Deuteronomy 4:1-49

4  Ízrel dineʼé nohłíinii, kʼad díí bee nihwiistʼáanii áádóó bee nihodiitʼaahii bee nanihinishtinígíí hazhóʼó deísółtsʼą́ą́ʼ, áko bikʼeh ádanohtʼéego dahinohnáa doo, áádóó danihizhéʼé yę́ę biDiyin God Bóhólníihii nilíinii kéyah nihaidiníʼánígíí ádííʼ ádaohłééh.  Saad bee nihichʼįʼ haasdzíʼígíí doo łaʼ bíidoohʼáał da, doodaiiʼ doo łaʼ bididoohʼáał da. Áko Bóhólníihii nihiDiyin God bibikʼeh óʼooʼníiłii bee nihichʼįʼ haasdzíʼígíí bikʼeh dahonołʼı̨́į doo.  Áádóó nihił béédahózingo eʼelyaii Béíyal-píyor wolyéii biniinaa Bóhólníihii ayóó áátʼįįd; jó, diné éí Béíyal-píyor bichʼįʼ nidahojiłá yę́ę Bóhólníihii nihiDiyin God nilíinii nihitahgóó ałtso áhásdįįd.  Nidi Bóhólníihii nihiDiyin God bíʼídadínóołnánígíí łáʼí nootínígo díí jı̨́ dahinohná.  Jó, yee nihwiizʼáanii áádóó yee nihodiiʼaahii bínanihiníłtą́ą́ʼ; éí Bóhólníihii shiDiyin God ákódeeshníiłgo shichʼįʼ yee haadzííʼ, áko bikʼeh ádanohtʼéego kéyah biih doohkahígíí ádííʼ ádadoohłííł.  Éí bąą bikʼeh dahonołʼı̨́ áádóó baa dahonohsą́, háálá ałʼąą dineʼé dabinááł díí nihibee hódzáanii áádóó nihibee akʼidiʼyiitįįhii átʼé; éí díí yee nihwiizʼáanii tʼáá ałtso deidiiztsʼą́ąʼgo kódadidooniił, Tʼáá aaníí díí dineʼé ayóó átʼé hóyáanii índa akʼidiʼyiitįįhii nilı̨́ı̨́ lá.  Háí dineʼé shı̨́įshąʼ ayóó ájítʼéego hwíighahgi hadiyin hólǫ́? Jó, Bóhólníihii nihiDiyin God bídeíníikeedígíí tʼáá ałtsogi nihíighahgi hólǫ́.  Jó, háí dineʼé shı̨́įshąʼ ayóó ájítʼéego yee nihwiizʼáanii áádóó yee nihodiiʼaahii éí tʼáá ákogi átʼéego díí bee hazʼáaniigi átʼéii tʼáá átʼé hwee hólǫ́? Éí nihí díísh jı̨́ nihaa dinishʼaah. Hórebgi ádahóótʼįįdígíí Ízrel dineʼé béébidiʼyoolniiʼ  Hazhóʼó ádaa ádahołyą́ áádóó haleebee akʼeh dahonołʼı̨́, áko tʼáadoo leʼé danóołʼı̨́ı̨́ʼ yę́ę doo baideidiyoohnah da, áádóó nihí dayéełkaahgóó doo nihitsʼą́ąjįʼ kódooníił da, nidi nihadaʼáłchíní índa nihinálíké bee nidanohtin. 10  Shą́ą́ʼ, éí yoołkááł yę́ędą́ą́ʼ Dził Hórebgi Bóhólníihii nihiDiyin God binááł daozįʼgo Bóhólníihii kóshidííniid niʼ, Diné shaa áłah áníléehgo shizaad dayíistsʼą́ąʼgo ádeeshlííł, áko dashidóhsin dooígíí yídahoołʼaahgo nídaʼiisdįįd bijı̨́įjįʼ nahasdzáán bikáaʼgi dahináa doo áádóó éí yee badaʼáłchíní nideinitin doo. 11  Shą́ą́ʼ, dziłtsı̨́įjįʼ ninoohkaigo áádóó daozįʼ yę́ędą́ą́ʼ dził dookʼą́ąłgo yá biyiʼgóó łidgo, chahałheełgo, kʼosgo índa ayóogo chahałheeł. 12  Áko kǫʼ biyiʼdę́ę́ʼ Bóhólníihii nihichʼįʼ haadzíiʼgo dasidootsʼą́ą́ʼ, nidi tʼáadoo daołtsání da; tʼóó iinééʼ tʼéí dasidootsʼą́ą́ʼ. 13  Áádóó bibee ahaʼdeetʼáanii nihichʼįʼ yaa yáłtiʼígíí bikʼeh ádanohtʼée doo biniyé yee nihichʼįʼ haadzííʼ; éí neeznáago bikʼeh óʼooʼníiłii tsé dilkǫǫhii naakigo bikáaʼgi yee akʼeʼashchı̨́. 14  Íídą́ą́ʼ Bóhólníihii shichʼįʼ yee haadzíiʼii éí yee nihwiizʼáanii áádóó yee nihodiiʼaahii bee nanihinishtingo éí bikʼeh ádanohtʼéego kéyah biih doohkahígíí ádííʼ ádadoohłííł. Edaʼalyaii bichʼįʼ nahadlá yóweh hoʼdooʼniid 15  Éí bąą tsʼídá hazhóʼó ádaa ádahołyą́, háálá Dził Hórebgi kǫʼ biiʼdóó Bóhólníihii nihichʼįʼ haadzííʼ yę́ędą́ą́ʼ atsʼíisgi átʼéii tʼáadoo daołtsą́ą da. 16  Tʼááká tʼáá nihí ádadoołchxǫǫh lágo, áádóó tʼáadoo leʼé beʼelyaii bikąʼii, doodaiiʼ biʼáadii noolningo ádá ádaołnééh lágo. 17  Áádóó nahasdzáán bikáaʼgi eʼelyaii naaldlooshii noolningo, doodaiiʼ yótʼáahdi tsídii nidaatʼaʼii noolningo, 18  doodaiiʼ niʼgóó nidaaʼnaʼii noolningo, doodaiiʼ táyiʼ łóóʼ nidaʼałkǫ́ǫʼii noolningo ádá ádaołnééh lágo. 19  Áádóó yá bichʼįʼ dadínóhʼı̨́įʼgo jı̨́honaaʼéí áádóó tłʼéhonaaʼéí índa sǫʼ tʼáá éí yótʼááh dahiníláii tʼáá ałtso bichʼįʼ nahojółaʼígi laʼ átʼé; bá nijólʼaʼígi laʼ átʼé tʼáadoo danohsiní; jó, éí Bóhólníihii nihiDiyin God nilíinii yádiłhił biyaagi ałʼąą dineʼé tʼáá ałtso yá áyiilaa. 20  Nidi nihí Bóhólníihii dah nihidiiʼeezh áádóó kǫʼ bitsʼá honigahii biiʼdóó hanihííʼeezh; tʼáá Ííjip kéyahgi kǫʼ bitʼááh dahalchxíiʼii biiʼdę́ę́ʼ hanihííʼeezhii; díí jı̨́ tʼáá bí bidineʼé bííʼ dooleełii danohłı̨́į doo biniyé tánihidiʼéésh. 21  Tʼah nááyówehgo nihiniinaa shichʼįʼ Bóhólníihii báhóóchįįdgo shichʼįʼ haadzíiʼgo, Jórdan tooh doo haʼnaa nideesháał da lá, índa kéyah ayóó áhonóolninígíí doo biih deesháał da lá. Bóhólníihii nihiDiyin God nilíinii nihí tʼéí kéyah ádííʼ ádadoohłíiłgo nihaidiníʼą́ą́ lá. 22  Nidi shí tʼéí tʼáá kweʼé díí kéyahgi dadeestsaał; Jórdan tooh haʼnaagóó doo déyáa da, nidi nihí ákǫ́ǫ́ haʼnaa nidoohnéełgo kéyah ayóó áhonóolninígíí ádííʼ ádadoohłííł. 23  Hazhóʼó ádaa ádahołyą́; tʼááká Bóhólníihii nihiDiyin God bibee ahaʼdeetʼáanii bee bił ahadadiʼnoohtʼáanii baa dayoohnééh lágo, baa dasiyoonahgo Bóhólníihii nihiDiyin God éí edaʼalyaii doo ádá ádadoohłíił da, nihiłní yę́ę ádá ádaołyaa doo, doodaiiʼ béédaʼoohdlaa doo. 24  Háálá Bóhólníihii nihiDiyin God éí kǫʼ óʼoołdįįłígi átʼéii nilı̨́; Diyin God bidineʼé yaa łeʼnízinii nilı̨́. 25  Nihaʼáłchíní dahazlı̨́įʼgo áádóó baʼáłchíní náádahasdlı̨́įʼgo kéyah bikááʼ asʼahgóó dahonohłǫ́ǫgo áádóó tʼáá nihí ádadidoołchxǫǫłgo edaʼalyaii, doodaiiʼ tʼáadoo leʼé bidaʼalyaii ádá ádaałʼı̨́įgo áádóó Bóhólníihii nihiDiyin God binááł badaaʼihii baa nidaahkaigo doo bił aaníígóó ádadoohłíiłgo bá dahodoołchįįłgo, 26  yáʼąąsh áádóó nahasdzáán bíká ádíshníigo díí jı̨́ ooʼíinii kʼehgo nihaa halneʼ doo; Jórdan tooh wónaanídi kéyah nihííʼ dadooleełgo nihaa deetʼánígíí bikáaʼgi tsʼídá ałtso ádoohdįįł; éí kéyah bikááʼ doo asʼahgóó anihídeidiyoołkáał da, nidi tsʼídá ałtso ánihidiʼdooldįįł. 27  Áádóó ałʼąą dineʼé bitahgóó Bóhólníihii tanihidínóołkał; doo Ízrel dineʼé danilíinii bitahgóó Bóhólníihii nihideezhʼeezhgóó tʼáá díkwíí dadoohdzih. 28  Áko áadi diyin dabidiʼníinii bá nidaałʼaʼ dooleeł; éí diné tʼáá bí bílaʼ yee yindaalnishgo tsin nideizkʼęęʼgo áádóó tsé nideikʼaashgo ádayiilaii; éí diyin dabidiʼníigo ádaalneʼii doo daʼooʼı̨́į da, doo nidi daʼdiitsʼaʼ da, doo nidi daʼayą́ą da, doo nidi daʼałchin da. 29  Nidi áádóó Bóhólníihii nihiDiyin God hádaohtʼı̨́įgo béédahodoohsįįł; nihijéí tʼáá átʼé bee áádóó nihiiʼ sizíinii tʼáá átʼé bee hádaohtʼı̨́įgo béédahodoohsįįł. 30  Áko tiʼdahoohnííh hazlı̨́įʼgo áádóó éí tʼáá ałtso nihikʼi dahwiidooleełii beiníłką́ągo, Bóhólníihii nihiDiyin God bichʼįʼ nináhisoohkaigo índa biinééʼ bikʼeh dahonołʼı̨́įgo tʼéiyá; 31  (Bóhólníihii nihiDiyin God éí Diyin God aa aʼááh nízinii nilı̨́;) éí doo yóóʼanihididooʼáał da, doo nidi ánihidoołdįįł da, doo nidi danihizhéʼé yę́ę bibee ahaʼdeetʼáanii yichʼįʼ yee ádee hadoodzíiʼii yeidiyoonah da. 32  Jó, yoołkááł bił adahwiishzhiizhígíí éí nihítséedi dahólǫ́ǫ́ nítʼéʼígíí bíndaʼídółkid; Diyin God éí nahasdzáán bikáaʼgi diné áyiilaadóó wóshdę́ę́ʼ yádiłhił nidahoneesʼą́ąjįʼ bíndaʼídółkid, Díí ayóó átʼé ádahoodzaaígíí ayóogo ádahoodzaago daatsʼí baa dahwéenííh, doodaiiʼ tʼóó bináłtʼéego áhoodzaago baa haneʼii daatsʼí baa dahozdiiztsʼą́ą́ʼ? 33  Daʼ łaʼ dineʼé éí Diyin God nilíinii kǫʼ yiiʼdóó yáłtiʼgo yidiiztsʼą́ą́ʼ? Nihí éí dasidootsʼą́ąʼgo dahinohnánígi átʼéegoósh yidiiztsʼą́ą́ʼ? 34  Doodaiiʼ daʼ Diyin God kóhoolaaígíí náánáłaʼ dineʼé bitahdę́ę́ʼ náhodiinilgo tʼáá bí bidineʼé jidooleełgo, naʼíhonitaah yee, bee éédahózinii yee, álílee kʼehgo áhooníłígíí yee, anaaʼ hwiindzin yee, bílaʼ yee ayóó ábóodziilgo yee, bigaan bitsʼáhoníyéeʼii yee, tsʼídá tʼáá íiyisí bikʼeʼíyéʼígíí yee ádáásh náhodiinil? Éí Bóhólníihii nihiDiyin God nilíinii Ííjip kéyahgi tʼáá ałtsojįʼ nihinááł nihá ákwáátʼįįd. 35  Nihí nihichʼįʼgo yitʼíní ályaa, áko Bóhólníihii Diyin God nilı̨́įgo nihił béédahodoozįįł. Jó, doo łaʼ Diyin God nááhódlǫ́ǫ da. 36  Yótʼááhdę́ę́ʼ biinééʼ dadoohtsʼaʼgo áyiilaa, áko éí nanihintin; nahasdzáán bikáaʼgi nihichʼįʼ bikǫʼ ayóó átʼéii yitʼíní áyósin nítʼééʼ, índa kǫʼ biiʼdóó bizaad dadoohtsʼaʼ nítʼééʼ. 37  Danihizhéʼé yę́ę ayóóʼájóʼníigo bąą badaʼáłchíní náás ahoolchíiłii hodineʼé danilı̨́į doo biniyé nízhdiinil áádóó tʼáá hó hániikʼehgo habee adziilii ayóó átʼéii bee Ííjip kéyahdę́ę́ʼ chʼínihizhníʼeezh. 38  Áko ałʼąą dineʼé nihiláahgo ayóó ádaatʼéii áádóó nihiláahgo ádabóodziilii nihinááł chʼíiniiłkaad áádóó yah anihidooʼishgo bikédaayah ííʼ dooleełii nihaididooʼááł yiniyé átʼı̨́. Díí jı̨́ı̨́góó tʼáá ákótʼé. 39  Éí bąą díí jı̨́ díí nihił béédahoozįįh áádóó nihijéí biyiʼdi baa nitsídaohkees: Bóhólníihii éí wódahgo yádiłhił biyiʼdi áádóó nahasdzáán bikáaʼgi tʼáá bí tʼéí Diyin God nilı̨́, áádóó doo łaʼ Diyin God nááhódlǫ́ǫ da. 40  Éí bąą yee nihodiizʼáanii áádóó bibikʼeh óʼooʼníiłii bikʼeh dahonołʼı̨́į dooígíí díí jı̨́ bee nihichʼįʼ haasdziih, áko éí bee nihá yáʼátʼéehgo áhooníił doo áádóó nihikéédę́ę́ʼ nihaʼáłchíní náás daʼahílchííhgóó ałdóʼ bá ákótʼée doo, índa kéyah bikáaʼgi asʼahgóó anihídayiiłkaah dooígíí Bóhólníihii nihiDiyin God nihaidiníʼą́ągo ahóyéelʼáa doo. Jórdan tooh nílíní haʼaʼaahjígo kin hadaasʼáágóó biniitʼaa daʼniichéehii 41  Áko Mózes éí Jórdan tooh nílínídóó hááʼátʼáahjigo kin hadaasʼáhígíí táaʼgo bitsʼąą hastiʼgo neidiníʼą́. 42  Áko diné iisxíinii ákwii yah ahinichéeh doo; éí yił kééhatʼíinii doo tʼáá ákwíílééhgóó yiyiisxı̨́įgo índa doo bijoołáágóó hoolzhiizhgo díí kin hadaasʼáhígíí łaʼ yichʼįʼ adínóochéełgo yisdádoogááł. 43  Bíízer kin haalʼáhígíí honoojí dził aghádaazʼáagi, tʼáá éí Rúben dineʼé bikéyahgi áádóó Gíliyad kéyahgi Réímath kin haalʼáhígíí, tʼáá éí Géed dineʼé bikéyahgi, índa Béíshan kéyahgi Gólan kin haalʼáhígíí tʼáá éí Manáseh dineʼé bikéyahgi iisxíinii yisdáhinichééh bá nahazʼą́. Bee hazʼáanii hachʼįʼ ninááyééltaʼ 44  Mózes éí díí bee hazʼáanii yee Ízrel dineʼé yichʼįʼ hahaasdzííʼ. 45  Bee haʼiisdzíiʼii áádóó bee nihwiistʼáanii índa bee nihodiitʼaahii, Mózes éí Ízrel dineʼé yichʼįʼ díí yee hahaasdzííʼ; Ííjip kéyahdę́ę́ʼ chʼínáʼnáago ákódzaa. 46  Jórdan tooh haʼaʼaahjí Beth-píyor honíteel binaashiijí Ámor dineʼé aláahgo binanitʼaʼí Sáíhan wolyéii kéyahgi Héshban kin haalʼáago ákwii kééhatʼı̨́įgo, Mózes áádóó Ízrel dineʼé Ííjip kéyahdę́ę́ʼ chʼínínáádóó bikʼijįʼ Sáíhan wolyéii yikʼeh dadeesdlı̨́ı̨́ʼ. 47  Áádóó bikéyah índa Béíshandóó aláahgo naatʼáanii Ag wolyéii bikéyah ałdóʼ bííʼ daazlı̨́ı̨́ʼ. Díí Ámor dineʼé binanitʼaʼí nidiltʼéego Jórdan toohdóó haʼaʼaahjigo bikéyah nítʼééʼ. 48  Aróʼer kin shijaaʼígíí éí Árnan tooh bibąąhgi hazʼánídóó Dził Záíyangóó, tʼáá éí Dził Hérman hoolyéego hazʼáníjįʼ bikéyah nítʼééʼ. 49  Áádóó Jórdan tooh haʼaʼaahjigo tʼáá átʼé nidzisgaigo Dził Pízgah biyaadóó tónteel siyíníjįʼ ałdóʼ bikéyah nítʼééʼ.

Footnotes