníʼánígíí bikʼehgo Ízrel dineʼé tʼáá ałtso bichʼįʼ bee hadziisdzííʼ.
4 Éí Ámor dineʼé aláahgo binanitʼaʼí Sáíhan wolyéii Héshban kin haalʼáagi kééhatʼı̨́ı̨́ nítʼéʼígíí áádóó Béíshan nahósʼaʼdóó aláahgo naatʼáanii Ag wolyéii Áshtarath kin haalʼáagi Édriyaigi kééhatʼı̨́ı̨́ nítʼéʼígíí nidzistseedóó bikʼijįʼ:
5 Jórdan tooh haʼaʼaahjigo Móʼab dineʼé bikéyahgi Mózes kójíníigo díí bee hazʼáanii baa chʼíhojiiʼaahgo hahoolzhiizh;
6 Dził Hórebgi Bóhólníihii nihiDiyin God kóníigo nihichʼįʼ haadzííʼ, Díí dziłgi kééhohtʼı̨́įgo nízaad nihoolzhiizh;
7 kʼad dah doohnéehgo Ámor dineʼé bikéyah deílkʼidgóó áádóó kʼídahoneezláagi kéédahatʼínígíí bitahgóó, dadzígaigóó áádóó dah daaskʼidgóó áádóó dahonítsʼaaʼgóó áádóó shádiʼáahjigo áádóó tónteel bibąąhgóó Kéínan dineʼé bikéyahjigo áádóó Lébanan kéyahgi dził daníʼáágóó índa ayóó átʼé Yufréítiiz wolyéego tooh nílínígíí bichʼįʼgo dadohnééh.
8 Shoo, tʼáá nihilą́ąjįʼ kéyah nihá hashtʼeishłaa; kéyah biih doohkahgo nihííʼ ádadoohłíiłii Bóhólníihii éí danihizhéʼé yę́ę yichʼįʼ yee ádee hadoodzííʼ; éí Éíbraham, Áízak áádóó Jéíkab badaʼáłchíní náás ahidoolchíiłii yeidiníʼą́.
Áńdahwiiʼaahii niiʼnil (Ex. 18:13-27)
9 Íídą́ą́ʼ shí nihichʼįʼ haasdzíiʼgo ádíshní, Tʼáá sáhí nihaa áháshyą́ągo doo bíneeshʼą́ą da.
10 Bóhólníihii nihiDiyin God ayóó átʼéego kʼeeʼąą nihidínéestʼą́; jó, díí jı̨́ yá biyiʼdi sǫʼ yílʼáhígi ánóohłą́ą́ʼ soolı̨́ı̨́ʼ.
11 Danihizhéʼé yę́ę éí Bóhólníihii Diyin God kʼad ánóohłą́ʼígíí łáʼí nootínígo míildi ákónánóohłą́ąʼgo ánihidoolííł, áko nihikʼijidlíi dooleełgo tʼáá íídą́ą́ʼ yee nihá nihoníʼą́.
12 Shide ádahwíínóhsinígíí áádóó shide áhootʼé ádashíínóhsinígíí índa naʼahíyádaałtiʼígíí haash yitʼéego tʼáá shí tʼéí bííníshghah doo?
13 Ałʼąą dineʼé danohłínígíí nihitahdóó diné dahóyáanii áádóó akʼidiʼyiitįįhii índa béédahoʼdílzinii nídadoohníiłgo nihindantʼáago ádeeshłííł.
14 Áádóó shichʼįʼ hadasoohdzíiʼgo ádadooniid, Bee nihichʼįʼ háínídzíʼígíí bidaʼííníilzingo yáʼátʼééh.
15 Áko ałʼąą dineʼé danohłíinii nihá aląąjįʼ naazíinii nihá ninínil; éí diné dahóyáanii áádóó béédahoʼdílzinii nihindantʼáa doogo nihá ninínil; éí míilgo ádazhnéelą́ąʼii áádóó neeznádiingo ádazhnéelą́ąʼii áádóó ashdladiin ádazhnéeltʼeʼii índa neeznáá dazhníjaaʼii hondantʼáa doo, áko ałʼąą dineʼé danohłíinii nihitahgi nihee bídahólníih doo biniyé ninínil.
16 Íídą́ą́ʼ ánihwiiʼaahii danilíinii ádabidííniid, Nihikʼisóó danilíinii bitahgi ahéʼétsʼihgo hazhóʼó bá deísółtsʼą́ą́ʼ áádóó diné bikʼis yił índa łaʼ déʼéyóní yił ałchʼįʼ saad hółǫ́ǫgo tʼáá ákogi átʼéego bá hashtʼéédaałʼı̨́į doo.
17 Aa hwiinítʼı̨́įgo ánihwiitʼaahgi diné doo łaʼ aʼohgo baa nitsídoohkos da, nidi aʼohgo íʼdólzinii, doodaiiʼ aláahgo íʼdólzinii tʼáá aheełtʼéego yínółtsʼą́ą́ʼ; diné ánoolninígíí tʼáadoo béédaałdzidí, háálá ánihodiitʼaahígíí Diyin God bee bóhólnííh. Nidi ahéʼétsʼihígíí nihá nantłʼago shaa didoohʼáałgo hazhóʼó baa nídéeshtʼįįłgo hwíídéestsʼįįł.
18 Jó, íʼdoołíłígíí tʼáá ałtso nihichʼįʼ bee haasdzííʼ.
Kéídesh-barníyagi naalchiʼí dabiʼdoolʼaad (Num. 13:1-33)
19 Dził Hóreb hoolyéédóó dah diiʼná yę́ędą́ą́ʼ tsʼídá ayóó átʼéego áádóó tʼóó báhádzidgo honoojí tʼáá átʼé dahoołtsą́; Bóhólníihii nihiDiyin God ánihidííniidígi átʼéego Ámor dineʼé bidził níʼáhígóó niiʼnáago Kéídesh-barníyajįʼ niniiʼná.
20 Áádóó ánihidííniid, Ámor dineʼé bidził daníʼáhígóó éí Bóhólníihii nihiDiyin God nihaa hodiníʼáníjįʼ nooná.
21 Jó, Bóhólníihii nihiDiyin God nihilą́ąjįʼ kéyah nihá hashtʼeyiilaago ákóde dohnéehgo nihííʼ ádaahłééh; éí danihizhéʼé yę́ę biBóhólníihii Diyin God nihichʼįʼ yee haadzíiʼgo ání, Tʼáadoo nihił daayéʼí; tʼáadoo nihąąh nidahwiikaadí.
22 Áko tʼáá ánółtso shichʼįʼ ninoohkaigo ádashidooniid, Diné łaʼ nihilą́ąjįʼ dadiilʼaałgo nihá kéyah hadeidoosił, áko áádę́ę́ʼ nákaigo háádóogo ákóde yah adiiʼnéłígíí índa kin hadaasʼáá góneʼ yah ahidiiʼnéłígíí yee nihił nídahodoolnih.
23 Ákóhodooʼniidígíí shił hóóshǫǫdgo nihitahdóó diné naakitsʼáadah yiltʼéego ałʼąą dineʼé nohłínígíí nihikʼeh nítı̨́įgo nídiinil.
24 Nítʼééʼ dziłghą́ą́ʼgóó haaskai, áádóó Éshkol honíteel góyaa yíkaigo kéyah hadeisid.
25 Áádóó éí kéyahdę́ę́ʼ aneestʼąʼ łaʼ nihá nídeizhjaaʼ áádóó saad yee nihił nídahoolneʼgo ádaaní, Kéyah yáʼáhootʼééh léiʼgi Bóhólníihii nihiDiyin God nihaa hodeeʼaah lá.
26 Azhą́ ákótʼée nidi tʼáadoo ákóde yah adahisoonáa da; Bóhólníihii nihiDiyin God yee haadzíiʼii bichʼįʼ nídadoołteeʼ.
27 Nihiníbaal góneʼ saad dahonohłǫ́ǫgo ádadooniid, Bóhólníihii nihijoołáago biniinaa Ííjip kéyahdę́ę́ʼ hanihííʼeezhgo Ámor dineʼé yílákʼee nihididooʼáałgo ádanihidoołdįįł.
28 Háajigo yeeʼ dah didiiʼnééł? Nihikʼisóó yeeʼ tʼóó nihąąh nidahwiiskaadgo kódaaní, Nihiláahgo diné ayóida ádaatʼé áádóó ayóó ádaníłnééz, áádóó ayóó átʼéego kin hadaasʼá; tsé ditą́ągo binaa ahéédaastłʼinígíí kʼasdą́ą́ʼ yá bidadiitłʼin, áádóó yéʼiitsoh badaʼáłchíní áadi nidaakaigo hadasiilzid.
29 Áádóó ánihidishní, Tʼáadoo bikʼee nihił daayéʼí índa tʼáadoo béédaałdzidí.
30 Bóhólníihii nihiDiyin God nihilą́ąjįʼ hooleełii nihá anaʼałʼı̨́į doo; jó, nihinááł Ííjip kéyahgi nihá áátʼįįdígi átʼéego nihá ááníił doo.
31 Áádóó honoojíigi tʼáá ałtsogóó naanááhʼnéełgo Bóhólníihii nihiDiyin God kojįʼ anihííʼeezhjįʼ diné biyeʼ yaa áhályánígi átʼéego náás nihiníjaaʼgo baa ákodanohsin.
32 Azhą́ díigi ádzaa nidi Bóhólníihii nihiDiyin God doo deinohdlą́ą da nítʼééʼ.
33 Wohnééłgóó nihá hojooʼı̨́įgo nihiníbaal ninádaahnił doo biniyé tłʼéeʼgo kǫʼ yee nihilą́ąjįʼ hooleełgo áádóó jı̨́įgo dah náádidoohnééłgóó kʼos yee nihilą́ąjįʼ hooleełgo nihiníʼeezh.
Diyin God éí Ízrel dineʼé atíyiilaa (Num. 14:20-35)
34 Áko Bóhólníihii éí nihizaad yidiiztsʼą́ąʼgo yikʼee báhóóchįįd áádóó ádee hadoodzíiʼgo ání,
35 Tʼáá aaníí díí doo yáʼátʼééhgóó ahijoolchíiłii doo łaʼ kéyah yáʼáhootʼéehgi hwiizdoołtséeł da; éí danihizhéʼé yę́ę baa dideeshʼáałgo bichʼįʼ bee ádee hadeesdzííʼ nítʼééʼ.
36 Tʼáá hazhóʼó Jiifáneh biyeʼ Kéíleb joolyéii éí tʼéí hwiizdoołtsééł, áádóó bí tʼéiyá kéyah yikááʼ tádííyáhígíí bąą baʼáłchíní tʼáá bił kéyah baa dideeshʼááł, háálá tsʼídá tʼáá dzizı̨́ı̨́ nítʼééʼ Bóhólníihii bikééʼ joogááł nítʼééʼ.
37 Áádóó ałdóʼ nihiniinaa Bóhólníihii shichʼįʼ báhóóchįįdgo áshíłní, Ni ałdóʼ kéyah doo biih díínáał da.
38 Nidi Nan biyeʼ Jáshowa wolyéii nihiląąjįʼ sizínígíí éí díí kéyah yiih doogááł; éí chánah ádeínóhsin; jó, éí kéyahígíí Ízrel dineʼé bííʼ dooleełgo íidoolííł.
39 Áádóó ałdóʼ nihaʼáłchíní yázhí, Yisnááh dadooleeł, dadooniid yę́ę, éí íídą́ą́ʼ doo yáʼátʼéehii índa yáʼátʼéehii doo yaa ákodanízinii, éí kéyah yiih dahidoonééł áádóó baa dideeshʼáałgo bííʼ dadooleeł.
40 Nidi nihí tʼą́ą́ʼ háádoohnéełgo Tónteel Łichííʼ bichʼįʼgo ahééhonítʼiʼjí honoojí góneʼ adoohnééł.
Hórmahgi Ízrel dineʼé bikʼeh hodeesdlı̨́ı̨́ʼ (Num. 14:39-45)
41 Áádóó shichʼįʼ hadasoohdzíiʼgo ádadooniid, Nihí Bóhólníihii bichʼįʼ ádił daʼsiilziih. Ákóde hidiikahgo anaaʼ ádahodiilnííł; Bóhólníihii nihiDiyin God yee nihichʼįʼ haadzíʼígíí tʼáá ałtso bikʼehgo ádadiiʼnííł. Tʼááłáʼí nootínígo bee naʼabaahii bee áká daałzisgo tʼáadoo nitsahadáhí dził daníʼáágóó hadahishoojééʼ.
42 Nítʼééʼ Bóhólníihii áshidííniid, Kóbididííniił, Tʼááká ákóde dadohkááh lágo áádóó tʼááká anaaʼ ádahohłééh lágo, háálá doo nihitah honishłǫ́ǫ da; tʼáá nihí ákǫ́ǫ́ dasidoohkaigo nihiʼanaʼí nidanihidoołtsił.
43 Áko nihichʼįʼ haasdzíiʼ nidi tʼáadoo dashisidootsʼą́ąʼ da, ákondi Bóhólníihii yee hahaasdzíʼígíí bichʼįʼ nidasoołteeʼgo tʼáadoo tsíhodeeskézí dził níʼáágóó hahishoojééʼ.
44 Áádóó dziłghą́ąʼdi Ámor dineʼé kéédahatʼínígi tsésʼná ádaatʼínígi átʼéego nihichʼįʼ dah diijééʼ índa Síyer kin haalʼáádóó Hórmah hoolyéejįʼ danihiníłtseed.
45 Áádóó tʼą́ą́ʼ nánoohkaigo Bóhólníihii binááł daahcha nítʼééʼ; nidi Bóhólníihii tʼáadoo nihidiiztsʼą́ąʼ da.
46 Áko íídą́ą́ʼ Kéídeshgi kéédahohtʼı̨́įgo ląʼí danihiiską́; éí yoołkáłígíí bikʼehgo áadi kéédahohtʼı̨́ı̨́ nítʼééʼ.
